1. Etɛ ka ɖu ayi mɛ nú Jezu ɖò zǎn e jɛ nukɔn nú kú tɔn é mɛ?

ZǍN e jɛ nukɔn nú kú Jezu tɔn é mɛ wɛ. É tuùn ɖɔ emi ko ɖò ahwanvu emitɔn lɛ na jó dó wɛ, bɔ lee sɔgudo yetɔn na cí é ɖò ayi mɛ ɖu n’i wɛ. É ɖɔ nú ye ɖɔ: “Mi sɔ́ nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ.” (Jaan 15:19) Nukɔnmɛ ɔ, é xoɖɛ sɛ́dó Tɔ́ tɔn dó takún yetɔn mɛ ɖɔ: “Ye nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ, lee nyɛ lɔ ma nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ é ɖɔhun.” (Jaan 17:15, 16) Etɛ ɖɔ wɛ Jezu ka ɖè?

2. Etɛ ka nyí “gbɛ̀” e xó Jezu ɖɔ é?

² Ðò fí ɔ, mɛ ɖěɖee ma tuùn Mawu ǎ, bo ɖò acɛ Satáan tɔn glɔ́ lɛ é dó gesí wɛ “gbɛ̀ ɔ” ɖè. (Jaan 14:30; Efɛzinu lɛ 2:2; Jaki 4:4; 1 Jaan 5:19) Nɛ̌ mǐ ma ka “sɔ́ nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ” gbɔn? Ðò xota elɔ mɛ ɔ, mǐ na ɖɔ xó dó enɛ jí ɖò ali gègě nu: Mǐ nɔ nɔ gbeji nú Axɔsuɖuto Mawu tɔn bo nɔ lɛ́ ɖó wǔ zɔ nú gbɛ̀ ɔ, enɛ wɛ nyí ɖɔ mǐ nɔ ɖó nu ɖò toxóɖiɖɔ mɛ ǎ. Mǐ nɔ ɖí xwi xá gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn. Mǐ nɔ nɔ jlɛ̌ jí ɖò nǔsisɔ mǐtɔn kpo acɔ́biba mǐtɔn kpo mɛ, bo nɔ lɛ́ ɖó linlin e ɖò jlɛ̌ jí é dó akwɛ wu. Mǐ nɔ lɛ́ fɔ “ahwanfunnu” e Mawu na mǐ lɛ é kplá.—Kpɔ́n Tinmɛ E Ðò Vivɔnu É 16gɔ́ ɔ.

3. Nukún tɛ Jezu ka nɔ dó kpɔ́n toxóɖiɖɔ?

³ Hwenu e Jezu ɖò ayikúngban jí é ɔ, é mɔ ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ɖò wuvɛ̌ gègě mɛ, bɔ gbɛ̀ kún bɔkun nú ye ɖebǔ ó. Nǔ yetɔn ɖu ayi mɛ n’i tawun bɔ é jló na d’alɔ ye. É ka huzu toxóɖiɖɔ sín gbɛ̌ta gán ɖé wɛ à? Eǒ. É tuùn ɖɔ Axɔsuɖuto Mawu tɔn alǒ acɛkpikpa enɛ wɛ hudo gbɛtɔ́ lɛ tawun. Jezu na huzu Axɔsu nú Axɔsuɖuto enɛ, bɔ Axɔsuɖuto ɔ wɛ nyí xota taji e jí wɛnjijla tɔn jinjɔn é. (Daniyɛli 7:13, 14; Luki 4:43; 17:20, 21) Jezu ɖó nu ɖò toxóɖiɖɔ mɛ ǎ, bɔ hwebǐnu wɛ é ɖó wǔ zɔ na. Hwenu e Jezu ɖò Tokpɔngán Hlɔma tɔn Pɔnsu Pilatu nukɔn é ɔ, é ɖɔ: “Axɔsuɖuɖu ce . . . nyí gbɛmɛ fí tɔn ǎ.” (Jaan 18:36) Ahwanvu tɔn lɛ lɔ ɖó wǔ zɔ na. Wema On the Road to Civilization ɖɔ ɖɔ Klisanwun nukɔntɔn lɛ kún “nɔ nɔ gǎn tɛn lɛ mɛ ɖò toxóɖiɖɔ linu [ó].” Égbé ɔ, Klisanwun nugbǒ lɛ lɔ nɔ lin nǔ ɖokpo ɔ. Mǐ nɔ nɔ gudo nú Axɔsuɖuto Mawu tɔn kpo gbejininɔ kpo, bo nɔ ɖó wǔ zɔ nú toxóɖiɖɔxó gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ.—Matie 24:14.

