1, 2. Na cava era sa dau cakava voli mai na dauveiqaravi i Jiova?

ERA sa dau namaka voli mai na dauveiqaravi ni Kalou na vakayacori ni parofisai vakaivolatabu. Kena ivakaraitaki, e parofisaitaka o Jeremaia ni na vakarusai o Juta, ra qai cakava qori na kai Papiloni ena 607 B.G.V. (Jere. 25:8-11) A uqeti vakalou o Aisea me parofisaitaka ni o Jiova ena vakalesui ira ena vanua qori, a kaya: “Era marau o ira kece na waraki koya tiko.” (Aisea 30:18) E dau parofisai tale ga vei ira na dauveiqaravi ni Kalou ena gauna makawa o Maika, e kaya: “Au na rai tiko ga vei Jiova. Au na waraka tiko ga na Kalou na noqu ivakabula.” (Maika 7:7) Vica vata tale ga na senitiuri nodra nanamaki voli mai na dauveiqaravi ni Kalou ena kena vakayacori na parofisai me baleta na Mesaia se Karisito.—Luke 3:15; 1 Pita 1:10-12. *

² Eda nanamaki tale ga na dauveiqaravi ni Kalou nikua, na kena vakayacori na parofisai me baleta na Mesaia. Ena vakayagataka o Jiova na Matanitu vakaMesaia me vakaotia na rarawa ni kawatamata, qori nona vakarusai ira na tamata ca qai vakabulai ira nona dauveiqaravi mai na vuravura veilecayaki  qo e lewa tu o Setani. (1 Joni 5:19) Meda yadra da qai namaka tiko ni sa totolo sara na kena sa vakarau cava na ituvaki qo.

3. Na taro cava ena rairai basika ke sa dede noda waraka tiko mai na icavacava?

³ Eda vinakata kece na dauveiqaravi i Jiova me caka na loma ni Kalou “e vuravura me vaka sa caka tiko mai lomalagi.” (Maciu 6:10) De dua sa na dede toka nodra vinakata eso na kena mai cava na ituvaki qo, era na rairai taroga, ‘E ka vakayalomatua meda nanamaki tiko ga?’ Meda raica mada.

4. Na cava e bibi kina meda yadra tiko?

⁴ E tukuna vakadodonu na iVolatabu na rai me tiko vei keda ni sa vakarau vakarusai na ituvaki qo. A tukuna vei ira nona imuri o Jisu mera “yadra tiko.” (Maciu 24:42; Luke 21:34-36) Qori na vuna meda nanamaki kina, ni tukuna sara ga o Jisu! E vakaraitaki vinaka ena tikina qori na isoqosoqo i Jiova. E dau tabaki ena noda ivola meda “waraka qai namaka tiko me yaco mai na siga i Jiova” da qai nuitaka na bula ena vuravura vou e yalataka na Kalou.—Wilika 2 Pita 3:11-13.

5. Na cava sa qai bibi ga kina meda yadra tiko ena gauna qo?

⁵ A vinakati mera nanamaki tiko ga na lotu vaKarisito ena veisenitiuri sa oti, sa qai bibi sara qori vei keda nikua. Na vuna? Nida sa donuya tu na nona tiko o Karisito. E tekivu kilai na ivakatakilakila ni nona tiko ena 1914. E okati ena ivakatakilakila qori na kena torosobu tiko ga na bula e vuravura kei na vunautaki ni Matanitu ni Kalou e veiyasa i vuravura. Qori e dusia nida sa bula tiko ena “ivakataotioti ni veika vakavuravura.” (Maciu 24:3, 7-14) A sega ni tukuna o Jisu na balavu ni gauna qori ni bera na icavacava, e bibi ga meda yadra da qai nanamaki tiko.

6. Na cava eda namaka kina ni na torosobu tiko ga na ituvaki kei vuravura nida sa voleka yani ena icavacava?

⁶ De dua eda na taroga: Vakacava “na iotioti ni veisiga,” e dusia qori ni na cacamatua ga na vuravura ena dua na gauna se bera mai? E vakaraitaka na iVolatabu ni na levu tiko ga na ca ena “iotioti ni veisiga.” (2 Tim. 3:1, 13; Maciu 24:21; Vkta. 12:12) Eda namaka gona ni na torosobu tiko ga na ituvaki kei vuravura.

7. Me vaka e vakamacalataki ena Maciu 24:37-39 ena vakacava na ituvaki kei vuravura ena iotioti ni veisiga?

⁷ Me vakacava sara mada na ca ni ituvaki o namaka ni bera na “veivakararawataki levu”? (Vkta. 7:14) Kena ivakaraitaki, o namaka me yaco na ivalu ena veivanua, sega na kakana, ra qai tauvimate na lewenivuvale kece? Ena ituvaki mada ga va qori, era na rairai kaya kina na dauveivakadiloi ni sa yaco tiko na parofisai vakaiVolatabu. E kaya ga o Jisu ni levu era na “sega ni bau kauai” ena nona sa tiko, nira cakava tiko ga na ka era dau cakava e veisiga, ra qai vuki mai sa bera. (Wilika Maciu 24:37-39.) E tukuna na iVolatabu ni na ca sara na ituvaki kei vuravura, ia ena sega ni kena era na lai vakabauta kina na tamata ni sa voleka na icavacava.—Luke 17:20; 2 Pita 3:3, 4.

