1. Na cava e vakadeitaka o Marica me baleti ganena? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

E LOLOSI tiko o Marica, na itokani i Jisu, e dua tale ga na tisaipeli. E lolositaka na takali i ganena o Lasarusa. Vakacava ena rawa ni vakacegui? Io. E vakadeitaka vua o Jisu: “Ena tucake tale o ganemu.” De sega sara ni vakaotia nona rarawa qori, ia e ciqoma o Marica na vosa ni veivakadeitaki i Jisu. E tukuna: “Au kila ni na tucake tale ena gauna ni veivakaturi ena iotioti ni siga.” (Joni 11:20-24) E kila vinaka ni na yaco dina ena dua na gauna se bera mai. Oti ga ya e vakayacora sara o Jisu e dua na cakamana. E vakaturi Lasarusa ena siga ga ya.

2. Na cava mo nuitaka kina na veivakaturi me vakataki Marica?

² Eda na sega ni namaka me rau vakayacora na veitamani o Jiova kei Jisu na cakamana qori nikua. Ia vakacava o nuitaka tiko nona vakaturi e dua na wekamu ena dua na gauna se bera mai, me vaka ga a laurai vei Marica? De o namaka tiko nona vakaturi o watimu, tinamu, tamamu, tukamu se bumu. O rairai lolositaka tiko qo na mate i luvemu. O dau diva mo drau veimarautaki, mokoti koya, drau veitalanoa tale ga.  Me vakataki Marica ga, eda marau ni tiko na vuna eda rawa ni kaya kina: ‘Au kila ni na tu cake tale ena veivakaturi.’ Ena vinaka gona meda vakasamataka vakatitobu na lotu vaKarisito se cava e inuinui dei kina qori.

3, 4. E dei vakacava na inuinui i Marica ena ka e se qai cakava ga o Jisu?

³ E tiko volekati Jerusalemi o Marica, ia a sega ni raici Jisu ni vakatura na luvena tagane duabau na yada, volekati Neini e Kalili. A rairai rogoca ga. E tautauvata ga na nona vakatura o Jisu na luvena yalewa o Jairo. O ira sara mada ga na tiko ena nona lomanivale na goneyalewa qori era “kila ni sa mate.” Ia e tara na ligana o Jisu qai kaya: “Lewa, tucake!” Sega ni bera nona sa tucake. (Luke 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Erau kila tiko o Marica kei na tacina o Meri ni rawa ni vakabulai ira na tauvimate o Jisu. Rau nanuma gona ke a tiko o Jisu ena sega ni mate o Lasarusa. Ia qo ni sa mate na itokani i Jisu, na cava na nona inuinui? Ni tukuna o Marica ni na tucake tale ena dua na gauna se bera mai, e dusia tiko ga na “iotioti ni siga.” E vakadeitaka vakacava qori? O na vakadeitaka vakacava ni na yaco na veivakaturi ena dua na gauna se bera mai mera vakabulai kina na wekamu lomani?

⁴ E tiko na yavu vinaka ni nomu inuinui. Ni o railesuva e vica, o na vulica kina eso na ka ena Vosa ni Kalou o sega ni dau sema kei na nomu inuinui mo raici ira tale na wekamu lomani.

5. Na cava tale e vu ni nona vakadeitaka o Marica ni na vakaturi o Lasarusa?

⁵ O na dikeva ni sega ni kaya o Marica, ‘Au nuitaka ni na tucake o ganequ.’ E kaya ga: “Au kila ni na tucake tale.” A rairai rogoca oti o Marica na cakamana, e vakadeitaka kina na veivakaturi ni se bera mada ga ni tekivu na cakacaka vakaitalatala i Jisu. A vulica qori e vale ni se itabagone vaka kina e valenilotu. O na nanuma kina e tolu na itukutuku uqeti vakalou ena iVolatabu.

