1. Nida kawa ivalavala ca na dausokalou yalodina, na cava eda dau vakila ena so na gauna?

“AU SA vakaloloma dina!” (Roma 7:24) Levu na dausokalou yalodina era duavata kei na ka e cavuta qori na yapositolo o Paula. Nida kawa ivalavala ca, eda dau rarawa ena gauna eda sega ni vakamarautaki Jiova kina. Era nanuma eso na lotu vaKarisito era cala bibi ni na sega ni vosoti ira rawa na Kalou.

2. (a) E vakabibitaki vakacava ena Same 34:22 ni sega ni dodonu me vakayalolailaitaki keda na noda cala? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga qo? (Raica na kato “ Ka ni Vuli se Veidutaitaki?”)

² E vakadeitaka na iVolatabu ni sega ni dodonu me vakararawataki keda na cala eda cakava nida vakaruru vei Jiova. (Wilika Same 34:22.) Na cava e okati ena noda vakaruru vei Jiova? Cava meda cakava me lomani keda kina o Jiova, me vosoti keda tale ga? Me rawa nida kila na kena isau, eda na veivosakitaka na koro ni idrodro e Isireli makawa. Macala ga ni a tekivutaki na ituvatuva qori ena Lawa ni veiyalayalati me yacova na Penitiko 33 G.V. Ia me nanumi ni vakavuna sara ga o Jiova na Lawa qori. Kena ibalebale na kena vakarautaki na koro ni idrodro, eda kila kina na rai i Jiova me baleta na ivalavala  ca, o ira na cakacala, kei na veivutuni. Meda dikeva sara qo na inaki kei na ka e dau caka ena koro qori.

3. Na cava e dau caka e Isireli ni dua e nakita nona veivakamatei?

³ E raica vakabibi o Jiova na vakadavedra kece e Isireli makawa. Ke dua e nakita nona laba, ena vakamatei koya na tagane erau veiwekani voleka kei koya e labati, e vakatokai me “o koya e nona itavi me sauma na dra.” (Tiko 35:19) Ena saumi kina na nona dra vakadavei o koya e sega ni cala. Na kena caka totolo qori, e taqomaka na Vanua Yalataki me kua ni vakadukadukalitaki, ni vakarota sara ga o Jiova: “Moni kua sara ni vakadukadukalitaka na vanua oni tiko kina, ni vakadukadukalitaka na vanua na dra.”—Tiko 35:33, 34.

4. Na cava e dau caka e Isireli ni dua e sega ni nakita nona veivakamatei?

⁴ Na cava era dau cakava na Isireli ni sega ni nakita e dua nona vakadavedra? Ke sega mada ga ni nakita, ena beitaki tiko ga ni vakadavea nona dra e sega ni cala. (Vkte. 9:5) Ia e vakatarai vakayalololoma me dro ina dua vei ira na ono na koro ni idrodro, me kua ni vakamatei koya na dauveisausaumi. Qori na vanua ena taqomaki kina. Ena tiko ga ena koro ni idrodro o koya e sega ni nakita nona veivakamatei me yacova ni sa mate na bete levu.—Tiko 35:15, 28.

5. Ena vukei keda vakacava na vakarautaki ni koro ni idrodro meda kilai Jiova vinaka kina?

⁵ E sega ni vu vakatamata na kena vakarautaki na koro ni idrodro. E vakaroti Josua sara ga o Jiova: “Mo tukuna vei ira na Isireli, ‘Moni digia eso na nomuni koro ni idrodro.’” E “vakatabui” mada ga na koro qori. (Josua 20:1, 2, 7, 8) E vakarautaka o Jiova na koro qori ena dua na inaki, eda na rairai taroga kina: Ena vukei keda vakacava meda kila vinaka na yalololoma i Jiova? Cava eda vulica kina me baleta noda vakaruru vua nikua?

6, 7. (a) Vakamacalataka na nodra itavi na qase nira lewai koya e sega ni nakita nona veivakamatei. (Raica na imatai ni iyaloyalo.) (b) Na cava e ka vakayalomatua kina me raici ira na qase o koya e dro tiko?

