1, 2. Enyi Jehovah mɔ bonu mǐ ɖò gǎn dó wɛ, bo na ɖɔ nugbǒ ɔ, nɛ̌ é ka nɔ cí n’i?

SUNNUVÍ ɖé lɛkɔ sín wemaxɔmɛ, bo xwè xwégbe gbè ɖokpo, bo mɔ akwɛkpo ɖé ɖò kɔ́mɛ bɔ akwɛ gɔ́ mɛ. Etɛ é ka na wà? É sixu sɔ́ akwɛkpo ɔ. Amɔ̌, é lɛkɔ na yì jó nú mɛ e tɔn wɛ é. Hwenu e sunnuví ɔ sín nɔ sè nǔ e é wà é ɔ, é gó ɖó wutu tɔn.

² Mɛjitɔ́ gègě nɔ j’awǎ, hwenu e vǐ yetɔn lɛ ɖɔ nugbǒ é. Tɔ́ mǐtɔn jixwé tɔn ɔ, Jehovah nyí “Mawu gbejinɔtɔ́ [alǒ nugbǒɖɔtɔ́, nwt]” bɔ enyi mǐ ɖɔ nugbǒ ɔ, xomɛ nɔ hun i. (Ðɛhan 31:6) Mǐ nɔ ba na hɛn xomɛ hun i, “bo na nɔ zán gbɛ̀ ɖagbe [alǒ ɖɔ nugbǒ] ɖò nǔ bǐ mɛ.” (Eblée lɛ 13:18) Nǔ mǐ ni ɖɔ xó dó ninɔmɛ e mɛ nugbǒɖiɖɔ sixu vɛwǔ ɖè é ɛnɛ jí. Enɛ gudo ɔ, mǐ na ɖɔ xó dó lè e è nɔ mɔ hwenu e è ɖu ɖò wuvɛ̌ enɛ lɛ jí é ɖé lɛ wu.

3-5. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixu blɛ́ mǐɖée gbɔn? (b) Etɛ ka na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na nɔ ɖɔ nugbǒ nú mǐɖesunɔ?

³ Cobonu mǐ na nɔ ɖɔ nugbǒ nú mɛ ɖevo lɛ ɔ, mǐ ɖó na nɔ ɖɔ nugbǒ nú mǐɖesunɔ hwɛ̌. É ka nɔ bɔwǔ hwebǐnu ǎ. Ðò xwè kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ ɔ, nɔví  ɖěɖee ɖò agun Lawodisée tɔn mɛ lɛ é nɔ blɛ́ yeɖée, bo nɔ lin ɖɔ emi ɖò xomɛ Mawu tɔn hɛn hun wɛ, amɔ̌, nùɖé ka nyí mɔ̌ ǎ. (Nǔɖexlɛ́mɛ 3:17) Mǐɖesunɔ sixu blɛ́ mǐɖée dó mɛ alɔkpa e mǐ nyí tawun é wu.

⁴ Ahwanvu Jaki tinmɛ ɖɔ: “Enyi mɛɖé mɔ ɖɔ emi nyí sinsɛnnɔ, bo ma ka nɔ hɛn nu tɔn ǎ ɔ, éɖée blɛ́ wɛ é ɖè; sinsɛn tɔn nyí nùɖewánu ǎ.” (Jaki 1:26) Enyi mǐ nɔ lin ɖɔ mǐ vɛ́ ko ɖò nǔ ɖagbe ɖé lɛ wà wɛ, bo ka nɔ dó mɛmasigbe alǒ ɖɔ nùyá, kabǐ ɖó adingban ɔ, Mawu kún na keya na ó wɛ sín ɔ, mǐɖée blɛ́ wɛ mǐ ɖè. Etɛ ka sixu d’alɔ mǐ, bɔ mǐ na nyì alɔ nú mǐɖée bíblɛ́?