4. Nɛ̌ Klisanwun nugbǒ lɛ ka nɔ nɔ gudo nú Axɔsuɖuto Mawu tɔn gbɔn?

⁴ Afɔsɔ́ɖótetɔ́ lɛ nɔ sɔ́ afɔ acɛkpikpa yetɔn tɔn ɖó te ɖò tò ɖevo mɛ, enɛ wu ɔ, ye nɔ ɖó nu ɖò toxóɖiɖɔ mɛ ɖò fí e ye yì é ǎ. Mɛ yí ami dó ɖè ɖěɖee ɖó nukúnɖiɖo bo na kp’acɛ xá Klisu ɖò jixwé lɛ é lɔ ɖò ninɔmɛ ɖokpo ɔ mɛ. Pɔlu wlan nǔ sɛ́dó Klisanwun yí ami dó ɖè lɛ ɖɔ: “Klisu nu ɖɔ xó dó wɛ mǐ ɖè, [alǒ ‘mǐ nyí afɔsɔ́ɖótetɔ́ Klisu tɔn,’ nwt].” (2 Kɔlɛntinu lɛ 5:20) Mɛ yí ami dó ɖè lɛ nɔte nú acɛkpikpa Mawu tɔn. Ye nɔ ɖó nu ɖò toxóɖiɖɔ kpo xó ɖěɖee kúnkplá acɛkpikpa gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ é kpo ɖě mɛ ǎ. (Filipunu lɛ 3:20) É nyɔ́ wà ɔ, mɛ yí ami dó ɖè lɛ nɔ d’alɔ  gbɛtɔ́ livi mɔkpan, bonu ye na kplɔ́n nǔ dó Mawu sín acɛkpikpa wu. “Lɛngbɔ̌ ɖevo” ɖěɖee ɖó nukúnɖiɖo bo na nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖò gbɛ̀ yɔyɔ̌ Mawu tɔn mɛ “lɛ” é nɔ nɔ gudo nú mɛ yí ami dó ɖè lɛ. Ye lɔ nɔ ɖó wǔ zɔ nú gbɛ̀ ɔ. (Jaan 10:16; Matie 25:31-40) É ɖò wɛn ɖɔ Klisanwun nugbǒ ɖebǔ kún na ɖó nu ɖò toxóɖiɖɔ gbɛ̀ elɔ tɔn mɛ ó.—Xà Ezayíi 2:2-4.

5. Nǎ hwɛjijɔ e wu Klisanwun lɛ ma nɔ fun ahwan ǎ é ɖokpo.

⁵ Klisanwun nugbǒ lɛ nɔ kpɔ́n nùɖitɔ́ hàtɔ́ yetɔn lɛ bǐ dó mɔ xwédo yetɔn, bɔ ye lɛ́ ɖò bǔ, ye gosin tò vovo alǒ aca vovo mɛ có, nǔ ka nyí mɔ̌. (1 Kɔlɛntinu lɛ 1:10) Enyi è byɔ mǐ ɖɔ mǐ na yì ahwan ɔ, xwédo mǐɖesu tɔn, alǒ, nùɖitɔ́ hàtɔ́ mǐtɔn lɛ wɛ mǐ ja ahwan fun xá gbé nɛ, Jezu ka ɖegbe ɖɔ mǐ ni yí wǎn nú ye. (Jaan 13:34, 35; 1 Jaan 3:10-12) Gɔ́ nú enɛ ɔ, Jezu lɛ́ ɖɔ nú  ahwanvu tɔn lɛ ɖɔ ye ni yí wǎn nú mɛ ɖěɖee tlɛ nyí kɛntɔ́ yetɔn lɛ é.—Matie 5:44; 26:52.

