1, 2. (a) Na icovi cava eda vakanamata kina? (b) Cava ena uqeti keda meda raica matua tiko ga na icovi? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

E NODRA inuinui na lotu vaKarisito lumuti nikua mera rawata na “icovi ni veikacivi ni Kalou i lomalagi,” me vaka ga na yapositolo o Paula. (Fpai. 3:14) Era vakanamata mera veiqaravi kei Jisu Karisito ena Matanitu vakalomalagi, mera veitokoni ena nodra vakalesui na kawatamata ena bula uasivi. (Vta. 20:6) E ka dokai dina me sureti ira na Kalou ena itavi qori! Ia e duidui nodra inuinui na so tale na sipi. Era vakanamata ina nodra icovi mera rawata na bula tawamudu e vuravura. Dua dina na ka totoka mera vakanamata kina!—2 Pita 3:13.

² Ni via vukei ira na itokani lumuti o Paula mera yalodina ra qai rawata nodra icovi, e uqeti ira kina: “Ni vakasamataka tiko ga na veika mai cake.” (Kolo. 3:2) Ena vinakati mera vakasamataka tiko na nodra inuinui totoka e lomalagi. (Kolo. 1:4, 5) Io, nida vakasamataka vakatitobu nona dau  vakalougatataki keda o Jiova, ena uqeti keda kece meda raica dei tiko ga na icovi, se da nuitaka na bula i lomalagi se vuravura.—1 Kor. 9:24.

3. Na cava na ivakasala i Paula vei ira na lotu vaKarisito?

³ E vakasalataki ira tale ga na lotu vaKarisito ena so na ka ena tarova nodra rawata na icovi. Kena ivakaraitaki, e vola ina ivavakoso e Kolosa na ka me baleti ira na lotu vaKarisito lasu era saga tiko me vakadonui ira tale na Kalou ena vuku ni Lawa, sega ni nodra vakabauti Karisito. (Kolo. 2:16-18) E vakamacalataka tale ga o Paula eso na ituvaki e se laurai tiko nikua e rawa ni tarova noda rawata na icovi. Kena ivakaraitaki, e vakamacalataka na sala meda vorata kina na gagadre ca, noda walia na veileqaleqati vakamataveitacini, kei na ituvaki dredre ena vuvale. E yaga vakalevu nikua na nona ivakasala. Meda dikeva mada eso na ivakasala vakayalololoma qori vei ira e Kolosa.

4. Na cava eda kaya kina ni gagadre ca e rawa ni tarova noda icovi?

⁴ Ni uqeti ira tiko na mataveitacini ena nodra inuinui totoka, e vola o Paula: “Moni vakamatea gona na gagadre ni veitikiniyagomuni vakavuravura, na veiyacovi tawadodonu, na ivalavala dukadukali, na garogaro vakasisila, na gagadre ca, kei na kocokoco.” (Kolo. 3:5) E kaukaua na gagadre ca, e rawa ni kovea na noda iyau vakayalo. E vakamuai e dua na tacida tagane ena nona gagadre ca, qo na ka e kaya ni sa lesu ina ivavakoso, “Dua na ka na kena kaukaua, au qai kida sa bera.”

5. Eda na taqomaki vakacava ena so na ituvaki leqataki?

⁵ E bibi meda qaqarauni nida donuya e dua na ituvaki ena vakatovolei kina noda muria na ivakatagedegede savasava i Jiova. Kena ivakaraitaki, ni se qai tekivu nodrau veibuku e rua na lotu vaKarisito, me matata tiko vei rau ni na yalani eso na ivukivuki me vaka na veitarai, veireguci se nodrau tiko taurua ga. (Vkai. 22:3) E rawa ni vakavu leqa tale ga ke dua na lotu vaKarisito e yawa mai vale ni gole vakacakacaka, se ni rau cakacaka vata e dua na tacida tagane kei na dua na yalewa, se dua na tacida yalewa kei na dua na tagane. (Vkai. 2:10-12, 16) Ke o sotava qori, vakaraitaka totolo ni o iVakadinadina i Jiova, mo veidokai qai qarauna na wede ni na vakavuleqa. Eda na temaki rawarawa tale ga ke da lomabibi vakalevu qai malumalumu. Qori na gauna eda dau qara kina e dua me lomani keda. Na kaukaua ni noda vinakata meda vakacegui, rawa nida vakaio kina vua e dua ga eda sotava. Ke yaco qori, mo masuti Jiova, qara tale ga nodra veivuke na tacimu vakayalo me kua kina ni kovei nomu icovi.—Wilika Same 34:18; Vosa Vakaibalebale 13:20.

