1. Ena sala cava eda cakacaka vata kina kei Jiova?

E NAKITA na Dauveibuli mera na cakacaka vata kei koya na tamata uasivi me vakayacori kina na nona inaki. Nida kawa ivalavala ca, se rawa tiko ga nida cakacaka vata kei Jiova e veisiga ke da yalodina. Kena ivakaraitaki, eda “cakacaka vata kei na Kalou” ena vunautaki ni itukutuku vinaka ni nona Matanitu kei na veivakatisaipelitaki. (1 Kor. 3:5-9) Sa dua dina na ka dokai ni vakadonui meda cakacaka vata kei na Dauveibuli kaukaua duadua ni lomalagi kei na vuravura ena itavi bibi qori! Ia eda sega wale ga ni cakacaka vata kei Jiova ena vunau kei na veivakatisaipelitaki. Ena veivosakitaki ena ulutaga qo eso tale na sala eda cakacaka vata kina kei koya nida vukei ira na noda vuvale kei ira na tacida, nida veikauaitaki, bole ena so na itavi vakalou, nida vakarabailevutaka tale ga na noda veiqaravi tabu.—Kolo. 3:23.

2. Nida tokona tiko na inaki i Jiova, na cava e sega ni ka vakavuku kina meda vakatauvatana na noda veiqaravi?

² Nida veivosakitaka na ulutaga qo, meda kua ni vakatauvatana na ka eda cakava kei ira na vo ni tacida ena noda qaravi Jiova. Meda nanuma tiko ni duidui na noda yabaki, noda  bula, keda ituvaki, kei na ka eda rawa ni cakava. E uqeti vakalou na yapositolo o Paula me kaya: “Me dikeva na tamata yadua na nona cakacaka, ena qai marau ga kina vakalevu, ena sega ni vakatauvatani koya kei na dua tale.”—Kala. 6:4.

3. Na cava e tukuni kina ni o ira na qarava na nodra vuvale era cakava tiko na inaki i Jiova?

³ E namaka o Jiova mera qarava na nodra vuvale o ira na nona dauveiqaravi. Kena ivakaraitaki, de dua o na cakacaka mo rawailavo me qaravi kina nomu vuvale. Levu na tinanigone era tiko e vale mera qaravi ira na luvedra lalai. Eso tale ga na gone era qase cake, era na rairai qarava na nodra itubutubu itabaqase. Qori e itavi bibi. E kaya na Vosa ni Kalou: “Ke dua e sega ni qaravi ira na kainona, vakabibi o ira na lewe ni nona vuvale, e sa cakitaka na vakabauta, ena ca sara o koya, e vinaka cake e dua e sega ni vakabauta.” (1 Tim. 5:8) Ke o qarava tiko na itavi qori, de dua ena sega ni levu na gauna mo qarava kina na itavi vakayalo me vaka o vinakata. Kua ni yalolailai! E marautaka o Jiova nida qarava na noda vuvale.—1 Kor. 10:31.

4. Sala cava era vakaliuca kina na itubutubu na veika vakayalo? Cava na kena yaga?

⁴ Era cakacaka vata kei Jiova na itubutubu lotu vaKarisito nira tekia na isausau vakayalo vei luvedra. Levu era cakava qori era vakadinadinataka nira veiqaravi vakatabakidua na luvedra ena vanua e yawa sara mai vale. Eso era daukaulotu, eso era painia ena vanua e vinakati kina vakalevu na dautukutuku, eso tale era veiqaravi e Peceli. Nira veiyawaki, e kena irairai nira na sega ni sota wasoma na vuvale me vaka era vinakata. Ia o ira na itubutubu era dau vakuai ira era uqeti luvedra mera dei tiko ga ena nodra ilesilesi. Na vuna? Era marautaka vakalevu, era lomavakacegu tale ga nira kila nira vakaliuca tiko na gone na veika e vauca na Matanitu ni Kalou. (3 Joni 4) De dua e tiko vei ira na itubutubu qori na rai nei Ana, e kaya ni “soli” luvena o Samuela vei Jiova. Era kila vinaka ni talei dina na nodra veitokoni va qori. Era na sega ni via veisautaka.—1 Sam. 1:28.