6. Nɛ̌ Jehovah sɛntɔ́ e zé yeɖée jó n’i lɛ é ka nɔ kpɔ́n acɛkpikpa lɛ gbɔn?

⁶ Mǐ nyí Klisanwun có, mǐ ka nɔ lɛ́ w’azɔ̌ syɛnsyɛn bo nɔ nyí toví ɖagbe. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ nɔ ɖó sísí nú acɛkpikpa gbɔn tónúsíse nú sɛ́n tɔn lɛ kpo takwɛ mǐtɔn lɛ súsú kpo gblamɛ. Amɔ̌ hwebǐnu ɔ, mǐ nɔ ganjɛwu ɖɔ mǐ sɔ́ “nǔ e nyí Mawu tɔn ɔ jó nú Mawu.” (Maki 12:17; Hlɔmanu lɛ 13:1-7; 1 Kɔlɛntinu lɛ 6:19, 20) Nǔ elɔ lɛ ɖò “nǔ e nyí Mawu tɔn ɔ” mɛ: wanyiyi e mǐ ɖó n’i é, tónú e mǐ nɔ sè n’i é kpo sɛ̀n e mǐ nɔ sɛ̀n ɛ é kpo. (Luki 4:8; 10:27; xà Mɛsɛ́dó 5:29.) Biblu ɖɔ: “Ðó nú mǐ ɖò gbɛ̀ ɔ, mǐ ɖò gbɛ̀ nú Jehovah, nú mǐ kú ɔ, mǐ kú nú Jehovah. Enɛ wu ɔ, nú mǐ ɖò gbɛ̀ oo, nú mǐ kú oo, Jehovah tɔn wɛ mǐ nyí.” (Hlɔmanu lɛ 14:8, nwt) Enɛ wu ɔ, mǐ nɔ ɖò gbesisɔmɛ bo na kú hú ɖɔ mǐ na tlitó nú Jehovah.

7, 8. Etɛ ka nyí ‘gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn’? Nɛ̌ é ka nɔ wà nǔ dó gbɛtɔ́ lɛ wu gbɔn?

⁷ Wǔ ɖiɖó zɔ nú gbɛ̀ Satáan tɔn sín tinmɛ wɛ nyí ɖɔ mǐ na jó ‘gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn’ dó bonu é na wà nǔ dó mǐ wu ǎ. Gbigbɔ enɛ ɔ wɛ nyí ali e nu Satáan nɔ ba ɖɔ è ni nɔ lin nǔ kpɔ́n bo lɛ́ wà nǔ ɖè é, enɛ wɛ nɔ xlɛ́ ali mɛ ɖěɖee ma nɔ sɛ̀n Jehovah ǎ lɛ é. Amɔ̌, Klisanwun lɛ nɔ ɖí xwi xá linlin enɛ. Lee Pɔlu ɖɔ gbɔn é ɔ, “mǐdɛɛ lɛ ɔ, enyi [gbigbɔ] e ɖò gbɛ̀ elɔ mɛ ɔ wɛ è na mǐ ǎ; loɔ, Mawu na mǐ [gbigbɔ] e gosin gɔ̌n tɔn é.”—1 Kɔlɛntinu lɛ 2:12; Efɛzinu lɛ 2:2, 3; kpɔ́n Tinmɛ E Ðò Vivɔnu É 17gɔ́ ɔ.

⁸ Gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn nɔ zɔ́n bɔ gbɛtɔ́ lɛ nɔ nyí cejɛnnabinɔ, goyitɔ́ kpo gǔfɔntɔ́ kpo. É nɔ bló bɔ ye nɔ lin  ɖɔ é kún byɔ ɖɔ è ni setónú nú Mawu ó. Satáan jló ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ni wà nǔ ɖebǔ e jló ye é, bo ma lin nǔ kpɔ́n dó nǔ e é na jì lɛ é jí ó. É ba ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ni ɖi ɖɔ “jlǒ nyanya lɛ” kpo “nukún ɖò mɛ gban mɛ” kpo ni nyí nǔ taji hugǎn nú ye ɖò gbɛmɛ. (1 Jaan 2:16; 1 Timɔtée 6:9, 10) Awovi ɖò gǎn dó wɛ syɛnsyɛn bo na flú mǐ mɛ Jehovah sɛntɔ́ lɛ, lobo lilɛ jɔ nú mǐ bonu mǐ na lin nǔ kpɔ́n éɖɔhun.—Jaan 8:44; Mɛsɛ́dó 13:10; 1 Jaan 3:8.