⁶ Ena vinakati taumada vua e sega ni nakita nona laba me “vakamacalataka na ka e cakava vei ira na qase” ena matamatanikoro ni idrodro e dro kina. Era na kauaitaki koya. (Josua 20:4) Ni oti e dua na gauna, era na vakasukai koya ina koro e veivakamatei kina mera lewai koya na qase ni koro qori. (Wilika Tiko Voli Mai na Lekutu 35:24, 25.) Ke ra lewa ni sega ni nakita nona veivakamatei, ena vakasukai ina koro ni idrodro.

⁷ Na cava mera qarava kina qori na qase? Me rawa ni savasava tiko ga na ivavakoso ni Isireli, me yaga tale ga vei koya e veivakamatei vakacalaka na yalololoma i Jiova. E vola e dua na dauvakadidike ni iVolatabu, ke sega ni via raici ratou na qase o koya e dro tiko, “ena bale ga vua.” E tomana: “Ena bale ga vua na dave ni nona dra ni sega ni vakayagataka na idrodro e vakarautaka vua na Kalou.” E vakarautaki tu na ka me taqomaki kina, ia ena vinakati me qara qai vakayagataka na veivuke. Ke sega ni qara ivakaruru ena dua vei ira na ono na koro ni idrodro e vakarautaka o Jiova, sa na rawa ni vakamatei koya na tagane erau veiwekani voleka kei koya e labati.

8, 9. Na cava meda raici ira kina na qase ke da cala bibi?

⁸ Nikua, ke dua na lotu vaKarisito e cala  bibi, ena vinakati me qara nodra veivuke na qase ni ivavakoso. Na cava e bibi kina qori? Kena imatai, e lesi ira na qase o Jiova mera qarava na cala bibi, me vaka ga e tukuni ena nona Vosa. (Jeme. 5:14-16) Kena ikarua, qo e taqomaki ira na cakacala era veivutuni, mera tiko ga ena loloma ni Kalou, mera kua ni tomana na cala ya. (Kala. 6:1; Iper. 12:11) Kena ikatolu, era vakaroti ra qai tuberi na qase mera vukei ira na cakacala era veivutuni, mera kua kina ni rarawa vakasivia se ora na lomadra. O Jiova e vakatokai ira na tagane qori mera “idrodro mai na uca bi.” (Aisea 32:1, 2, vmr) Vakacava o vakabauta ni qori e vakaraitaka na yalololoma ni Kalou?

⁹ Levu na dauveiqaravi ni Kalou era vakadinadinataka ni veivakacegui dina nodra qara nodra veivuke na qase. Kena ivakaraitaki, a cala bibi e dua na tacida tagane o Daniel, ia e vica vata na vula nona sega ni via raici ratou na qase. E tusanaka: “Ni oti e dua na gauna balavu, au nanuma ni ratou na sega ni cakava rawa e dua na ka vei au na qase. Ia vaka meu kila tiko ni na sauti au na ca ni noqu ivalavala. Niu masu vei Jiova, ena tekivu tu ga ena noqu kere veivosoti.” Sa qai qara o Daniel nodratou veivuke na qase. Ni vakasamataka lesu, e kaya: “Au a rere ni raici ratou. Ia ni oti ga qori, e vaka me taluva e dua na icolacola bibi. Nikua au sa rawa ni torovi Jiova, sega tale ni dua na ka me vakalatilati.” Nikua, sa vinaka nona lewaeloma o Daniel, se qai lesi wale ga qo me dauveiqaravi ni ivavakoso.

