1, 2. Na ituvaki cava e sotava o Josua ni sa mate o Mosese?

E DREDRE toka me guilecava o Josua na ka e cavuta o Jiova: “Sa mate o Mosese na noqu tamata. Ia mo vakarau mo takosova na uciwai na Joritani, o iko kei ira kece na tamata qo moni lako ina vanua au solia vei ira.” (Josua 1:1, 2) E dau vukei Mosese o Josua me rauta ni 40 na yabaki, qo e dua na veisau levu vua!

² Sa dede nona liutaki ira tiko na Isireli o Mosese, de dua ena veinanuyaka o Josua ke ra na vakarorogo na tamata ni Kalou ena nona veiliutaki. (Vkru. 34:8, 10-12) E dua na ivoladusidusi ni iVolatabu e vakamacalataka na Josua 1:1, 2, ni gauna dredre dina ena dua na matanitu ena gauna makawa kei na gauna qo ni veisau na veiliutaki.

3, 4. Eda kila vakacava ni sega ni matewale nona nuitaka na Kalou o Josua? Na taro cava eda na rairai taroga?

³ A tiko na vuna vinaka e lomaleqa kina o Josua, ia e muria na veidusimaki ena loma ga ni vica na siga. (Josua 1:9-11) E sega ni  matewale na nona nuitaka na Kalou. Me vaka e volatukutukutaki ena iVolatabu, o Jiova e dusimaki Josua sara tiko ga kei ira na Isireli ni vakayagataka e dua na agilosi. E kena irairai ni agilosi qo na Vosa, na nona ulumatua na Kalou.—Lako 23:20-23; Joni 1:1.

⁴ O Jiova e vukei ira na Isireli mera ciqoma na veisau, me liutaki ira o Josua. Eda bula tale ga ena dua na gauna e levu kina na veisau vakairogorogo, de dua eda na veinanuyaka, ‘Ni sa toso totolo tiko na isoqosoqo i Jiova, e tiko na vuna vinaka meda nuitaki Jisu kina me noda iLiuliu digitaki?’ (Wilika Maciu 23:10.) Meda veivosakitaka mada na iliuliu nuitaki e digitaka o Jiova ena gauna sa oti donuya na veisau.

5. Na cava e raica o Josua ni volekati Jeriko? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

⁵ Nira takosova oti ga na Isireli na Joritani, e qai raica o Josua e dua na ka. Ni volekati Jeriko, e raica ni duri tu e dua na turaga sa ucu tu e ligana na nona iseleiwau. E sega ni kilai koya o Josua, e qai taroga: “O totaki keimami, se o totaki ira na keimami meca?” E kidacala o Josua ni vakamacalataki koya yani na dauvala qori. Oya sara ga na “turaga ni mataivalu i Jiova,” e tu vakarau me totaki ira na tamata ni Kalou. (Wilika Josua 5:13-15.) Eda wilika ena so tale na tikinivolatabu ni vosa tiko o Jiova vei Josua, ia e vakayagataka na nona agilosi me vaka e dau cakava ena veigauna sa oti.—Lako 3:2-4; Josua 4:1, 15; 5:2, 9; Caka. 7:38; Kala. 3:19.

6-8. (a) Ena rai vakatamata, na cava e rairai sega ni veiganiti kina eso na ivakaro i Jiova? (b) Na cava e ka vakavuku kina mera muria na ivakaro e soli ena kena gauna donu? (Raica tale ga na ivakamacala e ra.)

⁶ E matata na ivakaro e tukuna vei Josua na agilosi e liutaki ira tiko na Isireli ena kena ravuti na koro o Jeriko. Kena irairai ni sega sara ni veiganiti eso na ka e vakamacalataki. Me kena ivakaraitaki, e vakarota o Jiova mera cili kece na tagane, kena ibalebale nira na malumalumu tu me vica na siga. Vakacava e gauna vinaka qo mera cili kina na tagane momoqaqa qori?—Vkte. 34:24, 25; Josua 5:2, 8.

⁷ De dua era na veinanuyaka na sotia ni Isireli mera na taqomaki vakacava na nodra vuvale ke ra mai valuta na nodra keba na meca. Ia e vakasauri na kena rogovaki yani ni sa “sogo vinaka tu o Jeriko ena vukudra na Isireli.” (Josua 6:1) Vakacava sa na qai dei ga na nodra nuitaka na veidusimaki ni Kalou ni veisau na ituvaki?

