1. Na cava e buli keda kina o Jiova?

DUA na gauna a bula duadua tu ga o Jiova. Ia a sega ni galili. E marautaka tu na nona bula. Ia e vinakata tale ga mera marautaka na bula eso tale. E uqeti koya na nona loloma me tekivu bulibuli kina.—Same 36:9; 1 Joni 4:19.

2. Na cava na rai nei Jisu kei ira na agilosi ena ka e bulia o Jiova?

² O Jiova a buli Luvena sara ga e liu o Jisu. Oti qai vakayagataki koya ena “buli ni ka kece tale eso,” okati kina na ibulibuli vakayalo. (Kolo. 1:16) A marautaka o Jisu na cakacaka vata kei Tamana. (Vkai. 8:30) Era marau tale ga na agilosi. Era marau nira raica nodrau veivuke na veitamani qo me rau bulia na lomalagi kei na vuravura. Cava era qai cakava na agilosi? Era “tekivu kaila ena vakasausau” ni sa buli na vuravura, oti qori era vakasausau tiko ga ena vo ni ka kece e bulia o Jiova, okati kina na kawatamata. (Jope 38:7; Vkai. 8:31, vmr.) E vakavotui ena nona ibulibuli kece o Jiova na loloma kei na vuku.—Same 104:24; Roma 1:20.

3. Me vaka e tukuni ena 1 Korinica 15:21, 22, na cava e rawati ena isoro ni veivoli i Jisu?

³ E nona inaki o Jiova me marautaka na kawatamata na bula tawamudu ena vuravura totoka e bulia. Ia ni rau talaidredre o Atama kei Ivi vua na Tamada dauloloma, eda valavala ca kina, eda mate tale ga. (Roma 5:12) Na cava e qai  cakava o Jiova? Sega ni bera nona yavala me vakabula na kawatamata. (Vkte. 3:15) E vakarautaka sara e dua na ivoli me sereki ira na kawa i Atama kei Ivi mai na ivalavala ca kei na mate. Eda rawa gona ni vakatulewataka meda qaravi koya me rawa nida rawata na bula tawamudu.—Joni 3:16; Roma 6:23; wilika 1 Korinica 15:21, 22.

4. Na taro cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

⁴ E vinakati me saumi e vica na taro me baleta na yalayala ni Kalou ni veivakaturi. Kena ivakaraitaki, ena vakayacori vakacava? Eda na kilai ira na wekada lomani era vakaturi mai? Sala cava eda na marautaka kina na veivakaturi? Cava eda vulica me baleta na loloma, vuku, kei na yalovosovoso i Jiova nida vakasamataka vakatitobu na veivakaturi? Meda dikevi ira yadua mada na taro qori.

5. Na cava meda kua ni namaka kina nira na vakaturi vata ena dua ga na gauna na kawatamata?

⁵ Ni vakayagataki Luvena o Jiova me vakaturi ira mai e vica vata na milioni, meda kua ni namaka nira na vakaturi ena dua vata ga na gauna. Na vuna? Ni rawa ni vakavu leqa tale e vuravura ni tubu vakasauri na iwiliwili ni kawatamata. O Jiova e Kalou ni tuvatuvanaki, e sega ni yakusurasura. E kila ni na rawati ga na vakacegu ke ra tuvanaki vinaka na lewe i vuravura. (1 Kor. 14:33) E vuku o Jiova, e yalovosovoso tale ga ni vakarautaka tiko na vuravura kei Luvena o Jisu mera tawana na kawatamata. Qori tale ga na itovo ena vakaraitaka o Jisu ena loma ni Duanaudolu na Yabaki ni nona veiliutaki, ni cakacaka vata kei ira na vakabulai mai na Amaketoni me  vakarautaki na vuravura vei ira na vakaturi mai.