8. Na cava e dusia na ivakatakilakila e tukuna o Jisu?

⁸ Na ivakatakilakila e tukuna o Jisu e kena inaki me vukei ira nona imuri mera kila na gauna era sa bula tiko kina. Qori sara ga na ka era cakava nona imuri. (Maciu 24:27, 42) Tekivu mai na 1914 sa yaco tiko na parofisai qori. Macala ga  nida sa bula tiko ena “ivakataotioti ni veika vakavuravura,” e vakaiyalayala ga na gauna qo me lai tini sara ena kena vakarusai na ituvaki ca qo.

9. Na cava meda waraka tiko ga kina na kena mai cava na ivakarau ni veika ca qo?

⁹ Na cava gona meda wawa tiko ga kina na lotu vaKarisito nikua? Nida talairawarawa vei Jisu Karisito. Eda kila tale ga na ivakatakilakila ni nona tiko. Noda wawa e sega ni yavutaki ena noda vakabauta wale ga, e yavutaki dei ena iVolatabu. Qori na vuna eda yadra tiko ga kina da qai waraka na kena mai cava na ivakarau ni veika ca qo.

10, 11. (a) Na cava e vakarautaki keda kina na nona imuri o Jisu? (b) Na cava e tukuna o Jisu meda cakava ke sa dede tiko mai noda waraka na icavacava? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

¹⁰ Levu vei keda sa balavu sara nodra yadra tiko vakayalo. Meda kua ga ni laiva na toso ni gauna me mai luluqa kina na noda wawa. Meda vakarau tu ni vakatauca na lewa ni Kalou o Jisu ena kena vakarusai na veika vakavuravura qo. Nanuma tiko ni uqeti ira na nona imuri o Jisu: “Dou vakatawa, dou yadra tiko, ni dou sega ni kila na gauna lokuci. E vaka e dua na turaga e biuta nona vale me lako i vanuatani qai lesi ira nona dauveiqaravi mera lewa nona vale kei na itavi mera dui qarava. Oti sa qai vakaroti koya na ivakatawa ni katuba me yadra tiko. Mo dou yadra tiko gona ni dou sega ni kila na gauna ena lako mai kina na itaukeinivale, de lako mai ena yakavi se na bogi se bogilevu se matakacaca, me kua kina ni lako mai vakasauri o koya qai raica ni dou moce tu. Na ka ga au kaya vei kemudou au kaya vei ira kece: Dou yadra tiko.”—Mari. 13:33-37.

¹¹ Nida kila na imuri i Jisu ni sa tekivu tiko o koya ena 1914, e donu vinaka kina noda vakarautaki keda ena kena mai cava totolo na ivakataotioti. Eda cakava qori nida vakalevutaka noda vunautaka na Matanitu ni Kalou. E vakaraitaka o Jisu de dua ena yaco mai ena “bogilevu se matakacaca.” Ke yaco qori na cava meda cakava na nona imuri? E kaya o koya: “Dou yadra tiko.” Koya gona na dede ni noda wawa e sega ni kena ibalebale meda vakasamataka tiko ni se yawa sara na icavacava se meda sa sega sara ga ni nanamaki tiko.

12. Na cava e taroga vei Jiova o Apakuki, e sauma vakacava na Kalou?

¹² Vakasamataka mada nona vakaroti na parofita o Apakuki me parofisaitaka na vakarusai kei Jerusalemi. Qai yaco yani o koya, sa vica vata na yabaki na kena vakarogoi oti na rusa ni koro. Sa lai yaco sara na ituvaki me ‘wavoliti ira na yalododonu na tamata ca, qai vakatanitaki na lewadodonu.’ Sa rauta me taroga kina o Apakuki: “Me vakacava na dede ni noqu kere veivuke vei kemuni Jiova?” A sega ni sauma sara vakadodonu nona taro o Jiova, e vakadeitaka ga vua na nona parofita yalodina ni na “sega ni bera” na ka sa parofisaitaki tu mai. E tukuna na Kalou vei Apakuki me “waraka tiko ga.”—Wilika Apakuki 1:1-4; 2:3.

13. Na cava e rawa ni vakasamataka o Apakuki? Cava e sega ni ka vakavuku kina qori?

¹³ Vakacava ke yalolailai o Apakuki qai vakasamataka tiko: ‘Sa vica vata na yabaki noqu rogoca tiko na vakarusai kei Jerusalemi. Vakacava ke se yawa sara? E sega ni yaga meu parofisai tiko ga me vaka sara ga sa na vakarusai vakasauri na koro. Qori mera cakava eso tale.’ Ke va  qori na nona vakanananu o Apakuki, ke a sega ni vakadonui koya o Jiova, ke a mate tale ga ni vakarusai Jerusalemi o ira na kai Papiloni!