6. Na cava meda nanuma tiko me baleta na ka ni veivakamarautaki eda digia?

⁶ Me rawa nida vakamatea na gagadre ca, ena vinakati meda cata na ka ni veivakamarautaki vakasisila. Levu na tabana ni veivakamarautaki nikua e laurai kina na ka e dau caka ena gauna makawa e Sotoma kei Komora. (Juta 7) Era uqeta na vakailesilesi ena tabana qori na rai ni sega ni ca na veiyacovi tawadodonu, e sega tale ga ni vakavuleqa. Meda kua gona ni vakawelewele, se meda ciqoma na ka ni veivakamarautaki kece e tu nikua. Meda digia na ka ni veivakamarautaki ena sega ni vakaleqa noda raica tiko na icovi.—Vkai. 4:23.

7. Na cava e rawa ni yaco ina ivavakoso vaKarisito?

⁷ Eda vakabauta kece ni ka ni veivakalougatataki meda lewena na ivavakoso vaKarisito. Na noda vulica na Vosa ni Kalou ena soqoni, nodra veilomani kei na nodra yalovinaka na tacida e uqeti keda meda raica dei tiko ga na icovi. Ia ena so na gauna, ena rawa ni vakavuna na veileqaleqati vakamataveitacini na rai cala. Ke sega ni wali, ena rawa nida veicati.—Wilika 1 Pita 3:8, 9.

8, 9. (a) Na itovo cava ena vinakati me rawati kina na icovi? (b) Cava meda cakava meda veiyaloni tiko ga kina nida vakacudrui?

⁸ Na cava meda cakava me kua kina ni tarova noda rawata na icovi na veicati? E uqeti ira mai Kolosa o Paula: “Ni oni nona digitaki na Kalou, oni savasava qai lomani, moni vakaisulu ena yalo ni veikauaitaki dina, yalololoma, yalomalumalumu, yalomalua, kei na vosovoso. Moni dau yalorawarawa, ni dau veivosoti tale ga vakarawarawa ke dua e didivaka e dua na ka vua e dua tale. Moni dau veivosoti me vaka ga na nona vosoti kemuni vakarawarawa o Jiova. Ia me kena ilutua, moni sulumaka na loloma ni qo na ivau vinaka duadua ni duavata.”—Kolo. 3:12-14.

⁹ Na loloma kei na yalovinaka e rawa ni uqeti keda meda dau veivosoti. Kena ivakaraitaki, ke da rarawataka na ka e tukuna se cakava e dua na tacida, meda vakasamataka lesu na gauna e veivakacudrui kina na vosa eda tauca, se sega ni vinaka na ka eda cakava. Macala ga nida na vakavinavinakataka na nodra loloma kei na nodra yalovinaka na tacida era raibaleta noda cala qori. (Wilika Dauvunau 7:21, 22.) Ia eda vakavinavinaka vakalevu ena yalololoma i Karisito ena nona vagolei keda vata mai ena sokalou dina. (Kolo. 3:15) Eda lomana kece na Kalou, e tautauvata na itukutuku eda vunautaka, kei na ituvaki dredre eda sotava. Nida yalololoma qai yalovinaka ni veivosoti, eda sa uqeta tiko na duavata vakamataveitacini da qai raica dei tiko ga na icovi.

