ALƆDÓ NÚ XWÉDO LƐ | MƐJITƆ́ZƆ́
Lee Mɛɖée Gbigbɛ́ Nɔ Wà Nǔ Dó Vǐ lɛ Wu Gbɔn É
Asú kpo asì kpo ɖěɖee ma ɖó kancica ɖagbe ǎ lɛ é nɔ ɖɔ nú yeɖée ɖɔ emiɖée gbigbɛ́ na nyɔ́ nú vǐ lɛ hugǎn, é kpé tawun nú ye hú ɖɔ ye ni ɖò kpɔ́ xá mɛjitɔ́ e nɔ fɔ́n bo nɔ ɖò jlɛ ɖɔ wɛ lɛ é. Etɛ nǔgbo e kúnkplá xó mɔhun lɛ é ka xlɛ́?
Etɛ mɛɖée gbigbɛ́ ka nɔ wà dó vǐ lɛ wu?
Dobanúnǔ lɛ xlɛ́ ɖɔ mɛɖée gbigbɛ́ nɔ wà nǔ dó vǐ lɛ wu titewungbe tɔn. Nǔ ɖěɖee bɔ d’ewu lɛ é nɔ ɖibla wà vǐ ɖěɖee mɛjitɔ́ yetɔn lɛ gbɛ́ yeɖée lɛ é:
xomɛ nɔ sin ye, ado nɔ hu ye, bɔ ye nɔ lɛ́ flú
nǔwalɔ yetɔn lɛ nɔ wà nǔ dó ye kpo mɛ ɖevo lɛ kpo wu
nǔ kplɔnkplɔn ɖò wemaxɔmɛ nɔ nyí tagba nú ye alǒ ye nɔ jó azɔ̌mɛ dó
azɔn nɔ yawǔ dó tagba ye
Gɔ́ na ɔ, vǐ gegě nɔ dóhwɛ yeɖée dó gbɛ̌ e mɛjitɔ́ yetɔn lɛ gbɛ́ yeɖée é wu, bo nɔ lin ɖɔ emi wɛ zɔ́n alǒ emi sixu ko gbò kpò nyi ali jí na.
Wuvɛ̌ ɖěɖee vǐ e mɛjitɔ́ yetɔn lɛ gbɛ́ yeɖée lɛ é nɔ sè lɛ é sixu kpò ɖò ayǐ kaka jɛ hwenu e ye huzu mɛxo é, ye sixu nɔ lin ɖɔ emi kún hwɛ́n nǔtí ó alǒ é sixu vɛwǔ nú ye bonu ye na ɖeji dó mɛ ɖevo lɛ wu. Nú tagba lɛ jɛ alɔwliwli yetɔn mɛ wá jí ɔ, ye nɔ ɖibla yawǔ gbɛ́ asì alǒ asú yetɔn.
Nǔ taji ɔ: Mɛ ɖěɖee ɖò linlin wɛ bo na gbɛ́ yeɖée lɛ é ɖé lɛ nɔ ɖɔ nú yeɖée ɖɔ é na wà ɖagbe nú vǐ lɛ có, dobanúnǔ lɛ ka nɔ gudo nú linlin enɛ ǎ. Penelope Leach ee mɔ nǔ jɛ nukúnkpíkpé dó vǐ wu xó wu ganji é wlan ɖɔ: “Mɛɖée gbigbɛ́ nɔ zɔ́n bɔ vǐ lɛ nɔ sà lele.” a
Nǔgbododó Biblu tɔn: “Mɛ ɖebǔ ma nɔ ba ɖagbe éɖesunɔ tɔn ó; loɔ, mɛ ɖokpo ɖokpo ni nɔ ba ɖagbe mɛ ɖě lɛ tɔn.”—Filipunu lɛ 2:4.
Enyi mǐ gbɛ́ mǐɖée ɔ, vǐ mǐtɔn lɛ ka na ɖó awǎjijɛ à?
