WĚMATA 17
“É zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó jlɛ́ xó dó xó wú xá mɛ e ɖo fínɛ́ lɛ́ é”
Nǔ e jí nǔkplɔ́nmɛ e nɔ hɛn le wá é nɔ jínjɔ́n é; kpɔ́ndéwú ɖagbe Beléenu lɛ́ tɔn
É jínjɔ́n Mɛsɛ́dó 17:1-15 jí
1, 2. Mɛ̌ mɛ̌ e ka wlí ali sín Filípu xwe Tɛsaloníki? Étɛ́ ka sixú ko ɖo ayi yětɔn mɛ?
ALI e mɛ lɛ́ nɔ gbɔn ganjí, bɔ alizɔ́watɔ́ alɔsekpɛ́nnánɔ Hlɔ̌ma tɔn lɛ́ bló é gbɔn sókan lɛ́ mɛ. Nǔ vovo lɛ́ sín gbe wɛ è nɔ se ɖo ali énɛ́ jí hwɛhwɛ, ɖi xó e sú wɛ tócí lɛ́ nɔ ɖe tlílí é, nǔ e ɖɔ wɛ kɛkɛ́ví lɛ́ sín afɔ nɔ ɖe ɖo ali ɔ jí é kpó nǔ e xweɖɔ wɛ aligbɔntɔ́ tɛnmɛ tɛnmɛ lɛ́ nɔ ɖe é kpó; sɔ́ja lɛ́, ajɔ̌tɔ́ lɛ́ kpó alɔlyɛ́nzɔ́watɔ́ lɛ́ kpó tɔn lɔ ná ko nɔ ɖ’é mɛ. Súnnu atɔn wlí ali énɛ́, bo ná bló kilomɛ́tlu 130 jɛjí sín Filípu yi Tɛsaloníki, yě wɛ nyí Pɔ́lu, Silási kpó Timɔtée kpó. Tomɛyiyi énɛ́ fá ɖěbǔ ǎ, tají ɔ, nú Pɔ́lu kpó Silási kpó. Yě kpo ɖo nukún kpé dó wǔ e è gblé yě ɖo Filípu, hwenu e è sɔ́ bǎ dó xo yě lɛ́ é wú wɛ.—Mɛ. 16:22, 23.
2 Nɛ̌ súnnu énɛ́ lɛ́ ka wa gbɔn bo ma sɔ́ ayi ɖó ali gaga e ɖo te kpɔ́n yě é jí ǎ? É ɖo wɛn ɖɔ xó e ɖɔ d’ali wɛ yě ɖe é d’alɔ yě. Akpakpa sɔ́ mɛ sín nǔ e jɛ bɔ yě mɔ é, énɛ́ wɛ nyí nǔɖitɔ́ e gantɔ́cɔ́tɔ́ Filípu tɔn ɔ kpó xwédo tɔn kpó húzú é kpo ɖo ayi yětɔn mɛ. Nǔ énɛ́ e jɛ é zɔ́n bɔ tomɛyitɔ́ énɛ́ lɛ́ lɛ́vɔ́ kán ɖ’é jí hú gǎn bo ná kpo ɖo xó Mawu tɔn jlá wɛ. É ɖo mɔ̌ có, ée yě ɖo toxo Tɛsaloníki tɔn e yá dó xu é sɛkpɔ́ wɛ é ɔ, yě sixú ko ɖo lěe Jwifu e ɖo toxo énɛ́ mɛ lɛ́ é ná wa nǔ xá yě gbɔn é kanbyɔ́ yěɖée wɛ. Yě ná jɛ gǒmɛ nú yě bo tlɛ ná xo yě, lěe é nyí gbɔn ɖo Filípu é wɛ a?
3. Étɛ́ akɔ́nkpinkpan byɔ́byɔ́ bá dó jlá wɛn ɖagbe ɔ sín kpɔ́ndéwú e Pɔ́lu sɔ́ ɖ’ayǐ é ka sixú kplɔ́n mǐ?
