1. Na cava nona rai na yapositolo o Paula me baleti ira na dauveiqaravi ni ivavakoso?

 ERA qarava na dauveiqaravi ni ivavakoso e levu na itavi bibi. E mareqeti ira na tagane yalodina qori na yapositolo o Paula. Kena ivakaraitaki ni volavola vei ira na lotu vaKarisito e Filipai, e kidavaki ira sara ga na dauveiqaravi kei ira na qase ni ivavakoso.​—Fpai. 1:1.

2. Na cava nona rai o Luis ni lesi me dauveiqaravi ni ivavakoso?

² Levu na tacida tagane gone kei na qase era marautaka vakalevu mera dauveiqaravi ni ivavakoso. Kena ivakaraitaki, e lesi o Devan me dauveiqaravi ni sa yabaki 18. Dua tale na tacida o Luis, e lesi me dauveiqaravi ni sa yabaki 50. E kaya: “Au kalougata meu cakava na itavi ni dauveiqaravi ni ivavakoso, vakabibi niu vakasamataka na levu ni nodra lomani au na mataveitacini!” E va tale ga qori nodra rai e levu na dauveiqaravi.

3. Na taro cava eda na veivosakitaka?

³ Ke o tagane papitaiso ia o se bera ni dauveiqaravi ni ivavakoso, vakacava e rawa ni nomu isausau qori? Cava ena rairai uqeti iko? Na ivakatagedegede vakaivolatabu cava mo rawata? Ena veivosakitaki na kena isau ena ulutaga qo. Ia meda dikeva mada na itavi ni dauveiqaravi.

 NA CAVA NA ITAVI NI DAUVEIQARAVI?

4. Na cava nona itavi na dauveiqaravi ni ivavakoso? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

⁴ Na dauveiqaravi ni ivavakoso e tagane papitaiso, e lesi ena yalo tabu me vukei ira na qase ena levu na itavi bibi. Era vakadeitaka eso na dauveiqaravi me veirauti na yalava kei na ivola ena cakacaka vakavunau. Eso era veivuke ena samaki ni Vale ni Soqoni kei na kena vakavinakataki. Eso tale era dauveivukei, era qarava na misini ena soqoni. E yaga dina e levu na itavi era qarava. Ia e bibi sara nira tagane vakayalo na dauveiqaravi, era lomani Jiova, ra qai muria nona ivakatagedegede. Era lomani ira tale ga vakalevu na mataveitacini. (Maciu 22:​37-39) Ena rawa vakacava ni sasaga e dua na tacida tagane me dauveiqaravi ni ivavakoso?

5. Ena rawa vakacava ni dauveiqaravi ni ivavakoso e dua na tacida?

⁵ E tukuni ena iVolatabu na ivakatagedegede mera rawata o ira na rairai lesi mera dauveiqaravi ni ivavakoso. (1 Tim. 3:​8-10, 12, 13) O na rawa ni dauveiqaravi ni ivavakoso ni o vulica vinaka na ivakatagedegede vakaivolatabu qori qai saga mo vakaraitaka. Ia e bibi mo kauaitaka na inaki ni nomu vinakata mo dauveiqaravi.

CAVA E UQETI IKO MO VEIVUKE?

6. Na cava me uqeti iko mo vukei ira na mataveitacini? (Maciu 20:28; raica tale ga ena waqana.)

⁶ Na noda ivakaraitaki levu o Jisu Karisito e uqeti koya na loloma, nona lomani Tamana kei ira na lewenivanua. E uqeti koya me cakacaka vakaukaua, me qarava tale ga eso na cakacaka e rairai beci. (Wilika Maciu 20:28; Joni 13:​5, 14, 15) Ke uqeti iko na loloma, ena vakalougatataki iko o Jiova, ena vukei iko tale ga mo rawata nomu isausau mo dauveiqaravi ni ivavakoso.​—1 Kor. 16:14; 1 Pita 5:5.

