O Cei O Eparama?
O Cei O Eparama?
E VICA wale sara na turaga e veivakamuai vakalevu na nodra bula ena veilotu e vuravura. Era dokai Eparama na lotu Jiu, Musolomani kei na lotu vaKarisito, e vakatokai sara mada ga o Eparaama * me “turaga kilailevu ena iVolatabu” qai “ivakaraitaki vakasakiti ni vakabauta.” Ia na iVolatabu e vakatokai koya me “tamadra kece na vakabauta.”—Roma 4:11.
Na cava e dokai vakalevu kina o Eparama? Dua na vuna, o Eparama duadua ga e cavuti ena iVolatabu me weka se itokani ni Kalou!—Aisea 41:8; Jemesa 2:23.
Ia o Eparama e vakataki keda ga. A dau sotava na leqa qai walia vinaka. O via kila a cakava vakacava qori? Meda raica mada na ka e kaya na iVolatabu me baleta na turaga vakasakiti qo.
Nona iSususu
A sucu o Eparama ena yabaki 2018 B.S.K., qai susugi e Uri. (Vakatekivu 11:27-31) O Uri e siti levu qai vutuniyau. E takalevu tale ga kina na qaravi matakau. Kena irairai ni dau qaravi matakau o Tira na tamai Eparama. (Josua 24:2) Ia a vakatulewataka o Eparama me qaravi Jiova * vakatabakidua, sega ni matakau se kalou lasu.
Na cava a vakatulewataka kina o Eparama me qaravi Jiova? A sucu o Eparama ni se vo e 150 na yabaki me qai mate o Semi na luvei Noa. Ni sa kenaturaga sara o Semi, a uqeti Eparama vakacava na nodrau dau veimaliwai? De dua a rogoca vua o Eparama na italanoa ni nodratou bula ena Waluvu. A rairai kila tale ga kina ni bibi me sokaloutaki o Jiova, na Kalou a vakabulai Semi kei na nona vuvale ena Waluvu.
Se mani kila vei Semi o Eparama na veika me baleta na Kalou dina se dua tale na sala, e macala ni a vakabauta na ka e rogoca. Ni “dikeva na lomada” o Jiova, a raica rawa na ka e vinaka kina o Eparama mani vukei koya me turaga vinaka sara.—Vosa Vakaibalebale 17:3, NW; 2 Veigauna 16:9.
Nona Bula
A marautaka na nona bula o Eparama qai levu na ka e vakaogai koya kina. A sotava tale ga na leqa, ia e vakainaki na nona bula. Meda raica mada na veika a sotava.
▪ Ni tiko voli mai Uri o Eparama, a tukuna vua na Kalou me biuta na vanua e sucu kina qai lako ina vanua ena vakaraitaka vua. Erau talairawarawa o Eparama kei Sera dina ga ni rau sega ni kila na ka kece me baleta na nodrau toki, me vaka na vanua erau lako kina se na vuna e vinakata kina na Kalou me rau biubiu. Erau lai tiko ena valelaca ena vanua o Kenani rau qai tiko vulagi ena nodrau bula taucoko.—Cakacaka 7:2, 3; Iperiu 11:8, 9, 13.
▪ Erau sega ni vakaluveni o Eparama kei Sera ena gauna a yalataka kina o Jiova ni na vakalougatataki koya me matanitu levu. A tukuna tale ga o Jiova nira na vakalougatataki na vuvale kece e vuravura ena vuku i Eparama. (Vakatekivu 11:30; 12:1-3) A qai vakadeitaka ena dua na gauna e muri o Jiova na nona yalayala. A tukuna vei Eparama ni na vaka na kalokalo ni lomalagi na levu ni nona kawa.—Vakatekivu 15:5, 6.
▪ Sa yabaki 99 o Eparama qai volekata toka na yabaki 90 o Sera ena gauna a yalataka kina o Jiova ni na dua na luvedrau tagane. Sa sega tu ga ni rawa qori ena rai vakatamata, ia erau qai vakadinata o Eparama kei Sera ni sega ni dua na ka e “dredre vei Jiova.” (Vakatekivu 18:14) Ena yabaki tarava ni yabaki 100 o Eparama, a sucu na luvedrau tagane qai vakayacana me o Aisake. (Vakatekivu 17:21; 21:1-5) A yalataka na Kalou nida na vakalougatataki vakalevu ena vuku i Aisake.
