1-2. E yaga vakacava nona buli keda o Jiova meda marautaka na soli ka?

 E BULI keda o Jiova me rawa nida marautaka vakalevu na soli ka, vakalailai noda taura na ka. (Caka. 20:35) Vakacava, kena ibalebale nida sega sara ga ni marau nida taura na ka? Sega. Eda dau marau kece ni soli vei keda e dua na iloloma. Ia eda marau sara vakalevu nida soli ka. E yaga sara ga nona buli keda o Jiova meda dau soli ka. Na vuna?

² E buli keda va qori o Jiova me rawa nida vakalevutaka kina noda marau. Eda na marau vakalevu nida vakasamataka eso na sala meda soli ka kina qai cakava sara. Eda qoroya ni buli keda va qori o Jiova.​—Same 139:14.

3. Na cava e tukuni kina ni “Kalou mamarau” o Jiova?

³ E tukuna vei keda na iVolatabu nida na marau ke da dau soli ka. Sa rauta me vakamacalataka na iVolatabu ni “Kalou mamarau” o Jiova. (1 Tim. 1:11) E liu duadua ena nona soli ka, e sega tale ni dua e uasivi koya ena soli ka. Me vaka e tukuna na yapositolo o Paula: “E buli keda, e vakavuna tale ga noda bula tiko kei na noda yavala.” (Caka. 17:28) Io, e solia o Jiova “na iloloma vinaka kece kei na isolisoli uasivi kece.”​—Jeme. 1:17.

4. Na cava meda cakava meda marau kina vakalevu?

⁴ Eda na rairai vinakata meda vakila na marau e vu mai na soli ka. E rawa qori nida vakatotomuria na lomasavu i Jiova. (Efeso 5:1) Nida veivosakitaka na ulutaga qo, eda na vulica na ka meda cakava ke da nanuma nira sega ni vakavinavinakataka eso na noda soli ka. Qori ena uqeti keda meda soli ka tiko ga qai marautaka vakalevu.

 LOMASAVU ME VAKATAKI JIOVA

5. Na cava eso na ka e vakarautaka vei keda o Jiova?

⁵ Na cava eso na sala e vakaraitaka kina o Jiova na lomasavu? Dikeva mada eso na ivakaraitaki. E vakarautaka o Jiova na ka meda bula kina. Ena rairai sega ni levu na ka e tu vei keda, ia e vakadeitaka o Jiova me tiko na ka meda bula kina. Kena ivakaraitaki, e vakarautaka vei keda na kakana, na isulu, kei na vanua meda tiko kina. (Same 4:8; Maciu 6:​31-33; 1 Tim. 6:​6-8) Vakacava e vakarautaka qori o Jiova baleta ni dodonu ga me cakava? Sega! Ia na cava e cakava kina qori?

6. Na cava eda vulica ena Maciu 6:​25, 26?

⁶ E vakarautaka o Jiova na ka meda bula kina ni lomani keda. Rogoca mada na ka e tukuna o Jisu ena Maciu 6:​25, 26. (Wilika.) E vakayagataka o Jisu eso na ivakaraitaki ni kabuli. E tukuna me baleta na manumanuvuka: “Era sega ni teitei, tatamusuki, se kumuna na kedra ena lololo.” Ia rogoca na ka e tukuna tarava: “E vakani ira na Tamamudou vakalomalagi.” Oti sa qai taroga: “Vakacava, dou sega ni yaga vakalevu vei ira?” Na cava eda vulica? Era talei sara vei Jiova na nona dauveiqaravi ni vakatauvatani kei ira na manumanu. Ke sa kauaitaka o Jiova na ka mera bula kina na manumanu, eda nuidei ni na vakarautaka na ka meda bula kina! Me vaka e dua na tama dauloloma, e vakarautaka tale ga o Jiova na ka mera bula kina na lewe ni nona vuvale ni lomani ira.​—Same 145:16; Maciu 6:32.

