Vǐ e ko nyí mɛxo lɛ é ɖó azɔ̌ taji ɖé, é wɛ nyi ɖɔ ye kpé nukún dó mɛjitɔ́ yetɔn é ko nyí mɛxo lɛ é wu. Biblu ɖɔ ɖɔ vǐ e ko nyí mɛxo lɛ é ɖó na “kplɔ́n lee ye na zé nǔɖiɖi yetɔn dó wà azɔ̌ na gbɔn ɖò hɛ̌nnu yeɖesunɔ tɔn mɛ ɔ hwɛ̌, enɛ ɔ, ye na sú nǔ e sín axɔ́ ye ɖu dó mɛjitɔ́ yetɔn lɛ ɔ ye, ɖó nǔ e nyɔ́ Mawu nukúnmɛ é nɛ.” (1 Timɔtée 5:4) Nú vǐ e nyí mɛxo lɛ é nɔ kpé nukún dó mɛjitɔ́ yetɔn mɛxomɔ lɛ wu hǔn, gbeɖiɖe Biblu tɔn é ɖɔ ɖɔ ye ni setónú nú mɛjitɔ́ yetɔn lɛ é xwedó wɛ ye lɛ́ ɖè nɛ.—Efɛzinu lɛ 6:2, 3.

 Biblu na alixlɛ́mɛ tawun tawun lɛ dó lee è na kpé nukún dó mɛjitɔ́ mɛtɔn e ko nyí mɛxo lɛ é wu gbɔn é ǎ. É ɖò mɔ̌ có, é na kpɔ́ndéwú sunnu kpo nyɔnu kpo nǔɖitɔ́ ɖé lɛ tɔn bɔ ye wà mɔ̌. É ɖè wě ɖagbe ɖé lɛ bɔ ye sixu d’alɔ nukúnkpémɛwutɔ́ lɛ.

•  Nɛ̌ hagbɛ̌ xwédo tɔn ɖé lɛ ka kpé nukún dó mɛjitɔ́ yetɔn mɛxomɔ lɛ wu ɖò Biblu sín táan mɛ gbɔn?

•  Wěɖexámɛ ɖagbe tɛ lɛ ka ɖò Biblu mɛ bo sixu d’alɔ nukúnkpémɛwutɔ́ lɛ?

•  Biblu ɖɔ ɖɔ xwégbe jɛn è ɖó na kpé nukún dó mɛjitɔ́ mɛxomɔ lɛ wu ɖè wɛ à?

 Ye wà mɔ̌ ɖò ali vovo lɛ nu sɔgbe xá ninɔmɛ lɛ.

•   Jozɛfu nɔ fí e lin tawun dó fí e tɔ́ tɔn Jakɔbu e sín xwè ko sɛyi tawun é ɖè é. Hwenu e Jozɛfu kpé nǔ wu é ɔ, é bló tito bɔ tɔ́ tɔn wá jɛ akpá tɔn. Enɛ gudo ɔ, Jozɛfu sá xwé nú tɔ́ tɔn, na nǔɖuɖu i lobo lɛ́ nya xɛ ɖò jǐ tɔn.—Bǐbɛ̌mɛ 45:9-11; 47:11, 12.

•   Hwliti sɛ̀ tɛn yì asú tɔn nɔ tomɛ, bo w’azɔ̌ syɛnsyɛn dó kpé nukún dó wǔ tɔn.—Hwliti 1:16; 2:2, 17, 18, 23.

•   Cobonu Jezu na kú ɔ, é sɔ́ mɛ ɖokpo bonu é na kpé nukún dó nɔ tɔn Mali, ee na ko nyí asúkúsi hwenɛnu é wu.—Jaan 19:26, 27. a

 Nǔgbododó ɖěɖee sixu d’alɔ nukúnkpémɛwutɔ́ lɛ bɔ ye na ɖí xwi xá wuvɛ̌ ɖěɖee è nɔ mɔ ɖò nukúnkpíkpé dó mɛjitɔ́ mɛxomɔ lɛ wu hwenu ɖò agbaza kpo lee nǔ nɔ cí nú mɛ é kpo linu hweɖelɛnu é ɖò Biblu mɛ.

•   Sí mɛjitɔ́ towe lɛ.

   Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Sí tɔ́ towe kpo nɔ towe kpo.”—Tíntɔ́n 20:12.

   Nɛ̌ è ka sixu zán nǔgbododó enɛ gbɔn? Nɔ ɖè sísí xlɛ́ mɛjitɔ́ towe lɛ gbɔn blobló bonu ye ni mɔ ɖɔ emi vo bo sixu wà nǔ sɔgbe xá dogbó e ninɔmɛ emitɔn ɖó nú emi lɛ é gblamɛ. Nú é nyɔ́ bló hǔn, jǒ ye dó bonu yeɖesunɔ ni wá gbeta lee è na kpé nukún dó ye wu gbɔn é tɔn lɛ kɔn. Ðò hwe ɖokpo ɔ nu ɔ, nɔ lɛ́ wà nǔ e ɖò jlɛ̌ jí bɔ a kpéwú é dó nɔ gudo nú ye dó xlɛ́ ɖɔ emi ɖó sísí nú ye.

•   Nɔ mɔ nukúnnú jɛ nǔ mɛ bo nɔ lɛ́ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ.

   Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Gbɛtɔ́ e bí é nɔ yawǔ sin xomɛ ǎ; wi e ɖò ta tɔn ɔ wu wɛ é nɔ kpɔ́n dó dó wɔn agɔ e è jɛ dó è lɛ.”—Nǔnywɛxó 19:11.

