1-3. Na cava e rairai veisau kina na nodra ilesilesi na veiqaravi vakatabakidua?

“OTI e 21 na yabaki neirau marautaka na neirau ilesilesi vakadaukaulotu, erau sa malumalumu na neirau dui itubutubu. Keirau marau me keirau lai qaravi ratou, ia keirau rarawataka ni keirau sa na biuta na vanua keirau taleitaka vakalevu,” e kaya o Robert kei Mary Jo.

² E kaya o William kei Terrie: “Na gauna keirau kila kina ni keirau na sega ni lesu ena neirau ilesilesi ena vuku ni tauvimate, keirau tagi sara ga. Keirau dau vinakata tu me keirau qaravi Jiova ena dua tale na vanua, ia qo sa oti.”

³ E kaya o Aleksey: “Keimami kila nira vinakata na dauveivakacacani mera sogota na valenivolavola ni tabana au veiqaravi tiko kina. Ia ena gauna sa sogo kina, keimami sa biubiu tale ga e Peceli. Dua na ka neimami rarawa.”

4. Na taro cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

⁴ E levu tale na tacida era veiqaravi vakatabakidua e veisau na nodra ilesilesi, * wili kina o ira na veiqaravi e Peceli. Dua na gauna balavu era mareqeta tu nodra ilesilesi na tacida yalodina qori, ena sega ni rawarawa gona mera biuta. Na cava ena vukei ira mera ciqoma na veisau? O na tokoni ira vakacava? Ena yaga vei keda na isaunitaro qori meda ciqoma kina na veisau.

5. Ena tarai keda vakacava na veisau ni noda ilesilesi?

⁵ Ke da veiqaravi e Peceli se na yalava, eda lomani ira vakalevu na tamata, eda taleitaka tale ga na vanua eda veiqaravi kina. Ia eda na rarawa nida biuta na noda veiqaravi vakatabakidua ena vuku ni ituvaki. Eda na mositi ira na tacida era na tu mai, eda na lomaleqataki ira tale ga ke vu ni noda biubiu na veivakacacani. (Maciu 10:23; 2 Kor. 11:28, 29) Kena ikuri, nida gole ena noda ilesilesi vou se nida lesu ena noda vanua, ena vou tale vei keda e levu na ka. E kaya o Robert kei Mary Jo: “E vou tale vei keirau na neirau itovo vakavanua, kei na neirau vunau mada ga ena neirau vosa. Vaka ga keirau sa vulagi tale ena neirau vanua.” Eso tale ga e veisau na nodra ilesilesi era rairai vakila na leqa vakailavo. De dua era na yalolailai. Na cava ena vukei ira?

6. Eda na volekati Jiova tiko ga vakacava?

⁶ Mo volekati Jiova tiko ga. (Jeme. 4:8) Eda na cakava vakacava qori? Meda nuitaki koya ni “Daurogo masu.” (Same 65:2) E kaya na Same 62:8 meda ‘sova yani na lomada e matana.’ O Jiova ena rawa ni “cakava vei keda na ka e uasivia sara na ka eda kerea se bau vakasamataka.” (Efeso 3:20) Ena sega wale ga ni vakarautaka o Jiova na ka eda kerea, de dua ena walia na noda leqa ena sala eda sega sara ga ni namaka.

7. (a) Na cava meda cakava meda volekati Jiova tiko ga? (b) Me vaka e tukuni ena Iperiu 6:10-12, na cava ena cakava o Jiova nida qaravi koya tiko ga ena yalodina?

⁷ Meda volekati Jiova tiko ga, ena vinakati meda wilika e veisiga na Vosa ni Kalou da qai vakasamataka vakatitobu. E kaya e dua na tacida tagane a daukaulotu tu: “Me dei tiko ga nomu ituvatuva ni sokalou vakavuvale kei na vakavakarau ena soqoni me vaka ga o dau cakava ena vanua o veiqaravi tu kina.” Mo vakaitavi tale ga ena kena levu o rawata ena vunautaki ni itukutuku vinaka ena nomu ivavakoso vou. O Jiova ena sega ni guilecavi ira na qaravi koya tiko ga ena yalodina, ke sega ni levu sara na ka era rawata me vaka e liu.—Wilika Iperiu 6:10-12.

8. Ena uqeti iko vakacava na 1 Joni 2:15-17 mo bula rawarawa tiko ga?

⁸ Bula rawarawa tiko ga. Mo qarauna me kua ni “tarova” nomu qaravi Jiova na  lomaocaoca ni vuravura i Setani. (Maciu 13:22) Ke ra uqeti iko na wekamu, nomu itokani, se o ira na sega ni qaravi Jiova mo qara e levu na ilavo mo marau kina, kua ni rogoci ira. (Wilika 1 Joni 2:15-17.) Meda nuitaki Jiova, ni yalataka me vakarautaka na ka e yaga vei keda ena “gauna eda gadreva kina.” Ena tokoni keda me dei tiko ga noda vakabauta, meda lomavakacegu, ena vakarautaka tale ga na veika vakayago e yaga vei keda.—Iper. 4:16; 13:5, 6.