7. Na cava e dua na sala eda na vakatotomuria kina na lomasavu i Jiova? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

⁷ Me vakataki Jiova, eda rawa tale ga ni vakaraitaka na loloma nida veivuke. Kena ivakaraitaki, o kila e dua na tacida e sega tu na kena kakana se nona isulu? O Jiova e rawa ni vakayagataki iko mo vukei koya ena ka e gadreva. Eda kilai na tamata i Jiova nida dau lomasavu ena gauna ni leqa tubukoso. Kena ivakaraitaki, ena gauna ni matedewa na COVID-19, era wasea na mataveitacini na kakana, isulu kei na so tale na ka vei ira na leqa tu. Levu tale ga era lomasavu mera cau vakailavo ena cakacaka e vuravura raraba. Qori e vakailavotaki kina na ka ni veivuke e vuravura raraba. Era  muria na ka e tukuni ena Iperiu 13:16: “Moni kua tale ga ni guilecava na caka vinaka kei na nomuni wasea vei ira tale na so na ka e tu vei kemuni, ni taleitaka na Kalou na isoro va qori.”

8. Sala cava e yaga kina vei keda na kaukaua e solia o Jiova? (Filipai 2:13)

⁸ E solia o Jiova na kaukaua. E marau o Jiova me solia na nona kaukaua levu vei ira na nona dausokalou yalodina. (Wilika Filipai 2:13.) Vakacava o sa bau kerea na kaukaua mo vorata na veitemaki se vosota kina e dua na ituvaki dredre? De dua o masulaka mo vakaukauataki mo cakava kina na itavi ni dua na siga. Ni saumi na nomu masu, o rawa ni duavata kei na ka e vola na yapositolo o Paula: “Au rawata na ka kece ena vuku i koya e vakaukauataki au.”​—Fpai. 4:13.

9. Eda na vakatotomuria vakacava na lomasavu i Jiova ni vakayagataka nona kaukaua? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

⁹ Eda sega ni uasivi, ia eda rawa ni vakatotomuria na lomasavu i Jiova ena nona vakayagataka nona kaukaua. Eda sega ni rawa ni solia na kaukaua se igu vei ira eso tale. Ia eda rawa ni vakayagataka noda kaukaua meda vukei ira. Kena ivakaraitaki, eda rawa ni vukei ira na tacida itabaqase se tautauvimate meda volivoli ena vukudra se cakava eso na cakacaka ni vale. Ke rawa, meda bole meda veivuke ena samaki ni Vale ni Soqoni kei na kena vakavinakataki. Nida vakayagataka noda kaukaua ena sala qori, ena yaga vakalevu vei ira na mataveitacini.

10. Sala cava ena veiuqeti kina na ka eda tukuna?

¹⁰ Meda kua tale ga ni guilecava ni yaga vakalevu na ka eda tukuna. Kena ivakaraitaki, o vakasamataka e dua ena yaga vua nomu vosa ni vakavinavinaka? O kila e dua me vakayaloqaqataki? Ke vaka kina, mo vakaliuliu ni vukei koya. O rawa ni gade vua, qiri, volavola, imeli, se vakau itukutuku vua. Kua ni leqataka vakalevu na ka mo tukuna. Ke lekaleka mada ga qai vu mai lomamu ena rawa ni uqeta na tacida qori me yalodina tiko ga, se me donu tale nona rai ena ituvaki e sotava tiko.​—Vkai. 12:25; Efeso 4:29.

11. E solia vakacava o Jiova nona vuku?

¹¹ E solia o Jiova na vuku. E vola na tisaipeli o Jemesa: “Ke dua vei kemuni e lailai vua na vuku, me kerea tiko ga vua na Kalou, ni na soli vua. Ni lomasavu o koya vei keda kece, e sega ni dau vaqara cala.” (Jeme. 1:5) Eda vulica ena tikinivolatabu qo ni sega ni bureitaka o Jiova nona vuku. E lomasavu me wasea. Dikeva  tale ga ni gauna e solia kina o Jiova nona vuku, e “sega ni dau vaqara cala.” E sega ni lomacataki keda nida kerea nona veidusimaki. Ia e uqeti keda sara ga meda kerea vua.​—Vkai. 2:​1-6.