Mɛɖé lɛ na ɖɔ ɛɛn. Amɔ̌, hɛn dó ayi mɛ ɖɔ hudo mɛjitɔ́ lɛ tɔn kpo vǐ lɛ tɔn kpo kún nɔ nyí nǔ ɖokpo ɔ hwebǐnu ó. Mɛ e ɖò linlin wɛ bo na gbɛ́ asì tɔn alǒ asú tɔn é ɔ, gbɛ̀ tɔn ni ɖyɔ ba wɛ é ɖè. Hwɛhwɛ ɔ, vǐ lɛ nɔ jló ɖɔ gbɛ̀ yetɔn ni ɖyɔ ǎ, bo nɔ lɛ́ ba ɖɔ mɛjitɔ́ yetɔn lɛ ni nɔ kpɔ́.
Hwenu e mɛ e wlan wema The Unexpected Legacy of Divorce lɛ é gbéjé mɛɖée gbigbɛ́ xó afatɔ́n mɔkpan kpɔ́n gudo é ɔ, ye wlan ɖɔ: “Nǔ ɖokpo ɖò wɛn: vǐ lɛ nɔ ɖɔ ɖɔ emi ɖó awǎjijɛ ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, ye nɔ ɖɔ nyi wɛn ɖɔ, ‘Gbè e gbè mɛjitɔ́ ce lɛ gbɛ́ yeɖée é wɛ nyí azǎn e gbè gbɛ̀ ce jɛ agbagbáɖá é.’” Wema ɔ ɖɔ gɔ́ na ɖɔ ye nɔ kpɔ́n gbɛ̀ ɔ dó mɔ “nǔ e wu è ma sixu ganjɛ ɖebǔ ǎ é, fí e nyla tawun é ɖé, ɖó kancica e ɖò mɛ we e ye sɛkpɔ́ hugǎn lɛ é tɛntin é sɔ́ lidǒ ǎ.”
Nǔ taji ɔ: Enyi mɛjitɔ́ lɛ gbɛ́ yeɖée ɔ, é na vɛwǔ tawun ɖɔ vǐ yetɔn lɛ ni ɖó awǎjijɛ.
Nǔgbododó Biblu tɔn: “Wǔ . . . kú mɛ ɔ, gǎn wɛ nɔ hwedó mɛ.”—Nǔnywɛxó 17:22.
Etɛ un ka ɖó na tuùn dó nukúnkpíkpé dó vǐ lɛ wu wu ɖò mǐɖée gbigbɛ́ gudo?
Mɛ ɖěɖee gbɛ́ yeɖée lɛ é ɖé lɛ nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ wà nǔ cí nǔ ɖɔ asú kpo asì kpo wɛ ye nyí ɖɔhun, bo nɔ lin ɖɔ emi sixu má azɔ̌ e kúnkplá vǐ lɛ kplɔnkplɔn é ɖó zɛ̌nzɛ̌n bo wà. É ɖò mɔ̌ có, nukúnkpíkpé dó vǐ lɛ wu ɖò mɛɖée gbigbɛ́ gudo nyí nǔ d’ayihun ǎ. Dobanúnǔ lɛ xlɛ́ ɖɔ asú kpo asì kpo ɖěɖee gbɛ́ yeɖée lɛ é nɔ wà nǔ elɔ lɛ hwɛhwɛ:
ye nɔ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá vǐ yetɔn lɛ sɔmɔ̌ ǎ
ye nɔ ɖɔ gbě tɔn vo, sɛ̀ tɔn vo nú vǐ lɛ
ye nɔ jó vǐ lɛ dó bɔ ye nɔ jɛ glǒjo, ɖó ye nɔ dóhwɛ yeɖée, alǒ azɔ̌ nɔ cí kɔ jí nú ye
Vǐ e mɛjitɔ́ tɔn lɛ gbɛ́ yeɖée lɛ é sixu mɔ ɖɔ é kún byɔ ɖɔ emi ni setónú nú mɛjitɔ́ emitɔn lɛ ó. È na ɖɔ lɔ ɔ, mɛjitɔ́ tɔn lɛ wà nǔ e sɔgbe é ǎ, é wɛ nyí ɖɔ ye ɖè akpá e ye dó nú yeɖée lɛ é ǎ. Vǐ ɔ sixu lin nǔ lěhun: ‘Tɛwu un ka na ɖótó ye?’