9. Nɛ̌ gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn ka nɔ wà nǔ dó mǐ wu gbɔn?

⁹ Jɔhɔn e mǐ nɔ gbɔ́n é ɖɔhun ɔ, mɔ̌ wɛ gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn lɛlɛ̌ dó mǐ gbɔn. Nú mǐ ma w’azɔ̌ syɛnsyɛn bo ɖí xwi xá gbigbɔ enɛ ǎ ɔ, é na wà nǔ dó mǐ wu. (Xà Nùnywɛxó 4:23.) Enɛ sixu bɛ́ dɛ̌dɛ̌, é wɛ nyí ɖɔ mǐ na lɔn bɔ lee mɛ e ma nɔ sɛ̀n Jehovah ǎ lɛ é nɔ lin nǔ kpɔ́n, bo nɔ lɛ́ wà nǔ gbɔn é na jɛ nǔ wà dó mǐ wu jí. (Nùnywɛxó 13:20; 1 Kɔlɛntinu lɛ 15:33) Alǒ, nǔ lehun lɛ, ɖi fɔtóo nùblibliwiwa tɔn, gǔfɔndómawuji alǒ lɔnyiji-fɔnkan sín agbahwlɛnhwlɛn ɖaxó lɛ sixu wà nǔ dó mǐ wu.—Kpɔ́n Tinmɛ E Ðò Vivɔnu É 18gɔ́ ɔ.

10. Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖí xwi xá gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn gbɔn?

¹⁰ Dìn ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixu wà gbɔn bɔ gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn ma na wà nǔ dó mǐ wu ǎ? Mǐ ɖó na tɛ́ dó Jehovah wu, bo jó nùnywɛ tɔn dó nú é ni xlɛ́ ali mǐ. Mǐ ɖó na nɔ xoɖɛ hwebǐnu bo byɔ gbigbɔ mímɛ́ tɔn lobo hɛn alɔnu mǐtɔn ján ɖò sinsɛnzɔ́ tɔn mɛ. Jehovah wɛ nyí Mɛ e ɖó hlɔnhlɔn hugǎn ɖò wɛkɛ ɔ mɛ é. Mǐ ɖeji ɖɔ é sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na ɖí xwi xá gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn.—1 Jaan 4:4.

11. Nɛ̌ gbigbɔ gbɛ̀ ɔ tɔn ka nɔ wà nǔ dó lee mɛ lɛ nɔ sɔnǔ gbɔn é wu gbɔn?

¹¹ Mǐ nɔ lɛ́ xlɛ́ ɖɔ mǐ kún nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ó gbɔn nǔsisɔ  kpo acɔ́biba mǐtɔn kpo gblamɛ. Mɛ e ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ lɛ é gègě nɔ sɔnǔ, bo na dó dɔn ayi mɛ ɖevo lɛ tɔn wá yeɖée jí, bo na dó fɔ́n jlǒ blíblí lɛ dó ayi mɛ nú mɛ, bo nɔ lɛ́ xlɛ́ ɖɔ emi ɖò gǔ fɔ́n wɛ alǒ xlɛ́ lě dò ye ɖó akwɛ sɔ́ é. Mɛ ɖevo lɛ nɔ wlíbò nú yeɖée ǎ. Ye nɔ sɔnǔ bo nɔ cí hannyaa alǒ dó nǔ e blí lɛ é. Mǐ na lɔn nú nùwalɔ enɛ lɛ ɖě ni wà nǔ dó lee mǐ nɔ sɔnǔ, bo nɔ lɛ́ ba acɔ́ gbɔn é wu ǎ.

