Ra iTabagone, Vaqaqacotaka Nomuni Vakabauta
“Na vakabauta . . . na ivakadinadina e vakadinata ni tiko dina na ka e sega ni raica na tamata.”—IPER. 11:1.
SERE: 41, 69
1, 2. Na cava era vakatovolei kina na itabagone nikua? Cava e rawa nira cakava?
“SA DUA na ka o iko mo vakabauta na Kalou,” qori na ka e tukuna e dua na gonevuli vua e dua na tacida itabagone mai Peritania. E vola e dua na tacida mai Jamani: “O ira na noqu qasenivuli era raica na itukutuku ena iVolatabu me baleta na veika buli me itukuni ga. Era sega ni kauai ke ra vakabauta na gonevuli na bula vakaidewadewa.” Tukuna e dua na tacida yalewa itabagone mai Varanise: “Era kurabui na noqu qasenivuli ni tiko eso na gonevuli era se vakabauta tiko na iVolatabu.”
2 Ni o dua na itabagone o qaravi Jiova se o vuli iVolatabu tiko, vakacava e dau dredre mo vakabauti koya na Dauveibuli ni sa takalevu na ivakavuvuli ni bula vakaidewadewa? Ni yaco qori, e tiko na ka mo cakava mo vaqaqacotaka vinaka kina nomu vakabauta. Dua qori nomu vakayagataka na isolisoli i Jiova na nomu vakasama, ni na “taqomaki iko.” Ena taqomaki iko mai na ivakarau ni rai e takalevu tu nikua e rawa ni vakaleqa nomu vakabauta.—Wilika Vosa Vakaibalebale 2:10-12.
3. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?
3 Na vakabauta dina e yavutaki ena noda kila vinaka na 1 Tim. 2:4) Ni o vulica na Vosa ni Kalou kei na noda ivola vakaivolatabu, kua ni wiliwili wale tu ga. Vakayagataka nomu vakasama mo rawa ni ‘kila sara na ibalebale’ ni ka o wilika. (Maciu 13:23) Meda raica mada se yaga vakacava qori ena noda vaqaqacotaka noda vakabauta na Kalou ni Dauveibuli kei na noda vakabauta na iVolatabu—ni tiko kina e levu na “ivakadinadina.”—Iper. 11:1.
Kalou. (SALA MO VAQAQACOTAKA KINA NOMU VAKABAUTA
4. Na cava e okati ena noda vakabauta na Kalou kei na bula vakaidewadewa? Cava gona meda cakava?
4 De dua o sa na rogoca nodra tukuna e levu nira vakabauta na bula vakaidewadewa baleta ni yavutaki vakasaenisi, ia na ka e baleta na Kalou e yavutaki ena vakabauta. Qo ga na ka meda nanuma: Ke mani dua e vakabauta na Kalou se bula vakaidewadewa, ena okati kina na vakabauta. Ena sala cava? Se sega ni dua e raica na Kalou se meda raica me bulibuli. (Joni 1:18) E sega tale ga ni dua, wili kina na saenitisi, me raica na kena veisau e dua na kabula me lai yaco me dua tale na kena mataqali. Sega ni dua e bau raica me veisau e dua na manumanu qasi me manumanu dau vakasucu. (Jope 38:1, 4) Bibi meda dikeva na ivakadinadina da qai vakayagataka na noda vakasama me donu kina na ka eda vakabauta. Me baleta na veika buli, e vola kina na yapositolo o Paula: “Tekivu mai na gauna a buli kina na vuravura e kilai na veika tawarairai me baleti koya [na Kalou], ya na nona kaukaua e sega ni vakaiyalayala, vaka kina ni o koya dina ga na Kalou, e kilai qori ena veika e buli, e sega kina na nodra iulubale.”—Roma 1:20.
5. Na sala cava eda vukei kina meda vakayagataka na noda vakasama?
5 Na matavosa “e kilai” e vakaibalebaletaka noda vakadeitaka e dua na ka ena rairai sega ni laurai se buawa. (Iper. 11:3) Eda na vakayagataka gona noda vakasama, sega wale ga ni matada se daligada. Sa vakarautaka na isoqosoqo i Jiova e levu na ulutaga e dikevi vinaka me dusimaki keda. Qori ena vukei keda meda ‘raici koya’ na Dauveibuli ena noda vakabauta. (Iper. 11:27) Qo eso na ivukevuke, na vidio The Wonders of Creation Reveal God’s Glory, na brochure Was Life Created?, The Origin of Life—Five Questions Worth Asking, kei na ivola Is There a Creator Who Cares About You? E yaga tale ga vakalevu na noda mekesini. E dau tabaki ena Yadra! na nodra vakatarogi na saenitisi kei na so tale na vuna era sa vakabauta kina nikua na Kalou. E tabaki ena ulutaga “Bula Vakaidewadewa se Buli?” na talei ni kedra ibulibuli na veika bula. Era dau saga na saenitisi mera vakatotomuria na kedra ibulibuli.