5. O na rawa ni vukei ira vakacava na lewe ni nomu ivavakoso? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

⁵ Vakacava ke sega ni dua na ka e vakaosoosotaki iko e vale, o rawa ni vukei ira na tacida era qaravi ira tiko na malumalumu, itabaqase, se vinakata tu na veivuke? O rawa ni veiraiyaki ena ivavakoso mo kila kina e dua e vinakata tu me vukei. De dua o rawa ni veimaliwai toka kei na nona itubutubu qase e dua na tacida yalewa e dau veiqaravi tiko, me lai qarava eso tale na ka. Se o rawa ni veivuke ena nodra kau eso ena soqoni, volivoli, talai, se nira lai veisiko i valenibula. Ni o cakava qori, o na rawa ni cakacaka vata kei Jiova me saumi kina na nodra masu.—Wilika 1 Korinica 10:24.

6. Na cava na veikauaitaki?

⁶ Era kilai na cakacaka vata kei Jiova ena nodra dau veikauaitaki. E vakadewataki ena iVolatabu vaKirisi vaKarisito na vosa “veikauaitaki” me kena ibalebale “lomani ira na vulagi.” (Iper. 13:2; vmr.) E volatukutukutaki ena Vosa ni Kalou eso na ivakaraitaki meda vulica kina na sala meda vakaraitaka kina na loloma. (Vkte. 18:1-5) E bibi gona meda qara na sala meda dau veivuke kina, se da “vakabauta vata” se sega.—Kala. 6:10.

7. Ena rawa ni yaga vakacava nomu kauaitaki ira na veiqaravi vakatabakidua era veisiko mai?

 ⁷ Vakacava o rawa ni cakacaka vata kei na Kalou ni o kauaitaki ira na veiqaravi vakatabakidua era veisiko mai? (Wilika 3 Joni 5, 8.) Qori e gauna vinaka meda “veivakayaloqaqataki” kina. (Roma 1:11, 12) Rogoca mada na ivakaraitaki nei Olaf. E vakasamataka lesu e dua na ka e yaco ena vicasagavulu na yabaki sa oti. A sega ni dua ena nona ivavakoso e rawa ni vakaicilitaka na ivakatawa ni tabacakacaka, e dawai. E kerei rau na nona itubutubu o Olaf, rau sega ni tiko ena dina, ke rawa ni ratou vakaicilitaki koya. Rau mani vakadonuya, ia me moce o Olaf ena nodratou idabedabe balavu. E yaga dina na veisau qori. E kaya o Olaf: “Sa dua na macawa totoka! Keirau dau yadra vakamataka kei na ivakatawa ni tabacakacaka, keirau veivosakitaka eso na ulutaga veiuqeti ena gauna ni katalau. Na veivakayaloqaqataki qori e uqeti au meu veiqaravi vakatabakidua.” Ena 40 vakacaca na yabaki sa oti, e duidui na vanua e veiqaravi kina vakadaukaulotu o Olaf.

8. Na cava meda dau veikauaitaki kina ke sega mada ga ni tataleitaki o itaukeinivale? Vakamacalataka.

⁸ E levu na sala o rawa ni vakaraitaka kina na loloma vei ira na vulagi, ke ra sega mada ga ni taleitaka ena imatai ni gauna. Rogoca mada na ivakaraitaki qo. Ni veivakavulici tiko ena iVolatabu e dua na dautukutuku mai Sipeni, e raici nona gonevuli o Yesica mai Ecuador, ni tagi tiko. E via kila na dautukutuku na vuna. E kaya o Yesica, ni bera ni toki mai, a bula dravudravua tu. Dua na siga sa oti na kakana e vale, sa vo ga na wai me solia vei luvena yalewa. E kurei luvena toka me moce, gauna vata qori e masu kina. Sega ni dede, rau veisiko yani e rua na tacida yalewa qai cudruvi rau o Yesica, mani basuraka na mekesini rau solia. E kaya: “Qo na kakana drau vinakata meu solia vei luvequ?” Rau saga na tacida me rau vakacegui koya, ia e dreve. Oti vakalailai, rau mai biuta toka ena mata ni katuba e dua na basikete kakana. Ni raica o Yesica na nodrau yalovinaka, e vaka ga e sui ena waibatabata ni vakasamataka lesu nona lecava ni sauma na Kalou na nona masu. Ia qo sa vakatulewataka me qaravi Jiova. Sa bau yaga dina nodrau veikauaitaki na tacida yalewa!—Dauv. 11:1, 6.