6. Me vaka e tukuni ena Cakacaka 24:15, o cei ena vakatura o Jiova?

⁶ E bibi sara na nodra itavi na bula sivia na Amaketoni nira na vakavulici ira na vakaturi mai me baleta na Matanitu ni Kalou kei na ka e vinakata o Jiova. Na vuna? Levu vei ira na vakaturi mai qori era okati mera “sega ni yalododonu.” (Wilika Cakacaka 24:15.) Ena vinakati mera veisautaka nodra itovo ni bula me yaga vei ira na isoro i Karisito. Vakasamataka mada na cakacaka levu ena vakayacori me na vakavulici kina na ka dina me baleta na Kalou vei ira e vica vata na milioni era sega sara tu ga ni kilai Jiova. Vakacava eda na vakavulici ira yadudua me vaka ga na noda dau veivakavulici tiko ena iVolatabu nikua? Era na lesi ena dua na ivavakoso mera tuberi mera vakavulici ira eso tale na vakaturi mai? Meda na waraka ga na gauna qori. Ia na ka ga eda kila, ni mai cava na Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki i Karisito, sa na “robota na vuravura na kilaka me baleti Jiova.” (Aisea 11:9) Ena dua dina na gauna osooso qai marautaki na duanaudolu na yabaki qori!

7. Na cava era veikauaitaki kina na tamata ni Kalou nira vakavulici ira tiko na vakaturi mai?

⁷ Ena Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki i Karisito, era na veisautaka tiko ga na nodra itovo na luvei Jiova era na bula e vuravura mera rawa ni vakamarautaki koya. Era na vakaraitaka kece na veikauaitaki dina mera vukei ira na vakaturi mai mera kua ni vakanananu ca tale tiko, ra qai muria na ivakatagedegede i Jiova. (1 Pita 3:8) Era na raica o ira na vakaturi mai nira yalomalumalumu na tamata i Jiova, era “sasagataka tiko ga na [nodra] bula.”—Fpai. 2:12.

8. Na cava eda kaya kina nida na kilai ira na wekada lomani era vakaturi?

⁸ Levu na vuna eda na kaya kina ni o ira na vakaturi mai era na kilai ira na wekadra lomani. Kena ivakaraitaki, me vaka na veivakaturi sa vakayacori oti, e kena irairai ni o Jiova ena vakaturi ira mai ena kedra irairai ga, nodra ivosavosa, kei na ivakarau ni nodra vakasama ni bera nira mate. Nanuma tiko ni o Jisu e vakatauvatana na mate ina moce, na veivakaturi ina nona vakayadrati na moce. (Maciu 9:18, 24; Joni 11:11-13) Ni yadra mai e dua ena moce, e tautauvata tu ga na kena irairai, rorogo ni domona, kei na ivakarau ni nona vakasama me vaka ga na gauna e lai moce kina. Vakasamataka mada na ivakaraitaki nei Lasarusa. Sa mate tu me va na siga, sa tekivu vuca tale ga na yagona. Ia ni vakaturi koya o Jisu erau kilai koya na ganena, o koya tale ga e nanumi rau vinaka tu.—Joni 11:38-44; 12:1, 2.

9. Na cava eda kaya kina ni na sega ni uasivi na yagodra kei na nodra vakasama na vakaturi?

⁹ Ena veiliutaki i Karisito, e yalataka o Jiova ni sega ni dua ena kaya “au tauvimate.” (Aisea 33:24; Roma 6:7) O ira gona na vakaturi mai ena bulabula na yagodra, ia era se sega ni uasivi ena gauna qori. Ke ra uasivi, o ira na wekadra lomani era na rairai sega ni kilai ira. Kena irairai nira na veisau vakamalua mera uasivi ena loma ni Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki i Karisito. Ni sa cava na duanaudolu na yabaki, ena qai vakasuka na Matanitu o Jisu vei Tamana. Sa na vakayacori kece na  inaki ni Matanitu ni Kalou, okati kina na noda bula uasivi na kawatamata.—1 Kor. 15:24-28; Vkta. 20:1-3.

10. Na cava nomu rai me baleta na veivakaturi?

¹⁰ Vakasamataka ni o kidavaki ira na wekamu lomani era vakaturi mai. Ena levu ni nomu marau, o na dredre se tagi? O na lagasere ni veivakacaucautaki vei Jiova? E macala ga nida na lomana vakalevu na Tamada dauveikauaitaki kei na Luvena dauyalololoma ena vuku ni isolisoli totoka erau vakarautaka, na veivakaturi.