6. Ena yaga vakacava na ka e vakarautaki me baleti keda? A yaga vakacava vei iko?
6 Me baleta na rua na brochure sa vakamacalataki mai, e kaya kina e dua na tacida tagane yabaki 19 mai Merika: “E yaga vakalevu vei au. Au vulica sara ga vakavica vata.” E vola e dua na tacida yalewa mai Varanise: “Au qoroya dina na ulutaga ‘Bula Vakaidewadewa se Buli?’! E tukuni kina nira vakatotomuria na Idinia lelevu na vereverea ni kedra ibulibuli na veika bula, ia era na sega vakadua ni yacova.” E tukuna o rau na itubutubu ni dua na gone yabaki 15 mai Sauca Aferika: “Na imatai ga ni ka e dau wilika neirau goneyalewa ena Yadra! na ulutaga e tiko kina na veitarotarogi.” Vakacava o iko? O sa vakayagataka vinaka tiko na isolisoli kece qori? Ke o cakava qori ena vaqaqacotaka nomu vakabauta me vaka na vunikau e titobu sara na wakana. Koya gona, ena dei nomu vakabauta mo vorata kina na cagi ni ivakavuvuli lasu.—Jere. 17:5-8.
NOMU VAKABAUTA NA IVOLATABU
7. Na cava e vinakata kina na Kalou mo vakayagataka nomu vakasama kei na nomu yalomatua?
7 Vakacava e cala ke da vakataroga eso na ka mai na iVolatabu? Sega! E vinakata o Jiova mo vakayagataka sara ga nomu “vakasama kei na yalomatua” mo vakadeitaka kina na ka dina. E sega ni vinakata mo vakabauta wale tu ga nira kaya eso. Mo vakayagataka nomu vakasama mo rawata kina na kilaka dodonu. Qori e vaka ga e yavu dei ni nomu vakabauta. (Wilika Roma 12:1, 2; 1 Timoci 2:4.) Dua na sala o na rawata kina na kilaka, oya na ulutaga o digia mo vulica.
8, 9. (a) Na cava era digia eso mera vulica? (b) E yaga vakacava vei ira na tacida nira vakasamataka vakatitobu na ka era vulica?
8 Eso era digia mera vulica na parofisai vakaivolatabu se na kena donu na itukutuku makawa ena iVolatabu, na ka e kune ena vakekeli kei na ka vakasaenisi. Dua na parofisai vakatubuqoroqoro me vulici na Vakatekivu 3:15. E cavuti kina na usutu ni iVolatabu, na kena vakacerecerei na veiliutaki cecere ni Kalou kei na vakalagilagi ni yacana ena vuku ni nona Matanitu. Ena dua ga na tikinivolatabu qori, e vakayagataki kina na vosa vakatautauvata me dusia na sala ena walia kina o Jiova na rarawa kece ni kawatamata e tekivu mai Iteni. O na vulica vakacava na Vakatekivu 3:15? Mo vola sara ga na yabaki kei na ka a caka kina. Rawa ni volai tale ga eso na tikinivolatabu e vakamacalataka na sala e vakamatatataka kina o Jiova o ira na okati ena parofisai qori, kei na ituvatuva ena muri me dusia na kena vakayacori. Ni o raica na veisemati ni tikinivolatabu, o na vakadeitaka nira ‘uqeti ena yalo tabu’ na parofita kei ira na dauvola iVolatabu.—2 Pita 1:21.