9, 10. (a) Gauna cava ena iVolatabu e vinakati kina mera bolecakacaka na tamata ni Kalou? (b) Na cava eso na itavi era qarava na tagane era via veivuke ena ivavakoso?

⁹ Ena kedra itukutuku na Isireli makawa, e dau vinakati ena duidui gauna o ira mera bole ena so na itavi. (Lako 36:2; 1 Vei. 29:5; Niem. 11:2) Nikua, o rawa tale ga ni bolecakacaka vakalevu ni o vakayagataka nomu gauna, iyau, kei na kila mo vukei ira na tacimu. O na marau, o na vakalougatataki tale ga vakalevu ni o rawa ni veivuke.

¹⁰ Na Vosa ni Kalou e uqeti ira na tagane ena ivavakoso mera cakacaka vata kei Jiova nira qarava na itavi ni veiqaravi kei na cakacaka vakaivakatawa. (1 Tim. 3:1, 8, 9; 1 Pita 5:2, 3) O ira na cakava qori era vinakata mera veivuke vakayago, vakayalo tale ga. (Caka. 6:1-4) Vakacava era sa kerei iko oti na qase mo dauveivuke, se veivuke ena tabana ni ivola, mape, vakavinakataki ni iyaya, se so tale na ka? Era na tukuna o ira na qarava tiko na itavi qori ni marautaki vakalevu na veivuke.

11. E marautaka vakacava e dua na tacida yalewa na nona veitokani ni veivuke ena itavi vakalou?

 ¹¹ O ira na bole ena so na itavi vakalou era dau vakaitokani vou. Rogoca mada na ivakaraitaki nei Margie, e dua na tacida yalewa e veiqaravi ena tara Vale ni Soqoni me 18 na yabaki. Ena veiyabaki sa sivi e dau vakavulica eso na goneyalewa. E kaya ni qo e dua na gauna talei mera dau veivakayaloqaqataki kina. (Roma 1:12) Ni sotava eso na ituvaki rarawataki, era dau vakayaloqaqataki koya na nona itokani era veikilai ena gauna ni tarataravaki. Vakacava o sa bau bolecakacaka ena tarataravaki? Ke o kenadau se sega, vakacava o rawa ni veivuke?

12. O na rawa vakacava ni veivuke ena leqa tubukoso?

¹² Ena gauna ni leqa tubukoso, era dau cakacaka vata kei na Kalou na nona tamata mera vukei kina na tacidra. Kena ivakaraitaki, era dau cau vakailavo mera tokoni kina na vakaleqai. (Joni 13:34, 35; Caka. 11:27-30) Dua tale na sala oya nira veivuke ena sasamaki se tarataravaki. Vakasamataki Gabriela mada, e dua na tacida yalewa mai Poladi, a vakacacani nona vale ena waluvu. Dua na ka nona marau nira lai vukei koya na tacida ena ivavakoso voleka. E kaya: “Au sega ni via talanoataka na veika sa vakacacani. Ia au via tukuna ga ni levu sara na ka au rawata. Au vakadeitaka ni talei duadua ga meda lewe ni ivavakoso vaKarisito, ni vakavu marau dina.” Era kaya e levu era vukei, nira vutuniyau dina. Era lomavakacegu tale ga o ira na cakacaka vata kei Jiova mera veivuke.—Wilika Cakacaka 20:35; 2 Korinica 9:6, 7.

13. E rawa vakacava ni vaqaqacotaka na noda veiwekani kei Jiova na noda bolecakacaka? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki.