3 Pɔ́lu wá ɖɔ lěe nǔ cí n’i é ɖo wěma e é wlán sɛ́dó klisánwun e ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é mɛ, bo ɖɔ: “Lěe mi tuun gbɔn é ɔ, jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, mǐ se wǔvɛ́ bɔ è lɛ́ xo dǎka mǐ wú ɖo Filípu, é ɖo mɔ̌ có, Mawu mǐtɔn bló bɔ mǐ gbó adɔ, bo jlá wɛn ɖagbe Mawu tɔn ɔ mi ɖo gbeklánxámɛ ɖaxó nukɔn.” (1 Tɛ. 2:2) É cí ɖɔ ɖiɖɔ wɛ Pɔ́lu ɖe gbɔn mɔ̌ ɖɔ kpó nǔ e jɛ wá yi ɖo Filípu é kpó ɔ, émí xo nǔ kpɔ́n dó toxo Tɛsaloníki tɔn mɛ byɔ́byɔ́ wú. A ka mɔ hwiɖée ɖo ninɔmɛ Pɔ́lu tɔn mɛ a? Wɛn ɖagbe ɔ jlájlá ka ko vɛ́ wǔ nú we kpɔ́n a? Pɔ́lu gán jɛ Jexóva wú bónú é ná ná ɛ hlɔ̌nhlɔ́n bo lɛ́ d’alɔ ɛ bónú é ná ɖó akɔ́nkpinkpan e sín hudó é ɖó é. Kpɔ́ndéwú Pɔ́lu tɔn gbígbéjé kpɔ́n sixú d’alɔ we bɔ hwi lɔ ná wa nǔ ɖokpó ɔ.—1 Kɔ. 4:16.
“É zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó jlɛ́ xó dó xó wú” (Mɛsɛ́dó 17:1-3)
4. Étɛ́wú è ka sixú ɖɔ ɖɔ Pɔ́lu bló hú aklúnɔzángbla atɔn ɖo Tɛsaloníki?
4 Tan ɔ ɖɔ nú mǐ ɖɔ hwenu e Pɔ́lu ɖo Tɛsaloníki é ɔ, é jlá wɛn ɔ ɖo kplɔ́ngbasá nú gbɔjɛzángbe atɔn. Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ɖe ɖɔ ée é yi toxo ɔ mɛ é ɔ, aklúnɔzángbla atɔn kpowun jɛ́n é bló a? É nyí mɔ̌ dandan ǎ. É sixú ko nɔ ma kpé wú bo yi kplɔ́ngbasá ɔ, hwenu e é wá Tɛsaloníki gúdo tlóló é. Gɔ́ ná ɔ, wěmasɛ́dómɛ Pɔ́lu tɔn lɛ́ ɖe xlɛ́ ɖɔ hwenu e é kpó gbɛ̌ tɔn lɛ́ kpó ɖo Tɛsaloníki é ɔ, yě w’azɔ̌ dó kpé nukún dó yěɖée wú. (1 Tɛ. 2:9; 2 Tɛ. 3:7, 8) Ðo akpá ɖěvo xwé ɔ, hwenu e Pɔ́lu ɖo dɔ̌n é ɔ, nɔví e ɖo Filípu lɛ́ é sɛ́ dandannú lɛ́ d’è azɔn we. (Filí. 4:16) Hǔn, é cí ɖɔ é bló hú aklúnɔzángbla atɔn ɖo Tɛsaloníki.
5. Ali tɛ́ nu Pɔ́lu ka tɛ́n kpɔ́n bo zɔ́n tamɛ lin mɛ lɛ́ ɖe?
5 Ðó Pɔ́lu ɖó akɔ́nkpinkpan bá dó jlá wɛn ɔ wútu ɔ, é jlá wɛn ɔ mɛ e kplé ɖo kplɔ́ngbasá ɔ lɛ́ é. Lěe é ko nyí walɔ tɔn gbɔn é ɔ, “é zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó jlɛ́ xó dó xó wú xá mɛ e ɖo fínɛ́ lɛ́ é. É tínmɛ ɖɔ é ɖo dandan ɖɔ Klísu ɔ ní ji ya, bónú è ní lɛ́ fɔ́n ɛ sín mɛkúkú lɛ́ mɛ; é zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó ɖe énɛ́ xlɛ́; é nɔ ɖɔ: ‘Jezu e sín xó jlá mi wɛ un ɖe é wɛ nyí Klísu énɛ́.’” (Mɛ. 17:2, 3) Ð’ayi wú ɖɔ Pɔ́lu kún tɛ́n kpɔ́n bo ná fɔ́n jlǒ tóɖóetɔ́ lɛ́ tɔn nyi te dó nǔ e ɖɔ wɛ é ɖe é wú kɛ́ɖɛ́ kpowun ó, loɔ, é lɛ́ zɔ́n tamɛ lin yě. É tuun ɖɔ Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ má dó yě mɛ e ko nɔ yi kplɔ́ngbasá lɛ́ é bɔ yě nɔ lɛ́ ɖó sísí ná. Amɔ̌, nukúnnúmɔjɛnǔmɛ wɛ hwedó yě. Énɛ́ wú ɔ, Pɔ́lu zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó jlɛ́ xó dó xó wú xá yě, tínmɛ nǔ nú yě bo ɖe xlɛ́ yě ɖɔ Jezu Nazalɛ́tinu ɔ wɛ nyí Mɛsíya e sín akpá è dó é, alǒ Klísu ɔ.
