1. E bibi vakacava na vakabauta? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

DE DUA o sa dau taroga, ‘Ena marautaka o Jiova me taqomaki au ena veivakararawataki levu meu qai bula yani ena vuravura vou?’ Macala ga ni na vinakati meda cakava e vica na ka me rawa nida vakabulai, ia e dua vei ira na ka bibi qori e cavuta na yapositolo o Paula: “Ke sega na vakabauta eda na sega ni vakamarautaka rawa na Kalou.” (Iper. 11:6) Eda na rairai nanuma ni rawarawa ga qori, ia me nanumi tiko “nira sega ni vakabauta na tamata kece.” (2 Ces. 3:2) E uqeti keda na tikinivolatabu qori me kaukaua noda vakabauta.

2, 3. (a) E vakaraitaka vakacava o Pita ni bibi na vakabauta? (b) Na taro cava eda na dikeva tiko?

² E tukuna na yapositolo o Pita na bibi ni vakabauta ena nona vakamacalataka ni vakabauta e “vakatovolei” e rawa ni “vu ni veivakacaucautaki, lagilagi, kei na veidokai ena nona vakatakilai o Jisu Karisito.” (Wilika 1 Pita 1:7.) Sa roro tiko mai na veivakararawataki levu, eda na vinakata gona meda “vakabauta . . . meda vakabulai kina.” (Iper. 10:39) Meda saga meda vaqaqacotaka noda vakabauta. Eda na vinakata meda na okati kei ira na vakaicocovitaki ni sa vakatakilai mai o Jisu Karisito na noda Tui. Meda vakatotomuri koya mada ga na turaga e kerea: “Ni vukei au meu vaqaqacotaka tale noqu vakabauta!” (Mari. 9:24) Se meda vakataki ratou na yapositolo i  Jisu, ni ratou kaya: “Ni vakalevutaka mada na neitou vakabauta.”​—Luke 17:5.

³ Ni tukuni me vakalevutaki na vakabauta, e vica na taro e basika kina. Eda na vaqaqacotaka vakacava na itovo qo? Eda na vakaraitaka vakacava ni tiko noda vakabauta? Eda kila vakacava ni na rogoci na noda kerekere me levu noda vakabauta?

4. Na ivakaraitaki cava e rawa ni vaqaqacotaka noda vakabauta?

⁴ Na “ka kece e volai e liu e volai meda vakavulici kina.” Eda rawa gona ni vulica ena iVolatabu e levu na ivakaraitaki ni vakabauta. (Roma 15:4) Nida wilika na italanoa i Eparama, Sera, Aisake, Jekope, Mosese, Reapi, Kitioni, Peruki, kei na levu tale, ena uqeti keda meda dikeva na noda vakabauta. (Iper. 11:32-35) Nida wilika tale ga na kedra italanoa na tacida ena gauna qo e kaukaua nodra vakabauta, ena uqeti keda meda vaqaqacotaka noda vakabauta. *

5. E vakaraitaka vakacava o Ilaija ni kaukaua nona vakabauti Jiova? E uqeti keda vakacava nona ivakaraitaki?

⁵ Dua na ivakaraitaki vakaivolatabu na parofita o Ilaija. Vakasamataka mada na ka e cakava e laurai kina nona nuitaki Jiova vakatabakidua. Ni vakasavuya vei Tui Eapi o Ilaija ni na kauta mai o Jiova na dausiga, e tukuna ena nuidei o Ilaija: “Me vaka ni bula dina o Jiova . . . ena sega na tegu se na uca ena veiyabaki qo, vakavo ga keu tukuna!” (1 Tui 17:1) E vakabauta o Ilaija ni na vakarautaka o Jiova na ka era gadreva ni yaco na dausiga. (1 Tui 17:4, 5, 13, 14) E nuitaki Jiova tale ga ni rawa ni vakabula na gone sa mate. (1 Tui 17:21) E sega ni vakatitiqataka ni na raica o Jiova me kania na bukawaqa na nona isoro e Ulu i Kameli. (1 Tui 18:24, 37) Ni sa voleka me vakaotia o Jiova na dausiga, se sega tale ga ni dua na ivakatakilakila ni uca, e tukuna o Ilaija vei Eapi: “Mo lako cake, mo kana mo gunu, ni sa kere mai na uca bi.” (1 Tui 18:41) Vakacava ena sega ni uqeti keda qori meda vaqaqacotaka noda vakabauta?

