1. Na cava eda taleitaki ira kina na dau vosovoso?

 O KEDA kece eda taleitaki ira na dau vosovoso. Na vuna? Eda dokai ira era sega ni cudru nira waraka tiko e dua na ka. Eda marautaka nodra vosovoso eso nida cala. Eda marautaka tale ga nona vosovoso o koya e vakavulici keda ena iVolatabu nida saga tiko meda vulica e dua na ivakavuvuli vakaivolatabu, meda vakabauta, meda muria tale ga. Kena ilutua, eda vakavinavinakataka vakalevu na Kalou o Jiova ni dau vosoti keda!—Roma 2:4.

2. Na ituvaki cava ena rairai dredre kina meda vakaraitaka na vosovoso?

² E dau talei vei keda na nodra vosovoso eso tale, ia ena rairai sega ni rawarawa meda vakaraitaka na itovo qori. Me kena ivakaraitaki, eda na rawa ni lomaleqa ni osooso na gaunisala, vakabibi nida sa bera tiko. Eda na rawa ni cudru ni votivoti vei keda na ka e cakava tiko e dua. Eso na gauna ena dredre noda waraka tiko na vosa ni yalayala i Jiova me baleta na vuravura vou. Vakacava o via vosovoso vakalevu? Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo na ibalebale ni vosovoso kei na vuna e rui bibi kina. Eda na veivosakitaka tale ga na ka meda cakava meda vakaraitaka kina vakalevu na vosovoso.

3. Na cava e dau cakava o koya e vosovoso ni vakacudrui?

³ Dikeva mada e va na sala eda na vakaraitaka kina na itovo qo. Kena imatai, o koya e vosovoso e berabera ni cudru. Ena saga me kua ni yalototolo, ena sega ni sauma ni vakacudrui se lomaleqataka tiko e dua na ka. Na imatai ni gauna e basika kina ena iVolatabu na matavosa “berabera ni cudru,” e vakamacalataki Jiova ni “Kalou dauyalololoma qai dauveinanumi, e berabera ni cudru, qai vuabale ena loloma e dei kei na dina.”—Lako 34:6.

4. Na cava e dau cakava o koya e vosovoso ni wawa tiko?

 ⁴ Kena ikarua, o koya e vosovoso e wawa ena vosota. Ke dede mada ga na ka e waraka tiko, ena sega ni yalototolo se cudru. (Maciu 18:26, 27) E levu na ituvaki ena vinakati kina meda yalomalumalumu ni wawa ena vosota. Me kena ivakaraitaki, e vinakati meda vakarorogo vinaka ni dua e vosa tiko, meda kua ni vosa takoso. (Jope 36:2) Ena rairai vinakati tale ga na vosovoso nida vukea tiko e dua na gonevuli me kila e dua na ivakavuvuli vakaivolatabu, se saga tiko me biuta e dua na itovo ca.

5. Sala cava tale eda na vakaraitaka kina na vosovoso?

⁵ Kena ikatolu, o koya e vosovoso ena sega ni cakava vakariri na ka. E macala ni so na ituvaki ena vinakati me vukitotolo. Ia ni tiko na itavi bibi me qarava, ena sega ni tekivuna totolo se vakaotia tu vakatotolo. Ena tuvanaka vinaka na gauna me cakava kina. Oti ena cakava sara vakavinaka.

6. Na cava ena cakava o koya e vosovoso ni sotava tiko na ituvaki dredre?

⁶ Kena ikava, o koya e vosovoso ena saga me kua ni vosakudrukudru ni sotava na ituvaki dredre. E sega ni ca ke da tukuna vua noda itokani voleka na ituvaki dredre eda sotava tiko kei na noda rai me baleta na ituvaki qori. Ia o koya e vosovoso, ena saga ena nona vinaka me marautaka tiko ga nona qaravi Jiova. (Kolo. 1:11) E vinakati vei keda kece na lotu vaKarisito meda vakaraitaka na vosovoso ena sala kece qori. Baleta? Meda veivosakitaka mada e vica na vuna.

7. Me vaka e tukuni ena Jemesa 5:7, 8, cava e bibi kina na vosota? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

⁷ E bibi na vosovoso meda vakabulai kina. Me vakataki ira na dausokalou  yalodina ena gauna sa oti, e vinakati meda vosovoso ni waraka na Kalou me vakayacora nona vosa ni yalayala. (Iper. 6:11, 12) E vakatauvatana na iVolatabu na keda ituvaki kei na dauteitei. (Wilika Jemesa 5:7, 8.) Ena cakacaka vakaukaua na dauteitei me tea qai vakasuasuataka na nona itei. Ia ena sega ni kila na gauna sara ga ena tubu kina. E wawa gona na dauteitei ena vosota ni vakanuinui me na tamusuka na ka e tea. E vinakati tale ga meda gumatua ena itavi vakayalo nida “sega ni kila na siga ena lako mai kina [noda] Turaga.” (Maciu 24:42) Eda na vosovoso meda wawa nida nuidei ni na cakava o Jiova na nona vosa ni yalayala kece ena nona gauna lokuci. Ke da sega ni vosovoso eda na vuturi ena wawa, toso na gauna eda na biuti vakamalua. E rawa tale ga nida tekivu qara na ka eda nanuma ni na vakamarautaki keda, ia ke da wawa tiko ga ena vosota me yacova na icavacava eda na qai vakabulai.—Maika 7:7; Maciu 24:13.

