Ena Guce o Mate!

ERATOU vakaitikotiko o Lasarusa vaka kina o rau na ganena, o Marica kei Meri, ena koro o Pecani, e koto ena rauta ni tolu na kilomita ena taudaku kei Jerusalemi. Dua na siga ni a lako tu o Jisu, na nodratou itokani, a tauvimate levu o Lasarusa. Rau sa leqataki koya vakalevu na ganena. Rau mani vakauitukutuku sara vei Jisu. Ia, a qai lako mai o Jisu me raici Lasarusa ni oti tale e rua na siga nona taura na kena itukutuku. Ni gole tiko mai, a tukuna vei ratou na nona tisaipeli na inaki ni nona ilakolako lesu, oya me lai vakayadrati Lasarusa mai na moce. Taumada, eratou a sega ni kila na nona tisaipeli na ka e vakaibalebaletaka, ia a qai vakamatatataka o Jisu ena nona kaya: “Sa mate ko Lasarusa.”​—Joni 11:​1-​14.

Nona yaco yani o Jisu ena ibulubulu i Lasarusa, a vakarota taumada me kau laivi na vatu e sogo tu kina. Ni masu oti vakadomoilevu, e vakarota sara: “Lasarusa, lako mai.” A tucake mai na ibulubulu o Lasarusa. Sa vakaturi na turaga a mate tu me va na siga.​​—⁠Joni 11:​38-44.

Na itukutuku oqo kei Lasarusa e vakadeitaka ni na guce o mate ena vuku ni veivakaturi. De ra na taroga e so: A yaco dina beka na nona vakaturi vakacakamana o Lasarusa? Na iVolatabu ena vakadinadinataka na itukutuku oqori. Yalovinaka, wilika mada na Joni 11:1-44, o na dikeva kina na kena volatukutukutaki tu vakamatailalai na veika a yaco. O na vakalasuya beka? Ke o vakalasuya, sa na kena ibalebale ni sa rawa ni o vakatitiqataka na yaco dina ni veicakamana kece e volai tu ena iVolatabu, okati kina na vakaturi i Jisu Karisito. “Ia kevaka sa sega ni vakaturi cake tale na Karisito,” e kaya na iVolatabu, “sa sega ni yaga na nomudou vakabauta.” (1 Korinica 15:17) Na veivakaturi e dua vei ira na ivakavuvuli titobu ena iVolatabu. (Iperiu 6:1, 2, VV) Ia, na cava e vakaibalebaletaka na vosa “veivakaturi”?

Na Cava na “Veivakaturi”?

E kune vaka40 vakacaca ena iVolatabu Vakirisi Vakarisito na vosa “veivakaturi.” Na vosa oqori e vakadewataki mai na vosa vakirisi e kena ibalebale “tucake tale.” E lakolako vata tale ga oqori kei na vosa vakaiperiu e kena ibalebale nona “vakabulai e dua sa mate.” Ia, ena vakaturi beka na tagane se yalewa e sa mate ena yago vata ga a mate kaya? Sega, baleta na yagona oqori e sa na vuca qai suka tale ina qele. Ena vakaturi na tagane se yalewa vata ga oya ni na soli vua e dua na yago buli vou. Okati kina na vakalesui tale mai ni nona ivakarau ni bula o koya e vakaturi​​—⁠nona itovo talei, na veika e vauca na nona bula, kei na veika matailalai e dau kilai tu kina.

Na Kalou o Jiova e vinaka vakaoti na nona dau nanuma na ka, e sega gona ni dredre vua me nanuma lesu na ivakarau ni nona bula e dua sa mate. (Aisea 40:26) Me vaka ni o Jiova na iVurevure ni bula, e rawarawa sara vua me vakatura e dua sa mate ena dua na yago buli vou. (Same 36:9) Kuria oqori, e kaya iVolatabu ni Kalou o Jiova e “vinakata”​—e taleitaka se lomana sara ga​—me vakaturi ira na sa mate. (Jope 14:14, 15) E marautaki dina na noda kila ni sega wale ga ni rawa vei Jiova me vakaturi ira na sa mate, ia e vinakata sara ga!