12. Sala cava meda wasea kina noda vuku?

¹² Vakacava o keda na dauveiqaravi i Jiova? Eda na vakatotomuri Jiova vakacava nida wasea noda vuku? (Same 32:8) E levu tu na sala meda wasea kina na ka eda vulica. Kena ivakaraitaki, eda dau vakavulici ira na ka vou ena cakacaka vakaitalatala. Era vosovoso na qase ni ivavakoso mera vukei ira na dauveiqaravi kei ira na tacida tagane papitaiso mera vulica na sala mera qarava vinaka kina na nodra itavi ena ivavakoso. O ira na tacida era kenadau ena tarataravaki era veivuke ena nodra vakavulici eso tale ena kena taravaki na vale e taukena na isoqosoqo.

13. Nida veivakavulici, eda na vakatotomuria vakacava nona wasea o Jiova nona vuku?

¹³ E vinakati mera vakatotomuria na tacida era veivakavulici tiko nona wasea o Jiova nona vuku. Nanuma tiko ni lomasavu o Jiova me wasea nona vuku. Eda na yalorawarawa tale ga meda wasea na ka kece eda kila vei ira eda vakavulica. Eda sega ni bureitaka na ka eda kila nida leqataka de ra sosomitaki keda o ira eda vakavulica tiko. Se tiko vei keda na rai qo: ‘E sega ni dua e vakavulici au! Me vulica ga yani vakataki koya.’ E sega ni dodonu me tiko vei keda na rai qori. Ia eda marautaka meda wasea na ka eda kila, meda “solibula tale ga” vei ira eda vakavulica. (1 Ces. 2:8) Kena ikuri, eda vinakata me “ganiti ira mera vakavulica vei ira eso tale.” (2 Tim. 2:​1, 2) Ke da lomasavu meda wasea na noda vuku, eda na vuku vakalevu, eda na marau tale ga, vaka kina o ira eda vukea.

KE SEGA NI VAKAVINAVINAKATAKI NODA LOMASAVU

14. Na cava era cakava e levu nida lomasavu vei ira?

¹⁴ Nida lomasavu meda veivuke, vakabibi vei ira na mataveitacini, levu na gauna era dau vakavinavinakataki keda. De dua era na vola mai nodra ivola ni vakavinavinaka, se vakaraitaka ena dua tale na sala. (Kolo. 3:15) Eda marau vakalevu nira vakavinavinakataki keda.

15. Na cava meda nanuma nira sega ni vakavinavinakataki keda eso tale?

¹⁵ Eso na gauna era na sega ni vakavinavinakataka e levu na noda caka vinaka. E vaka mera sega ni kauaitaka na levu ni gauna eda vakayagataka vei ira, noda kaukaua, se iyau. Ke yaco qori, na cava meda cakava meda kua ni cudru kina se rarawa? Nanuma na ka e tukuni ena tikinivolatabu e yavutaki kina noda vuli, na Cakacaka 20:35. Na noda marau ni soli ka e sega ni vakatau ena nodra vakavinavinaka o ira eda vukea. Eda na marautaka tiko ga na soli ka ke sega mada ga ni vakavinavinakataki. Na cava meda cakava? Dikeva mada e vica qo.

16. Na cava meda nanuma tiko nida soli ka?

¹⁶ Nanuma ni o soli ka o sa vakatotomuri Jiova tiko. E vakarautaka o Jiova na veika vinaka vei keda kece, ke da vinakata se sega. (Maciu 5:​43-48) E yalataka ke da solia na ka qai ‘sega ni namaka me dolei na ka eda solia,’ ena ‘vakaicovitaki keda vakalevu.’ (Luke 6:35) “Na ka” e cavuti ena tikinivolatabu qori, e rawa ni okati kina na vakavinavinaka. Ke da vakavinavinakataki se sega, o Jiova ena saumi keda ena ka vinaka eda cakava  nida “soli ka ena marau.”​—Vkai. 19:17; 2 Kor. 9:7.