⁵ Enyi mǐ kpɔ́n nùkpɛ́n mɛ ɔ, mǐ nɔ mɔ lee mǐ cí ɖò wěxo é. Nú mǐ xà Biblu ɔ, mǐ sixu mɔ mɛ alɔkpa e mǐ nyí ɖò xomɛ é. Biblu sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na tuùn nǔwukpikpé mǐtɔn lɛ kpo gǎnmaɖó mǐtɔn lɛ kpo. Mǐ nɔ kplɔ́n nǔ ɖěɖee mǐ ɖó na huzu ɖò linlin, walɔ kpo xóɖiɖɔ mǐtɔn kpo mɛ é. (Xá Jaki 1:23-25.) Amɔ̌, enyi mǐ nɔ ɖɔ nú mǐɖée ɖɔ nùɖé kún jɛ dò ɖò mǐ wu ó hǔn, mǐ sixu bló huzuhuzu e ɖò dandan lɛ é ǎ nɛ. Enɛ wu ɔ, mǐ ɖó na zán Biblu dó kpɔ́n mǐɖesunɔ ganji. (Gbɛvíhan 3:40; Ajée 1:5) Ðɛxixo ɖesu nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ mɔ mɛ alɔkpa e mǐ nyí tawun é. Mǐ sixu ɖɔ nú Jehovah ɖò ɖɛ mɛ ɖɔ é ni gbéjé mǐ kpɔ́n, bo d’alɔ mǐ, bonu mǐ na mɔ nǔ jɛ nǔjɛdo e ɖò mǐ wu lɛ é wu, lobo jla ye ɖó. (Ðɛhan 139:23, 24) Mǐ nɔ flín ɖɔ “Mawu Mavɔmavɔ gbɛ́ wǎn nú mɛdídá lɛ, bo ka nɔ zun xɔ́ntɔn xá mɛ e nɔ wà nǔ jlɔjlɔ lɛ.”—Nùnywɛxó 3:32.

6. Etɛwu asú kpo asì kpo ɖé ka ɖó na nɔ ɖɔ nugbǒ nú yeɖée?

⁶ Nugbǒɖiɖɔ nyí nǔ taji ɖé ɖò xwédo mɛ. Enyi asú kpo asì kpo ɖé nɔ ɖɔ xomɛ nú yeɖée ɔ, ye na mɔ ɖɔ emi ɖò  ayijayǐ mɛ, bo sixu lɛ́ ɖeji dó yeɖée wu tawun. Nugbǒmaɖɔ ɔ, alɔ gègě jí wɛ é ɖè ɖò alɔwliwli mɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mɛ e ko wlí alɔ é ɖé sixu jɛ alɔlwɛ ɖu xá mɛɖé jí, alǒ jɛ fɔtóo nùblibliwiwa tɔn lɛ kpɔ́n jí, bo sixu lɛ́ jɛ kancica wanyiyi tɔn ɖé ɖó xá mɛɖé jí ɖò nǔglɔ. Ðǒ ayi nǔ e ɖɛhanwlantɔ́ ɔ ɖɔ é wu: “Un nɔ dó gbɛtɔ́ nuwenɔgbɛ́ ǎ, un nɔ zɔn xá gbɛtɔ́ yɛmɛnuwatɔ́ ǎ.” (Ðɛhan 26:4) Enyi a ma nɔ gbeji nú asú alǒ asì towe ǎ ɔ, é na hɛn nǔ gblé dó alɔwliwli towe wu; nǔ na nyí mɔ̌, é na bo tlɛ nyí ɖò linlin towe lɛ mɛ wɛ a ma nɔ gbeji ɔ ɖè ǎ ɔ nɛ.

7, 8. Nɛ̌ a ka sixu zán Biblu dó kplɔ́n lee nugbǒɖiɖɔ xɔ akwɛ sɔ́ é vǐ towe lɛ gbɔn?

