De dua o na kilai ira eso era sa veisere, baleta ni sa takalevu tu qori nikua. Kena ivakaraitaki, e laurai ena vakadidike mai Poladi nira na rairai veisere na veiwatini era yabaki 30 vakacaca e sa tolu se ono na yabaki na nodra vakawati; qori e sega ni yacovi ira ga era tiko ena yabaki ni bula qori.

E ripotetaki mada ga ena Institute for Family Policy e Sipeni ni “laurai mai na iwiliwili ni vakawati e caka [e Urope] e veimama era na veisere.” E tautauvata qori kei na vo tale ni matanitu era sa vakatorocaketaki.

Na cava e takalevu kina qori? E tukuna e dua na marama e sa dede nona dau vakasalataki ira na veiwatini ena Tokalau kei Urope: “Na veisere e vakalawataka na veibiu, e ka mosimosi dina.” E tomana: E dau tarava mai “na cudru, na veivutuni, rarawa, yalolailai, kei na madua.” Eso na gauna e rawa ni lai vakasamataka sara kina e dua me vakamatei koya. “Ni sa vakalawataka na mataveilewai na veisere, sa na qai tekivu na ikalawa tarava. Ni vakila e dua sa veisere na galili kei na nona vakayawaki koya, ena rairai veinanuyaka: ‘Sa na vakacava tu noqu bula?’”

E tukuna o Ewa nona vakasamataka lesu na ka a yaco vua ena vica na yabaki sa oti: “Dua na ka na noqu madua ni sa vakalawataki na noqu veisere, o ira na tiko tikivi au era dau raici au meu dua na ‘dau veisere.’ Dua na ka na levu ni noqu cudru. E rua na luvequ yalewa lailai, qo sa na vinakati meu qarava na itavi vakatina kei na itavi vakatama.” * E tukuna o Adam sa 12 na yabaki nona veiqaravi vaqase qai dokai vakalevu: “Au beci au sara ga, au cudru, au qai via yawaki ira sara ga na tamata.”

E dredre mera lewa vinaka nodra bula eso ni oti e vica na yabaki mai na gauna era veisere kina, nira nuiqawaqawataka vakalevu nodra veigauna se bera mai. Era na rairai nanuma nira sega ni kauaitaki. E tukuna tale ga e dua e dau volatukutukutaka na veisere, sa na vinakati mera “veisautaka nodra ivakarau, ra qai vulica vakataki ira na sala mera vosota kina na nodra leqa.”

E nanuma lesu e dua na turaga o Stanisław: “Gauna au veisere kina, e sega ni vinakata o watiqu e liu meu raici rau noqu goneyalewa lailai. Au lai nanuma kina niu sa sega ni kauaitaki, de dua o Jiova tale ga sa vakanadakui au. Au sa sega tale ni qai via bula. Toso na gauna, au qai kila ni cala  na noqu rai.” A nuiqawaqawataka tale ga na nona veigauna e se bera mai o Wanda, e dua na tacida yalewa a veisere: “Au vakabauta ni toso na gauna sa na sega ni dua e kauaitaki au kei ratou na luvequ. Au nanuma tale ga ni na va qori na nodra rai na mataveitacini. Ia au sa qai raica rawa qo na levu ni nodra veitokoni na mataveitacini kei na nodra vukei au ena noqu susugi ratou na luvequ me ratou qaravi Jiova.”

E macala mai na ka erau tukuna na tacida qori ni rawa ni vusolo na lomadra eso ni oti na veisere. Era na rairai beci ira, ena nodra nanuma nira lolovira qai sega ni ganita mera kauaitaki. Salavata qori nodra tekivu raici ira vakatani eso tale. Qori e rawa ni vakavuna mera nanuma ni sega na veikauaitaki kei na loloma ena ivavakoso. Ia e laurai mai na nodrau ivakaraitaki o Stanisław kei Wanda nira qai liaca e muri o ira na veisere nira dau veikauaitaki dina na mataveitacini. E vakasakiti sara ga na nodra veikauaitaki, ke mani sega mada ga ni laurai levu nodra veivuke.

Me nanumi tiko se mani vakacava na noda vukei ira na tacida vakayalo era veisere, era na vakila ga ena so na gauna na galili. O ira na tacida yalewa era veisere, era dau nanuma ni levu era sega ni kauaitaki ira. E tukuna o Alicja: “E sa sivi e walu na yabaki na noqu veisere. Ia au dau beci au ena so na gauna. Ni yaco qori, au na yawaki au sara ga vei ira na tamata, au tagi, au qai lomalomani au.”

Na ivakarau ni yalo qori ena kila vinaka e dua e veisere. Ia e veivakasalataki na iVolatabu meda kua ni dau vakayawaki keda. Ke da sabaya na ivakasala qori, eda na cata na “vuku kece.” (Vkai. 18:1) Ia e dodonu me kila o koya e galili ni ka vakavuku me kua ni qara ivakasala vakalevu se nona veivakacegui e dua na tagane ke yalewa se nona veivuke na yalewa ke tagane. Ena sega ni yaco kina na veitaleitaki e rawa ni veivakaleqai.

Ena tiko na gauna ena rairai nuiqawaqawataka na tacida e veisere e levu na ka, me vaka na nona leqataka na nona veigauna e se bera mai, ena galili se nona nanuma ni sega ni kauaitaki. Nida kila tiko ni dau kena ivakarau ga me vakilai qori qai sega ni rawarawa me wali, ena vinakati meda vakatotomuri Jiova ena noda tokoni ira mai vu ni lomada na tacida vakayalo qori. (Same 55:22; 1 Pita 5:6, 7) Eda rawa ni vakadeitaka nira na marautaka vakalevu na noda veivuke. Io, era na vakila ena loma ni ivavakoso na nodra veivuke na itokani dina!—Vkai. 17:17; 18:24.