10. Me rawa ni lomani o koya e sega ni nakita nona cala, na cava me cakava vakatotolo?

¹⁰ E tiko na ka me cakava o koya e sega ni nakita nona veivakamatei me rawa kina ni lomani. Ena vinakati me dro ina koro ni idrodro voleka duadua. (Wilika Josua 20:4.) Ena sega ni vakasamataka tale e levu na ka, ni vakatau sara tiko ga nona bula ena nona yaco totolo ina koro ni idrodro qai kua ni biuta! Ena vinakati  kina me vakuai koya. Ena biuta tu mai nona cakacaka, nona vale, sa na sega ni rawa ni gade me yacova ni sa takali na bete levu. * (Tiko 35:25) Ia ena yaga vakalevu na nona sasaga. Ke biuta na koro, ena vakaraitaka ni sega ni doka na dra e vakadavea, ena leqataki tale ga kina nona bula.

11. Eda na vakaraitaka vakacava nida sega ni vakawalena na yalololoma i Jiova?

¹¹ Nikua, e tiko tale ga na ka mera cakava o ira na veivutunitaka nodra cakacala. E dodonu mera biuta vakadua na nodra ivalavala ca, mera vakanadakuya na cala bibi, vaka kina na cala lalai e rawa ni tini ena ivalavala dukadukali. E uqeti vakalou na yapositolo o Paula me vakamacalataka na ka era cakava na lotu vaKarisito e Korinica era veivutuni. E vola: “Na mataqali rarawa va qo, na rarawa e salavata kei na loma ni Kalou, e sa bau vakauqeti kemuni sara ga, io, oni saga me vinaka tale na kemuni irogorogo, io, oni cudru, io, oni rere, io, oni vakanuinui, io, oni yalogu, io, oni vakadodonutaka na cala!” (2 Kor. 7:10, 11) Na noda gumatua ni biuta laivi na ivalavala ca eda cakava voli mai, e vakaraitaka vei Jiova nida kauai dina qai sega ni vakatitiqataka na nona yalololoma.

12. Na cava ena rairai vakuai koya kina na lotu vaKarisito me lomani koya na Kalou?

¹² Na cava ena rairai vakuai koya kina e dua na lotu vaKarisito me lomani koya tiko ga na Kalou? Ena yalorawarawa me biuta laivi na veika e taleitaka ni rawa ni vakavuna me cakacala. (Maciu 18:8, 9) Ke ra veiuqeti nomu itokani mo cakava na ka ena rarawa kina o Jiova, vakacava o na tinia nomu veimaliwai kei ira? Ke dredre mo lewai iko vinaka ena gunu, vakacava o rawa ni yawaka na ituvaki o na temaki kina mo gunu sivia? Ke dredre mo valuta na gagadre ni veiyacovi tawadodonu, vakacava o sa qarauna tiko na iyaloyalo o sarava, website se itovo e rawa ni uqeta na vakanananu ca? Me nanumi tiko ni yaga vakalevu na noda sasaga meda yalodina vei Jiova. E mosimosi sara ni biuti keda o Jiova, ena gauna vata qori, e sega ni vakatauvatani rawa na vakacegu eda vakila ena ‘dei ni nona loloma e sega ni mudu.’—Aisea 54:7, 8.

13. Vakamacalataka na vuna e taqomaki, nuidei, karoni qai mamarau kina o koya e tiko ena koro ni idrodro?

¹³ Ena taqomaki o koya e qara bula ena koro ni idrodro. E tukuna o Jiova me baleta na koro qori: “Ena nomuni idrodro qori.” (Josua 20:2, 3) E sega ni tukuna o Jiova me lewai tale o koya e veivakamatei ena nona cala, se me vakatarai na dauveisausaumi me curuma na koro qori me vakamatei koya. Sa na sega ni leqataka tale tiko qori. Ena nuidei qai karoni ni taqomaki koya o Jiova. Qo e sega ni vaka na valeniveivesu. Ni tiko ena koro ni idrodro, e rawa ni cakacaka, vukei ira na so tale, qai qaravi Jiova ena vakacegu. Io, e rawa ni mamarau qai vakainaki nona bula!