6. Na cakamana vakasakiti cava e vakayacora o Ilaija, e yaga vakacava vei Marica?

⁶ A yaco na imatai ni veivakaturi ni solia na kaukaua na Kalou vei Ilaija me cakamana kina. E tiko e dua na yada e Sarifaci, ena dua na tauni ena baravi vakaFinaisi. E vukea e dua na parofita na yada dravudravua qo. E cakamana na Kalou me kua vakadua ni oti na ivakarau ni kena falawa kei na waiwai, me rau bula tiko kina vakaveitinani. (1 Tui 17:8-16) E tauvimate o luvena tagane qai mate, mani vukei koya o Ilaija. E tara na yagona, oti e masu vei Jiova: “Noqu Kalou, yalovinaka, moni vakabula tale na gone qo.” E yaco dina qori! E rogoci koya na Kalou, vakaturi tale kina na gone. E imatai ni veivakaturi me volatukutukutaki ena iVolatabu. (Wilika 1 Tui 17:17-24.) E kila o Marica na ka vakasakiti e yaco qori.

7, 8. (a) Vakamacalataka nona vukea o Ilaisa e dua na yalewa e lolositaki luvena tiko. (b) Na cava e vakadinadinataki me baleti Jiova ena cakamana i Ilaisa?

⁷ Na ikarua ni veivakaturi ena iVolatabu e vakaitavi kina na isosomi kei Ilaija, na parofita o Ilaisa. E vakasakiti nona dau kauaitaki Ilaisa e dua na marama rogo ni Isireli e tiko e Sunemi. E yava, sa qase tale ga o watina, ia e vakalougatataki koya na Kalou ena vuku ni parofita qori me dua na luvena tagane. Oti e vica tale na yabaki, e takali na luvedrau. Vakasamataka mada na levu ni nona rarawa na marama qori. Ia e vakadonuya o watina me lakova na marama  qori e rauta ni 30 na kilomita me lai raici Ilaisa e Ulu i Kameli. E tala sara na parofita nona dauveiqaravi o Kiesai me liu tiko vei rau i Sunemi. Ia e sega ni rawa ni veivakaturi o Kiesai. Rau sa qai yaco yani i vale o Ilaisa kei na marama qori.—2 Tui 4:8-31.

⁸ E masu sara o Ilaisa ena yasa i luvena sa mate tu. E vakaturi vakacakamana na gonetagane qori, rau veimarautaki sara vakaveitinani! (Wilika 2 Tui 4:32-37.) E rairai nanuma na marama qori na masu nei Ana, a yava tale ga ena dua na gauna, ni kauti Samuela tiko me lai veiqaravi ena valeniveitavaki e masulaka: “O Jiova . . . e lewa na lako sobu ena iBulubulu, e veivakaturi tale ga.” (1 Sam. 2:6) Matata kina ni vakatura sara ga na gonetagane ni Sunemi qori na Kalou, e vakadinadinataki kina na nona kaukaua me veivakaturi.

9. Na cava e vakamacalataki me baleti Ilaisa ena ikatolu ni veivakaturi ena iVolatabu?

⁹ E sega ni yaco ga e keri na ka vakatubuqoroqoro e kilai kina o Ilaisa. E veiqaravi vakaparofita me sivia ni 50 na yabaki, oti e ‘tauvimate, mani mate sara.’ Ni sa vuca na yagona sa vo tu ga na suina, era gole yani eso na Isireli mera buluta e dua na tagane. Era tiko tale ga e kea eso na ilala daukabakoro. Era mani dro na Isireli ra qai kolotaka na yagonimate ina ibulubulu se qaravatu nei Ilaisa. E tukuni gona: “Ni tara ga na sui nei Ilaisa na yago ni tamata qo, e bula qai tucake.” (2 Tui 13:14, 20, 21) Vakasamataka na ka ena nanuma o Marica ena itukutuku ni veivakaturi qori! E kaukaua sara na Kalou vei mate. Vakasamataka tale ga na kena yaga vei iko. O na vakadeitaka kina na levu ni nona kaukaua na Kalou, e tawavakaiyalayala tale ga.

10. Na cava e cakava o Pita vua na yalewa lotu vaKarisito se qai mate ga?

¹⁰ Eda wilika tale ga ena iVolatabu vaKirisi na nodra vakaturi eso nira tiko na italai ni Kalou. Eda wilika nona veivakaturi o Jisu ena taudaku kei Neini vaka kina ena lomanivale i Jairo. A vakatura tale ga na yapositolo o Pita e dua na yalewa lotu vaKarisito o Tokasa (Tavaita). E lako o Pita ena vanua sa davo tu kina na yagona me vakarau bulu. Ni volekata yani na yagona e masu o Pita, oti qai kaya: “Tavaita, duri!” Sega ni bera nona sa bula, e ‘vakaraitaki koya’ sara o Pita vei ira na itokani lotu vaKarisito “ni sa bula tale.” E veivakadeitaki na ka e yaco qori ni “levu era mai vakabauta kina na Turaga.” E rawa nira vakadinadinataki koya vei ira eso tale, vakabibi nona rawa ni vakabulai ira na mate o Jiova.—Caka. 9:36-42.