9 E vola e dua na tacida mai Jamani: “Me vaka ga na wa ni culacula koula, e matata vinaka mai na iVolatabu ni kena usutu na Matanitu ni Kalou, dina nira vola na iVolatabu e 40 na tagane. Levu tale ga vei ira qori era bula ena duidui gauna, ra qai sega ni veikilai.” Dua na tacida yalewa mai Ositerelia e uqeti koya nona wilika na Vale ni Vakatawa , e vakamacalataki kina na ibalebale ni Lakosivia. Na soqo qori e veisemati kei na ena itabataba ni Tiseba 15, 2013Vakatekivu 3:15 kei na basika ni Mesaia. E vola: “E veisautaka sara ga noqu rai na vuli ya, au vakadinata kina ni duatani ga o Jiova. Au qoroya nona vakarautaka na ituvatuva qo vei ira na Isireli me qai vakayacori vei Jisu. Au vakasamataka kina vakatitobu na talei ni kanavata ni Lakosivia!” Na cava e va sara kina qori nona rai? Ni vakasamataka vakatitobu na ka e wilika qai “kila” na kena ibalebale. E vaqaqacotaka nona vakabauta qai volekati Jiova.—Maciu 13:23.
10. E vaqaqacotaka vakacava noda vakabauta nodra dina na dauvola iVolatabu?
10 E vaqaqacotaka tale ga noda vakabauta na nodra yaloqaqa kei na nodra daudina na dauvola iVolatabu. Levu na dauvolavola makawa, era dau vakacaucautaki ira na nodra iliuliu kei na nodra matanitu. E duidui o ira na parofita i Jiova, nira dau tukuna na ka dina. Era yalorawarawa ni dusia na nodra malumalumu na kainodra, ira mada ga nodra tui. (2 Vei. 16:9, 10; 24:18-22) Kuria qori, nodra vola sara mada ga na nodra malumalumu, vaka kina eso tale na dauveiqaravi ni Kalou. (2 Sam. 12:1-14; Mari. 14:50) E tukuna e dua na tacida tagane mai Peritania: “E kunekunei dredre na daudina va ya. Qori sa qai vaqaqacotaka ga noda vakabauta ni iVolatabu e vu mai vei Jiova.”
11. Na cava mera cakava na itabagone me yaga tiko ga na ivakavuvuli vakaivolatabu?
11 Levu era vakadeitaka ni uqeti vakalou na iVolatabu ena vuku ni kena ivakavuvuli. (Wilika Same 19:7-11.) E vola e dua na tacida yalewa itabagone mai Japani: “Ni keitou muria vakavuvale na ivakavuvuli vakaivolatabu, e vakilai na marau. Keitou veiyaloni, duavata qai veilomani.” E taqomaki keda na ivakavuvuli vakaivolatabu mai na lotu lasu kei na vakabauta vakatevoro e vakabobulataki ira tu e levu. (Same 115:3-8) Ia vakacava na ivakavuvuli ni sega na Kalou? Na ivakavuvuli ni bula vakaidewadewa e vakavuna me raici na veika bula me vaka e dua na kalou, vakabibi na kaukaua e solia vei ira o Jiova. O ira na kaya ni sega na Kalou, era vakabauta nida lewa ga vakataki keda na noda veisiga se bera mai. Ia e sega ni dua na ka vinaka era yalataka meda vakanuinui kina.—Same 146:3, 4.
KA MEDA TUKUNA
12, 13. Na cava na sala vinaka duadua meda vakamacalataka kina na veika buli se na iVolatabu vei ira eda vuli vata, qasenivuli kei na so tale?
12 O na maqosa vakacava ni vakamacalataka na veika buli kei na iVolatabu? iMatai, kua ni totolo ni nanuma ni o sa kila na ka era vakabauta tu e levu. Eso era kaya nira vakabauta na bula vakaidewadewa, ia era vakabauta tale ga ni tiko na Kalou. Era vakabauta ni vakayagataka na Kalou na bula vakaidewadewa me buli kina eso tale na kabula. So tale era kaya nira vakabauta na bula vakaidewadewa baleta ni vakavulici sara ga e koronivuli. Ia eso era sa sega ni vakabauta na Kalou, nira rarawataka na ka e cakava o lotu. Koya gona, ni o vakamacalataka tiko vua e dua na itekitekivu ni bula, e vinaka mo tarogi koya e liu. Saga mo kila na ka e vakabauta. Ke o yalorawarawa ni vakarorogo, de dua ena tu vakarau me rogoci iko.—Taito 3:2.