6. Nɛ̌ Jezu ka zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó jlɛ́ xó dó xó wú xá mɛ gbɔn? Étɛ́ mɛ é ka tɔ́n kɔ dó?
6 Pɔ́lu xwedó kpɔ́ndéwú e Jezu sɔ́ ɖ’ayǐ é; Jezu nɔ sɔ́ nǔkplɔ́nmɛ tɔn jínjɔ́n Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ jí. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ɖo sinsɛnzɔ́ Jezu tɔn hwenu ɔ, é tínmɛ nú ahwanvú tɔn lɛ́ ɖɔ sɔgbe xá Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ ɔ, Gbɛtɔ́ví ɔ ɖó ná ji ya, kú bɔ è ná fɔ́n ɛ sín mɛkúkú lɛ́ mɛ. (Mat. 16:21) Ðo fínfɔ́n sín kú Jezu tɔn gúdo ɔ, é tɔ́n dó ahwanvú tɔn lɛ́ jí. Énɛ́ kɔ́kɔ́ɖɔ́kɔ́ ná ko xlɛ́ ɖɔ nǔgbó wɛ é ɖɔ. Amɔ̌, Jezu lɛ́ ná kúnnuɖenú ɖěvo lɛ́ yě. Mǐ xa nǔ dó nǔ e é ɖɔ nú ahwanvú tɔn ɖé lɛ́ é wú ɖɔ: “É tínmɛ nǔ e Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ ɖɔ dó wǔtu tɔn lɛ́ é bǐ nú yě, bɛ́sín nǔwlánwlán Mɔyízi kpó gbeyíɖɔ lɛ́ bǐ kpó tɔn jí.” Étɛ́ mɛ é ka tɔ́n kɔ dó? É jí wǔ nú ahwanvú lɛ́ sɔmɔ̌ bɔ yě ɖɔ: “Hwenu e é ɖo xó ɖɔ nú mǐ wɛ ɖo ali ɔ jí, bo ɖo Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ tínmɛ nú mǐ wɛ é ɔ, akpakpa sɔ́ mǐ tawun ǎ cé?”—Luk. 24:13, 27, 32.
7. Étɛ́wú é ka ɖo tají ɖɔ mǐ ní nɔ sɔ́ nǔkplɔ́nmɛ mǐtɔn jínjɔ́n Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ jí?
7 Wɛn e ɖo Xó Mawu tɔn mɛ é ɖó hlɔ̌nhlɔ́n. (Ebl. 4:12) Énɛ́ wú ɔ, Jezu, Pɔ́lu kpó mɛsɛ́dó ɖěvo lɛ́ kpó ɖɔhun ɔ, klisánwun égbé tɔn lɛ́ nɔ sɔ́ nǔkplɔ́nmɛ yětɔn lɛ́ jínjɔ́n Xó énɛ́ jí. Mǐ lɔ nɔ jlɛ́ xó dó xó wú xá mɛ lɛ́, nɔ tínmɛ nǔ e ɖɔ wɛ Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ ɖe é nú yě bo nɔ hun Biblu bá dó xlɛ́ nǔ e é ɖɔ é xwétɔ́ lɛ́ dó ná kúnnuɖenú nǔ e kplɔ́n yě wɛ mǐ ɖe é tɔn. Mǐ nɔ wa mɔ̌, ɖó wɛn e mǐ hɛn é nyí mǐtɔn ǎ. Nú mǐ nɔ zán Biblu ɔ hwɛhwɛ ɔ, mǐ nɔ ɖe xlɛ́ mɛ lɛ́ gbɔn mɔ̌ ɖɔ nǔ e ɖɔ wɛ mǐ ɖe é kún nyí linlin mǐɖésúnɔ tɔn lɛ́ ó, loɔ, nǔkplɔ́nmɛ Mawu tɔn lɛ́ wɛ. Gɔ́ ná ɔ, é ná nyɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ hɛn dó ayi mɛ ɖɔ Xó Mawu tɔn jí wɛ wɛn e jlá wɛ mǐ ɖe é jínjɔ́n bǐ mlɛ́mlɛ́. É ɖó gǎnjɛwú bɔ xó fó. Énɛ́ tuuntuun ná we jiɖe bónú a ná jlá wɛn ɔ kpó adɔgbígbó kpó Pɔ́lu ɖɔhun ǎ cé?
“Mɛɖé lɛ́ . . . húzú nǔɖitɔ́” (Mɛsɛ́dó 17:4-9)
8-10. (a) Ali tɛ́ lɛ́ nu mɛ e ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é ka yí wɛn ɖagbe ɔ ɖe? (b) Étɛ́wú Jwifu ɖé lɛ́ ka hwan wǔ Pɔ́lu? (c) Nɛ̌ Jwifu gbeklánxámɛtɔ́ lɛ́ ka wa nǔ gbɔn?