12, 13. Nugbodòdó tɛ lɛ ka ɖó na d’alɔ mǐ, bɔ mǐ na wá gbeta nǔ e mǐ na dó é tɔn kɔn?

¹² Ðó Jehovah sɛntɔ́ wɛ mǐ nyí wutu ɔ, mǐ nɔ ba  hwebǐnu ɖɔ nǔsisɔ mǐtɔn ni nyɔ́ kpɔ́n, enɛ wɛ nyí ɖɔ nǔsisɔ mǐtɔn ni mɛ́, ma cí kluyɔɔ ó, ma zɛkpá ó, lobo ka jɛxa ninɔmɛ ɔ. Mǐ nɔ sɔnǔ “ɖò yɛ̌yi mɛ, ɖò jlɛ̌ jí,” bo na mɔ tɛn dó xlɛ́ ɖɔ mǐ “nɔ sí Mawu.”—1 Timɔtée 2:9, 10; Judi 21.

¹³ Lee mǐ nɔ sɔnǔ gbɔn é sixu zɔ́n bɔ mɛ ɖevo lɛ ɖó linlin ɖagbe alǒ nyanya dó Jehovah kpo togun tɔn kpo wu. Mǐ jló na wà nǔ “bǐ, bo dó sɔ́ Mawu sù.” (1 Kɔlɛntinu lɛ 10:31) Jlɛjininɔ nɔ byɔ ɖɔ è ni ɖó sísí nú lee nǔ nɔ cí nú mɛ ɖevo lɛ é kpo linlin yetɔn lɛ kpo. Enɛ wu ɔ, hwenu e mǐ nɔ ɖò gbeta nǔ e mǐ na dó alǒ lee mǐ na sɔnǔ gbɔn é tɔn kɔn wá wɛ é ɔ, mǐ nɔ flín ɖɔ gbeta mǐtɔn lɛ sixu wà nǔ dó mɛ ɖevo lɛ wu.—1 Kɔlɛntinu lɛ 4:9; 2 Kɔlɛntinu lɛ 6:3, 4; 7:1.

14. Etɛ jí mǐ ka ɖó na nɔ lin nǔ kpɔ́n dó hwenu e mǐ ɖò nǔ e mǐ na dó ɖò Klisanwun sín azɔ̌ mǐtɔn lɛ hwenu lɛ é cyan wɛ é?

¹⁴ Nɛ̌ mǐ ka nɔ sɔnǔ gbɔn hwenu e mǐ xwè kplé alǒ kúnnuɖegbe é? Mǐ ka nɔ dɔn ayi mɛ ɖevo lɛ tɔn wá mǐɖée jí dingan wɛ à? Nǔsisɔ mǐtɔn ka nɔ doya nú mɛ ɖevo lɛ sín ayixa wɛ à? Mǐ ka nɔ lin ɖɔ lee mǐ nɔ sɔnǔ gbɔn é kún kàn mɛɖé ó, lé mǐɖokponɔ wɛ é kàn wɛ à? (Filipunu lɛ 4:5; 1 Piyɛ́ɛ 5:6) É ɖò wɛn ɖɔ mǐ nɔ jló na nyɔ́ kpɔ́n, amɔ̌, nǔ e na zɔ́n bɔ mɛ ɖevo lɛ na sɛkpɔ mǐ hugǎn é wɛ nyí jijɔ Klisanwun tɔn mǐtɔn lɛ. Nú Jehovah kpɔ́n mǐ ɔ, jijɔ ɖěɖee é nɔ mɔ lɛ é nɛ. Ye nɔ xlɛ́ mɛ alɔkpa e mǐ nyí ɖò xomɛ é, “acɔ́ xomɛ tɔn . . . enɛ wɛ xɔ akwɛ ɖaxó ɖò Mawu gɔ́n.”—1 Piyɛ́ɛ 3:3, 4.