11. Na cava e kaya na vuniwai o Luke me baleta na cauravou e lutu mai na tabavale? E yaga vakacava vei ira na kena vo?

¹¹ Dua tale na veivakaturi qo era vakadinadinataka eso. A soqoni tiko o Paula ena dua na rumu ni vale e cake e Tiroa, sa vuaira kei Taki nikua. E vunau tale ga kina me yacova ni sa bogilevu tutu. A vakarorogo tiko e dua na cauravou o Utiko ni dabe volekata toka na katubaleka. Ia e sosovu mani lutu mai na ikatolu ni tabavale. A rairai liu o Luke ena vanua e lutu kina me dikeva na kena ituvaki. Sa mate sara tu ga, sega ni cibati koya ga se mavoa! E siro sobu o Paula, e mokota na yagona qai kaya: “Sa bula tale.” Dua na ivakadinadina levu qori vei ira na tu e kea! E “sega ni tukuni rawa nodra lomavakacegu” nira kila ra raica tale ga na veivakaturi qori.—Caka. 20:7-12.

12, 13. Me baleta na veivakaturi sa vakamacalataki oti, na taro cava eda na veivosakitaka?

¹² Na itukutuku era sa vakamacalataki oti qori o na raica kina e dua na ka e vakadeitaka o Marica. Oya na veivakadeitaki ni noda Kalou e Vunibula qai tu vua na kaukaua me vakabulai ira tale na mate. E vakatubuqoroqoro tale ga nira tiko kina na dausokalou yalodina ni Kalou me vakataki Ilaija, Jisu, se o Pita ena gauna e vakayacora kina na cakamana va qori o Jiova. Ia na cava eda rawa ni kaya me baleti ira na mate ena so tale na gauna ena ivolatukutuku makawa? Ke sega ni veivakaturi na Kalou ena dua na itabayabaki, vakacava e tu na nodra inuinui na tagane kei na yalewa yalodina qori ni na vakaturi ira na Kalou ena gauna se bera mai? Vakacava era rawa ni vakataki Marica mera kaya: “Au kila ni na tucake tale [na ganequ] ena gauna ni veivakaturi ena iotioti ni siga?” Na cava e vakabauta kina qori, cava mo vakabauta kina o iko?

¹³ E volatukutukutaki tale ga ena Vosa uqeti ni Kalou nira kila tu o ira na qaravi Jiova ena yalodina ni na vakayacori na veivakaturi ena dua na gauna se bera mai. Dikeva mada qo e vica.

14. Na cava eda vulica me baleta na veivakaturi ena ivolatukutuku kei Eparama?

¹⁴ Vakasamataka na ka e tukuna na Kalou vei Eparama me baleti Aisake, na kawa sa yalataki tu vakadede. E kaya o Jiova: “Kerekere, kauta mada na luvemu, na luvemu duabau o dau lomana, o Aisake . . . qai cabori koya . . . me isoro kama.” (Vkte. 22:2) Na cava ena tukuni me baleta na ivakaro qori? E yalataka o Jiova vei Eparama ni na vakalougatataki na matanitu kece e vuravura ena nona kawa. (Vkte. 13:14-16; 18:18; Roma 4:17, 18) E kaya tale ga o Jiova ni na “basika mai vei Aisake” na veivakalougatataki ya. (Vkte. 21:12) Ia ena vakayacori vakacava qori ke cabori Aisake o Eparama? E vakamacalataka o Paula ni vakabauta o Eparama ni na rawa ni vakaturi Aisake tale na Kalou. (Wilika Iperiu 11:17-19.) E sega ni tukuni ena iVolatabu ni nanuma o Eparama ke talairawarawa ga ena vica na aua, siga, se dua na macawa ena vakabulai tale o Aisake. E sega ni kila o Eparama na gauna ena vakaturi tale kina na luvena. E nuitaki Jiova ga ni na vakaturi Aisake.