8 Pɔ́lu ko mɔ nǔgbó nú xó Jezu tɔn élɔ́: “Mɛsɛntɔ́ ɖé nɔ hú gǎn gǎn tɔn ǎ. Nú yě dó ya nú mì ɔ, yě ná dó ya nú mi lɔmɔ̌; ényí yě xwedó xó ce ɔ, yě ná xwedó mi lɔmɔ̌ tɔn.” (Jaan 15:20) Hwenu e Pɔ́lu ɖo Tɛsaloníki é ɔ, ninɔmɛ we énɛ́ lɛ́ ba jǒnɔ ɛ: akpakpa sɔ́ mɛɖé lɛ́ bɔ yě yí xó tɔn, mɛ ɖěvo lɛ́ ka gbɛ́. Luki wlán dó mɛ e yí wɛn ɔ ganjí lɛ́ é wú ɖɔ: “Mɛɖé lɛ́ ɖo yě [Jwifu lɛ́] mɛ bo húzú nǔɖitɔ́ [klisánwun], bo xo kpóɖó nú Pɔ́lu kpó Silási kpó; mɔ̌ jɛ́n Glɛ̌kinu e nɔ sɛn Mawu lɛ́ é wɔ̌búwɔ́bú ɖé kpó nyɔ̌nu nukúnɖéjí nabí ɖé kpó lɔ wa nǔ gbɔn é nɛ́.” (Mɛ. 17:4) É ɖo wɛn ɖɔ é víví nú ahwanvú yɔ̌yɔ́ énɛ́ lɛ́ ɖɔ è d’alɔ yě bɔ yě mɔ nukúnnú jɛ Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ mɛ ganjí.
9 Mɛɖé lɛ́ yí wǎn nú nǔkplɔ́nmɛ Pɔ́lu tɔn lɛ́ có, mɛ ɖěvo lɛ́ ka ɖu aɖǔkún dó wǔ tɔn. Ðó “Glɛ̌kinu . . . wɔ̌búwɔ́bú ɖé” yí gbe nú wɛn Pɔ́lu tɔn wútu ɔ, Jwifu e ɖo Tɛsaloníki é ɖé lɛ́ hwan wǔ i. Jwifu énɛ́ lɛ́ e ɖo linlin wɛ bo ná bló bɔ Kosi Glɛ̌kinu lɛ́ ná nyí mɛ e wá húzú Jwifu lɛ́ é, ko kplɔ́n Nǔwlánwlán mímɛ́ Ebléegbe tɔn lɛ́ Glɛ̌kinu énɛ́ lɛ́, bo nɔ mɔ yě dó mɔ ahwanvú yětɔn lɛ́. Amɔ̌ ajijimɛ ɔ, é cí nú yě ɖɔ Pɔ́lu ɖo Glɛ̌kinu énɛ́ lɛ́ fin sín yě sí wɛ ɖɔhun, bɔ é tlɛ lɛ́ nyí ɖo kplɔ́ngbasá! Xomɛ sin Jwifu lɛ́ gba dó.
“Yě . . . ɖo biba wɛ ɖɔ è ní ɖe Pɔ́lu kpó Silási kpó tɔ́n nú ahwan ɔ.”—Mɛsɛ́dó 17:5
10 Luki ɖɔ nǔ e jɛ bɔ d’é wú é nú mǐ, bo ɖɔ: “Jwifu ɖé lɛ́ jɛ wǔ hwan jí, bo xo mɛdídá e nɔ ɖo flúflú kpé wɛ ɖo axi mɛ é ɖé lɛ́ kplé, bɔ yě nyi ahwan bo jɛ hunnyahunnya dɔn byɔ́ toxo ɔ mɛ jí. Yě byɔ́ Jazɔ́ɔn xwégbe gǎnnugǎnnu, bo ɖo biba wɛ ɖɔ è ní ɖe Pɔ́lu kpó Silási kpó tɔ́n nú ahwan ɔ. Ée yě ma mɔ yě ǎ é ɔ, yě dɔn Jazɔ́ɔn kpó nɔví ɖé lɛ́ kpó yi gǎn toxo ɔ tɔn lɛ́ nukɔn, bo sú xó ɖɔ: ‘Súnnu e dɔn hunnyahunnya dó gbɛ ɔ bǐ mɛ lɛ́ é wá fí élɔ́ lɔ, bɔ Jazɔ́ɔn yí yě dó xwégbe. Súnnu énɛ́ lɛ́ bǐ wɛ nɔ wa nǔ e nɔ gba gbeta Sezáa tɔn lɛ́ é; yě nɔ ɖɔ ɖɔ axɔ́sú ɖěvo tíin bo nyí Jezu.’” (Mɛ. 17:5-7) Étɛ́ gǒmɛ énɛ́ e ahwan e ɖo xomɛsin jí é jɛ nú Pɔ́lu kpó gbɛ̌ tɔn lɛ́ kpó é ka sixú ji?