8. E yaga vakacava na vosovoso ena noda veimaliwai? (Kolosa 3:12, 13)

⁸ E yaga na vosovoso ena noda veimaliwai. Eda na vakarorogo vinaka nira vosa eso. (Jeme. 1:19) E uqeti keda tale ga meda dau veiyaloni. Nida vosovoso eda na sega ni cudru totolo, se tukuna eso na ka e sega ni vinaka nida nuiqawaqawa. Ke da dau vosovoso eda na berabera tale ga ni cudru ni dua e vakararawataki keda. Eda na sega ni sauma lesu ia eda na “yalorawarawa,” eda na “veivosoti tale ga vakarawarawa.”—Wilika Kolosa 3:12, 13.

9. E yaga vakacava na vosovoso ena noda vakatulewa? (Vosa Vakaibalebale 21:5)

⁹ Nida dau vosovoso eda na vakatulewa vinaka kina. Ena sega ni totolo noda vakatulewa, eda na vakatulewataka na ka e vinaka duadua. (Wilika Vosa Vakaibalebale 21:5.) Kena ivakaraitaki ke da vaqara cakacaka, eda na rawa ni vakadonuya na imatai ga ni cakacaka eda raica, kevaka mada ga eda na calata kina eso na soqoni se lailai noda vakaitavi ena cakacaka vakaitalatala. Ia ke da vosovoso, eda na vakasamataka na vanua e tiko kina na cakacaka qori, levu ni gauna eda na vakayagataka kina, kei na ka e rawa ni yaco ena noda vuvale kei na noda bula vakayalo. Nida vosovoso eda na sega kina ni vakatulewa ca.

10. Ena vakaraitaka tiko ga vakacava na lotu vaKarisito na vosovoso?

¹⁰ Masulaka mo vosovoso vakalevu. Na vosovoso e dua na itovo e okati ena vua ni yalo tabu. (Kala. 5:22, 23) E vinakati gona meda kerea vei Jiova na yalo tabu, eda kerea tale ga me vukei keda meda vakaraitaka na kena itovo. Ke vakatovolei na noda vosovoso ena dua na ituvaki, eda na ‘kerea tiko ga’ na yalo tabu me vukei keda meda vosovoso. (Luke 11:9, 13) Meda kerei Jiova tale ga me vukei keda me tiko vei keda na nona rai me baleta na ituvaki qori. Nida masu oti, meda saga sara meda vosovoso e veisiga. Na levu ga ni noda masulaka meda vosovoso qai saga meda vakaraitaka na itovo qori, ena rawa ni dei e lomada, ena ivakarau sara ga ni noda bula.

11-12. E vakaraitaka vakacava o Jiova na vosovoso?

¹¹ Vakasamataka vakatitobu na ivakaraitaki vakaivolatabu. E tu ena iVolatabu na nodra ivakaraitaki e levu era dau vosovoso. Nida vakasamataka vakatitobu na nodra ivakaraitaki, eda na vulica kina na sala meda vakaraitaka na itovo qori. Ni  bera nida veivosakitaka eso na ivakaraitaki, meda dikeva mada qo na ivakaraitaki uasivi ni vosovoso i Jiova.

¹² E iLiuliu vinaka o Jiova, e dauloloma. E vakaucacataka o Setani na yacana kei na kena irogorogo ena were o Iteni. A sega ni vakarusa totolo o Jiova na dauvakaucaca qori. Ia e vakaraitaka tiko ga na vosovoso, e lewai koya vinaka tale ga ni kila ni na taura na gauna me vakadinadinataki ni vinaka duadua na nona veiliutaki. Ni wawa tiko o Jiova, e vosota na kena vosabeci na yacana. Kena ikuri, e wawa tiko ga ena vosota me levu tale era rawata na bula tawamudu. (2 Pita 3:9, 15) Qori na vuna era mai kilai koya kina e vica vata na milioni. Ke da vakasamataka na yaga ni vosovoso i Jiova, ena rawarawa meda waraka nona gauna me vakaotia kina na ituvaki ca qo.