7. Na cava me qarauna kina e dua na tacida tagane na via rogo?

⁷ Era dau qoroi ena vuravura qo o ira na vakaitutu. Ia e sega ni va qori na isoqosoqo i Jiova. Na tacida tagane e dau loloma me vakataki Jisu, ena sega ni via lewai ira eso tale, se vaqara itutu. Ke  lesi ena ivavakoso e dua e va qori, ena sega ni via cakava na itavi e rairai beci mera qaravi kina na sipi talei i Jiova. Ena rawa ni raica na itavi qori me lolovira. (Joni 10:12) Ena sega ni vakalougatataka o Jiova ni dokadoka se via rogo.​—1 Kor. 10:​24, 33; 13:​4, 5.

8. Na cava e tukuna o Jisu me vakasalataki ratou kina na yapositolo?

⁸ Eso na gauna era vinakata na itokani voleka nei Jisu me lesi vei ira eso na itavi, ia e ca na nodra inaki. Dikeva mada na ka rau cakava na yapositolo i Jisu, o Jemesa kei Joni. Rau kerei Jisu me solia vei rau na itutu dokai ena nona Matanitu. A sega ni duavata o Jisu kei na ka rau kerea. Ia e tukuna vei ratou kece na 12 na yapositolo: “O koya e via turaga vei kemudou me nomudou dauveiqaravi, o koya e via liu, me nomudou tamata cakacaka.” (Mari. 10:​35-37, 43, 44) Era na yaga vakalevu ena ivavakoso na tacida tagane e vinaka nodra inaki nira via veivuke.​—1 Ces. 2:8.

CAVA MO CAKAVA MO VEIVUKE KINA?

9. Na cava mo cakava mo vinakata kina vakalevu mo veiqaravi?

⁹ E macala ni o lomani Jiova, o vinakata mo vukei ira eso tale. Ia o na rairai sega ni via cakava eso tale na itavi era qarava na dauveiqaravi ni ivavakoso. Na cava mo cakava mo vinakata kina vakalevu mo veiqaravi? Mo vakasamataka na levu ni nomu marau ni o qaravi ira na mataveitacini. E kaya o Jisu: “E marau vakalevu o koya e solia na ka, vakalailai o koya e taura na ka.” (Caka. 20:35) E muria sara ga o Jisu na ivakavuvuli qori. E marau vakalevu me vukea eso tale, o na marau tale ga ke o cakava qori.

10. E vakaraitaka vakacava o Jisu nona marautaka me vukea eso tale? (Mari. 6:​31-34)

¹⁰ Dikeva mada e dua na ivakaraitaki ni nona marautaka o Jisu me vukea eso tale. (Wilika Marika 6:​31-34.) Dua na gauna e oca sara ga o Jisu kei ratou nona yapositolo. Ratou lako tiko ena dua na vanua lala me ratou vakacegu kina. Ia era liu tale i kea e dua na ilala levu, nira vinakata me vakavulici ira o Jisu. A rawa sara ga ni vakasega vei ira, ni “sega na gauna galala me ratou kana kina.” Se rawa ni tukuna mera lako ni sa vakavulici ira oti ena dua se rua na ka. Ia ni uqeti koya na loloma e “mani vakavulici ira ena levu sara na ka.” E veivakavulici tiko me yacova “ni sa yakavi mai.” (Mari. 6:35) E sega ni cakava qori ni dodonu ga me cakava, ia ena vuku ga ni nona ‘lomani ira vakalevu.’ E vinakata me vakavulici ira ni lomani ira. E marau vakalevu o Jisu ni vukea eso tale.

11. Sala cava e vukei ira kina vakayago na vakarogoci koya o Jisu? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹¹ Ni vukei ira na ilala levu o Jisu, e sega ni veivakavulici wale ga. E kauaitaka tale ga na veika vakayago mera bula kina. E vakarautaka vakacakamana na kakana qai solia vei ratou na tisaipeli me ratou veisoliyaka. (Mari. 6:41) Ni cakava qori e vakavulici ratou na tisaipeli me ratou veiqaravi. E vakaraitaka tale ga vei ratou ni bibi na itavi qori, me vaka era dau cakava na dauveiqaravi ni ivavakoso. Vakasamataka nodratou marau na yapositolo ni ratou vukei Jisu ena nodratou veisoliyaka na kakana me yacova nira “kana kece, era mamau”! (Mari. 6:42) Ia qo e dua ga na ivakaraitaki ni nona kauaitaka  vakabibi o Jisu na ka era gadreva eso tale. E vakayagataka nona bula taucoko e vuravura me veivuke. (Maciu 4:23; 8:16) E marau vakalevu me vakavulica eso tale, me vukei ira tale ga ena ka era gadreva vakayago. O na marau tale ga vakalevu ke o yalorawarawa mo veivuke ni o dauveiqaravi ni ivavakoso.