⁸ Era vakaroti tale ga na Isireli mera kua ni valuti Jeriko, ia mera wavokita vakadua na koro ena dua na siga, mera cakava qori me ono na siga. Ena ikavitu ni siga mera wavokita vakavitu. De dua era na kaya eso na sotia, ‘Sa vakaoti gauna ga kei na igu!’ Ia e kila vinaka na nodra iLiuliu na Isireli na ka e cakava tiko. Na nona veidusimaki e vaqaqacotaka na nodra vakabauta na Isireli, era sega tale ga ni vala kei na mataivalu qaqa ni Jeriko.—Josua 6:2-5; Iper. 11:30. *

9. Na cava meda muria kina na veidusimaki ni isoqosoqo i Jiova? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki.

⁹ Na cava eda vulica ena ivakaraitaki qo? Ena so na gauna ena rairai sega ni matata na vuna e vakayacori kina eso na veisau ena isoqosoqo. Kena ivakaraitaki, eda  rairai lomatarotarotaka na kena vakayagataki na iyaya vakalivaliva ena noda vuli vakataki keda, ena cakacaka vakaitalatala kei na soqoni. De dua eda sa qai kila na kena yaga ena gauna qo. Nida raica na yaga ni veisau qori, e vaqaqacotaka na noda vakabauta, eda duavata tale ga kina kei ira na tacida.

10. O cei e veidusimaki tiko ena nodratou bose na ilawalawa dauvakatulewa e Jerusalemi?

¹⁰ Oti e rauta ni 13 na yabaki nona tavuki o Konilio, era se vakabibitaka tiko ga eso na Jiu lotu vaKarisito na cili. (Caka. 15:1, 2) Ni tubu na veileti kei na veiba e Anitioki, e lesi o Paula me lai vakasavuya na tikina qori vei ratou na ilawalawa dauvakatulewa e Jerusalemi. O cei e veidusimaki tiko? E kaya o Paula: “Au lako cake ni a vakatakilai vei au meu lako.” E macala ni veidusimaki tiko o Karisito me rawa ni walia na ilawalawa dauvakatulewa na leqa qori.—Kala. 2:1-3.

11. (a) Na cava na nodra rai e levu na Jiu lotu vaKarisito me baleta na cili? (b) E vakatovolei vakacava nona yalomalumalumu o Paula me tokoni ira na qase e Jerusalemi? (Raica tale ga na ivakamacala e ra.)

¹¹ Ena veidusimaki i Karisito, e vakamatatataka na ilawalawa dauvakatulewa ni sega ni vinakati mera cili na lotu vaKarisito era sega ni Jiu. (Caka. 15:19, 20) Ia ni oti tale e vica na yabaki, e levu na Jiu lotu vaKarisito era ciliva tiko ga na luvedra. Nira rogoca na qase e Jerusalemi na itukutuku vuka me baleta nona sega ni muria tiko o Paula na Lawa e vola o Mosese, era vakasalataki koya me cakava eso na ka e sega ni namaka. * (Caka. 21:20-26) Era tukuna me kauta e va na tagane ina valenisoro mera kila kina na tu e kea ni “muria tiko na Lawa.” A rawa ni lomatarotarotaka o Paula na ka e tukuni vua me cakava, me tukuna ni leqa qori e bale ga vei ira na Jiu lotu vaKarisito  ni sega ni matata vei ira na cili. Ia e yalomalumalumu o Paula me muria na nodratou veidusimaki na qase, mera duavata tiko ga kina na mataveitacini. De dua eda na vaqaqa, ‘Na cava e vakatara kina o Jisu me yaco tiko ga na leqa qo me dua na gauna balavu, ni sa bokoci na Lawa ena nona mate?’—Kolo. 2:13, 14.

12. Na cava e rairai vakatara tiko kina o Karisito na gauna me qai wali na veika me baleta na cili?

¹² Eso e taura na gauna mera qai ciqoma ni vakamatatataki eso na ka eda kila. E vinakati na gauna vei ira na lotu vaKarisito Jiu mera veisautaka na nodra rai. (Joni 16:12) Eso e dredre mera vakabauta ni sa sega tale ni vakatakilakilataka na nodra veiwekani talei kei na Kalou na cili. (Vkte. 17:9-12) Eso tale era leqataka na veivakacacani, era sega kina ni vinakata mera duatani vei ira na vo ni Jiu. (Kala. 6:12) Toso na gauna, e vakarautaka o Karisito eso tale na veidusimaki ena ivola uqeti vakalou e vola o Paula.—Roma 2:28, 29; Kala. 3:23-25.

13. Na cava meda tokona kina na veiliutaki i Karisito nikua?

¹³ Ni sega ni matata vei keda na vuna e vakayacori kina eso na veisau ena isoqosoqo i Jiova, e vinaka meda vakasamataka na nona veiliutaki o Karisito ena veigauna sa oti. E dau vakarautaka tu ga o Jisu na idusidusi nuitaki ena gauna i Josua kei na imatai ni senitiuri mera taqomaki kece kina na tamata i Jiova, me vaqaqacotaka na nodra vakabauta, me vakaduavatataki ira tale ga.—Iper. 13:8.

14-16. E laurai vakacava ena veidusimaki ni “dauveiqaravi yalodina e vuku” ni kauaitaka dina o Karisito na noda bula vakayalo?