⁷ Vǐ lɛ ɖesu ɖó na kplɔ́n bo tuùn ɖɔ nugbǒɖiɖɔ nyí  nǔ taji ɖé. Mɛjitɔ́ lɛ sixu zán Biblu dó kplɔ́n enɛ ye. Kpɔ́ndéwú nyanya mɛ ɖěɖee ma ɖɔ nugbǒ ǎ lɛ é tɔn ɖò Biblu mɛ: Akani wá huzu ajotɔ́ ɖé; Gehazíi ɖó adingban bo na mɔ tɛn dó yí akwɛ; bɔ Judasi fin akwɛ, bɔ ɖò nukɔnmɛ ɔ, é sà Jezu yí kpatagan kwɛ 30.—Jozuwée 6:17-19; 7:11-25; 2 Axɔsu lɛ 5:14-16, 20-27; Matie 26:14, 15; Jaan 12:6.

⁸ Kpɔ́ndéwú ɖagbe mɛ ɖěɖee ɖɔ nugbǒ lɛ é tɔn gègě lɛ́vɔ ɖò Biblu mɛ: Jakɔbu byɔ ɖò vǐ sunnu tɔn lɛ sí ɖɔ ye ni sɔ́ akwɛ e ye mɔ ɖò ati yetɔn mɛ lɛ é yì jó; Jɛfutée kpo vǐ nyɔnu tɔn kpo ɖè akpá e Jɛfutée dó nú Mawu é; bɔ Jezu ɖɔ nugbǒ ɖò ninɔmɛ e tlɛ vɛwǔ lɛ é mɛ. (Bǐbɛ̌mɛ 43:12; Hwɛɖɔtɔ́ lɛ 11:30-40; Jaan 18:3-11) Kpɔ́ndéwú enɛ lɛ sixu d’alɔ vǐ lɛ bɔ ye na mɔ nukúnnú jɛ lee nugbǒɖiɖɔ xɔ akwɛ sɔ́ é mɛ.

9. Enyi mɛjitɔ́ lɛ nɔ ɖɔ nugbǒ ɔ, nɛ̌ é ka na d’alɔ vǐ yetɔn lɛ gbɔn?

⁹ Nugbodòdó Biblu tɔn taji elɔ sixu kplɔ́n nùɖé mɛjitɔ́ lɛ: “Hwi mɛ e nɔ kplɔ́n nǔ mɛ ɖě lɛ ɔ, etɛwu a ma ka nɔ kplɔ́n nǔ hwiɖée ǎ? A nɔ ɖɔ nú mɛ lɛ ɖɔ è ma jɛ ajo ó; etɛwu hwiɖesunɔ ka nɔ jɛ ajo?” (Hlɔmanu lɛ 2:21) Enyi mɛjitɔ́ lɛ nɔ ɖɔ vo bo nɔ wà vo ɔ, vǐ lɛ nɔ tuùn. Enyi mǐ nɔ ɖɔ nú vǐ mǐtɔn lɛ ɖɔ ye ni nɔ ɖɔ nugbǒ, bɔ mǐdɛɛ lɛ ma ka nɔ ɖɔ nugbǒ ǎ ɔ, nǔ lɛ na fán dó ye. É na bo tlɛ nyí nǔ kpɛví kpɛví lɛ mɛ wɛ mɛjitɔ́ lɛ nɔ ɖó nùvú ɖè, bonu vǐ lɛ ɖó ayi wu ɔ, ye lɔ na ɖibla wà nǔ ɖokpo ɔ. (Xà Luki 16:10.) Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, enyi vǐ lɛ mɔ ɖɔ mɛjitɔ́ yetɔn lɛ nɔ ɖɔ nugbǒ ɔ, enɛ sixu d’alɔ ye bɔ ye na nyí mɛjitɔ́ ɖejid’ewu lɛ hwenu e yeɖesunɔ na ɖó vǐ yetɔn lɛ é.—Nùnywɛxó 22:6; Efɛzinu lɛ 6:4.

10. Ðò xóɖɔɖókpɔ́ xá Klisanwun hàtɔ́ mǐtɔn lɛ hwenu ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixu nɔ ɖɔ nugbǒ gbɔn?

