Mɛ gěgé wɛ mǎ lɛ́ kpó atínsínsɛ́n lɛ́ kpó kɛ́ɖɛ́ ɖuɖu nɔ dɔn gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ.

•   “Mǎ lɛ́ kpó atínsínsɛ́n lɛ́ kpó kɛ́ɖɛ́ ɖuɖu ɔ, linlin kpó gbɛzínzán kpó alɔkpa ɖé wɛ, bɔ mɛ e nɔ ɖó lɛ́ é nɔ nyi alɔ nú dǎkaxixo kanlin lɛ́ wú, kanlin lɛ́ ɖuɖu, kanlin lɛ́ zínzán dó bló awu alǒ dó wa nǔ ɖěvo ɖěbǔ.”—The Vegan Society.

 Gɔ́ nú kanlin lɛ́ sín nǔ e nɔ ɖu ayi mɛ nú mɛ e nɔ ɖu mǎ lɛ́ kpó atínsínsɛ́n lɛ́ kpó kɛ́ɖɛ́ lɛ́ é ɔ, yě mɛ ɖé lɛ́ nɔ wa mɔ̌ ɖó ninɔmɛ xá yětɔn mɛ tɔn, lanmɛ ná nɔ ganjí yětɔn, alǒ hwɛjijɔ sinsɛn tɔn lɛ́ wútu.

•   “Mǎ lɛ́ kpó atínsínsɛ́n lɛ́ kpó kɛ́ɖɛ́ ɖuɖu gbɔn vo nú nǔ ɖěvo lɛ́ ɖuɖu, ɖó hwɛhwɛ ɔ, mɛ lɛ́ nɔ sɔ́ dó mɔ nǔ e è ɖi nǔ ná é ɖé, gbeta e kɔn è wá ɖo walɔ ɖagbe linu é ɖé, kpó ali e nu mɛ ɖokpó ɖokpó ná húzú gbɛ ɔ dó ɖagbe jí ɖe é ɖé kpó wútu.”—Britannica Academic.

 Mǎ lɛ́ kpó atínsínsɛ́n lɛ́ kpó kɛ́ɖɛ́ ɖuɖu ka sixú zɔ́n bɔ planɛ́ti mǐtɔn ná húzú dó ɖagbe jí a? Étɛ́ Biblu ka ɖɔ?

 Biblu xlɛ́ ɖɔ Gbɛɖótɔ́ mǐtɔn Jexóva Mawu a nɔ mɔ ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ́ hú gǎn kanlin lɛ́, bo ná acɛ mǐ dó yě jí. (Bǐbɛ́mɛ 1:27, 28) Wǎgbɔ tɔn ɔ, Mawu ná gbe bɔ gbɛtɔ́ lɛ́ ná nɔ ɖu kanlin lɛ́. (Bǐbɛ́mɛ 9:3) É ɖo mɔ̌ có, é nɔ yí gbe nú dǎkaxixo kanlin lɛ́ wú ǎ.—Nǔnywɛ́xó 12:10.

 Sɔgbe xá Biblu ɔ, è ná ɖu lan alǒ gbɔ ɔ, mɛɖésúnɔ sín xó b wɛ. Énɛ́ wɛ ná zɔ́n bɔ Mawu ná mɔ ɖɔ mǐ nyí mɛ ɖagbe ǎ. (1 Kɔlɛ́ntinu lɛ́ 8:8) Mɛ ɖě ɖó ná mɔ xó ɖɔ dó mɛɖé wú ɖó nǔ e jló è bɔ é ná ɖu é wú ǎ.—Hlɔ̌manu lɛ́ 14:3.

 Biblu ɖe xlɛ́ ɖɔ é kún nyí lěe mǐ nɔ zán gbɛ gbɔn é wɛ ná ɖe ɖɛ tagba gbɛ ɔ tɔn lɛ́ ó. Acɛkpikpa lɛ́, tutomɛ gbɛtɔ́ tɔn lɛ́ kpó tuto akwɛ́ mimɔ tɔn lɛ́ kpó wú wɛ tagba gbɛ ɔ tɔn lɛ́ gěgé nɔ sín, bɔ mɛ ɖěbǔ sixú ɖe ɖɛ yě ǎ. Biblu ɖɔ:

•   “Nǔ e xá ɔ, è sixú jlɔ́ ǎ.”—Nǔnywɛ́tɔ́xó 1:15.

 Gbɛɖótɔ́ mǐtɔn ná ɖe ɖɛ tagba e mǐ nɔ mɔ ɖo égbé lɛ́ é. Biblu tínmɛ nǔ e é ná wá wa é ɖo nǔjlɛ́dónǔwú linu.

•   “Énɛ́ ɔ gúdo ɔ, un mɔ jǐnukúnsin yɔ̌yɔ́ ɔ kpó ayǐkúngban yɔ̌yɔ́ ɔ kpó. Jǐnukúnsin nukɔntɔn ɔ kpó ayǐkúngban nukɔntɔn ɔ kpó bú, bɔ xu sɔ́ tíin ǎ.”—Nǔɖexlɛ́mɛ 21:1.

 Mawu ná sɔ́ “jǐnukúnsin yɔ̌yɔ́ ɔ,” alǒ acɛkpikpa Axɔ́súɖuto jǐxwé tɔn tɔn ɔ dó ɖyɔ́ acɛkpikpa gbɛtɔ́ tɔn lɛ́, alǒ “jǐnukúnsin nukɔntɔn ɔ” ná. Axɔ́súɖuto tɔn ná ɖe “ayǐkúngban nukɔntɔn ɔ,” alǒ mɛ nyanya lɛ́ síin, bo ná kp’acɛ dó “ayǐkúngban yɔ̌yɔ́ ɔ,” alǒ mɛ e nɔ sɔ́ jlǒ dó hwíhwɛ́ yěɖée dó acɛ tɔn glɔ́ lɛ́ é jí.

 Acɛkpikpa Axɔ́súɖuto Mawu tɔn tɔn kɛ́ɖɛ́ glɔ́ jɛ́n gbɛtɔ́ lɛ́ ná kplɔ́n lěe yě ná nɔ nɔ fífá mɛ xá kanlin lɛ́, bo lɛ́ ɖó sísí nú ayǐkúngban ɔ gbɔn, bɔ nǔ bǐ ná vɔ ɖ’é wú é ɖe.—Ezayíi 11:6-9.