11. Hwɛ tɛ́ lɛ́ è ka dó Pɔ́lu kpó wɛnjlátɔ́ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn gbɛ̌ tɔn lɛ́ kpó? Gbeta tɛ́ ka sixú ko ɖo tamɛ nú mɛ e ɖo hwɛ dó mɛ wɛ lɛ́ é? (Kpɔ́n tínmɛ e ɖo do é.)
11 Ényí mɛ e ɖo xomɛsin jí lɛ́ é gěgé kplé ɔ, hwɛhwɛ ɔ, nǔ baɖabaɖa lɛ́ wɛ yě nɔ dó sin. Yě nɔ hwlɛndó nǔnyanyawiwa kɔn tɔsisa e gba wu é ɖɔhun, yě nɔ xo dǎka, è nɔ kpé yě jí ǎ. Wlɛnwín énɛ́ ɖɔhun wɛ Jwifu lɛ́ zán bá dó nya Pɔ́lu kpó Silási kpó dó zɔ. Énɛ́ gúdo ɔ, ée Jwifu lɛ́ “dɔn hunnyahunnya dó” toxo ɔ mɛ gúdo é ɔ, yě tɛ́n kpɔ́n bo ná bló bɔ gǎn lɛ́ ná kú d’é jí ɖɔ hwɛ e è dó Pɔ́lu kpó Silási kpó lɛ́ é syɛ́n tawun. Hwɛ nukɔntɔn e è dó yě é wɛ nyí ɖɔ Pɔ́lu kpó wɛnjlátɔ́ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn gbɛ̌ tɔn lɛ́ kpó “dɔn hunnyahunnya dó gbɛ ɔ bǐ mɛ.” Pɔ́lu kpó gbɛ̌ tɔn lɛ́ kpó ka dɔn hunnyahunnya ɖě dó Tɛsaloníki ǎ! Hwɛ wegɔ́ e è dó yě é lɛ́ syɛ́n hú mɔ̌. Jwifu lɛ́ ɖɔ ɖɔ mɛsɛ́dó lɛ́ ɖo Axɔ́sú ɖěvo jlá wɛ, é wɛ nyí Jezu, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, yě gba gbeta dadá ɔ tɔn lɛ́. a
12. Étɛ́ ka xlɛ́ ɖɔ hwɛ e è dó klisánwun lɛ́ ɖo Tɛsaloníki é ka sixú ji nǔ baɖabaɖa gěgé?
12 Flín ɖɔ hwɛ mɔ̌hun wɛ sinsɛngán lɛ́ dó Jezu. Yě ɖɔ nú Pilátu ɖɔ: “Mǐ mɔ nya élɔ́ b’ɛ ɖo akɔta mǐtɔn dɔn bú wɛ . . . lobo nɔ ɖɔ ɖɔ émí wɛ nyí Klísu axɔ́sú.” (Luk. 23:2) Bóyá ɖó Pilátu sixú ko ɖo xɛsi ɖi wɛ ɖɔ dadá ɔ táá lin ɖɔ émí zán ɛ wútu ɔ, é ɖó kúhwɛ nú Jezu. Mɔ̌ ɖokpó ɔ, hwɛ e è dó klisánwun lɛ́ ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é sixú ji nǔ baɖabaɖa gěgé. Wěma alɔdlɛ́ndónǔ tɔn ɖé ɖɔ: “Akóbá e mɛ é ná dɔn yě dó é ɔ, è sixú ɖɔ lɔ ǎ, ɖó ‘hwɛhwɛ ɔ, kúhwɛ wɛ è nɔ ɖó nú mɛ e è vɛdó yǎyá ɖɔ é ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bá zán Dadá lɛ́ é.’” Ahwantɔ́nmɛ énɛ́ e wǎngbɛ́númɛ ɖ’é gúdo é ka ɖó bɛ̌nu a?
13, 14. (a) Étɛ́wú ahwantɔ́nmɛ ahwan ɔ tɔn ka cifo? (b) Nɛ̌ Pɔ́lu ka ɖó ayi te Klísu ɖɔhun gbɔn? Nɛ̌ mǐ ka sixú xwedó kpɔ́ndéwú tɔn gbɔn?
