Skip to content

Nǔjlajla ɖé Hɛn Lè Wá Ðò Laponie

Nǔjlajla ɖé Hɛn Lè Wá Ðò Laponie

Mɛ ɖěɖee nɔ nyí Saami lɛ é gbakpé Finlande, Norvège kpo Suède kpo; mɛ enɛ lɛ ɖó aca yeɖesunɔ tɔn lɛ kpo gbè yeɖesunɔ tɔn lɛ kpo. Ayisɔnmɔ ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ bló nǔ we, bo na dó sixu má wɛn Biblu tɔn xá Saami lɛ.

Nukɔntɔn ɔ, ɖò octobre kpo novembre kpo mɛ ɖò 2015 ɔ, Kúnnuɖetɔ́ lɛ jɛ wema jinjɔn Biblu jí lɛ kpo video lɛ kpo ɖetɔ́n jí dó Saami-gbè mɛ. * Wegɔ́ ɔ, ɖò nǔjlajla bǔnɔ we hwenu ɖò 2016 kpo 2017 kpo ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ hun kaka yì Laponie, bo má nǔ ɖěɖee è lilɛ dó Saami-gbè mɛ lɛ é xá ayǐ ɔ jí nu lɛ, fí ɖé wɛ bo jɛ zɔ tawun bɔ kanlin e nɔ nyí renne alǒ caribou lɛ é nɔ sukpɔ́ ɖè.

‘Azɔ̌ xɔ akwɛ ɖé ɖò xá ɔ mɛ’

Ðò nǔjlajla bǔnɔ mai 2017 tɔn hwenu ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Finlande, Norvège kpo Suède kpo tɔn 200 jɛji sɔ́ yeɖée jó bo yì gletoxo kpɛví kpɛví ɖěɖee gbakpé Laponie lobo lín dó yeɖée nú kilomɛtlu afatɔ́n mɔkpan lɛ é gegě mɛ. Bo na dó sɔnǔ ɖ’ayǐ ɔ, Kúnnuɖetɔ́ ɖé lɛ kplɔ́n Saami sín xógbe ɖé lɛ, bɔ enɛ jiwǔ nú Saami sín mɛ lɛ tawun. “Gǎn e mǐ dó bo na dó gbè yetɔn é sù ayǐ ɔ jí nu lɛ nukúnmɛ, bɔ ye mɔ ɖɔ mǐ kéya nú emi nǔgbo nǔgbo,” wɛ Denis e sɔ́ éɖée jó ɖò gletoxo Karigasniemi tɔn mɛ é ɖɔ.

Ðó nǔ ɖěɖee lɛlɛ̌ dó mǐ ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ lɛ é nɔ xɔ akwɛ nú Saami sín mɛ lɛ wutu ɔ, ye yí wǎn nú akpá e Biblu dó bo ɖɔ ayikúngban ɔ na huzu palaɖisi ɖé é tawun. (Ðɛhan 37:11) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ee nawe Saami ɖé zán alɔnuwema Wɛnɖagbe ɖé Sín Mawu Gɔ́n! dó jɛ Biblu kplɔ́n jí, lobo kplɔ́n nǔ e Mawu na wà nú gbɛtɔ́ lɛ é ɔ, é súxó bo kan nǔ e wu sinsɛngán tɔn ma ɖɔ palaɖisi ayikúngban jí tɔn ɖé sín xó n’i kpɔ́n ǎ é byɔ éɖée.

Ye mɛ gegě ɖɔ nú Kúnnuɖetɔ́ lɛ ɖɔ ba e ye wá ba emi kpɔ́n é sù nukún emitɔn mɛ. Nya e nɔ kpé nukún dó cɔ́fu ɖé wu é kpa Kúnnuɖetɔ́ nyɔnu we. É ɖɔ nú ye ɖɔ “azɔ̌ taji e lɛ́ xɔ akwɛ é ɖé wà wɛ ye ɖè ɖò xá ɔ mɛ,” lobo byɔ ye ɖɔ ye ni wá cɔ́fu emitɔn mɛ, bo bɛ́ nǔɖuɖu ɖebǔ e sín hudo ye ɖó é. Enɛ gudo ɔ, nya ɔ zyan vǎ d’eji ɖɔ emi na sú akwɛ ɔ ɖó tɛn yetɔn mɛ.