6. Me rawa ni vaqaqacotaki noda vakabauta, na cava eda vinakata me cakava o Jiova?

⁶ E sega ni rawa nida vaqaqacotaka noda vakabauta ena noda kaukaua ga. Na vakabauta e dua na itovo e okati ena vua ni yalo tabu ni Kalou. (Kala. 5:22) E ka vakayalomatua gona meda muria na ivakaro i Jisu meda kerea vakalevu na yalo tabu, ni vakadeitaka o koya ni o Tamana ena “solia na yalo tabu vei ira era kerea vua.”​—Luke 11:13.

7. Eda na vaqaqacotaka vakacava noda vakabauta?

⁷ Ni sa dei noda vakabauta, ena vinakati meda vaqaqacotaka tiko ga. Na noda vakabauta e rawa ni vakatauvatani kei na buka. Ni se qai tekivu waqa na buka, ena kaukaua na kena yameyame. Ke biu tu ga, ena boko, lai vuki me qilaiso katakata qai yaco me dravusa. Ia ke da utura tiko ga, ena waqa tu ga. Ena bula tu ga noda vakabauta ke da vakania wasoma ena Vosa ni Kalou. Nida vulica tiko ga na iVolatabu, ena yaco na gauna meda taleitaka da qai lomani Jiova, qori ena vaqaqacotaka tiko ga noda vakabauta.

8. Na cava ena vukei keda me kaukaua noda vakabauta?

⁸ Na cava tale meda cakava me kaukaua tiko ga kina noda vakabauta? Kua ni  nanuma ni sa rauti iko ga na ka o sa vulica mai ni bera nomu papitaiso. (Iper. 6:1, 2) Vulica vinaka na parofisai sa vakayacori oti ena iVolatabu. Ni o cakava qori o na kila ni bibi na vakabauta. O rawa tale ga ni vakayagataka na iVolatabu mo dikeva kina ke salavata na nomu vakabauta kei na ka e vinakati vei ira e kaukaua nodra vakabauta.​—Wilika Jemesa 1:25; 2:24, 26.

9, 10. E yaga vakacava qo ena noda vakabauta: (a) ilala vinaka? (b) soqoni vaKarisito? (c) cakacaka vakavunau?

⁹ E tukuna na yapositolo o Paula vei ira na tacina vakayalo ni rawa nira ‘veivakayaloqaqataki ena vuku ni nodra vakabauta.’ (Roma 1:12) Nida veimaliwai kei ira na tacida, e rawa nida veivakayaloqaqataki, vakabibi o ira sa “vakatovolei” oti nodra vakabauta. (Jeme. 1:3) Na ilala ca e vakacacana na vakabauta, ia na ilala vinaka e vakaukauataka. (1 Kor. 15:33) Qori na vuna eda vakasalataki kina meda kua ni biuta “na noda soqoni vata,” ia meda “veivakayaloqaqataki.” (Wilika Iperiu 10:24, 25.) Dua tale na vuna, oya ni ka e veivosakitaki ena soqoni e vaqaqacotaka noda vakabauta. Qori e salavata kei na ka e tukuna o Paula: “Ena vakabauti ga na ka ke rogoci na vosa.” (Roma 10:17) Vakacava, eda dau tiko wasoma ena soqoni vaKarisito?