¹⁰ Mǐ ɖó na nɔ lɛ́ ɖɔ nugbǒ nú nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu mǐtɔn Klisanwun lɛ kpo. Blewun jɛn xóɖɔɖókpɔ́ ayihɔngbe ayihɔngbe tɔn sixu byɔ mɛnuɖiɖɔ kpo jidómɛ kpo mɛ. Enyi mǐ nɔ vɔ́ xó e mǐ ma tuùn dò tɔn ǎ é ɖɔ ɔ, é sixu nyí ɖɔ adingban fúnfún kpé wɛ mǐ ɖè. É na nyɔ́ hugǎn ɖɔ mǐ ni nɔ “hɛn nu” mǐtɔn. (Nùnywɛxó 10:19) Nugbǒɖiɖɔ nyí ɖɔ mǐ ɖó na nɔ ɖɔ nǔ ɖebǔ e mǐ lin, tuùn alǒ sè kpowun é ǎ. Enyi nǔ e mǐ jló na ɖɔ é tlɛ nyí nugbǒ ɔ, é sixu nɔ ma kàn mǐ, alǒ é sixu nɔ ma ɖò dandan kabǐ nyí xomɛnyínyɔ́nú ɖɔ mǐ ni vɔ́ ɖɔ. (1 Tɛsalonikinu lɛ 4:11) Mɛɖé lɛ nɔ dó mɛmasi xógbe bo nɔ ba hwɛjijɔ ɖɔ: “Nugbǒ ɖɔ wɛ jɛn un ɖè kpowun.” Amɔ̌, ɖó mǐ nyí togun Jehovah tɔn wutu ɔ, mǐ nɔ ba ɖɔ xógbe mǐtɔn lɛ ni nɔ nyɔ́ sè bo nɔ dɔn mɛ hwebǐnu.—Xà Kolosinu lɛ 4:6.

11, 12. (a) Nú mɛɖé hu hwɛ, bo ma lɛ́ ɖɔ nǔ e é wà é nugbǒ tɔn ǎ ɔ, nɛ̌ enɛ ka nɔ zɔ́n bɔ xó ɔ nɔ nyla d’eji gbɔn? (b) Nǔ tɛ lɛ mɔ̌ mǐ ka sixu kanbyɔ? (c) Nɛ̌ mǐ ka sixu nɔ ɖɔ nugbǒ nú tutoblonunu Jehovah tɔn gbɔn?

¹¹ Jehovah sɔ́ azɔ̌ d’así nú mɛxo agun tɔn lɛ ɖɔ ye ni d’alɔ agun ɔ. Enyi mǐ nɔ ɖɔ nugbǒ nú mɛxo agun tɔn lɛ ɔ, é nɔ bɔwǔ nú ye bɔ ye na d’alɔ mǐ. Etɛwu? Enyi a ɖò azɔn jɛ wɛ bo yì dotóo ɖé gɔ́n ɔ, a na hwla nǔ e ɖò wiwa we wɛ lɛ é ɖé lɛ d’è wɛ à? Enyi a wà mɔ̌ ɔ, nɛ̌ é ka sixu d’alɔ we gbɔn? Mɔ̌ ɖokpo ɔ, enyi mǐ wà nǔ syɛnsyɛn ɖé nyì dò ɔ, mǐ ɖó na ɖó adingban ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, mǐ ɖó na yì mɔ mɛxo agun tɔn lɛ, bo ɖɔ nugbǒ tɔn nú ye. (Ðɛhan 12:3; Mɛsɛ́dó 5:1-11) Dìn ɔ, mǐ ni lin tamɛ dó ninɔmɛ ɖevo wu: Enyi a mɔ bɔ xɔ́ntɔn  towe wà nǔ syɛnsyɛn ɖé nyì dò ɔ, etɛ a ka na wà? (Levíi ví lɛ 5:1) A na ɖɔ: “Nú un nyí xɔ́ntɔn tɔn dóó ɔ, un na hɛn xó enɛ dó xomɛ” wɛ à? Alǒ, a ka na flín ɖɔ mɛxo agun tɔn lɛ ɖò finɛ, bo na d’alɔ ɛ bɔ é na mɔ tɛn dó jla kancica e ɖò é kpo Jehovah kpo tɛntin é ɖó, lobo bló b’ɛ na syɛn d’eji à?—Eblée lɛ 13:17; Jaki 5:14, 15.