10, 11. (a) Na cava e rerevaki kina na vuvu? (b) Cava meda cakava me kua ni tarova noda rawata na icovi na vuvu?

¹⁰ E tiko eso na ivakaraitaki vakaivolatabu meda qarauna kina na vuvu ni rawa ni kovea na noda icovi. Kena ivakaraitaki, o Keni e vuvutaki tacina o Epeli, e vakamatei koya sara. O Kora, Tecani kei Epairami ratou vuvutaki Mosese, ratou saqati koya. O Tui Saula tale ga e vuvutaka na veika e rawata o Tevita, e saga me vakamatei koya. Sa rauta me kaya na Vosa ni Kalou: “Na vanua e tiko kina na vuvu kei na veileti, e yaco kina na tikoyavavala kei na ka ca kece.”—Jeme. 3:16.

¹¹ Ke da bucina na loloma kei na yalovinaka, eda na sega ni vuvu. E kaya na Vosa ni Kalou: “Na loloma e vosovoso qai yalovinaka. Na loloma e sega ni vuvu.” (1 Kor. 13:4) Meda saga gona me tiko vei keda na rai ni Kalou, meda raici ira na tacida nida dua ga na yago, qori ena sega kina ni vakawakana e lomada na vuvu. Eda na veikauaitaki kina vakalevu, me salavata kei na ivakasala vakalou qo: “Ke vakalagilagi e dua na tikiniyago, era na marau vata kei na tikiniyago qori na kena vo.” (1 Kor. 12:16-18, 26) Io, eda na sega ni vuvu, eda na marau nira vakalougatataki eso tale. Nanuma tale tiko ga na ivakaraitaki i Jonacani na luvei Tui Saula. A sega ni vuvutaki Tevita ni sa digitaki me nona na idabedabe vakatui. A uqeti Tevita mada ga. (1 Sam. 23:16-18) Vakacava e rawa nida dauloloma  qai yalovinaka me vakataki Jonacani?

12. Na ivakasala cava meda muria meda rawata kina vakavuvale na icovi?

¹² Ni muri na ivakavuvuli vakaivolatabu ena vuvale, ena uqeta na veiyaloni kei na mamarau, ratou vukei tale ga me ratou rawata na icovi. Na ivakasala vakaivolatabu cava me baleti ira na vuvale lotu vaKarisito e tukuna o Paula vei ira e Kolosa? E kaya: “Kemuni na yalewa vakawati, ni vakarorogo vei ira na watimuni, ni dodonu mera cakava qo na imuri i Karisito. Kemuni na tagane vakawati, ni lomani ira tiko ga na watimuni, ni kua ni cudruvi ira vakaukaua. Kemuni na gone, ni talairawarawa vei ira na nomuni itubutubu ena ka kece, ni marautaka qori na Turaga. Kemuni na tama, ni kua ni vakacudrui ira na luvemuni, de ra yalolailai kina.” (Kolo. 3:18-21) Macala ga ni kena muri na ivakasala uqeti vakalou i Paula, ena vukei ira na tagane kei na yalewa vakawati, vaka kina o ira na gone.

13. Na cava me cakava na yalewa lotu vaKarisito me vagolei watina ena dina?

¹³ Kaya mada ke o yalewa vakawati, o qai nanuma ni sega ni lomani iko o watimu sega ni vakabauta. Vakacava ke o nanuma ni kena iwali mo drau dauveiba? Ke yaga sara qori, vakacava ena rawa ni uqeti koya mai ena dina? De dua. Ia ke doka na veiliutaki i watina o yalewa, ena  uqeta na veiyaloni ena vuvale, ena vakacaucautaki kina o Jiova, ena rawa tale ga ni vagolei watina ena sokalou dina; me rau rawata na icovi.—Wilika 1 Pita 3:1, 2.