15. Etɛwu Jehovah ma ka ɖɔ ɖɔ lě wɛ mǐ na nɔ sɔnǔ gbɔn tawun ǎ?

¹⁵ Jehovah slɛ́ sɛ́n ɖěɖee mǐ na xwedó ɖò nǔsisɔ sín akpáxwé lɛ é, bo ɖɔ ɖɔ nǔ lě wɛ mǐ ɖó na dó ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, é na mǐ nugbodòdó Biblu tɔn ɖěɖee sixu d’alɔ  mǐ, bɔ mǐ na wá gbeta ɖagbe lɛ kɔn é. (Eblée lɛ 5:14) É ba ɖɔ mǐ ni sɔ́ gbeta e kɔn mǐ na wá lɛ é, kpɛví kpo ɖaxó kpo bǐ junjɔn wanyiyi e mǐ ɖó nú é kpo mɛ ɖevo lɛ kpo é jí. (Xà Maki 12:30, 31.) Gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ ɔ, togun Jehovah tɔn nɔ sɔnǔ gbɔn alɔkpa vovo, b’ɛ nɔ sɔgbe xá aca yetɔn kpo nǔ e yeɖesunɔ mɛtún ɔ jló é kpo. Vogbingbɔn enɛ nɔ nyɔ́ kpɔ́n bo nɔ lɛ́ dɔn mɛ.

16. Nɛ̌ linlin e gbɛ̀ ɔ nɔ ɖó dó akwɛ wu é ka nyí flijɛ nǔ e Jezu ɖɔ é tɔn gbɔn? Nǔ tɛ lɛ mǐ ka ɖó na kanbyɔ mǐɖée?

¹⁶ Satáan ba ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ni nɔ lin ɖɔ akwɛ kpo  nǔɖokan lɛ kpo wɛ na na ye awǎjijɛ, amɔ̌, Jehovah sɛntɔ́ lɛ tuùn ɖɔ nùvú séé wɛ. Mǐ nɔ ɖeji dó xó Jezu tɔn elɔ wu: “Nú gbɛtɔ́ na bo ɖó nǔ gbɔn ɖebǔ ɔ, gbɛ̀ jɔ gbɛ̀ ɔ ɖò dɔkun tɔn lɛ mɛ ǎ.” (Luki 12:15) Akwɛ sixu na mǐ awǎjijɛ jɔ awǎjijɛ ǎ. É sixu na mǐ xɔ́ntɔn jɔ xɔ́ntɔn lɛ, fífá ayi mɛ tɔn alǒ gbɛ̀ mavɔmavɔ ǎ. Nugbǒ wɛ ɖɔ mǐ ɖó hudo nǔɖokan ɖé lɛ tɔn, bo nɔ lɛ́ jló na ɖu vivǐ gbɛ̀ mǐtɔn tɔn. Amɔ̌, Jezu kplɔ́n mǐ ɖɔ nú mǐ ɖó kancica ɖagbe ɖé xá Mawu, bonu sɛ̀n e mǐ nɔ sɛ̀n ɛ é nyí nǔ taji hugǎn ɖò gbɛ̀ mǐtɔn mɛ ɔ, mǐ na ɖó awǎjijɛ. (Matie 5:3, nwt; 6:22) Kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘Linlin e gbɛ̀ ɔ nɔ ɖó dó akwɛ wu é ka wà nǔ dó wutu ce wɛ à? Akwɛ wɛ ka nyí nǔ taji e jí un nɔ lin tamɛ dó, alǒ ɖɔ xó dó é à?’—Luki 6:45; 21:34-36; 2 Jaan 6.