▪ Oti e vica na yabaki, a kerea o Jiova e dua na ka dredre vei Eparama: A kerea me cabora na luvena lomani o Aisake me isoro, dina ga ni se sega ni vakawati se vakaluveni. * A rairai rarawa o Eparama ni vakasamataka ni na rawa ni mate o luvena, ia a tu vakarau me vakayacora na kerekere i Jiova me cabori luvena me isoro. A vakabauta dei o Eparama ni tu vua na Kalou na kaukaua me vakaturi Aisake ke vinakata, me vakayacori kina na nona vosa ni yalayala. (Iperiu 11:19) Ni vakarau cabori luvena sara tu ga o Eparama, a tarova na Kalou mani vakabulai o Aisake. A vakacaucautaki Eparama ena vakasakiti ni nona talairawarawa qai tokaruataka vua na veika sa yalataka oti.—Vakatekivu 22:1-18.
▪ A takali o Eparama ni yabaki 175. E tukuna na iVolatabu ni a takali “ni sa kenaturaga sara” qai “marautaka vinaka na nona bula.” (Vakatekivu 25:7, 8, NW) A vakayacori kina vei Eparama e dua tale na yalayala ni Kalou—ena dede na nona marautaka na nona bula qai takali ena vakacegu.—Vakatekivu 15:15.
Ka e Kilai Kina
O Eparama a sega wale ga ni turaga rogo a bau bula ena gauna makawa se kilailevu ena itukutuku vakalotu. Na kena italanoa se yaga tiko ga vei keda nikua qai bibi meda vakatotomuria na nona ivakaraitaki. (Iperiu 11:8-10, 17-19) Meda raica mada e va na itovo totoka a kilai kina o Eparama. Eda na veivosakitaka sara ga e liu na itovo e kilai tani kina—na nona vakabauta.
[iVakamacala e ra]
^ para. 2 A kilai e liu me o Eparama, a vakatokai o watina me o Serai. Ena dua na gauna e muri, a veisautaka na Kalou na yaca Eparama me Eparaama, kena ibalebale “Tamadra na Matanitu e Vuqa,” na yaca Serai a veisau me Sera, kena ibalebale “Raluve.” (Vakatekivu 17:5, 15) Me kilai rawarawa na ivakamacala ena vica na ulutaga veitaravi qo, ena vakayagataki ga na yaca Eparama kei na Sera.
^ para. 6 E tukuna na iVolatabu ni yaca ni Kalou o Jiova.
^ para. 14 Raica na ulutaga “Taro na Dauwiliwili . . . Na Cava a Kerei Eparama Kina na Kalou me Cabori Luvena?” ena tabana e 23 ni Vale ni Vakatawa qo.
[Kato ena tabana e 4]
Turaga Kilailevu e Volaitukutukutaki ena iVolatabu
Ena imatai ni tini na wase ni Vakatekivu, e volaitukutukutaka kina na iVolatabu na nodra bula e vica vata na turaga vakabauta me vakataki Epeli, Inoki kei Noa. Ia e vakamacalataki vakalevu ena 15 na wase tarava na nona bula e dua na turaga—o Eparama.
Eso na itukutuku bibi ena iVolatabu e vakatakilai ena imatai ni gauna ena ivolatukutuku kei Eparama. Kena ivakaraitaki, na italanoa ni nona bula . . .
▪ e cavuti kina ena imatai ni gauna ni iSasabai na Kalou se dau taqomaki ira na nona tamata.—Vakatekivu 15:1; raica na Vakarua 33:29; Same 115:9; Vosa Vakaibalebale 30:5.
▪ e vakamacalataki kina ena imatai ni gauna me vakabauti na Kalou.—Vakatekivu 15:6.
▪ e cavuti kina ena imatai ni gauna na vosa parofita.—Vakatekivu 20:7.
▪ e vakamacalataki kina ena imatai ni gauna na nona loloma e dua na itubutubu.—Vakatekivu 22:2.