13 Ahwan ɔ kpé wú bo ɖó wɛnjíjlázɔ́ ɔ te ɖo Tɛsaloníki ǎ. Étɛ́wú? Hwɛjijɔ ɖokpó wɛ nyí ɖɔ è sɔ́ sixú mɔ Pɔ́lu kpó Silási kpó ǎ. Gɔ́ ná ɔ, é cí ɖɔ gǎn toxo ɔ tɔn lɛ́ kún ɖeji dó hwɛdómɛ lɛ́ wú ó. Ée gǎn lɛ́ yí ‘akwɛ́ e yě kán nú’ Jazɔ́ɔn kpó nɔví ɖěvo lɛ́ kpó e è kplá wá nukɔn yětɔn é gúdo é ɔ, yě ɖe yě nyi te. (Mɛ. 17:8, 9) Pɔ́lu xwedó wěɖexámɛ Jezu tɔn e ɖɔ ɖɔ è ní “nɔ acéjí dan ɖɔhun, bo ka nyí xomɛvɔ́nɔ ahwannɛ́ ɖɔhun” é, bo zán bǐbí dó kpá kɛ́n nú awǒvi bá dó sixú kpo ɖo wɛn ɔ jlá wɛ ɖo fí ɖěvo. (Mat. 10:16) É ɖo wɛn ɖɔ adɔgbígbó e Pɔ́lu ɖó é kún zɔ́n bónú é gɔn ayi ɖó te ó. Nɛ̌ klisánwun égbé tɔn lɛ́ ka sixú xwedó kpɔ́ndéwú tɔn gbɔn?
14 Égbé ɔ, sinsɛngán sinsɛn klisánwun-nyíjɛtɔ́ lɛ́ tɔn lɛ́ nɔ fɔ́n ahwan dó jǐ nú Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́. Yě nɔ ɖɔ ɖɔ Kúnnuɖetɔ́ lɛ́ nɔ fɔ́n gǔ dó acɛkpikpa to yětɔn tɔn jí, bo kún nɔ nɔ gǔdo nú to yětɔn ó dó sísɛ́ gǎn lɛ́ bónú yě ná húzú kpan nukɔn Kúnnuɖetɔ́ lɛ́. Yadónúmɛtɔ́ xwe kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn énɛ́ lɛ́ ɖɔhun ɔ, wǔhwinhwan wɛ nɔ sísɛ́ gbeklánxámɛtɔ́ égbé tɔn lɛ́ lɔ. Ðěbǔ wɛ é ná bo nyí ɔ, klisánwun nǔgbó lɛ́ nɔ ba tagba ǎ. Mǐ nɔ dɔn nǔ xá gbɛtɔ́ xomɛsinnɔ énɛ́ lɛ́ e ma nɔ lɛ́ ɖó linlin ɖagbe ǎ lɛ́ é ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, mǐ nɔ ba ali e nu mǐ ná kpo ɖo azɔ̌ mǐtɔn wa wɛ ɖo fífá mɛ ɖe é, bɔ vlafo nú nǔ lɛ́ wá jɛ ganjí ɔ, mǐ nɔ lɛ́ kɔ yi.
Yě ɖo “gbesisɔmɛ bá kplɔ́n nǔ” (Mɛsɛ́dó 17:10-15)
15. Nɛ̌ Beléenu lɛ́ ka yí wɛn ɖagbe ɔ gbɔn?
15 Bónú Pɔ́lu kpó Silási kpó ná nɔ ayijayǐ mɛ ɔ, è sɛ́ yě dó Belée e ɖó kilomɛ́tlu 65 mɔ̌ dó Tɛsaloníki é. Ée yě jɛ dɔ̌n é ɔ, Pɔ́lu yi kplɔ́ngbasá bo kplɔ́n nǔ mɛ e kplé ɖo fínɛ́ lɛ́ é. É ná ko víví n’i tawun ɖɔ mɛ e é mɔ lɛ́ é ba ná se wɛn ɖagbe ɔ! Luki wlán ɖɔ Jwifu e ɖo Belée lɛ́ é “ɖo gbesisɔmɛ bá kplɔ́n nǔ hú Tɛsaloníkinu lɛ́, ɖó yě yí xó ɔ kpó akpakpa sɔ́ mɛ ɖaxó kpó, bo nɔ kíjé Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ tɛ́nwín lɛnwín gbe bǐ gbe, bo ná kpɔ́n ɖɔ nǔ e émí se lɛ́ é ka nyí nǔgbó a jí.” (Mɛ. 17:10, 11) È ɖɔ xó énɛ́ lɛ́ bá dó ɖe mɛ e yí nǔgbó ɔ ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é kpo wɛ a? Ðěbǔ lɔ ǎ. Pɔ́lu wlán sɛ́dó yě ɖo nukɔnmɛ ɖɔ: “Mǐ nɔ lɛ́ ɖo kú dó nú Mawu wɛ magbokɔ . . . , ɖó hwenu e mi yí xó Mawu tɔn e mi se ɖo nu mǐtɔn é ɔ, mi yí dó yí gbɛtɔ́xó ǎ, loɔ, mi yí dó yí xó Mawu tɔn, lěe é nyí gbɔn nǔgbó é, xó énɛ́ wɛ lɛ́ ɖo azɔ̌ wa ɖo mi mɛ nǔɖitɔ́ lɛ́ mɛ wɛ.” (1 Tɛ. 2:13) Bɔ étɛ́ ka zɔ́n bɔ Jwifu e ɖo Belée lɛ́ é ka ɖo gbesisɔmɛ bá kplɔ́n nǔ sɔmɔ̌?