17. Enyi mǐ gbɛ́ linlin e gbɛ̀ ɔ nɔ ɖó dó akwɛ wu é ɔ, nɛ̌ gbɛ̀ mǐtɔn ka na kpɔ́n te d’eji gbɔn?

¹⁷ Enyi mǐ sɔ́ ayi dó Jehovah sinsɛn jí, bo gbɛ́ linlin e gbɛ̀ ɔ nɔ ɖó dó akwɛ wu é ɔ, gbɛ̀ mǐtɔn na ɖó nu. (Matie 11:29, 30) Mǐ na ɖó awǎjijɛ, bo na lɛ́ ɖó fífá ayi mɛ tɔn. (Matie 6:31, 32; Hlɔmanu lɛ 15:13) Nǔɖokan lɛ na ɖó adohu adohu nú mǐ zɛ xwé wu ǎ. (Xà 1 Timɔtée 6:9, 10.) Mǐ na ɖu vivǐ awǎjijɛ e è nɔ mɔ ɖò nǔ na mɛ mɛ é tɔn. (Mɛsɛ́dó 20:35) Lee mǐ nɔ zán gbɛ̀ gbɔn é na zɔ́n bɔ mǐ na mɔ hwenu gègě, bo na nɔ zán kpo mɛ e mǐ yí wǎn na lɛ é kpo. Mǐ sixu nɔ lɛ́ d’amlɔ ganji lɔ.—Nùnywɛtɔ́xó 5:11.

18. Etɛ Satáan ka ɖò gǎn dó wɛ bo na wà nú mǐ?

¹⁸ Satáan ɖò gǎn dó wɛ bo na hɛn kancica e ɖò mǐ kpo Jehovah kpo tɛntin é gblé, enɛ wu ɔ, mǐ ɖó na wà nǔ e wu mǐ kpé é bǐ bo cyɔn alɔ kancica enɛ jí.  “Nǔɖoyɛswímɛ nyanya” lɛ fun ahwan xá wɛ mǐ ɖè. (Efɛzinu lɛ 6:12) Satáan kpo awovi tɔn lɛ kpo ba ɖɔ mǐ ni ɖó awǎjijɛ alǒ nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ǎ. (1 Piyɛ́ɛ 5:8) Kɛntɔ́ hlɔnhlɔnnɔ enɛ lɛ ɖò ahwan fun xá mǐ wɛ, amɔ̌, kpo alɔdo Jehovah tɔn kpo ɔ, mǐ sixu ɖu ɖ’eji!

19. Nɛ̌ Efɛzinu lɛ 6:14-18 ka tinmɛ “ahwanfunnu” Klisanwun ɖé tɔn gbɔn?

¹⁹ Ðò hwexónu ɔ, sɔja lɛ nɔ fɔ ahwanfunnu lɛ kplá bo na dó cyɔn alɔ yeɖée jí ɖò ahwangbenu. Ðò ali ɖokpo ɔ nu ɔ, mǐ ɖó na fɔ “ahwanfunnu” e Jehovah na mǐ lɛ é kplá. (Efɛzinu lɛ 6:13) Ye na cyɔn alɔ mǐ jí. Efɛzinu lɛ 6:14-18 ɖɔ xó dó ahwanfunnu enɛ lɛ wu, bo ɖɔ: “Hǔn mi bo ɖò acéjí. Nugbǒ ni nyí gǒjiblanú ɖò alin mitɔn; hwɛjijɔ ni nyí ganwu nú mi dó. Kàn ɖó dó Wɛnɖagbe e nɔ na fífá mɛ ɔ jlájlá wu ni nyí afɔkpa ɖò afɔ mitɔn. Nùɖiɖi ni nyí gǎglónú nú mi, bonu mi nɔ sɔ́ hɛn tɛgbɛ, bo na dó xò gǎ myɔnɔ e kɛntɔ́ na da dó mi ɔ cí. Hwlɛngán ni nyí gangbákún ɖò ta nú mi, bonu Mawuxó ɔ ni nyí hwǐ e [gbigbɔ mímɛ́] sɔ́ dó alɔ mɛ nú mi é. Mi na nɔ xoɖɛ tɛnmɛ tɛnmɛ, bo na nɔ savo nú Mawu gbɔn [gbigbɔ mímɛ́] jí hwebǐnu.”