12. Na cava meda kua ni nanuma kina ni sega ni yaga noda taledi ena ivavakoso?

¹² Ke o nanuma ni sega ni yaga nomu taledi, kua ni yalolailai. E macala ni tiko eso nomu itovo vinaka ena yaga ena ivavakoso. Mo vakasamataka na ka e tukuna o Paula ena 1 Korinica 12:​12-30 qai masulaka vei Jiova me vukei iko mo raica na sala mo muria kina. E vakamatatataka o Paula ni o mareqeti ena ivavakoso, o yaga tale ga me vakataki ira na vo ni mataveitacini. Kua ni soro ke o se bera ni rawata na ivakatagedegede ni dauveiqaravi ni ivavakoso. Ia cakava na ka o rawata mo qaravi Jiova kina, mo vukei ira tale ga na mataveitacini. Mo nuidei ni ratou na vakasamataka tiko qori na qase ni ratou lesia nomu itavi.​—Roma 12:​4-8.

13. E yaga tale ga vei cei na ivakatagedegede mera rawata na tagane era lesi?

¹³ Dikeva e dua tale na vuna mo sasaga kina mo dauveiqaravi ni ivavakoso: Levu na kena ivakatagedegede mera muria kece na lotu vaKarisito. Na lotu vaKarisito kece mera veivolekati kei Jiova, mera marautaka na soli ka, mera ivakaraitaki vinaka tale ga ena nodra bula. Na cava gona me cakava e dua na tacida tagane me veiqaravi kina?

CAVA MO CAKAVA MO DAUVEIQARAVI NI IVAVAKOSO?

14. Na cava na kena ibalebale mo “matua”? (1 Timoci 3:​8-10, 12)

¹⁴ Meda dikeva mada eso na ivakatagedegede e tiko ena 1 Timoci 3:​8-10, 12. (Wilika.) Na dauveiqaravi ni ivavakoso me “matua.” E rawa tale ga ni vakadewataki me “ganita me dokai,” “rokovi,” se “nuitaki.” Sega ni kena ibalebale qo mo kua ni dredre se vakalasalasa. (Dauv. 3:​1, 4) Ia kena ibalebale mo gumatua mo qarava vinaka nomu itavi. Ke o dau nuitaki, o qarava vinaka tale ga nomu itavi, era na dokai iko na lewe ni ivavakoso.

15. Na cava na kena ibalebale mo “kua ni dau vosavosarua” se “kua ni kocokoco . . . [mo] rawaka ga kina”?

 ¹⁵ Mo “kua ni dau vosavosarua.” Kena ibalebale mo dau dina, mo nuitaki. Mo cakava na ka o tukuna, mo kua ni lasu. (Vkai. 3:32) Mo “kua ni kocokoco . . . [mo] rawaka ga kina.” Kena ibalebale o na dina ena nomu caka bisinisi kei na nomu vakayagataki ilavo. O na sega ni vakayagataka nomu veitokani kei ira na mataveitacini mo rawa ilavo kina.

16. (a) Na cava na kena ibalebale mo “kua ni dau gunu waini vakalevu”? (b) Cava na kena ibalebale me ‘savasava nomu lewaeloma’?

¹⁶ Mo “kua ni dau gunu waini vakalevu.” Kena ibalebale mo kua ni gunu vakalevu se kilai ni o dau gunu vakasivia. Me “savasava tale ga [nomu] lewaeloma,” kena ibalebale o na muria na ivakatagedegede i Jiova. E macala ni o sega ni uasivi, ia o na vakila na vakacegu ni vinaka nomu veiwekani kei Jiova.