14. Na cava me cakava na tagane vakawati ke sega ni dokai koya o watina e sega ni vakabauta?

¹⁴ Kaya mada ke o tagane vakawati, o nanuma ni sega ni dokai iko o watimu e sega ni vakabauta. Vakacava o nanuma ni vinaka mo dau karalaki koya me kila kina ni o ulunivuvale? Mo kua sara ga ni cakava qori! E namaka o Jiova mo vakatotomuri Jisu, mo vakayagataka ena sala vakayalololoma nomu itavi vakaulunivuvale. (Efeso 5:23) Ni ulu ni ivavakoso o Jisu, e dau veiliutaki vakayalololoma qai vosovoso. (Luke 9:46-48) Nira vakatotomuri Jisu na tagane vakawati, era na rawa ni vagolei watidra mai na sokalou dina.

15. Ena vakaraitaka vakacava o tagane lotu vaKarisito ni lomani watina?

¹⁵ E tukuni vei ira na tagane vakawati: “Ni lomani ira tiko ga na watimuni, ni kua ni cudruvi ira vakaukaua.” (Kolo. 3:19) Na tagane vakawati dauloloma ena rokovi watina ena nona rogoca nona nanuma, me vakadeitaka tale ga vei watina ni kauaitaka dina na ka e tukuna. (1 Pita 3:7) Macala ga ni na sega ni cakava na ka kece e kerea o watina, ia levu na gauna ena veiraurau nona vakatulewa ni rogoca na nanuma i yalewa. (Vkai. 15:22) Na tagane dauloloma ena sasaga me rawa ni dokai koya o watina, ena sega ga ni vakasaurarataki koya kina. Ke lomani watina kei ratou na gone, ena rawa ni ratou qaravi Jiova ena marau, me ratou rawata tale ga na icovi.

16, 17. Ra itabagone, na cava mo cakava mo kua kina ni rarawataki rau vakasivia nomu itubutubu?

¹⁶ Ra itabagone, vakacava o nanuma ni o sega ni kauaitaki se yalani na galala rau solia vei iko nomu itubutubu lotu vaKarisito? O na rawa ni lomatarotarotaka kina ke vinaka duadua na qaravi Jiova. Ia ke o vakalaiva na rai qori me tarova nomu qaravi Jiova, o na liaca ni sega tale ni dua e kauaitaki iko dina me vakataki rau nomu itubutubu kei ira ena ivavakoso.

¹⁷ Kaya mada ke rau sega ni dau vakadodonutaki iko nomu itubutubu, o nanuma ni rau kauaitaki iko dina? (Iper. 12:8) Ia kena irairai ni vakararawataki iko ga na ivakarau ni nodrau veivakavulici. Mo kua gona ni kauai kina vakalevu, saga mo vakasamataka na vuna erau va kina qori. Mo kua ni cudru totolo, mo lewai iko vinaka ni o vakalewai. E kaya na Vosa ni Kalou: “Na tamata kilaka e lewa vinaka na nona vosa, kei koya e yalomatua e yalomalua tiko ga.” (Vkai. 17:27) Mo saga tiko ga mo yalomatua. Ena vukei iko qori mo lewai iko vinaka ni o vakasalataki, ena yaga vei iko na ivakasala, o na sega tale ga ni kauaitaka na sala e caka kina. (Vkai. 1:8) O kalougata ni tiko na nomu itubutubu erau lomani Jiova dina. Na ka ga erau vinakata, oya mo rawata na icovi ni bula.

18. Na cava o vakadeitaka kina ni o na raica dei tiko ga na icovi?

¹⁸ E vakasakiti dina na icovi sa tu qo e matada, se da lai bula tawamudu e lomalagi se vuravura. Ena yaco dina qori, ni yavutaki sara ga ena nona yalayala na Dauveibuli. E kaya na Kalou me baleta na Parataisi e vuravura: “Ni na robota na vuravura na kilaka me baleti Jiova.” (Aisea 11:9) O ira kece na bula e vuravura ena vakavulici ira na Kalou. Qori ga na icovi meda saga. Mo nanuma dei tiko na yalayala i Jiova, kua tale ga ni vakalaiva e dua na ka me kovea nomu icovi!