20. Etɛ mǐ ka ɖó na wà bonu “ahwanfunnu” mǐtɔn lɛ na d’alɔ mǐ?

²⁰ Enyi sɔja ɖé wɔn ahwanfunnu tɔn ɖokpo yayǎ, bo jó fí ɖé dó nyì wěxo ɖò agbaza tɔn wu ɔ, fí enɛ jí wɛ kɛntɔ́ tɔn na sɔ́ ayi ɖó síí bo na mɔ tɛn dó gblé gbɛ̀ dó n’i. Enyi mǐ jló ɖɔ “ahwanfunnu” mǐtɔn lɛ ni cyɔn alɔ mǐ jí ɔ, mǐ na wɔn ɖokpo vɔ́vɔ́ ɖ’emɛ ǎ. Mǐ ɖó na fɔ ahwanfunnu lɛ bǐ kplá hwebǐnu, bo lɛ́ hɛn ye ɖó ninɔmɛ ɖagbe mɛ. Ahwan e fun wɛ mǐ ɖè xá Satáan kpo gbɛ̀ tɔn kpo é na kpó ɖò te kaka jɛ hwenu e è na sú kún dó nú é kpo awovi tɔn lɛ kpo sín ayikúngban ɔ jí é.  (Nǔɖexlɛ́mɛ 12:17; 20:1-3) Enɛ wu ɔ, nú mǐ ɖò ahwan fun xá jlǒ nyanya, alǒ mǐ ɖò xwi ɖí xá gǎnmaɖó ɖé lɛ wɛ ɔ, mǐ ɖó na jó gbè ǎ!—1 Kɔlɛntinu lɛ 9:27.

21. Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖu ɖò ahwan e fun wɛ mǐ ɖè é jí gbɔn?

²¹ Nú mǐ ɖò mǐ ɖokpo ɔ, mǐ ɖó hlɔnhlɔn sɔ Awovi ǎ. Amɔ̌, kpo alɔdo Jehovah tɔn kpo ɔ, mǐ hugǎn ɛ! Mǐ ɖó na nɔ xoɖɛ sɛ́dó Jehovah, kplɔ́n Xó tɔn bo lɛ́ dó gbɛ̌ xá nɔví sunnu lɛ kpo nɔví nyɔnu lɛ kpo, bo na mɔ tɛn dó sixu kpó ɖò gbeji. (Eblée lɛ 10:24, 25) Nǔ enɛ lɛ na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na nɔ gbeji nú Mawu, bo na ɖò gbesisɔmɛ bá jɛhun dó nùɖiɖi mǐtɔn jí.

22, 23. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖò gbesisɔmɛ hwebǐnu bo na jɛhun dó nùɖiɖi mǐtɔn jí gbɔn? (b) Etɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò wemata e bɔ d’ewu é mɛ?

²² Mǐ ɖó na ɖò gbesisɔmɛ, bo na jɛhun dó nùɖiɖi mǐtɔn jí ɖò hwebǐnu. (Jaan 15:19) Ðò ninɔmɛ ɖé lɛ mɛ ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ nɔ wà nǔ e gbɔn vo tawun nú nǔ e mɛ gègě nɔ wà é é. Kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘Un ka mɔ nukúnnú jɛ nǔ e wu mǐ nɔ wà nǔ gbɔn mɔ̌ é mɛ ganji à? Un ka kudeji ɖɔ nǔ e Biblu kpo deví gbejinɔtɔ́ ayiɖotenanɔ ɔ kpo ɖɔ lɛ é sɔgbe à? Un ka nɔ gó ɖɔ un nyí ɖokpo ɖò Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ mɛ à? (Ðɛhan 34:3; Matie 10:32, 33) Un ka sixu tín nǔ e un ɖi nǔ na lɛ é mɛ nú mɛ ɖevo lɛ à?’—Matie 24:45; Jaan 17:17; xà 1 Piyɛ́ɛ 3:15, 16a.

²³ Ðò ninɔmɛ gègě mɛ ɔ, nǔ e mǐ ɖó na wà bo ɖó wǔ zɔ nú gbɛ̀ ɔ é nɔ ɖò vaàn. Amɔ̌ ɖò hweɖevolɛnu ɔ, é nɔ zawě sɔmɔ̌ ǎ. Satáan nɔ dó gǎn bo na wlí mǐ ɖò ali gègě nu. Mɔ e é nɔ zán é ɖokpo wɛ nyí ayiɖeɖayi. Nɛ̌ mǐ ka sixu cyan ayiɖeɖayi mǐtɔn lɛ kpo nùnywɛ kpo gbɔn? Mǐ na mɔ enɛ ɖò wemata e bɔ d’ewu é mɛ.