11. Me vaka e tukuna o Jisu ena Joni 5:28, 29, na cava ena yacovi ira na muria na ivakatagedegede dodonu ni Kalou?

¹¹ Vakasamataka tale ga na nodra marau na vakaturi nira biuta laivi na itovo makawa mera muria na ivakatagedegede dodonu ni Kalou. O ira na cakava qori era na vakaturi mera bula tawamudu. Ia o ira na talaidredre vua na Kalou ena sega ni vakatarai mera vakaleqa na bula vakacegu ena Parataisi.—Aisea 65:20; wilika Joni 5:28, 29.

12. Sala cava ena vakalougatataki ira kina na bula e vuravura o Jiova?

¹² Ena veiliutaki ni Matanitu ni Kalou, era na vakadinata kece na tamata ni Kalou na ka e tukuni ena Vosa Vakaibalebale 10:22, e kaya: “Na veivakalougatataki i Jiova e veivakavutuniyautaki, e sega ni kuria o koya ena ka rarawa.” Ena veidusimaki ni yalo tabu i Jiova era na vutuniyau vakayalo, nira na vakatotomuri Karisito vinaka, mera bula uasivi tale ga. (Joni 13:15-17; Efeso 4:23, 24) Ena kaukaua vinaka na yagodra, era bulabula tale ga. Sa na dua dina na bula marautaki! (Jope 33:25) Ia ena yaga vakacava ena gauna qo nomu vakasamataka vakatitobu na veivakaturi?

13. Me vaka e tukuni ena Same 139:1-4, ena laurai vakacava ena veivakaturi nona kilai keda vinaka o Jiova?

¹³ Me vaka eda sa vulica mai, ni veivakaturi o Jiova ena vakalesuya tale na nodra vakasama kei na nodra itovo. Vakasamataka mada na kena ibalebale qori. Ni lomani iko vakalevu o Jiova e nanuma vinaka tu na veika o dau vakasamataka, na lomamu, na ka o tukuna, kei na ka o cakava. Ni vakaturi iko gona, ena rawarawa sara nona vakalesuya nomu vakasama, nomu itovo, kei na veika o kilai kina. E kila vinaka tu o Tui Tevita na nona dau kauaitaki keda yadua o Jiova. (Wilika Same 139:1-4.) E uqeti iko vakacava nona kilai keda vinaka o Jiova?

14. Me vakacava noda rai nida vakasamataka nona kilai keda vinaka o Jiova?

¹⁴ Nida vakasamataka vakatitobu nona kilai keda vinaka o Jiova, meda kua ni lomaleqa. Na vuna? Nanuma tiko ni o Jiova e kauaitaki keda yadua. E talei vua na itovo eda kilai tani kina. E kila vinaka tu na veika e uqeti keda. Sa bau veivakacegui dina! Meda kua gona ni nanuma ni na biuti keda. Ena tiko vata kei keda ena veigauna qai qara na sala me vukei keda kina.—2 Vei. 16:9.

15. E vakavotui vakacava na vuku i Jiova ena veivakaturi?

¹⁵ E levu era dau rerevaka na mate. Era vakayagataka qori na ito nei Setani mera  vakasaurarataka eso mera liumuritaki ira nodra itokani se ra cakitaka nodra vakabauta. Ia era sega ni cakava rawa qori vei keda. Eda kila ke ra vakamatei keda, ena vakaturi keda o Jiova. (Vkta. 2:10) Eda nuidei ni sega ni dua na ka era cakava me tawasea na noda veitokani kei Jiova. (Roma 8:35-39) E kilai na vuku i Jiova ni vakarautaka na inuinui ni veivakaturi. Eda vorata rawa kina na iyaragi kece i Setani, e vakayaloqaqataki keda tale ga meda yalodina tiko ga.

16. (a) Na taro cava mo taroga? Ena laurai vakacava ena nomu isaunitaro ni o nuitaki Jiova?