¹⁰ Nida vakaitavi ena cakacaka vakaitalatala, eda sega wale ga ni uqeta nodra vakabauta eso tale, ia ena vaqaqacotaka tale ga noda vakabauta. Me vakataki ira na lotu vaKarisito taumada, eda vulica meda nuitaki Jiova vakatabakidua da qai vosa ena doudou ena gauna kece.—Caka. 4:17-20; 13:46.

11. Na cava e kaukaua kina nodrau vakabauta o Kelepi kei Josua? Eda na vakatotomuri rau vakacava?

¹¹ Ena kaukaua noda vakabauta nida raica na sala e vukei keda kina o Jiova kei na nona sauma noda masu. A yaco qori vei Kelepi kei Josua. Erau nuitaki Jiova ni rau talai me rau vakaraica na Vanua Yalataki. Ia ni rau raica na veidusimaki i Jiova ena nodrau bula, sa qai kaukaua ga nodrau vakabauta. Sa rauta me vosa vakaukaua o Josua vei ira na Isireli, ni kaya: “Ni sega ni daro na vosa ni yalayala vinaka kece e tukuna vei kemuni o Jiova na nomuni Kalou.” E kuria: “Ia moni dokai Jiova, moni qaravi koya ena yalododonu kei na yalodina . . . O yau kei ratou na noqu vuvale, keitou na qaravi Jiova ga.” (Josua 23:14; 24:14, 15) Ena va tale ga qori noda vakabauta ke da tovolea na vinaka i Jiova.—Same 34:8.

12. Na cava e tukuna o Jemesa ni vinakati ena vakabauta?

¹² Eda na vakaraitaka vakacava ni bula tiko noda vakabauta? E sauma na tisaipeli o Jemesa: “Au na qai vakaraitaka vei iko noqu vakabauta au cakacakataka.” (Jeme. 2:18) Ena laurai na dina ni noda vakabauta ena ka eda cakava. Meda raica mada eso na kena ivakaraitaki.

13. Eda vakaraitaka vakacava na vakabauta nida vunau?

¹³ Noda vakaitavi ena vunau e dua na sala vinaka eda vakaraitaka kina na noda vakabauta. Cava na vuna? Nida vunau, eda sa vakaraitaka tiko nida vakabauta ni sa voleka na icavacava, nida kila ni na “sega ni bera!” (Apak. 2:3) Ena kilai na kaukaua ni noda vakabauta ena noda yalorawarawa meda vakarabailevutaka noda cakacaka vakaitalatala. Vakacava eda solia tiko kina noda vinaka taucoko? Eda qara tiko na sala meda vakarabailevutaka kina noda cakacaka vakaitalatala? (2 Kor. 13:5) Io, na noda  ‘tusanaka raraba ena gusuda na veivakabulai,’ e vakaraitaka ni tiko e lomada na vakabauta.—Wilika Roma 10:10.

14, 15. (a) Eda na vakaraitaka vakacava e veisiga na vakabauta? (b) Tukuna e dua na irogo e laurai kina na cakacakataki ni vakabauta.

¹⁴ Eda vakaraitaka tale ga na vakabauta nida vosota tiko na ituvaki dredre ni gauna qo. Nida tauvimate, yalolailai, lomabibi, dravudravua, se so tale na ituvaki rarawataki, eda nuidei ni na vukei keda o Jiova kei Luvena ena “gauna eda gadreva kina.” (Iper. 4:16) E vakaraitaka noda nuidei noda kerea na veivuke. E tukuna o Jisu ni rawa nida kerea na veika vakayago, wili kina na ‘kakana e rauti keda vinaka.’ (Luke 11:3) E laurai ena itukutuku ena iVolatabu ni rawa ni cakava qori o Jiova. Kena ivakaraitaki, a tarai Isireli e dua na lauqa levu, ia e vakarautaka o Jiova na kakana kei na wai vei Ilaija. A vakarota o Jiova mera “kauta yani vua na reveni na madrai kei na lewe ni manumanu ena mataka, na madrai kei na lewe ni manumanu ena yakavi, qai gunu ena uciwai lailai.” (1 Tui 17:3-6) Eda vakabauti Jiova ni rawa ni veisautaka na ituvaki me vakarautaka na ka eda gadreva.