   Nɛ̌ è ka sixu zán nǔgbododó enɛ gbɔn? Nú mɛjitɔ́ mɛxomɔ ɖé dó gbè vɛ́sin nú we alǒ wà nǔ cí nǔ ɖɔ lee kpé nukún dó wǔ tɔn gbɔn wɛ a ɖè é kún jɛji n’i ó hǔn, kanbyɔ hwiɖée ɖɔ, ‘Nú un ka ɖò ninɔmɛ ɖokpo ɔ mɛ bonu akpɔ nɔ ɖó mì ɔ, nɛ nǔ ka na cí nú mì?’ Nú a tɛ́n kpɔ́n bo mɔ nukúnnú jɛ ninɔmɛ tɔn mɛ bo lɛ́ sɔ́ hwɛ kɛ ɛ ɔ, enɛ sixu zɔ́n bɔ ninɔmɛ ɔ sɔ́ na nyla d’eji ǎ.

•   Nɔ ba dò nú nǔ ɖò mɛ ɖevo lɛ gɔ́n.

   Nǔ e Biblu ɖɔ é: “È lɛ́n nǔɖe na wà bo ma ɖó te nú mɛɖé ǎ ɔ, é nɔ yì ta ǎ; mɛ gegě ka ɖè wě d’ewu xá mɛ ɔ, è nɔ mɔ nu tɔn.”—Nǔnywɛxó 15:22.

   Nɛ̌ è ka sixu zán nǔgbododó enɛ gbɔn? Ba dò nú nǔ dó lee è na ɖeɖɛ azɔnwuvɛ́ e mɛ mɛjitɔ́ towe lɛ sixu ɖè é gbɔn é wu. Ba dò nú nǔ dó tutomɛ e ɖò ayǐ ɖò xá towe mɛ bo na d’alɔ we, bɔ a na kpé nukún dó ye wu é wu. Ðɔ xó xá mɛ ɖěɖee ko kpé nukún dó mɛjitɔ́ yetɔn mɛxomɔ lɛ wu wá yì lɛ é. Enyi a ɖó nɔví lɛ hǔn, mi ni bló kplé ɖé ɖò xwédo mɛ, bo ɖɔ xó ɖó kpɔ́ dó hudo mɛjitɔ́ mitɔn lɛ tɔn, lee mi na kpé nukún dó ye wu gbɔn é kpo lee mi na má azɔ̌ lɛ bo wà gbɔn é kpo jí.

•   Nɔ jlɛ̌ jí.

   Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Nǔ wà ɖó jlɛ̌ jí ɔ, nǔnywɛtɔ́ lɛ sí wɛ è nɔ mɔ ɖè.”—Nǔnywɛxó 11:2.

   Nɛ̌ è ka sixu zán nǔgbododó enɛ gbɔn? Tuùn dogbó towe lɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu kpo hlɔnhlɔn kpo e mɛ ɖokpo ɖokpo ɖó é ɖó dogbó. Dogbó enɛ lɛ sixu wà nǔ dó lě dò mǐ kpé nǔ wu bo na wà nǔ nú mɛjitɔ́ mǐtɔn lɛ sɔ́ é wu. Enyi a mɔ ɖɔ nǔ e nukúnkpíkpé dó mɛjitɔ́ mɛxomɔ lɛ wu nɔ byɔ é hú agbɔ̌n we hǔn, byɔ̌ hagbɛ̌ xwédo ɔ tɔn ɖevo lɛ alǒ ényɔ́watɔ́ ali enɛ nu tɔn lɛ ɖɔ ye ni wá d’alɔ emi.

•   Nɔ kpé nukún dó hwiɖée wu.

   Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Ðó mɛɖebǔ gbɛ́ wǎn nú agbaza éɖesunɔ tɔn kpɔ́n gbeɖé ǎ; é nyɔ́ wà ɔ, be wɛ é nɔ lé na, bo nɔ na ɛ nǔɖuɖu.”—Efɛzinu lɛ 5:29.

   Nɛ̌ è ka sixu zán nǔgbododó enɛ gbɔn? Nǔgbo wɛ ɖɔ a ɖó na kpé nukún dó mɛjitɔ́ towe lɛ wu, amɔ̌ a ɖó na lɛ́ kpé nukún dó hudo hwiɖesunɔ tɔn lɛ kpo mɛ ɖěɖee ɖò xwédo towe mɛ lɛ é kpo tɔn wu, enyi a ko wlí alɔ ɔ nɛ. A ɖó na nɔ ɖu nǔ ganji. A ɖó na nɔ gbɔjɛ bo lɛ́ d’amlɔ ganji. (Nǔnywɛtɔ́xó 4:6) A ɖó na nɔ yí agbɔ̌n hwenu e é byɔ dó é. Nǔ enɛ lɛ wiwa na zɔ́n bɔ a na ɖò ganji bo na kpé nukún dó mɛjitɔ́ towe lɛ wu.

 Alixlɛ́mɛ ɖě ɖò Biblu mɛ bo ɖɔ ɖɔ xwégbe jɛn vǐ lɛ na kpé nukún dó mɛjitɔ́ yetɔn lɛ wu ɖè ǎ. Xwédo ɖé lɛ wá gbeta ɔ kɔn bo nɔ hɛn mɛjitɔ́ yetɔn lɛ ɖ’akpá ɖò xwégbe nú táan e é na byɔ é. É ɖò mɔ̌ có, ɖò ninɔmɛ ɖé lɛ mɛ ɔ, ye sixu mɔ ɖɔ nú è sɔ́ ye ɖó xwé e gbè è nɔ kpé nukún dó mɛxomɔ lɛ wu ɖè é ɔ, é na nyɔ́ hugǎn. Xwédo ɔ bǐ sixu nɔ kpɔ́ bo na wá gbeta e na nyɔ́ hugǎn nú ye mɛ ɖokpo ɖokpo é kɔn.—Galatinu lɛ 6:4, 5.