17. Ena donu tiko ga vakacava noda rai? (Luke 14:​12-14)

¹⁷ Me donu tiko ga noda rai nida soli ka, meda vakasamataka na ivakasala bibi ena Luke 14:​12-14. (Wilika.) E sega ni cala meda veisureti se lomasavu vei ira e rawa nira cakava tale ga qori vei keda. Ia vakacava ke da liaca nida veisureti ga nida namaka me saumi vei keda? Ke va qori noda rai, saga mo cakava na ka e vakatututaka o Jisu. Meda sureti koya eda kila ni na sega ni sauma tale vei keda. Nida cakava qori, eda na marau nida vakatotomuri Jiova. Ni tiko vei keda na rai qori, eda na marau tiko ga nira sega ni vakavinavinaka eso tale.

18. Na cava meda kua ni cakava? Na vuna?

¹⁸ Kua ni raicalataki ira na tacida. (1 Kor. 13:7) Ke ra sega ni vakavinavinaka eso tale, meda taroga: ‘Era sega dina ni via vakavinavinaka, se ra guilecava ga?’ De tiko eso tale na vuna era sega kina ni vakavinavinaka me vaka eda namaka. Eso era via vakavinavinaka, ia era sega ni kila mera vakaraitaka vakacava. Era na rairai madua mera vukei, vakabibi ke ra dau veivuke vakalevu ena gauna sa oti. Ia ke da lomani ira dina na tacida, eda na sega ni raicalataki ira, eda na soli ka tiko ga ena marau.​—Efeso 4:2.

19-20. E yaga vakacava na vosovoso nida vukea eso tale? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹⁹ Mo vosovoso. E vola o Tui Solomoni me baleta na lomasavu: “Mo biuta na kemu madrai ena delaniwai, ni oti e vica na siga o na raica tale.” (Dauv. 11:⁠1) Eda vulica ena tikinivolatabu qo nira na vakaraitaka eso na nodra vakavinavinaka ni “oti e vica na siga” se dua na gauna balavu. Qori na ka e vakadinadinataka e dua na tacida yalewa.

²⁰ Ena vica na yabaki sa oti, e volavola na watina e dua na ivakatawa ni tabacakacaka vua e dua na tacida yalewa se qai  papitaiso vou, e uqeti koya me yalodina tiko ga. Oti e rauta ni walu na yabaki, sa qai volavola lesu na tacida yalewa qori, e kaya: “Au via vola yani meu vakaraitaka ni yaga vakalevu nomu vukei au ena vica na yabaki sa oti. E veiuqeti sara ga [nomu ivola], au sega ni guilecava na tikinivolatabu e tiko kina.” a Ni vakamacalataka oti e vica na ituvaki dredre e sotava, e kaya: “Eso na gauna au sa via soro sara ga, au sa via biuta na dina meu sa kua ni qaravi Jiova. Ia au qai vakasamataka na tikinivolatabu o vola mai, e vakaukauataki au meu . . . kua ni soro. Ena loma ni walu na yabaki qori, e uqeti au tu ga na nomu ivola kei na tikinivolatabu o vola mai.” Vakasamataka mada na levu ni nona marau na watina na ivakatawa ni tabacakacaka qori ni taura na ivola qo ni oti e dua na gauna balavu! Vakacava o keda? Eda na rairai vakavinavinakataki tale ga ena ka vinaka eda cakava ni sa oti e dua na gauna balavu.

21. Na cava mo lomasavu tiko ga kina me vakataki Jiova?

²¹ Me vaka eda sa vulica mai, e buli keda o Jiova meda dau soli ka. Eda dau marau ni soli vei keda na ka, ia eda marau sara vakalevu ke da solia na ka. Eda marau ni rawa nida vukei ira na tacida vakayalo. Eda marau tale ga nira vakavinavinakataki keda. Ia ke ra vakavinavinakataka na noda veivuke se sega, eda marau ga nida cakava tiko na ka dodonu. Kua ni guilecava se cava ga o solia, “e rawa ni levu tale e solia vei [iko] o Jiova mai na kena qo.” (2 Vei. 25:9) Eda sega ni uasivi koya ena soli ka! Eda na marau vakalevu ni vakalougatataki keda o Jiova. Meda gumatua mada ga meda lomasavu tiko ga me vaka na Tamada vakalomalagi.