¹⁶ Ke ra via vakamatei iko na meca, o vakabauta ni na vakaturi iko o Jiova? O na kila vakacava? Mo taroga, ‘E laurai noqu nuitaki Jiova ena noqu vakatulewa lalai e veisiga?’ (Luke 16:10) Dua tale na taro, ‘Vakacava noqu ivakarau ni bula, e vakaraitaka niu nuitaki Jiova me vakarautaka na ka meu bula kina keu vakaliuca nona Matanitu?’ (Maciu 6:31-33) Ke o sauma ena io, o vakaraitaka ni o nuitaki Jiova, o tu vakarau tale ga ena veivakatovolei o na sotava.—Vkai. 3:5, 6.

17. (a) E vakaraitaki vakacava na vosovoso i Jiova ena veivakaturi? (b) Eda na vakaraitaka vakacava nida vakavinavinakataka na vosovoso i Jiova?

¹⁷ Sa lokuca tu o Jiova na siga kei na gauna me vakarusa kina na vuravura ca qo. (Maciu 24:36) Ena vosovoso tiko ga me yacova na gauna qori. Dua na ka nona vinakata me vakaturi ira na mate, ia se vosovoso tiko. (Jope 14:14, 15) Se wawa tiko me yacova na nona gauna lokuci ni veivakaturi. (Joni 5:28) Eda vakavinavinakataka gona nona vosovoso. Vakasamataka mada: E levu vei keda e rawa ga ni “veivutuni” ena vuku ni vosovoso i Jiova. (2 Pita 3:9) E vinakata tale ga o Jiova mera rawata na bula tawamudu e levu. Meda vakaraitaka gona noda vakavinavinakataka na nona vosovoso. Ena sala cava? Ena noda gumatua na vakasaqarai ira na “yalomalumalumu era muria na sala mera bula tawamudu kina,” qai vukei ira mera lomani Jiova mera qaravi koya. (Caka 13:48) Ena yaga gona vei ira na vosovoso i Jiova me vaka ga na kena yaga vei keda.

18. Na cava meda dau vosovoso kina vei ira eso tale?

 ¹⁸ Ena vosovoso i Jiova ena sega ni namaka meda uasivi me cava mada na duanaudolu na yabaki. Ena gauna qo e tu vakarau o Jiova me vosota na noda ivalavala ca. Meda vakatotomuri koya gona ena noda dau raica tiko ga na veika vinaka vei ira eso tale, meda vosovoso tale ga vei ira. Vakasamataka mada e dua na tacida yalewa, sa sega ni dau tiko ena soqoni o watina ni nuiqawaqawa vakalevu. E kaya, “Sa bau dredre dina vei au qori, keitou sa sega ni dau cakava vata vakavuvale na ka kece keitou vinakata.” Ia e vosovoso tiko ga vakayalololoma na tacida qori ni qaravi watina. E nuitaki Jiova, e sega ni soro koso. Me vakataki Jiova e sega ni kauaitaka na leqa, e kauaitaka ga na veika vinaka me baleti watina. E kaya, “E levu na itovo vinaka i watiqu, e sasaga tale tiko ga vakamalua me bula vinaka.” E bibi gona meda dau vosovoso vei ira na lewe ni noda vuvale se o ira ena ivavakoso era saga tiko mera vosota na veika dredre!

19. Na cava meda vakadeitaka nida na cakava?

¹⁹ E marau o Jisu kei ira na agilosi ena gauna e buli kina na vuravura. Sa na wacava nodra marau nira tawani vuravura na tamata uasivi era lomani Jiova ra qai qaravi koya. Vakasamataka tale ga na nodra marau o ira na kau mai vuravura mera veiliutaki kei Karisito i lomalagi, ni yaga vua na kawatamata na nodra cakacaka. (Vkta. 4:4, 9-11; 5:9, 10) Ena gauna tale ga qori sa na sosomitaki na wainimata ni rarawa ina wainimata ni marau, sa na sega tale na tauvimate, rarawa kei na mate. (Vkta. 21:4) Me yacova na gauna qori, mo vakadeitaka mo vakatotomuria tiko ga na loloma i Jiova, nona vuku kei na yalovosovoso. Ke o cakava qori o na marau tiko ga se mani veivakatovolei cava o sotava. (Jeme. 1:2-4) Eda vakavinavinakataka gona na vosa ni yalayala i Jiova nira na “vakaturi” na mate!—Caka 24:15.