15. Na inuinui cava e vakanamata kina o Jope?

¹⁵ E vakanamata tale tu ga na peteriaki o Jope ena veivakaturi se bera mai. E kila ni gauna e tamusuki kina e dua na vunikau  ena tubu tale me dua na kau vou. Ia eda sega ni va qori. (Jope 14:7-12; 19:25-27) Ni dua e mate, ena sega vua na kaukaua me vakaturi koya ga. (2 Sam. 12:23; Same 89:48) Sega ni kena ibalebale qori ni na dredre vua na Kalou me vakaturi keda. E vakabauta o Jope ni sa lokuca tu o Jiova na gauna me nanumi koya kina. (Wilika Jope 14:13-15.) E sega ni kila o Jope se gauna cava qori. Ia e nuitaka ni na nanumi koya tu ga na Dauveibuli mai na ivakatekivu, ena vakaturi koya tale ga.

16. E vakayaloqaqataki Taniela vakacava e dua na agilosi?

¹⁶ O Taniela tale ga e dua na turaga yalodina eda kila ena iVolatabu vakaIperiu. E qarava na Kalou ena yalodina me vicasagavulu na yabaki, e tokoni koya tale ga o Jiova. A talai e dua na agilosi me vakadeitaka vua ni “tamata mareqeti vakalevu,” me “vakacegu” qai “kaukaua.”—Tani. 9:22, 23; 10:11, 18, 19.

17, 18. Na cava e yalataki vei Taniela me baleta nona veigauna se bera mai?

¹⁷ Ena rairai vakasamataka o Taniela na nona veigauna se bera mai ni sa voleka ni yabaki 100, sa voleka tale ga ni mate. Vakacava ena vakabulai tale? Io! Ena itinitini ni ivola i Taniela e uqeti koya na Kalou: “O iko mo lako tiko me yacova na icavacava. O na vakacegu.” (Tani. 12:13) E kila vinaka tu na kenaturaga o Taniela nira vakacegu tu na mate, ni sega na “cakacaka se na vakasama se na kilaka se na vuku ena iBulubulu.” Sa voleka ni gole kina o Taniela. (Dauv. 9:10) Ia e sega ni cava ga e keri na nona bula. E yalataki vua e dua na ka se bera mai.

¹⁸ E tukuni tale vua: “O na vakacegu ia o na tu ena nomu ivotavota ena icavacava ni gauna.” E sega ni dua na kena tikinisiga se balavu ni gauna. Ena cava na gauna i Taniela ni sa mate, me vakacegu kina. Ia ni tukuni ni “tu ena nomu ivotavota” ena gauna se bera mai, e matata kina na yalayala ni veivakaturi—ni na vakayacori ena dua na gauna ni oti nona mate. Ena yaco qori ena “icavacava ni gauna.” E vakamacalataka va qo na yalayala qori na Jerusalem Bible: “O na tucake mo raica na nomu iwasewase ena iotioti ni gauna.”

19, 20. (a) E veisemati vakacava na veika eda sa dikeva kei na ka e tukuna o Marica vei Jisu? (b) Cava eda na veivosakitaka?

¹⁹ E tiko na vuna vinaka e vakadeitaka kina o Marica ni na “tucake tale ena gauna ni veivakaturi ena iotioti ni siga” na ganena yalodina o Lasarusa. Nida vakasamataka na yalayala a vakayacori vei Taniela kei na nona yalodei o Marica ena ka e tukuna vei Jisu, e dodonu me vakayaloqaqataki keda. Ena vakayacori dina na veivakaturi.

²⁰ Nida vulica na veika a yaco ena gauna makawa, e vakadinadinataka ni na vakayacori na veivakaturi. Era vakanamata tale ga na tagane kei na yalewa era qarava na Kalou ni na vakayacori na veivakaturi ena gauna se bera mai. Kena ibalebale qori ni na vakayacori na veivakaturi ni sa oti e dua na gauna balavu? Se mani cava e yaco, eda vakanamata sara ga ina veivakaturi me vakataki Marica. Ia ena yaco ninaica? Ena veivosakitaki qori ena ulutaga tarava.