Nǔ taji ɔ: Nukúnkpíkpé dó vǐ lɛ wu ɖò mɛɖée gbigbɛ́ gudo nɔ d’ayihun dó asú kpo asì kpo ɖěɖee gbɛ́ yeɖée lɛ é ɖebǔ ǎ. Amɔ̌, vǐ lɛ tɔn sɔ́ dó ɖiɖɔ ǎ.
Nǔgbododó Biblu tɔn: “Vǐtɔ́ lɛ mi, mi ma nɔ dó xomɛsin nú vǐ mitɔn lɛ ó; é ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, awakanmɛ na kú ye.”—Kolosinu lɛ 3:21.
Ali ɖagbe hugǎn e nu è sixu ɖeɖɛ nǔ lɛ ɖè é ɖé ka ɖè à?
Hwɛhwɛ ɔ, é na ko nyɔ́ hú ɖɔ mɛ ɖěɖee gbɛ́ yeɖée lɛ é ni zán hlɔnhlɔn e ye ɖó na zán cobá ɖó gbɛzán yɔyɔ̌ ɖé ayǐ é dó hɛn alɔwliwli yetɔn lidǒ. Wema e nɔ nyí The Case for Marriage é ɖɔ: “Nǔɖe ma sɔ́ ɖò nǔ ganji ɖò alɔwliwli ɖé mɛ ǎ ɔ wɛ nyí ɖɔ xó bǐ ko fó ǎ. Ayǐ ɖò hinhɔ́n wɛ ɔ, asú kpo asì kpo ɖěɖee ma ɖó awǎjijɛ ǎ bo ka kpò ɖò kpɔ́ lɛ é gegě nɔ wá jɛ awǎjijɛ ɖó jí hugǎn.” Ðò kpaa mɛ ɔ, é nɔ kpa vǐ lɛ hugǎn, nú mɛjitɔ́ yetɔn lɛ nɔ kpɔ́ ɔ nɛ.
Ðiɖɔ wɛ è ɖè ɖɔ è kún ɖó na wá gbeta mɛɖée gbigbɛ́ tɔn kɔn gbeɖé ó ǎ. Nǔgbo ɔ, Biblu yí gbè nú mɛɖée gbigbɛ́, é ka ɖó na sín afɔdógbě alǒ nyɔnu ɖevo biba wu. (Matie 19:9) É ɖò mɔ̌ có, Biblu lɛ́ ɖɔ ɖɔ “mɛ e ayi tɔn . . . ɖò te ɔ nɔ lin tamɛ cobo nɔ wà nǔ.” (Nǔnywɛxó 14:15) Asú kpo asì kpo ɖěɖee ɖò wuvɛ̌ sè wɛ ɖò alɔwliwli yetɔn mɛ bo ɖò linlin wɛ bo na gbɛ́ yeɖée lɛ é ɖó na xwè sɔ, lobo lin tamɛ dó gbeta e kɔn ye na wá é sín gǒflɛ́mɛ lɛ bǐ jí, kaka jɛ nǔ e gbɛ̌ e ye na gbɛ́ yeɖée lɛ é na wà dó vǐ lɛ wu é jí.
É ɖò wɛn ɖɔ é sixu byɔ nǔ hugǎn ɖɔ è ni gbɛ́ nǔɖe wà, bo ɖò te kpɔ́n ɖɔ ninɔmɛ lɛ na kpɔ́n te nú yeɖée. Wěɖexámɛ e nyɔ́ hugǎn lɛ é ɖò Biblu mɛ bo sixu d’alɔ asú kpo asì kpo lɛ bɔ ye sɔnǔ nú jijɔ ɖěɖee sín hudo ye ɖó bo na dɛ ɖò alɔwliwli yetɔn mɛ lobo na lɛ́ ɖó awǎjijɛ lɛ é. Enɛ kpaca mɛ ǎ, ɖó dǒwatɔ́ Biblu tɔn ee nyí Jehovah é wɛ ɖó tuto alɔwliwli tɔn ɔ ayǐ.—Matie 19:4-6.
Nǔgbododó Biblu tɔn: “Nyɛ Mawu Mavɔmavɔ ɔ, nyɛ wɛ nyí Mawu towe; nyi wɛ na ɖɔ nǔ e na nyɔ́ nú we ɔ nú we.”—Ezayíi 48:17.
a È ɖè sín wema Your Growing Child—From Babyhood Through Adolescence mɛ.