13 Ia ke dua e vakacala tiko ga na ka o vakabauta, de dua mo maqosa ni vagolea vua na veivosaki. O rawa ni kerei koya me vakamacalataka se rawa vakacava na bula ke sega ni dua na Dauveibuli. Me rawa ni tomani tiko ga na bula ni dua na ka, ena vinakati me vakaluveni. Tukuna e dua na parofesa ni na vinakati kina eso na ka me vaka (1) na kuli me kena itataqomaki, (2) nona rawa ni qara na kaukaua kei na nona vakayagataka, (3) na itukutuku ni kena ibulibuli, (4) kei na kena rawa ni bulia eso tale na itukutuku qori. E tomana: “Eda qoroya na vereverea ni dua mada ga na ibulibuli lailai sara.”
14. Na cava mo cakava ke dredre mo vakamacalataka na bula vakaidewadewa se veika buli?
14 Ke dredre mo vakamacalataka na bula vakaidewadewa se veika buli, vakacava me rawarawa ga nomu ivakamacala me vakataki Paula? E vola: “Ni tiko o koya e tara na vale yadua, ia o koya e tara na ka kece ga na Kalou.” (Iper. 3:4) E mana qai veiganiti na ivakamacala qori! Io, o koya ga e vuku e rawa ni cakava na ka vereverea. O rawa ni vakayagataka tale ga e dua noda ivola veiganiti. Dua na tacida yalewa e vakayagataka ruarua na brochure sa vakamacalataki oti mai vua e dua na cauravou e kaya ni sega ni vakabauta na Kalou, ia e vakabauta na bula vakaidewadewa. Ni oti toka e dua na macawa, e tukuna sara na cauravou qo: “Au sa qai vakabauta na Kalou.” E tekivu vulica sara na iVolatabu, nikua sa dua tale ga na tacida.
15, 16. Na cava o rawa ni cakava mo vakamacalataka kina na iVolatabu? Cava me nomu inaki?
15 O rawa ni vakayagataka tale ga na ivakavuvuli qori ni o sotava e dua e sega ni vakabauta na iVolatabu. Saga mo kila na ka e vakabauta kei na ulutaga ena rairai taleitaka. (Vkai. 18:13) Ke taleitaka na veika vakasaenisi, ena vakarorogo ke o vakaraitaka na itukutuku ena iVolatabu e tokona na ka vakasaenisi. So tale ena uqeti ira na itukutuku vakaparofisai e yaco dina kei na itukutuku makawa. Se o rawa ni dusia na ivakavuvuli vinaka ena iVolatabu, me vaka na iVunau ena Ulunivanua.
16 Nanuma ni nomu inaki mo rawa na lomadra, sega ni lai veiba. Mo dau vakarorogo vinaka. Taroga na taro e veiganiti, mo yalomalua qai veidokai, vakabibi ni o vosa tiko vei ira na uabula. Ena rawarawa mera doka na nomu rai. Era na raica tale ga ni o vakasamataka vinaka na yavu ni nomu vakabauta, ra qai sega ni cakava tu qori e levu na itabagone. Me nanumi tale ga nida na sega ni vakamacala vei ira na sega ni taleitaki keda se o ira na via vakalialia ga na noda vakabauta.—Vkai. 26:4.
SAGA ME NOMU NA DINA
17, 18. (a) Na cava ena vukei iko me nomu na dina? (b) Na taro cava ena veivosakitaki ena ulutaga tarava?
17 Me rawa ni dei noda vakabauta, e sega ni vinakati ga na yavu ni ivakavuvuli vakaivolatabu. Me titobu nomu vakekeli mai na Vosa ni Kalou, me vaka ga ni o vaqara iyau vuni. (Vkai. 2:3-6) Vakayagataka vinaka na Watchtower Library ena DVD, LAIBRI ENA INTERNET, Watch Tower Publication Index se na iDusidusi ni Vakadidike ni iVakadinadina i Jiova. Me nomu isausau tale ga mo wilika taucoko na iVolatabu. O rawa ni cakava qori ena loma ni 12 na vula. Dua vei ira na ka e vaqaqacotaka noda vakabauta na wiliki ni Vosa ni Kalou. Ni nanuma lesu e dua na ivakatawa ni tabacakacaka na gauna e se itabagone kina, e kaya: “Dua na ka e vukei au meu raica vakabibi ni iVolatabu e Vosa ni Kalou, oya noqu wilika taucoko. Niu cakava qori, sa qai vakaibalebale kina na italanoa ni iVolatabu au dau wilika niu se gone. E vukei au sara qori meu toso kina vakayalo.”
18 Ra itubutubu—e nomuni itavi nodra toso vakayalo na luvemuni. Oni na vukei ira vakacava me qaqaco nodra vakabauta? Ena vakamacalataki qori ena ulutaga tarava.