¹⁵ Eda nuidei ni noda muria na ivakavuvuli vakaivolatabu, ena rawa nida vakarautaka na ka era gadreva noda vuvale. A vakadinata qori e dua na tacida o Rebecca, e dua na yalewa vakawati mai Esia. Eratou muria vakavuvale na Maciu 6:33 kei na Vosa Vakaibalebale 10:4 ni ratou vakaliuca na Matanitu ni Kalou, ratou dau gumatua tale ga ena cakacaka. Tukuna o Rebecca ni liaca o watina ni rawa ni vakaleqa nodratou qaravi Jiova nona cakacaka saumi, mani kere vakacegu. Ia e va na luvedrau, ratou mani volitaki kakana kamikamica. E veirauti na ilavo ratou rawata. E tukuna o Rebecca: “Keitou vakila ni sega ni biuti keitou o Jiova. E sega ni leqa na ka me keitou kania.” Vakacava o sa bau sotava tale ga qori, o qai vakila ni vaqaqacotaki nomu vakabauta?

16. Na cava ena yaco nida nuitaka na Kalou?

¹⁶ Meda kua ni vakatitiqataka ni na  yaga na noda muria na veidusimaki vakalou. A cavuta o Paula na vosa i Apakuki, ena nona vola: “Ena bula na yalododonu ena vuku ni nona vakabauta.” (Kala. 3:11; Apak. 2:4) E bibi gona meda vakabauti Jiova, ni rawa ni vukei keda dina. E tukuna o Paula me baleti Jiova: “Ena vuku ni kaukaua e dau vakaraitaka ena noda bula, ena rawa ni cakava vei keda na ka e uasivia sara na ka eda kerea se bau vakasamataka.” (Efeso 3:20) Era saga ena nodra vinaka taucoko na dauveiqaravi ni Kalou mera cakava na lomana, ia nira kila ni vakaiyalayala ga na ka e rawa nira cakava, era nuitaki Jiova kina me vakalougatataka nodra sasaga. Vakacava eda sega ni marautaka ni tiko vata kei keda na noda Kalou?

17. (a) E rogoci vakacava nodra kerekere na yapositolo me baleta na vakabauta? (b) Na cava eda nuidei kina ni na rogoci noda kerekere me levu noda vakabauta?

¹⁷ Ni oti noda veivosakitaka na ulutaga qo, de dua eda na vakatotomuri ratou na yapositolo ni ratou tukuna vua na Turaga: “Ni vakalevutaka mada na neitou vakabauta.” (Luke 17:5) E rogoci nodratou kerekere, vakabibi ena Penitiko 33 G.V. ni sovaraki kina na yalo tabu, ratou qai kila na veika titobu me baleta na loma ni Kalou. Qori e vakaukauataka nodratou vakabauta. Cava e yaco kina? Eratou vakaitavi ena cakacaka vakavunau ena kena ivakatagedegede levu duadua ena gauna ya. (Kolo. 1:23) Vakacava e rawa tale ga ni rogoci noda masu me levu noda vakabauta? E vakadeitaka na iVolatabu ni na rogoci ke ‘salavata kei na lomana na ka eda kerea.’—1 Joni 5:14.

18. E vakalougatataki ira vakacava o Jiova o ira era vaqaqacotaka nodra vakabauta?

¹⁸ E macala ni o Jiova e taleitaki ira era nuitaki koya vakatabakidua. Nida kerea me levu noda vakabauta, ena rogoca o Jiova, ena kaukaua tiko ga noda vakabauta, ena ‘ganiti keda na Matanitu ni Kalou.’—2 Ces. 1:3, 5.