E bibi na itavi i Jisu Karisito ena nodra vakaturi na sa mate. Ni sivi vakalailai ga e dua na yabaki nona tekivu cakacaka vakaitalatala o Jisu, a kaya: “Me vaka sa vakaturi ira cake na mate ko Tamana, ka vakabula, sa vakakina na Luvena o koya sa vakabulai ira sa vinakata.” (Joni 5:21) E laurai ena ka a cakava o Jisu Karisito vei Lasarusa ni tiko vua na kaukaua me veivakaturi, qai vinakata tale ga me cakava vaka kina.

Ia, vakacava ga na nodra vakabauta e so ni na bula tale tiko e dua na ka e tawarairai ni mate na tamata? E veicoqacoqa sara ga na ivakavuvuli ni veivakaturi kei na kena vakabauti ni tawamate  rawa na yalo. Ke dina na vakabauta ni na bula tale tiko e dua na ka e tawarairai ni mate na tamata, me icavai na veivakaturi? A sega ni vakabauta o Marica na ganei Lasarusa ni a biuta na yago i ganena e dua na ka tawarairai ena gauna sa mate kina me lai bula tale tiko ena vuravura ni yalo. A vakabauta dei o Marica na veivakaturi. Laurai oqo ena gauna a tukuna kina vua o Jisu, “Ena tu cake tale na ganemu,” a sauma o Marica: “Au sa kila ena tu cake tale ko koya e na siga maimuri era na tu cake tale kina na mate.” (Joni 11:​23, 24) Ke a lai bula tale tiko o Lasarusa ena dua tale na vanua, a rawa vua me talanoataka na ka a sotava kina ni sa vakaturi, ia a sega ni tukuna e dua na ka vaka oya. Baleta sara ga ni a sa mate tu. “Ko ira na mate era sa sega ni kila e dua na ka,” e kaya na iVolatabu. “Sa sega na cakacaka, se na vakasama, se na kila ka, se na vuku, e nai bulubulu [“Seoli,” NW], o koya ko sa lako tiko kina.”​​—Dauvunau 9:​5, 10.

E tukuna na iVolatabu ni na guce o mate ena vuku ni veivakaturi. Dina ga ni sega ni kilai na kedra iwiliwili na sa mate tu, o cei sara mada ena vakaturi, ra qai vakaturi mera lai bula i vei?

O Cei ena Vakaturi?

“Ni sa lako mai na gauna era na rogoca kina na domona [domo i Jisu] ko ira kecega e nai bulubulu,” e kaya o Jisu. (Joni 5:​28, 29) E macala ena vosa ni yalayala oqo, nira na vakaturi o ira na sa mate​​—⁠o ira ga e se nanumi ira tu o Jiova. Ia, na taro me tarogi, Vei ira kece na sa mate tu, o cei sara mada e se nanumi ira tu na Kalou mera na vakaturi?

Na Iperiu wase 11 e cavuta na yacadra na tagane kei na yalewa ena veigauna e liu era a qarava na Kalou ena yalodina. Era na vakaturi o ira oqo, vaka kina o ira na dauveiqaravi yalodina ni Kalou era se qai mate wale tiko ga oqo. Ia, vakacava o ira era lekata na ivakatagedegede savasava ni Kalou ena vuku beka ga nira sega ni kilai koya? E nanumi ira tale tu beka ga na Kalou? Io, na Kalou e nanuma e levu vei ira, ni yalataka na iVolatabu: “Ni na tu cake tale ko ira na mate, ko ira na yalododonu kei ira na sega ni yalododonu.”​—Cakacaka 24:⁠15.