16. Étɛ́wú ɖɔ e è ɖɔ dó Beléenu lɛ́ wú ɖɔ yě “ɖo gbesisɔmɛ bá kplɔ́n nǔ” é ka sɔgbe?
16 Nǔ e Beléenu lɛ́ ma ko se kpɔ́n ǎ é wɛ yě se có, yě ka xo nǔ kpɔ́n d’é wú alǒ mɔ xó ɖɔ d’é wú ǎ; mɔ̌ jɛ́n yě ma ka lɛ́ yí ɖó mɔ̌ kpowun ǎ é nɛ́. Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, yě ɖótó nǔ e Pɔ́lu ɖó bá ɖɔ é kpó sɔxwixwe kpó. Énɛ́ gúdo ɔ, yě zán Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ dó gbéjé nǔ e Pɔ́lu tínmɛ nú yě lɛ́ é kpɔ́n. Gɔ́ ná ɔ, yě nɔ kplɔ́n Xó Mawu tɔn kpó sɔxwixwe kpó gbe bǐ gbe, é nɔ nyí ɖo gbɔjɛzángbe lɛ́ kɛ́ɖɛ́ kpowun ǎ. Yě wa mɔ̌ kpó “akpakpa sɔ́ mɛ” ɖaxó kpó, bo dó gǎn bá kpɔ́n ɖɔ nǔ yɔ̌yɔ́ énɛ́ e yě kplɔ́n lɛ́ é ka sɔgbe xá nǔ e Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ ɖɔ é a jí. Énɛ́ gúdo ɔ, yě sɔ́ yěɖée hwe tawun bo bló hǔzúhúzú lɛ́, ɖó “yě mɛ gěgé húzú nǔɖitɔ́.” (Mɛ. 17:12) Yǎyá wú wɛ Luki ɖɔ ɖɔ yě “ɖo gbesisɔmɛ bá kplɔ́n nǔ” ǎ!
17. Étɛ́wú mǐ ka ɖó ná xwedó kpɔ́ndéwú Beléenu lɛ́ tɔn? Nú mǐ ná bo ko ɖo nǔgbó ɔ mɛ sín hwenu línlín ɖíe ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixú kpo ɖo kpɔ́ndéwú yětɔn xwedó wɛ gbɔn?
17 Beléenu lɛ́ tuun ɖěbǔ ɖɔ lěe yě yí wɛn ɔ kpó akpakpa sɔ́ mɛ kpó gbɔn é sín xó ɔ, è ná wlán dó Xó Mawu tɔn mɛ bɔ é ná nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé nú mǐ ɖo égbé ǎ. Nǔ e Pɔ́lu ɖó nukún ɖo yě sí ɖɔ yě ní wa é kpó nǔ e Jexóva Mawu ba ɖɔ yě ní wa é kpó pɛ́ɛ́ wɛ yě wa. Nǔ e mǐ lɔ nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mɛ lɛ́ ɖɔ yě ní wa é nɛ́, é wɛ nyí ɖɔ yě ní nɔ gbéjé Biblu ɔ kpɔ́n kpó sɔxwixwe kpó, bo ná dó sɔ́ nǔɖiɖi yětɔn jínjɔ́n Xó Mawu tɔn jí ganjí. Amɔ̌, nú mǐ húzú nǔɖitɔ́ gúdo ɔ, gbesisɔmɛ ninɔ bá kplɔ́n nǔ sín xó ɔ ko fó jɛ́n nɛ́ a? Ðěbǔ lɔ ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, lo wɛ é lɛ́ ɖo tají hú gǎn bɔ mǐ ná nɔ ɖo gbesisɔmɛ bá kplɔ́n nǔ ɖo Jexóva gɔ́n, lobo ná nɔ lɛ́ yá wǔ wa nǔ sɔgbe xá nǔ e é kplɔ́n mǐ lɛ́ é. Mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ nɔ jó Jexóva dó bɔ é nɔ húzú mǐ, bo nɔ kplɔ́n azɔ̌ mǐ sɔgbe xá jlǒ tɔn. (Eza. 64:7) Énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ kpo ɖo nyǐnyɔ́ zán nú Tɔ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn ɔ wɛ, bɔ nǔ mǐtɔn nɔ lɛ́ kpo ɖo nukún tɔn mɛ nyɔ́ wɛ bǐ mlɛ́mlɛ́.