Nǔjlajla ɔ hwenu ɔ, Saami lɛ kpɔ́n video 180 mɔ̌, bo yí wema 500 jɛji. Hwɛhwɛ ɔ, ye nɔ byɔ wema e ɖò gbè yetɔn mɛ lɛ é bǐ. Gɔ́ na ɔ, Saami sunnu kpo nyɔnu kpo 14 jɛ Biblu kplɔ́n xá Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ jí.

“Ényɔ́watɔ́ xéɖéxéɖé lɛ sín azɔ̌ wɛ”

Saami ɖěɖee xà Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ sín wema lɛ é gegě mɔ ɖɔ lilɛdógbeɖevomɛ ɔ nyɔ́ tawun. “Lee mi lilɛ wema mitɔn lɛ dó gbè ɔ mɛ gbɔn é nyɔ́ tawun,” wɛ Nilla e nyí mɛ̌si, bo lɛ́ ɖò Ðɛ̌mɛnugbasá Saami tɔn sín gǎn lɛ mɛ é ɖɔ. É tinmɛ ɖɔ wema lɛ “xixa bɔkun, bɔ xógbe e è zán ɖ’emɛ lɛ é lɛ́ nyɔ́ tawun.” Nya Saami ɖé nɔ nɔ fí e ɖò totaligbé bǐ nú Finlande é bo ɖɔ: “É ɖò wɛn ɖɔ ényɔ́watɔ́ xéɖéxéɖé lɛ sín azɔ̌ wɛ.”

Ðò Karigasniemi, ɖò Finlande kpo Norvège kpo sín dogbó jí ɔ, Kúnnuɖetɔ́ lɛ ɖɔ xó ɖó kpɔ́ xá mɛ̌si Saami ɖé dó alɔnuwema Wɛnɖagbe ɖé Sín Mawu Gɔ́n! sín nǔkplɔnkplɔn nukɔntɔn ɔ jí. Lee lilɛdógbeɖevomɛ ɔ nyɔ́ sɔ́ é jiwǔ nú mɛ̌si ɔ, b’ɛ byɔ Kúnnuɖetɔ́ lɛ ɖɔ ye ni na gbè emi bonu emi na zán alɔnuwema ɔ dó kplɔ́n Saami-gbè azɔ̌mɛví emitɔn lɛ.

È ko lilɛ video kpo tlati kpo gegě, kpo alɔnuwema ɖokpo kpo dó Saami-gbè mɛ. Sín 29 février 2016 wɛ tɛn ɛntɛnɛti tɔn jw.org ɔ ko ɖò Saami-gbè mɛ. Sun ɖokpo ɖokpo mɛ ɔ, mɛ ɖěɖee nɔ dó Saami-gbè lɛ é nɔ yì tɛn ɛntɛnɛti tɔn ɔ jí hugǎn azɔn 400, lobo nɔ yí wema, xóyidókanji kpo video kpo 350 mɔ̌.

Nǔjlajla ɔ wà ɖagbe nú Saami sín mɛ lɛ kpo mɛ ɖěɖee zé yeɖée jó, bo yì ba ye kpɔ́n lɛ é kpo bǐ. Ayǐ ɔ jí nu lɛ hɛn ɔ ye na “mɔ ɖɔ Biblu ɔ hɛn lè wá nú Saami sín mɛ lɛ ɖò ali tawun tawun gegě nu,” wɛ Henrick kpo Hilja-Maria kpo e yì gletoxo Utsjoki tɔn mɛ é ɖɔ. Lauri kpo Inga kpo lɔmɔ̌ yì Utsjoki, ye ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Nǔjlajla elɔ flín mǐ ɖɔ Mawu kún nɔ ɖè mɛɖé ɖó vo ɖò mɛɖé mɛ ó. Xomɛ hun mǐ ɖɔ mǐ ɖè wanyiyi e é ɖó nú mɛ ɖěɖee nɔ nɔ fí enɛ lɛ e jɛ zɔ tawun lɛ é xlɛ́.”

^ akpá. 3 Saami (è nɔ lɛ́ ylɔ́ ɖɔ Sami) sín gbè gegě wɛ ɖè. “Sami Totaligbé tɔn wɛ mɛ gegě nɔ dó hugǎn,” wɛ Encyclopædia Britannica ɖɔ bɔ “nú è má Sami lɛ bǐ ɖó atɔn ɔ, ye mɛ we mɔ̌ nɔ dó.” Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ nɔ lilɛ wema yetɔn lɛ dó Saami Totaligbé tɔn mɛ. Ðò xóta elɔ mɛ ɔ, mǐ na zán “Saami” dó dó gesí gbè e ye mɛ gegě nɔ dó é.