¹³ E marautaka o Stephanie kei na so tale na dautukutuku mera cakacaka vata kei na Kalou nira vukei na mataveitacini isenivalu era toki i Merika. Era veivuke ena kena vaqarai na vale e vakaiyayataki mera tiko kina na vuvale era toki ena vuku ni ivalu. E kaya o Stephanie: “E uqeti keimami na nodra marautaka  kei na nodra vakavinavinakataka na loloma vakamataveitacini e vuravura raraba. Era nanuma na vuvale qori ni keimami vukei ira, ia era vukei keimami sara vakalevu. Na nodra loloma, duavata, vakabauta, kei na nuitaki Jiova e vaqaqacotaka dina na neimami lomani Jiova, keimami vakavinavinakataka kina na ka kece e vakarautaka na nona isoqosoqo.”

14, 15. (a) Na rai cava e vakaraitaka na parofita o Aisea? (b) Eda na vakatotomuria vakacava na dautukutuku nikua nona rai?

¹⁴ Vakacava o via cakacaka vata kei Jiova ena nomu vinaka taucoko? O na via toki mo lai veiqaravi ena vanua e vinakati kina vakalevu na veivuke? E macala ni sega ni vinakati meda lako sara vakayawa meda vakaraitaka kina na noda lomasavu. Ia eso na tacida e rawa nira lai veiqaravi ena veivanua yawa qori ena vuku ni kedra ituvaki. Era vakaraitaka na rai a tiko vua na parofita o Aisea. Ni taro o Jiova: “O cei meu tala, o cei ena lako ena vukudaru?” E kaya o Aisea: “O yau qo! Moni talai au!” (Aisea 6:8) Vakacava o vinakata, e ganita tale ga na kemu ituvaki mo vakaitavi ena veiqaravi va qori? Na cava e vinakati?

¹⁵ E kaya o Jisu me baleta na vunau kei na veivakatisaipelitaki: “E levu sara na ka me tamusuki, ia era le lailai na tamata cakacaka. O koya gona, dou kerea na Turaga ni tatamusuki me tala mai eso tale na tamata cakacaka ina nona tatamusuki.” (Maciu 9:37, 38) Vakacava o rawa ni lai painia ena yalava e vinakati kina vakalevu na veivuke? Se o rawa ni vukea e dua me cakava qori? Era kaya e levu na tacida ni sala vinaka duadua mera vakaraitaka kina nodra lomana na Kalou kei na kainodra, oya mera lai painia ena vanua e vinakati kina na dautatamusuki. Vakacava e tiko tale eso na sala mo vakarabailevutaka kina se vakalevutaka nomu veiqaravi? O na marau vakalevu ni o vakayacora qori.

16, 17. Na cava eso tale na itavi o na marautaka ni o vakarabailevutaka nomu veiqaravi?

¹⁶ Vakacava o na via veiqaravi vagauna e Peceli se veivuke ena tarataravaki? E vinakati vakalevu o ira na rawa ni qaravi Jiova ena vanua ga era lesi kina kei na itavi mera qarava. Ena sega ni vakatau na nodra itavi ena ka era kenadau kina, ia ena vanua ga e vinakati kina vakalevu na veivuke. O Jiova ena marautaka na nodra vakuai ira e levu me rawa nira veiqaravi ena vanua e vinakati kina na veivuke.—Same 110:3.

¹⁷ Vakacava o vinakata mo vulica e levu tale na ka mo qarava vinaka kina nomu ilesilesi? O na rawa ni vuli ena Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu. Era vuli kina na tagane kei na yalewa matua vakayalo era veiqaravi vakatabakidua, me rawa nira vakarabailevutaka na nodra veiqaravi ena yalava. E vinakati vei ira na kerea mera tiko ena vuli qo mera ciqoma na ilesilesi cava ga era lesi kina nira tuvaitutu oti. Vakacava o na via vuli tale ga mo qarava eso na itavi bibi?—1 Kor. 9:23.

18. Na cava na yaga ni nomu cakacaka vata kei Jiova e veisiga?

¹⁸ Nida dauveiqaravi i Jiova, eda uqeti meda lomasavu ni vukea eso tale e veisiga, qo e ivakaraitaki ni yalololoma, yalovinaka, kei na loloma. Nida cakava qori eda na lomavakacegu, eda na marau tale ga. (Kala. 5:22, 23) Se mani vakacava na kemu ituvaki, o na marau ni o vakatotomuria na lomasavu i Jiova, ena mareqeti iko tale ga ni drau cakacaka vata!—Vosa Vakaibalebale 3:9, 10.