9. Me vaka e cavuti ena Vosa Vakaibalebale 22:3, 7, na cava meda kua kina ni dinau vakalialia? Cava meda cakava meda vakatulewa kina vakavinaka?

⁹ Kua ni dinau vakalialia. (Wilika Vosa Vakaibalebale 22:3, 7.) E vinakati e levu na ilavo nida toki, ena rawarawa sara meda dinau. Me kua ni yaco qori, qarauna meda kua ni volia na ka e sega ni yaga. Nida sotava e dua na ituvaki rarawataki me vaka noda qarava e dua na wekada e tauvimate, ena rairai dredre meda vakatulewataka na levu ni ilavo meda dinautaka. Na cava mo cakava mo vakatulewa kina vakavinaka? Mo “masu” vei Jiova salavata kei na “kerekere.” Ena vakarautaka na vakacegu me “taqomaka na [lomamu] kei na [nomu] vakasama.”—Fpai. 4:6, 7; 1 Pita 5:7.

10. Na cava meda cakava me so kina na noda itokani?

¹⁰ Dau veimaliwai kei ira na uqeti iko. Talaucaka na lomamu kei na ituvaki dredre o sotava tiko vei ira na nomu itokani vinaka, vakabibi o ira na rairai sotava tale ga na kemu ituvaki. Ni o cakava qori, ena rawa ni vakaotia na nomu rarawa. (Dauv. 4:9, 10) Era se nomu itokani tiko ga o ira na tacida ena vanua o veiqaravi tu kina. Ia ena nomu ilesilesi vou, e vinakati mera tiko tale ga na nomu itokani. Qo na ka mo nanuma tiko: Me dua nomu itokani, e bibi mo dua tale ga na itokani vinaka. O na cakava vakacava? Talanoataka na veika o marautaka ena nomu qaravi Jiova me rawa nira vakila na nomu marau. Ke ra sega mada ga ni kila eso ena ivavakoso na vuna o taleitaka kina na veiqaravi vakatabakidua, era na tiko tale eso ena rairai uqeti ira na nomu ivakaraitaki, era na nomu itokani vinaka tale ga. Qarauna ga me kua ni wewenigusumu na ka o sa rawata kei na ka o sega ni taleitaka ena nomu veiqaravi.

11. Na cava mo cakava me marau tiko ga nomu vakawati?

¹¹ Ke o cegu ena veiqaravi vakatabakidua ni tauvimate o watimu, kua ni beitaki koya. Ia ke o tauvimate, kua ni rarawa vakalevu mo lai nanuma ni o vakayalolailaitaki watimu. Mo nanuma tiko ni drau “dua ga na yago,” drau a yalataka tale ga ena mata i Jiova ni drau na veinanumi tiko ga se ituvaki cava ena yaco. (Maciu 19:5, 6) Ke o cegu ena nomu veiqaravi ni tawanamaki  nona bukete o watimu, me kila o luvemudrau ni drau kauaitaki koya vakalevu mai na nomudrau ilesilesi. Drau tukuna vei luvemudrau ni o koya e “isau ni ka vinaka” mai vua na Kalou. (Same 127:3-5) Mo drau talanoataka tale ga vua na veika drau marautaka ena nomudrau veiqaravi. Qori ena uqeti koya me veiqaravi tale ga vakatabakidua.

12. (a) O na tokoni ira vakacava na veiqaravi vakatabakidua mera veiqaravi tiko ga? (b) O na tokoni ira vakacava mera matau ena nodra ilesilesi vou?

¹² Era vakavinavinakataki e levu na ivavakoso kei ira na mataveitacini nira tokoni ira na veiqaravi vakatabakidua mera tomana na nodra veiqaravi. Era cakava qori nira vakayaloqaqataki ira mera veiqaravi tiko ga, tokoni ira ena ka vakayago, ena ka vakailavo, se tokona nodra vuvale era tu vakayawa. (Kala. 6:2) Ke ra lesi yani ena nomu ivavakoso eso era veiqaravi vakatabakidua, kua ni nanuma ni vu ni nodra cegu ni sega ni vinaka nodra veiqaravi se nira cakava e dua na cala. * Ia tokoni ira mera matau ena nomu ivavakoso. Kidavaki ira, vakavinavinakataka na itavi era sa qarava ke lailai mada ga na ka era cakava ena gauna qo ena vuku ni tauvimate. Saga mo kilai ira vinaka. Mo vuli ena levu ni ka era kila tu, na ka era vulica, kei na ka era sotava.