13. E vakatotomuri Tamana vinaka vakacava o Jisu ena vosovoso? (Raica tale ga na iyaloyalo)

¹³ E vakatotomuria vinaka o Jisu na vosovoso i Tamana, a vakaraitaka tale ga na itovo qori ni tiko e vuravura. A rairai sega ni rawarawa vua me vakaraitaka na vosovoso, vakabibi vei ira na vunivola kei na Farisi dauveivakaisini. (Joni 8:25-27) Ia me vakataki Tamana ga, e berabera ni cudru o Jisu. E sega ni sauma ni vosabeci se vakacudrui. (1 Pita 2:23) A vosota tiko ga o na ituvaki dredre, a sega tale ga ni vosakudrukudru. Sa rauta me tukuna na iVolatabu meda “vakasamataki koya vinaka a vosota na nodra vosa ni veivakalialiai na ivalavala ca”! (Iper. 12:2, 3) Ena veivuke i Jiova, eda rawa ni vosota tale ga na ituvaki dredre.

14. Na cava eda vulica ena vosovoso i Eparama? (Iperiu 6:15) (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹⁴ Vakacava ke se bera ni vakayacori  tiko ga na ka eda namaka me baleta na icavacava? De dua eda namaka me se yaco makawa mai, nida se bula tiko ga meda raica. Na cava ena vukei keda meda wawa tiko ga ena vosovoso? Dikeva mada na ivakaraitaki nei Eparama. Ni sa yabaki 75, e se bera tiko ga ni vakaluveni. E yalataka vua o Jiova: “Au na cakava mo matanitu levu.” (Vkte. 12:1-4) Vakacava a raica o Eparama na kena vakayacori na vosa ni yalayala qori? Sega. Ni takosova na Uciwai na Uferetisi e wawa tiko me 25 tale na yabaki, sa qai raica nona sucu vakacakamana na luvena o Aisake, oti tale e 60 na yabaki rau sa qai sucu na makubuna o Iso kei Jekope. (Wilika Iperiu 6:15.) Ia e sega ni raica o Eparama mera lewe ni dua na matanitu levu na nona kawa, mera tawana tale ga na Vanua Yalataki. E marautaka tiko ga na turaga yalodina qori nona veiwekani voleka kei na Dauveibuli. (Jeme. 2:23) Ni vakaturi, ena marau sara ga me kila nira vakalougatataki na matanitu kece ena vuku ni nona vakabauta kei na nona vosovoso! (Vkte. 22:18) Na cava eda vulica? De dua eda na sega ni raica sara na kena vakayacori na vosa ni yalayala i Jiova. Ia me vakataki Eparama eda nuidei ni na vakalougatataki keda o Jiova ena gauna qo, vaka kina ena vuravura vou e yalataka tu.—Mari. 10:29, 30.

15. Na cava eda rawa ni vakelia ena noda vuli vakataki keda?

¹⁵ E tu ena iVolatabu e levu sara na nodra ivakaraitaki o ira era vakaraitaka na vosovoso. (Jeme. 5:10) E vinaka mo vulica na nodra ivakaraitaki, mo vakekeli tale ga kina. b Me kena ivakaraitaki, a se lumuti o  Tevita ni se itabagone me tui e Isireli, ia a wawa tale tiko me vica vata na yabaki me veiliutaki. Erau yalodina ena qaravi Jiova o Simione kei Ana ni rau waraka tiko na Mesaia yalataki. (Luke 2:25, 36-38) Ni o vulica na nodra ivakaraitaki, raica na isau ni vica na taro qo: Na cava e rairai cakava me vakaraitaka kina na vosovoso? E yaga vakacava vua? Au na vakatotomuri koya vakacava? De dua ena yaga tale ga mo vulica na nodra ivakaraitaki o ira na sega ni vosovoso. (1 Sam. 13:8-14) O rawa ni taroga: ‘Cava e rairai vakavuna nodra sega ni vosovoso? Cava era sotava kina?’

16. Na cava eso na yaga ni vosovoso?

¹⁶ Dikeva na yaga ni vosovoso. Nida vosovoso eda na mamarau, eda na sega ni lomaleqa. Na vosovoso gona ena vakavinakataka na noda vakasama, eda na bulabula tale ga. Nida vosovoso eda na veimaliwai vinaka, eda na duavata ena ivavakoso. Ke dua e vakacudrui keda, eda na berabera ni cudru, eda na sega ni vakalevutaka na leqa. (Same 37:8, vmr.; Vkai. 14:29) Kena ilutua, nida vosovoso eda vakatotomuria tiko na Tamada vakalomalagi, eda na toro volekati koya tale ga.

17. Na cava meda gumatua ni cakava?

¹⁷ E dua na itovo totoka na vosovoso, e yaga tale ga vei keda kece! E sega ni rawarawa meda dau vosovoso, ia ena veivuke i Jiova ena rawa nida vakaraitaka tiko ga na itovo qo. Nida vosovoso meda waraka na vuravura vou, eda nuidei ni “mata i Jiova e vakaraici ira na rerevaki koya, o ira na waraka tiko na dei ni nona loloma.” (Same 33:18) Meda gumatua mada ga ni vakaisulu tiko ga ena vosovoso.