17. Ena vakaraitaka vakacava e dua na tacida tagane e nuitaki ke ‘ganiti koya na itavi’? (1 Timoci 3:10; raica tale ga na iyaloyalo.)

¹⁷ Mo “vakatovolei . . . me laurai se ganiti [iko] se sega na itavi.” Kena ibalebale o sa vakaraitaka tiko mai ni o nuitaki ena itavi. Nira lesi iko gona na qase ena dua na itavi, muria vinaka nodra veidusimaki kei na idusidusi ni isoqosoqo. Saga mo kila vinaka na ka e vauci ena nomu itavi kei na gauna me vakaoti kina. Ni o gumatua mo qarava vinaka nomu itavi, era na raica qori na tacida ena ivavakoso, era na marautaka tale ga nomu toso vakayalo. Kemuni na qase, moni vakavulici ira na tacida tagane papitaiso. (Wilika 1 Timoci 3:10.) Vakacava era tiko eso na tagane gone era papitaiso ena nomu ivavakoso? Era ivakaraitaki vinaka nira dau vuli vakataki ira? Era dau saumitaro vakalevu ena soqoni, se wasoma nodra cakacaka vakavunau? Ke vaka kina, lesia vei ira eso na itavi e ganita nodra yabaki kei na kedra ituvaki. Ena sala qori era ‘vakatovolei kina ke ganiti ira na itavi.’ Ia nira sa qase cake, de dua sa rawa nira dauveiqaravi ni ivavakoso.

18. Na cava na kena ibalebale mo ‘kua ni beitaki ena dua na ka’?

¹⁸ Mo ‘kua ni beitaki ena dua na ka.’ Kena ibalebale ni o sega ni beitaki ena  cala bibi. E macala ni rawa nira beitaki vakailasu na lotu vaKarisito. O Jisu mada ga e beitaki vakailasu, e kaya nira na va tale ga qori nona imuri. (Joni 15:20) Ia ke savasava tiko ga nomu itovo me vakataki Jisu, ena vinaka na kemu irogorogo ena ivavakoso.​—Maciu 11:19.

19. Na cava na kena ibalebale “me dua ga na watina”?

¹⁹ “Me dua ga na watina.” Ke o vakawati, mo dei ena ivakatagedegede i Jiova me baleta na vakawati, ya me dua na tagane kei na dua na yalewa. (Maciu 19:​3-9) Na tagane lotu vaKarisito me kua ni veiyacovi tawadodonu. (Iper. 13:4) Ia e levu tale na ka e okati kina. E bibi mo yalodina vei watimu, mo kua ni kauaitaka vakatani e dua tale na yalewa.​—Jope 31:1.

20. Ena vakaraitaka vakacava e dua na tagane ni “lewa vinaka” nona vuvale?

²⁰ Me “lewa vinaka na luvena kei na nona vuvale.” Ke o ulunivuvale, e vinakati mo raica vakabibi nomu itavi. Me wasoma nomudou sokalou vakavuvale. Me wasoma nomu cakacaka vata kei watimu kei ratou na luvemu ena cakacaka vakavunau. Mo vukei ratou na gone me ratou veivolekati kei Jiova. (Efeso 6:4) Na tagane e qarava vinaka na nona vuvale, e vakaraitaka ni rawa ni qarava tale ga na ivavakoso.​—Vakatauvatana 1 Timoci 3:5.

21. Ke o se bera ni dauveiqaravi ni ivavakoso, na cava mo cakava?

²¹ Kemuni na tacida tagane, ke o se bera ni dauveiqaravi ni ivavakoso, yalovinaka wilika na ulutaga qo qai masulaka. Mo vulica na ivakatagedegede ni dauveiqaravi ni ivavakoso, sasaga mo rawata. Vakasamataka na levu ni nomu lomani Jiova kei ira na mataveitacini. Mo vakalevutaka nomu lomani ira na tacimu, vakasamataka tale ga na vuna o via vukei ira kina. (1 Pita 4:​8, 10) O na marau ni o qaravi ira nomu vuvale vakayalo. Me vakalougatataka mada ga o Jiova nomu sasaga mo dauveiqaravi ni ivavakoso!​—Fpai. 2:13.