18, 19. (a) Étɛ́wú Pɔ́lu ka gosín Belée? Étɛ́ é ka kpo ɖo wiwa wɛ? Nɛ̌ mǐ ka sixú xwedó kpɔ́ndéwú tɔn gbɔn? (b) Mɛ̌ mɛ̌ e Pɔ́lu ka jló ná jɛ wɛn ɔ jlá jí bɔ d’é wú? Ðo fítɛ́?
18 Pɔ́lu nɔ Belée nú hwenu línlín ǎ. Mǐ xa ɖɔ: “Ée Jwifu e ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é se ɖɔ Pɔ́lu ɖo xó Mawu tɔn jlá wɛ ɖo Belée lɔmɔ̌ é ɔ, yě wá bo fɔ́n hun dó jǐ nú ahwan ɔ. Énɛ́ ɔ, nɔví lɛ́ yá wǔ nyi Pɔ́lu sɛ́dó xuwa jí, amɔ̌, Silási kpó Timɔtée kpó cí fínɛ́. É ɖo mɔ̌ có, mɛ ɖěɖěe xwedó Pɔ́lu lɛ́ é kplá ɛ káká wá Atɛ́ni, bɔ ée Pɔ́lu ɖɔ nú yě ɖɔ yě ní ɖɔ nú Silási kpó Timɔtée kpó ɖɔ yě ɖó ná yá wǔ wá émí gɔ́n gúdo é ɔ, yě ɖidó.” (Mɛ. 17:13-15) Kɛntɔ́ wɛn ɖagbe ɔ tɔn énɛ́ lɛ́ nɔ xwe nǔ mɛ nya! Nya e yě nya Pɔ́lu sín Tɛsaloníki é víví hwe, bɔ yě lɛ́ wá Belée bo tɛ́n kpɔ́n bá dɔn hunnyahunnya ɖokpó ɔ wá fínɛ́, yě ka mɔ nu tɔn ǎ. Pɔ́lu tuun ɖɔ fí e émí ná jlá wɛn ɔ gbɔn é d’agba tawun, énɛ́ wú ɔ, é ɖidó fí ɖěvo xwɛ́lɛ́ɛ́ bo ná yi jlá wɛn ɔ. Mi nú mǐ lɔ ní kán ɖ’é jí égbé gbɔn mɔ̌, bo ná bló bónú gǎn e dó wɛ mɛ e ba ná ɖó wɛnjíjlázɔ́ ɔ te lɛ́ é ɖe lɛ́ é ní cifo!
19 Ðó Pɔ́lu ɖe kúnnu mlɛ́mlɛ́ nú Jwifu e ɖo Tɛsaloníki kpó Belée kpó lɛ́ é wútu ɔ, é ɖo wɛn ɖɔ é kplɔ́n nǔ gěgé dó nǔ e wú kúnnuɖiɖe kpó adɔgbígbó kpó, gɔ́ nú Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ zínzán dó jlɛ́ xó dó xó wú xá mɛ ɖo tají é wú. Mǐ lɔ ɖó ná wa mɔ̌. Amɔ̌, mɛ ɖěvo lɛ́ wɛ Pɔ́lu jló ná jlá wɛn ɔ din, yě wɛ nyí Kosi e ɖo Atɛ́ni lɛ́ é. Nɛ̌ yě ka ná yí wɛn tɔn gbɔn ɖo toxo énɛ́ mɛ? Mǐ ná mɔ nǔ jɛ wú ɖo wěmata e bɔ d’é wú é mɛ.
a Sɔgbe xá nǔ e akɔwé Biblu tɔn ɖé ɖɔ é ɔ, hwe énɛ́ nu wɛ Sezáa ɖe gbeta e gbɛ́ ɖɔ è kún ná ɖɔ nǔ ɖěbǔ ɖ’ayǐ, b’ɛ ná kunkplá “axɔ́sú alǒ axɔ́súɖuto yɔ̌yɔ́ ɖé sín wǐwá, tají ɔ, éé wú è sixú ɖɔ dó ɖɔ é ná ɖyɔ́ dadá e ko ɖo ayǐ é alǒ ɖó hwɛ n’i é ó.” Kɛntɔ́ Pɔ́lu tɔn lɛ́ sixú ko mɔ nukúnnú jɛ wɛn mɛsɛ́dó ɔ tɔn mɛ ɖó agɔ bo lin ɖɔ é t’afɔ gbeta énɛ́ jí. Kpɔ́n gbǎví “ Sezáa lɛ́ kpó wěma Mɛsɛ́dó tɔn kpó.”