¹² Mǐ ɖó na nɔ lɛ́ ɖɔ nugbǒ nú tutoblonunu Jehovah tɔn, hwenu e mǐ ɖò nǔ wlan dó gbeɖiɖówema lɛ jí wɛ é, ɖi hwenu e mǐ ɖò azɔ̌ e mǐ wà ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ é sín gbè ɖó wɛ mɔ̌ é. Mǐ ɖó na lɛ́ ɖɔ nugbǒ hwenu e mǐ ɖò alɔ dó wema mɛ wɛ bo na nyí gbexosin-alijitɔ́, alǒ, bo na wà sinsɛnzɔ́ ɖevo ɖebǔ é.—Xà Nùnywɛxó 6:16-19.

13. Enyi mǐ ɖò azɔ̌ wà xá Klisanwun hàtɔ́ mǐtɔn ɖé wɛ ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixu nɔ ɖɔ nugbǒ gbɔn?

¹³ Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu lɛ kpo ɖó na wlú ajɔ̌wiwaxó lɛ ɖó kpɔ́ xá Mawu sínsɛ́n ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ ɖó na nɔ wà ajɔ̌ hwenu e mǐ ɖò Kpléxɔ Axɔsuɖuto ɔ tɔn mɛ alǒ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ é ǎ. Mǐ ɖó na nɔ lɛ́ ɖu lè ɖò nɔví sunnu alǒ nɔví nyɔnu mǐtɔn lɛ jí ɖò ajɔ̌wiwa linu ǎ. Enyi a yí Kúnnuɖetɔ́ lɛ dó azɔ̌mɛ hǔn, nɔ sú akwɛ azɔ̌watɔ́ towe lɛ dó ganmɛ, nɔ na ye akwɛ e sín akpá a dó nú ye é, lobo nɔ lɛ́ na lè ɖebǔ e sɛ́n byɔ lɛ é ye. Dotóoxwé kwɛ lɛ súsú ye, alǒ, gbɔjɛhwenu kwɛ lɛ súsú ye lɔ sixu ɖ’emɛ. (1 Timɔtée 5:18; Jaki 5:1-4) Enyi Kúnnuɖetɔ́ hàtɔ́ ɖé wɛ yí we dó azɔ̌mɛ ɔ, a ɖó na ɖó nukún ɖɔ é na kpɔ́n wewé ɖé bo gbò dó wiwi mɛ nú we ǎ. (Efɛzinu lɛ 6:5-8) Mɔ nǔ jɛ wu ɖɔ emi wà azɔ̌ nú ganxixo nabi e sín gbeta kɔn mi wá é, bo ka lɛ́ wà azɔ̌ e sín akwɛ è nɔ sú emi é.—2 Tɛsalonikinu lɛ 3:10.