Ena dua tale na vakasama, e tiko o ira era na sega ni vakaturi. Na iVolatabu e kaya: “Kevaka eda sai valavala ca ka sa yalodina kina, ni da sa kila oti nai vakavuvuli dina, sa qai  sega tale e dua tani nai soro ni valavala ca: sa vo ga na noda waraka e na rere na siga ni lewa.” (Iperiu 10:​26, 27) So era cakava e so na ivalavala ca e sega ni vosoti rawa. O ira oqo era sega ni lako e Etesi (oya na ibulubulu) ia era lako i Qiena, na vanua e dusia vakaivakatakarakara na rusa vakadua. (Maciu 23:​33, NW) O koya gona, e dodonu meda qarauna meda kua ni via lai vakatulewataka se o cei ena vakaturi, o cei ena sega. E nona ga na Kalou na vakatulewa. Kila tale tu ga o koya se o cei e tiko e Etesi vaka kina o cei e tiko e Qiena. E ka vakayalomatua gona vei keda meda saga me salavata kei na loma ni Kalou na noda ivakarau ni bula.

Vakaturi i Lomalagi​—E Baleti Cei?

Na veivakaturi vakatubuqoroqoro duadua a yaco, oya na vakaturi i Jisu Karisito. A “vakamatei vakayago ia sa vakabulai vakayalo.” (1 Pita 3:​18, VV) Sega ni se bau dua na tamata e vakayacori vua na veivakaturi vaka oqori. Ni a tukuna sara ga o Jisu: “Sa sega e dua na tamata sa lako cake ki lomalagi, ko koya ga sa lako sobu mai lomalagi, a Luve ni tamata, ko koya sa tiko mai lomalagi.” (Joni 3:​13) Io, a vakaturi taudua e liu ena yago vakayalo na Luve ni tamata. (Cakacaka 26:23) Era a qai vakaturi e muri e so tale. Sa rauta me kaya na iVolatabu: “Ia na tamata yadua me vaka sa lesi vua: na Karisito nai sevu; ka qai muri ko ira era sa nei Karisito, ni sa lako tale mai [“tiko tawarairai,” NW] ko koya.”​​—⁠1 Korinica 15:⁠23.

Dua na ilawalawa lailai​​—⁠“era sa nei Karisito”​​—⁠era na vakaturi i lomalagi ena dua na inaki lavotaki. (Roma 6:⁠5) Era na lai veiliutaki kei Karisito mera “tui . . . e vuravura.” (Vakatakila 5:​9, 10) Ra qai veiliutaki tale ga vakabete me rawa nira vakaitavi ena nodra sereki na kawatamata mai na ivau ni ivalavala ca i Atama. (Roma 5:​12) Era le 144,000 na lai veiliutaki vata kei Karisito mera tui, ra qai bete tale ga. (Vakatakila 14:​1, 3) Na yago vakacava era na vakaturi kina? Ena “yago vakayalo,” e kaya na iVolatabu. E rawa gona kina vei ira mera lai bula i lomalagi.​​—⁠1 Korinica 15:​35, 38, 42-​45.

E naica era na vakaturi kina i lomalagi? Ena gauna sa “tiko tawarairai” kina o Karisito, e sauma na 1 Korinica 15:​23, NW. Na veika e yaco e vuravura me tekivu mai na 1914 e vakadeitaka ni a tekivu ena yabaki oqori na nona tiko tawarairai na Karisito, vaka kina na “iotioti ni veisiga ni ituvaki kei vuravura.” (Maciu 24:​3-7, NW) Rawa gona nida vakadeitaka nira sa tekivu vakaturi tiko i lomalagi na lotu Vakarisito yalodina, dina ga ni sega ni raica rawa na tamata. Kena ibalebale oqori ni o ira na yapositolo kei ira na lotu Vakarisito taumada era sa vakaturi oti i lomalagi. Ia vakacava o ira na lotu Vakarisito era se bula tiko ra qai nuitaka tale ga mera lai veiliutaki vata kei Karisito i lomalagi? Era na vakaturi me ‘vaka na sauriva ni mata,’ se ra na vakaturi ena gauna ga era mate kina. (1 Korinica 15:52) Nira na vakaturi e liu na ilawalawa lailai na 144,000 ra qai vakaturi e muri na ilawalawa levu e tawakilai na kedra iwiliwili mera bula e vuravura, e vakatokai kina na nodra vakaturi na 144,000 me “tu cake [“taumada,” NW] . . . mai na mate” se “na i matai ni tu cake tale mai na mate.”​​—⁠Filipai 3:​11; Vakatakila 20:​6, VV.