14. Na cava me nuidei kina na lotu vaKarisito e veivutuni?

¹⁴ Eso na dauveiqaravi ni Kalou era valavala ca bibi ra qai veivutuni, ia era se rarawataka voli ga na ka era cakava, era nanuma ni na raici ira tu ga o Jiova mera dukadukali. Ke va qori nomu rai, yalovinaka nanuma tiko ni gauna e vosoti iko kina o Jiova, sa na karoni iko ena vuku ni nona yalololoma! E vakadinata qori o Daniel sa cavuti mai e liu. Ni oti nodra vakadodonutaki koya na qase, kei na nodra  veivuke me vinaka tale nona lewaeloma, e kaya: “Au sa qai lomavakacegu qo. Ni qaravi oti noqu kisi, au sega ni rarawa tale tiko. Sa oti na cala au cakava ya, sega ni rawa ni kau tale mai. Me vaka ga e tukuna o Jiova, e taura na noda icolacola qai kauta laivi vakayawa. Eda na sega ni raica tale.” Ni tiko ena loma ni koro ni idrodro e dua e vaqara bula, ena sega ni leqataka se vakasamataki koya tale tiko e dau veisausaumi. Ni vosota tale ga o Jiova na noda valavala ca, e sega ni dodonu meda leqataka tiko ni na vakavotuya tale se me lewai keda tale kina.—Wilika Same 103:8-12.

15, 16. Eda na nuitaka vakacava na yalololoma i Jiova nida vakasamataka na itavi i Jisu me voli keda, me Bete Levu tale ga?

¹⁵ Ni vakatauvatani kei ira na Isireli, e vakasakiti sara na vuna eda nuitaka kina na yalololoma i Jiova. Ni vakamacalataka oti o Paula nona rarawataka ni sega ni taucoko nona talairawarawa vei Jiova, e kaya sara: “Me vakavinavinakataki na Kalou ena vuku i Jisu Karisito na noda Turaga!” (Roma 7:25) E ka ni sasaga vei Paula me valuta nona ivalavala ca kei na nona cala makawa e veivutunitaka, ia e nuitaka na veivosoti i Jiova ena vuku i Jisu. Ni voli keda o Jisu, e vakasavasavataka kina noda lewaeloma, e solia tale ga na vakacegu. (Iper. 9:13, 14) Ni noda Bete Levu, “e rawa ni taucoko sara na nona vakabulai ira tale ga era toro yani vua na Kalou ena vukuna, ni bula tu ga o koya me vakamamasu ena vukudra.” (Iper. 7:24, 25) Na nona itavi na bete levu e Isireli me vakadeitaka vei ira ni na vosoti nodra ivalavala ca. Ia sa qai wacava na noda Bete Levu o Jisu, e vakadeitaka ni “lomani keda, me sobuti keda tale ga na nona loloma soli wale ena gauna eda gadreva kina na veivuke.”—Iper. 4:15, 16.

¹⁶ Me rawa nida vakaruru vei Jiova, ena vinakati meda vakaraitaka nida vakabauta na isoro i Jisu. Kua ni vakabauta wale tu ga ni yaga qori vei ira na lewe levu. Mo vakabauta sara ga ni na yaga tale ga vei iko. (Kala. 2:20, 21) Mo vakabauta ni yavu duadua e rawa ni vosoti kina nomu ivalavala ca na isoro ni veivoli. Mo vakabauta ni rawa mo nuitaka na bula tawamudu ena vuku ni isoro ni veivoli. Io, na isoro i Jisu e nona iloloma vei iko o Jiova.

17. Na cava o via vakaruru kina vei Jiova?

¹⁷ Na koro ni idrodro e dusia na yalololoma i Jiova. Eda vulica kina ni o Jiova e doka na bula, na sala era vukei keda kina na qase, na veika e okati ena veivutuni dina, kei na vuna meda nuitaka kina vakaoti na veivosoti i Jiova. Vakacava o sa vakaruru tiko vei Jiova? Qori ga na vanua vinaka duadua meda tiko kina! (Same 91:1, 2) Ena ulutaga tarava, eda na dikeva na sala e vukei keda kina na koro ni idrodro meda vakatotomuria na ivakaraitaki uasivi ni lewadodonu i Jiova kei na nona yalololoma.