13. Eda na vukei ira vakacava na lesi mai ena noda ivavakoso?

¹³ De dua era na vinakata na nomu veivuke o ira na lesi yani ena nomu ivavakoso mera kunea e dua nodra vale, mera kila na sala ni veilakoyaki, me dua na  nodra cakacaka, kei na so tale na ka. De dua era na via kila tale ga eso tale na ka me baleta na saumi ivakacavacava kei na inisua. Era sega ni vinakata mo vakalomalomani ira, ia era vinakata mo kila vinaka na kedra ituvaki. Era rairai vosota tiko na tauvimate, se tauvimate e dua e vale. Era lolositaka tiko beka nona mate e dua na itokani voleka. * De dua era nanumi ira vakalevu na nodra itokani ena vanua era veiqaravi tu kina, eso na gauna era na sega ni via talanoataka. Na ka kece qori ena taura na gauna me qai oti, ena rawa tale ga ni vakavu veilecayaki.

14. Era tokona vakacava e dua na tacida yalewa na mataveitacini me matau ena nona ilesilesi vou?

¹⁴ Na nomu ivakaraitaki vinaka kei na nomu veitokoni ena vunau ena uqeti ira na tacida era lesi yani mera matau ena yalava. E kaya e dua na tacida yalewa e veiqaravi tu me vica vata na yabaki e vanuatani: “Au dau caka vuli ivolatabu e veisiga ena vanua au veiqaravi tu kina. Ia ena vanua au veiqaravi tiko kina qo, e dredre mada ga meu wilika e dua na tikinivolatabu ena cakacaka vakavunau se vakaraitaka e dua na vidio. Ia era dau sureti au na mataveitacini ena nodra veisikovi lesu kei na caka vuli ivolatabu. Niu raica nodra yalodina kei na nodra gugumatua na tacida ena nodra caka vuli ivolatabu, e donu noqu rai me baleta na yalava. Au vulica na sala meu tekivutaka kina na veivosaki ena yalava vou. Na ka kece qori e vakavuna meu marau tale.”

15. E rawa vakacava ni vuavuaivinaka na nomu ilesilesi vou?

¹⁵ E rawa ni vuavuaivinaka na nomu ilesilesi vou. Kua ni nanuma ni vu ni nomu cegu ni sega ni vinaka na nomu veiqaravi se sa sega na kemu yaga. Mo vakasamataka na sala e tokoni iko tiko kina o Jiova nikua qai vunau tiko ga. Vakatotomuria na nodra ivakaraitaki ni yalodina na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri, oya nira “tukuna yani na itukutuku vinaka ni vosa ni Kalou ena vanua kece era dui lako kina.”  (Caka. 8:1, 4) Ni o vunau tiko ga, ena rawa ni vuavuaivinaka na nomu cakacaka. Kena ivakaraitaki, era vakatalai eso na painia mai na dua na matanitu. Era mani toki tale ena dua na matanitu voleka e vinakati sara tu ga kina na veivuke ena nodratou vosa. Ena vica ga na vula, levu era sa veitokoni ena iwasewase vou era lewena na painia qori.

16. O na marautaka vakacava na nomu ilesilesi vou?

¹⁶ “[E] nomuni koro kaukaua na marau e solia o Jiova.” (Niem. 8:10) Me vu ni noda marau na noda veiwekani kei Jiova, sega ni noda ilesilesi. O koya gona, mo kabiti Jiova tiko ga qai nuitaka e veigauna nona vuku, veidusimaki kei na veitokoni. Kua ni guilecava qo, o taleitaka vakalevu na nomu ilesilesi e liu ni o solia nomu vinaka mo vukei ira ena vanua qori. Vakacava mo solia tale ga nomu vinaka ena nomu ilesilesi vou qai raica na sala ena tokoni iko kina o Jiova mo taleitaka vakalevu.—Dauv. 7:10.

17. Na cava meda nanuma tiko me baleta na noda ilesilesi ena gauna qo?

¹⁷ Meda nanuma tiko ni noda ilesilesi ena gauna qo ena sega ni dei ni rawa ni veisau kece ena vuravura vou, ia ena tawamudu na noda qaravi Jiova. E kaya o Aleksey sa cavuti oti mai, na veisau ni nona ilesilesi ena gauna qo e vakarautaki koya ena gauna se bera mai. E kaya: “Au kila ni bula tiko o Jiova, au nuitaka tale ga na vuravura vou. Ia au sega sara ni volekati Jiova, se yawa tale ga vei au na vuravura vou. Ena gauna qo, au sa volekati Jiova, au kila tale ga ni sa voleka sara na vuravura vou.” (Caka. 2:25) Se ilesilesi cava eda qarava, meda saga meda kabiti Jiova tiko ga. Ena sega vakadua ni biuti keda, ia ena vukei keda meda marautaka na ilesilesi eda qarava tiko ena gauna qo.—Aisea 41:13.