O Cei ena Vakaturi me Bula e Vuravura?

E tukuna na iVolatabu ni dua na iwiliwili levu ni tamata era na vakaturi mera bula e vuravura. (Same 37:29; Maciu 6:​10) Nona vakamacalataka tiko na yapositolo o Joni na nona raivotu vakatubuqoroqoro me baleti ira na vakaturi, a vola: “Na wasawasa sa soli ira na mate era sa tiko kina, o mate talega kei bulu [“Etesi,” NW] erau sa soli ira na mate era sa tiko kina; a sa lewai ko ira na tamata yadua me vaka na nodrai valavala. Ia ko mate kei bulu [“Etesi”] talega erau sa biu ruarua ki na drano buka waqa. Sai koya oqo nai karua ni mate, io na drano buka waqa.” (Vakatakila 20:​11-​14) O ira na tiko e Etesi, se Seoli​​—⁠oya na ibulubulu​​—⁠e se nanumi ira tu na Kalou. Era na vakaturi kece. (Same 16:​10, NW; Cakacaka 2:​31) Ra na qai lewai yadua ena vuku ni nodra ivalavala era cakava nira sa vakaturi oti. Cava sa na qai yacovi mate kei Etesi? Erau na biu ruarua ina “drano buka waqa.” Sa kena ibalebale nida na sega tale ni mate, na itinitini  eda sotava voli ena vuku ni ivalavala ca i Atama.

Raitayaloyalotaka mada na marau era na vakila ena gauna ni veivakaturi o ira a takali na wekadra lomani! Ena gauna a vakabula kina o Jisu na luvenatagane duabau ga na yada mai Neini, dua na ka na levu ni nona marau na marama oya! (Luke 7:​11-​17) Me baleti rau na itubutubu ni goneyalewa yabaki 12 a vakabula tale ga o Jisu mai na mate, na iVolatabu e kaya ni rau “sa kurabui vakalevu sara.” (Marika 5:​21-​24, 35-​42; Luke 8:​40-​42, 49-​56) Io, ena vuravura vou sa yalataka tu na Kalou, ena sega ni tukuni rawa na noda marau nida na kidavaki ira na wekada lomani.

Ena tara vakacava na noda bula nikua na noda kila na itukutuku dina me baleta na veivakaturi? “Levu era rerevaka na mate, era sega gona ni dau via vakasamataka,” e kaya na World Book Encyclopedia. Na cava na vuna? Baleta e vuqa era sega ni kila na itukutuku dina me baleta na mate. Noda kila gona na ka dina me baleta na kedra ituvaki na mate, kei na noda nuitaka na veivakaturi, e rawa ni vakayaloqaqataki keda kevaka eda mani sotava “na i otioti ni meca . . . ko mate.” (1 Korinica 15:​26, VV) Na kilaka oqo ena rawa ni vakamamadataka noda lolositaka na nona mate e dua na noda itokani se wekada lomani.

Ena tekivu e naica na veivakaturi e vuravura? Vakabibi nida raica na kena sa roboti vuravura tu ena gauna oqo na itovo kaukaua, veivala, vakadavedra, kei na vagagai ni cagi kei na veika tale e so. Ke ra vakaturi na sa mate mera na mai sotava na ituvaki ni vuravura oqo, e macala ni na lekaleka wale ga na marau era na vakila kina. Sa rauta me yalataka na Dauveibuli ni na muduka na ivakarau ni bula e liutaka tiko ena gauna oqo o Setani. (Vosa Vakaibalebale 2:​21, 22; Taniela 2:​44; 1 Joni 5:​19) Sa na vakarau vakavatukanataki na inaki ni Kalou me baleta na vuravura. Oti, sa ra na qai vakaturi ina vuravura vou ni Kalou ena kune kina na bula sautu, o ira na le vica vata na milioni era mate tu.

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Era na vakaturi e levu vei ira na sa mate mera bula e vuravura