¹⁴ Nikua, e kauaitaka dina o Jisu na noda bula vakayalo ena veidusimaki e vakarautaka ena gauna donu na “dauveiqaravi yalodina e vuku.” (Maciu 24:45) E kaya o Marc, e dua na tama e va na luvena: “E saga o Setani me vakamalumalumutaka na ivavakoso ni taketetaki ira na vuvale. Nida uqeti meda sokalou vakavuvale e veimacawa, qori e vakabibitaka tiko vei keimami na ulunivuvale me keimami taqomaka na neimami vuvale!”

¹⁵ Nida kila ni dusimaki keda tiko o Karisito, eda vakadinata ni kauaitaka tiko na noda toso vakayalo. E kaya o Patrick, e dua na qase ni ivavakoso: “Era yalolailai eso nira sota vakaiwasewase lalai ena cakacaka vakavunau ena muanimacawa.” E kuria ni laurai ena ituvatuva qo ni dau kauaitaki keda kece ena ivavakoso o Jisu. Kena ivakaraitaki, eso na tacida era dau mamadua se vakavudua nodra lako ena cakacaka vakavunau, ia qo era kila ni tiko na kedra yaga kei na nodra itavi, era gumatua kina ena cakacaka vakaitalatala.

¹⁶ E sega wale ga ni kauaitaka o Karisito na noda bula vakayalo, e vukei keda tale ga meda ogaoga tiko ga ena cakacaka bibi duadua ena vuravura nikua. (Wilika Marika 13:10.) Kena ivakaraitaki o André, e dua na qase ni ivavakoso vou, e dau saga me muria na veidusimaki vovou e vakarautaka na isoqosoqo. E kaya: “Ni vakalailaitaki o ira na veiqaravi ena valenivolavola ni tabana e dusia ni sa lekaleka na gauna, e vinakati meda vakayagataka noda igu ena cakacaka vakavunau.”

17, 18. Na cava meda vakasamataka kina na yaga ni noda muria na veisau vovou?

¹⁷ Na veidusimaki e vakarautaka na noda Tui o Jisu Karisito ena vukei keda ena gauna qo kei na gauna se bera mai. Meda vakasamataka na yaga ni noda muria  na veisau vovou. Ena nomudou sokalou vakavuvale, rawa ni dou veivosakitaka na yaga ni veisau ena soqoni ena veimacawa se na cakacaka vakaitalatala.

¹⁸ Nida kila ni na yaga vakalevu na veidusimaki ni isoqosoqo i Jiova, ena rawarawa sara meda muria, eda na marau tale ga. Kena ivakaraitaki, eda marautaka ni vakabula ilavo na kena vakalailaitaki na ivola e tabaki, meda vakayagataka ga na iyaya vakalivaliva. Qo ena vakarawarawataka nodra rogoca na itukutuku vinaka e levu tale. Nida vakasamataka tiko qori, meda vakayagataka mada ga vakalevu na ka e vakarautaki ena iyaya vakalivaliva. Qori na sala eda tokoni Karisito kina ena kena vakayagataki vakavuku na iyau ni isoqosoqo.

19. Na cava meda tokona kina na veidusimaki i Karisito?

¹⁹ Nida tokona ena yalodina na veidusimaki i Karisito, eda vaqaqacotaka na nodra vakabauta na tacida, eda uqeta tale ga na duavata. E kaya o André me baleta na kena vakalailaitaki na lewenivuvale e Peceli e veiyasa i vuravura: “Na nodra yalorawarawa ni muria na veisau o ira na veiqaravi tu e liu e Peceli, e uqeti au meu dau veidokai, meu veinuitaki tale ga. Era toso vata kei na qiqi i Jiova nira marautaka na ilesilesi cava ga e tukuni vei ira.”

20, 21. (a) Na cava meda nuitaki Karisito kina na noda iLiuliu? (b) Na taro cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

²⁰ Sa voleka ni “vakaotia sara nona ravuravu” na noda iLiuliu digitaki o Jisu Karisito me “vakayacora na veika vakatubuqoroqoro.” (Vkta. 6:2; Same 45:4) Ena gauna mada ga qo, e vakarautaki ira tiko na tamata ni Kalou mera bula ena vuravura vou kei na itavi levu ni veivakavulici kei na tarataravaki ena gauna ni veivakaturi.

²¹ Na noda Tui digitaki ena liutaki keda yani ena vuravura vou ke da nuitaki koya vakatabakidua se veisau cava eda donuya. (Wilika Same 46:1-3.) Ena so na gauna ena dredre meda muria na veisau, vakabibi ke da sega ni namaka. Ia ena rawa vakacava nida lomavakacegu tiko ga da qai nuitaki Jiova vakatabakidua? Ena veivosakitaki na taro qori ena ulutaga e tarava.