14. Cobonu Klisanwun lɛ na jɛ ajɔ̌ wà ɖó kpɔ́ jí ɔ, etɛ ye ka ɖó na wà?

 ¹⁴ Enyi mǐ ɖó gbè kpɔ́ xá nɔví sunnu alǒ nɔví nyɔnu ɖé bo na wà ajɔ̌ ɖó kpɔ́ ɔ ka ló? Enɛ sixu byɔ ɖɔ mǐ ni zán akwɛ d’emɛ, alǒ, nya akwɛ. Ðò ninɔmɛ mɔhun lɛ mɛ ɔ, é na nyɔ́ tawun ɖɔ è ni zán nugbodòdó Biblu tɔn elɔ: Mi wlan nǔ lɛ bǐ dó wema jí! Hwenu e gbeyiɖɔ Jelemíi xɔ gle ɖé é ɔ, é bló gle ɔ sín wema ɖó wè jí, bɔ kúnnuɖetɔ́ lɛ d’alɔ mɛ, bɔ é sɛ̀ wema wè lɛ bǐ xwè nú sɔgudo. (Jelemíi 32:9-14; lɛ̌ kpɔ́n Bǐbɛ̌mɛ 23:16-20.) Mɛɖé lɛ nɔ mɔ ɖɔ wema ɖé winwlan ɖ’ayǐ sixu cí ɖɔ emi kún ɖeji dó nɔví emitɔn wu ó ɖɔhun. Amɔ̌, è na ɖɔ nugbǒ ɔ, wema winwlan ɖ’ayǐ sixu zɔ́n bɔ è na nyì alɔ nú nukúnnú ma mɔ jɛ mɛɖée mɛ, xomɛsin kpo gbemanɔkpɔ́ lɛ kpo. É na bo tlɛ nyí ɖò ajɔ̌wiwa linu ɔ, nɔ flín ɖɔ fífá agun ɔ tɔn ɖò taji tawun hú ajɔ̌xó ɖebǔ.—1 Kɔlɛntinu lɛ 6:1-8; kpɔ́n Tinmɛ E Ðò Vivɔnu É 30gɔ́ ɔ.

15. Nɛ̌ adingban ɖiɖó ɖò ajɔ̌wiwa linu ka nɔ cí nú Jehovah?

¹⁵ Mǐ ɖó na nɔ ɖɔ nugbǒ nú mɛ lɛ bǐ kaka jɛ mɛ ɖěɖee ma tlɛ nyí Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn ǎ lɛ é jí. É ɖò taji nú Jehovah tawun ɖɔ mǐ ni nɔ ɖɔ nugbǒ. “Nǔdagan e ma sɔgbe ǎ é nɔ vɛ́ mɔ nú Mawu Mavɔmavɔ, nǔdagan e ka sɔgbe é nɔ nyɔ́ mɔ n’i.” (Nùnywɛxó 11:1; 20:10, 23) Ðò Biblu sín táan mɛ ɔ, è nɔ zán nǔdagan lɛ hwɛhwɛ ɖò ajɔ̌wiwa linu. Amɔ̌, ajɔ̌tɔ́ ɖé lɛ nɔ táfú axisinɔ yetɔn lɛ bo nɔ sà nǔ e hwe hú akwɛ e axisinɔ yetɔn lɛ sú é nú ye, alǒ, nɔ bló bɔ ye nɔ sú axɔ́ hú ee ye ɖó na sú é. Égbé ɖesu ɔ, adingban ɖiɖó gbakpé ɖò ajɔ̌wiwa linu tawun. Lee Jehovah gbɛ́ wǎn nú adingban  ɖiɖó gbɔn wá yì é ɔ, mɔ̌ jɛn é lɛ́ gbɛ́ wǎn na gbɔn ɖò égbé.

16, 17. Adingban ɖiɖó alɔkpa tɛ lɛ mǐ ka ɖó na nyì alɔ na?

¹⁶ Mǐ bǐ wɛ ninɔmɛ e mɛ mǐ sixu ɖó adingban ɖè é nɔ kpannukɔn; é sixu nyí hwenu e mǐ ɖò azɔ̌ ɖé ba wɛ é, hwenu e mǐ ɖò alɔ dó axɔsuzɔ́wema ɖé mɛ wɛ é, alǒ, ɖò tɛnkpɔn wemaxɔmɛ tɔn ɖé hwenu. Mɛ gègě nɔ lin ɖɔ nùɖé kún nyla ɖ’emɛ ɖɔ è ni ɖó adingban, dó sìn nǔ lɛ jí, alǒ, na xósin mɛbíblɛ́ tɔn lɛ ó. Enɛ ka nɔ kpaca mǐ ǎ. Biblu ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ ɖò azǎn gudogudo tɔn gbɛ̀ elɔ tɔn lɛ mɛ ɔ, “gbɛtɔ́ lɛ na nɔ ba ɖɔ emitɔn jɛn na nyɔ́; ye na nɔ yí wǎn nú akwɛ; . . . ye na nɔ gbɛ́ wǎn nú ɖagbewiwa.”—2 Timɔtée 3:1-5.