14. Na cava eda vakabauta kina ni na sega ni matewale na noda wawa?

¹⁴ Ena vuravura vou, e tiko na vuna meda vakananuma kina na kena vakayacori na ituvaki kece a parofisaitaki ni na yaco ena iotioti ni veisiga ni veika vakavuravura qo. Nida vakasamataka vakatitobu na ka e yaco ena gauna qori ena vaqaqacotaka noda vakabauti Jiova kei na nona vosa ni yalayala e se bera ni vakayacori. (Wilika Josua 23:14.) Eda na vakavinavinakataki Jiova sara ga o koya e ‘lokuca na gauna kei na siga ena nona lewa,’ ni dau vakasalataki keda meda yadrava na kena “sa roro mai na icavacava ni ka kece.”—Caka. 1:7; 1 Pita 4:7.

15, 16. Na cava meda gumatua tiko ga kina na vunau nida vakasamataka na gauna eda bula tu kina qo?

¹⁵ Eda vakabauta ni na vakasalataki keda tiko ga na isoqosoqo i Jiova meda gugumatua ni qaravi koya da qai kua ni lokuyara. Na veidusimaki qori ena uqeti keda meda ogaoga ena noda veiqaravi vua na Kalou, ena uqeti keda tale ga meda yadrava na kena sa vakayacori tiko na ivakatakilakila ni nona tiko o Karisito. Na ka vakayalomatua cava meda cakava ena gauna qo? Meda vakaliuca tiko ga na Matanitu ni Kalou kei na kena yalododonu, qori noda gugumatua ni vunautaka na itukutuku vinaka!—Maciu 6:33; Mari. 13:10.

¹⁶ E tukuna e dua na tacida yalewa: “Nida vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou, eda . . . rawa ni vukei ira na tamata mera bula ena veivakarusai sa voleka ni tarai vuravura.” E kila vinaka na tacida qo na ibalebale ni veivuke, ni rau a bula vakaveiwatini ena dua na leqa tubukoso ca duadua e bau volatukutukutaki me yaco e wai—na kena luvu na waqa ni saravanua na Wilhelm Gustloff ena 1945. Ni yaco na ituvaki leqataki va qori, ena rawa ni basika na rai cala me baleta na ka e bibi duadua. A nanuma lesu na tacida qo nona tagicaka tiko e dua na marama na nona kato e tu kina nona iukuuku vatutalei. Era biu kece tu ena nona rumu ni waqa. Ia e duidui sara na ka era cakava e vica na pasidia. Ni tiko vei ira na yalo ni veivuke era bolemate mera vueti ira na so tale na pasidia era lutu ena wasawasa batabata. Me vakataki ira na pasidia era sega ni nanumi ira ga, eda na saga ena noda vinaka taucoko meda vukei ira na tamata. Eda na vakasamataka na bibi  ni kena vakatotolotaki na cakacaka vakavunau, da qai vukei ira na so tale mera bula ena kena vakarusai na vuravura ni se soli tiko na gauna.

17. Na cava eda vakabauta kina ni na yaco na icavacava ena dua ga na gauna qo?

¹⁷ Na ka era yaco tu e vuravura e dusia ni sa vakayacori tiko na parofisai vakaivolatabu, sa voleka tale ga na icavacava ni ituvaki ca qo. Meda kua gona ni nanuma ni se yawa sara na gauna me yavala kina e vuravura “na tini na ileu” kei na “manumanu kila” e volatukutukutaki ena Vakatakila 17:16 me ravuti Papiloni na ka Levu, na isoqosoqo ni lotu lasu kece e vuravura. Meda nanuma tiko o Jiova ena “uqeta na lomadra” mera cakava qori—ena rawa tale ga ni yaco vakasauri ena dua ga na gauna! (Vkta. 17:17) Sa voleka na icavacava ni ituvaki ca qo, oya na vuna meda muria kina na ivakasala i Jisu: “Dou qarauni kemudou de bibi na lomamudou ena kana vakasivia kei na gunu vakasivia kei na lomaocaocataki ni bula, ena qai yaco vakidacala vei kemudou na siga ya.” (Luke 21:34, 35; Vkta. 16:15) Meda nakita mada ga meda gugumatua ni qaravi Jiova, eda nuidei ni na “yavala ena vukudra na waraki koya tiko.”—Aisea 64:4.

18. Na taro cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

¹⁸ Nida waraka tiko na icavacava ni ituvaki ca qo, meda muria mada ga na ivakasala uqeti vakalou ni tisaipeli o Juta: “Kemuni na wekaqu lomani, moni vakaukauataki ena yavu ni nomuni vakabauta savasava, ni masu ena veiuqeti ni yalo tabu, ni tiko ga ena loloma ni Kalou, ni oni waraka tiko na yalololoma i Jisu Karisito na noda Turaga ni oni nuitaka tiko na bula tawamudu.” (Juta 20, 21) Eda na vakaraitaka vakacava nida waraka tiko na vuravura vou ni Kalou qai vakanamata meda bula kina? Ena veivosakitaki qori ena ulutaga e tarava.