¹⁷ Hweɖelɛnu ɔ, é sixu cí ɖɔ mɛ e ma nɔ ɖɔ nugbǒ ǎ lɛ é wɛ nɔ yì nukɔn ɖò gbɛ̀ égbé tɔn ɔ mɛ ɖɔhun. (Ðɛhan 73:1-8) Nugbǒɖiɖɔ Klisanwun ɖé tɔn sixu zɔ́n bɔ azɔ̌ gblé dó è, é na ba akwɛ kpò, alǒ, è na doya n’i ɖò azɔ̌ tɔn jí. Amɔ̌, vɔsisa ɖebǔ e nugbǒɖiɖɔ nɔ byɔ lɛ é xɔ akwɛ. Etɛwu?

18. Etɛwu nyikɔ ɖagbe ɖé ɖiɖó ka xɔ akwɛ tawun?

¹⁸ Nú è tuùn mɛ ɖɔ è nyí nugbǒɖɔtɔ́ bo lɛ́ nyí mɛ ɖejid’ewu ɖé ɔ, nǔ xɔ akwɛ ɖé wɛ, bo ka hán ɖò gbɛ̀ elɔ mɛ. Mǐ mɛ ɖokpo ɖokpo wɛ ali hun na bɔ mǐ na ɖó nyikɔ enɛ ɖò ta. (Micée 7:2) Nugbǒ ɔ, mɛɖé lɛ sixu ko we ɖó nugbǒ e a nɔ ɖɔ é wu, bo sixu ylɔ we ɖɔ xlonɔ. Amɔ̌, nugbǒ e a nɔ ɖɔ é na sù mɛ ɖevo lɛ sín nukúnmɛ, bɔ ye na ɖeji dó wǔ we. Gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ ɔ, è tuùn Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ ɖɔ ye nɔ ɖɔ nugbǒ. Azɔ̌watɔ́ ɖé lɛ nɔ ba na yí Kúnnuɖetɔ́ lɛ dó azɔ̌mɛ, ɖó ye tuùn ɖɔ ye na nɔ ɖɔ nugbǒ  wutu. Azɔn gègě wɛ è ko nya mɛ ɖevo lɛ sín azɔ̌mɛ, ɖó nugbǒmaɖɔ wutu bo ka jó Kúnnuɖetɔ́ lɛ dó.

19. Nɛ̌ nugbǒɖiɖɔ ka nɔ wà ɖagbe nú xɔ́ntɔn e a zun xá Jehovah é gbɔn?

¹⁹ Nugbǒɖiɖɔ ɖò nǔ bǐ mɛ na zɔ́n bɔ a na ɖó ayixa ɖagbe ɖé kpo fífá ayi mɛ tɔn kpo. Mǐ sixu cí Pɔlu ɖɔhun, é wlan ɖɔ: “Mǐ ɖeji ɖɔ ayixa mǐtɔn mɛ́.” (Eblée lɛ 13:18) Ee ɖò taji hugǎn bǐ é wɛ nyí ɖɔ Tɔ́ mǐtɔn wanyiyinɔ Jehovah na ɖó ayi gǎn e dó wɛ mǐ ɖè, bo na ɖɔ nugbǒ ɖò nǔ bǐ mɛ lɛ é wu, bɔ é na lɛ́ sù nukún tɔn mɛ.—Xà Ðɛhan 15:1, 2; Nùnywɛxó 22:1.