Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

Ali ɔ, Nugbǒ ɔ, Gbɛ̀ Ɔ

Ali ɔ, Nugbǒ ɔ, Gbɛ̀ Ɔ

Wɛnɖagbe sise na ko nɔ hun xomɛ nú we. Wɛnɖagbe taji ɖé ka tíìn nú hwi kpo mɛvívɛ́ towe lɛ kpo nugbǒ.

Wɛnɖagbe enɛ ɔ ɖò Biblu mɛ, wema ɖé wɛ bɔ Jehovah Mawu Gbɛɖotɔ́ ɔ zɔ́n, bɔ è wlan sín xwè mɔkpan ɖíe. Ðò wema elɔ mɛ ɔ, mǐ na sɔ́ ayi ɖó wema Biblu tɔn ɛnɛ jí, bɔ wɛnɖagbe titewungbe lɛ ɖò ye mɛ nú mǐ mɛ bǐ. Sunnu ɖěɖee Mawu zán dó wlan ye lɛ é sín nyikɔ wɛ è ɖó nú ye, ye wɛ nyí Matie, Maki, Luki kpo Jaan kpo.

Mɛ gègě nɔ ylɔ tan ɛnɛ enɛ lɛ ɖɔ Wɛnɖagbe ɛnɛ lɛ. Ɛnɛ lɛ bǐ wɛ ɖɔ xó dó wɛnɖagbe e kúnkplá Jezu é wu, é wɛ nyí ɖɔ Jezu wɛ nyí mɛ e jí Mawu hɛn hwlɛngán gbɔn é, bɔ ɖó éyɛ wɛ nyí Axɔsuɖuto Mawu Tɔn sín Axɔsu wutu ɔ, é na na nyɔna mavɔmavɔ mɛ e ɖi nǔ n’i lɛ é bǐ.​—Maki 10:17, 29, 30; 13:13.

ANIWU WEMA WƐNÐAGBE TƆN LƐ KA NYÍ ƐNƐ?

A sixu ko kàn nǔ e wu Mawu sɔ́ d’ayi mɛ nú mɛ ɛnɛ, bɔ ye wlan gbɛzán Jezu tɔn kpo nùkplɔnmɛ tɔn lɛ kpo sín tan é byɔ hwiɖée kpɔ́n.

Nǔ e Jezu ɖɔ lɛ é kpo nǔ e é wà lɛ é kpo sín tan vovo enɛ lɛ ɖó lè gègě nú mǐ. Mǐ ni ɖɔ ɖɔ sunnu ɛnɛ ɖò te ɖò mɛ̌si nukúnɖeji ɖé sín akpá. Nya e ɖò nukɔn mɛ̌si ɔ tɔn é nyí denuzɔ́watɔ́. Mɛ e ɖò ɖisixwé n’i é nyí dotóo. Nya e ɖò amyɔ tɔn xwé bo ɖò tó ɖó è wɛ é nyí hwehutɔ́ bo lɛ́ nyí mɛ̌si ɔ sín xɔ́ntɔn vívɛ́. Bɔ mɛ ɛnɛgɔ ɔ e ɖò gudo n’i é nyí nùkpɔntɔ́ ɖé bo ka kpó ɖò winnyawinnya mɛ hú mɛ ɖě lɛ. Ye mɛ ɛnɛ lɛ bǐ nyí ayijlɔjlɔnɔ, bɔ nǔ vovo jí wɛ ye mɛ ɖokpo ɖokpo sín ayi ka ɖè. Enyi ye mɛ ɖokpo ɖokpo wlan nǔ e mɛ̌si ɔ ɖɔ lɛ é kpo nǔ e é wà lɛ é kpo sín tan ɔ, mɔjɛmɛ vovo wɛ na ɖò tan ɛnɛ lɛ mɛ. Enyi mǐ gbéjé tan ɛnɛ lɛ bǐ kpɔ́n, bo hɛn lee linlin lɛ alǒ gǒflɛ́mɛ lɛ gbɔn vo dó yeɖée gbɔn é d’ayi mɛ ɔ, mǐ hɛn ɔ mǐ na ɖó mɔjɛmɛ nǔ e mɛ̌si ɔ ɖɔ lɛ é kpo nǔ e é wà lɛ é kpo tɔn mlɛ́mlɛ́. Enɛ xlɛ́ lè e mǐ sixu mɔ ɖò gbɛzán Jezu e nyí Mɛ̌si Ðaxó ɔ é tɔn sín tan vovo ɛnɛ lɛ mɛ é.

Denuzɔ́watɔ́ ɔ jló bo na dɔn mɛ e nyí Jwifu lɛ é, enɛ wu ɔ, é xò nùkplɔnmɛ alǒ nǔ e jɛ lɛ é ɖé lɛ kplé ɖò alɔkpa ɖé mɛ bo na mɔ tɛn dó d’alɔ tóɖóétɔ́ taji enɛ lɛ. Dotóo ɔ tɛɖɛ̌ lee è gbɔ azɔn nú azinzɔnnɔ lɛ alǒ sékunɔ lɛ gbɔn é jí, enɛ wu ɔ, é jó nǔ e denuzɔ́watɔ́ ɔ wlan é ɖé lɛ dó alǒ xwlé ye mɛ ɖò alɔkpa ɖevo mɛ. Xɔ́ntɔn vívɛ́ ɔ tɛɖɛ̌ lee nǔ nɔ cí nú mɛ̌si ɔ é kpo jijɔ tɔn lɛ kpo jí. Mɛ winnyawinnya ɔ lɛ̀ xó gle ǎ, tan éyɛtɔn ɖò klewun hú ɖě lɛ. É ɖò mɔ̌ có, tan ye mɛ ɖokpo ɖokpo tɔn sɔgbe. Enɛ xlɛ́ lee gbɛzán Jezu tɔn sín tan ɛnɛ lɛ bǐ zɔ́n bɔ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e mǐ ɖó dó azɔ̌ tɔn lɛ, nùkplɔnmɛ tɔn lɛ kpo jijɔ tɔn lɛ kpo jí é gɔ́ngɔ́n d’eji gbɔn é tawun.

Mɛ lɛ sixu nɔ ɖɔ ‘Wɛnɖagbe Matie tɔn’ alǒ ‘Wɛnɖagbe Jaan tɔn.’ Xógbe enɛ lɛ sɔgbe, ɖó “Wɛnɖagbe e ɖɔ xó dó Jezu Klisu . . . wu ɔ” wɛ ɖò ye mɛ ɖokpo ɖokpo mɛ. (Maki 1:1) É ɖò mɔ̌ có, ɖò ali e gbló ada hú mɔ̌ é ɖé nu ɔ, wɛnɖagbe bǔte ɖokpo wɛ tíìn dó Jezu wu, lobo ɖò tan ɛnɛ mɛ.

Xó Mawu Tɔn kplɔntɔ́ gègě wɛ ko sɔ́ nǔ e jɛ bo ɖò Matie, Maki, Luki kpo Jaan kpo mɛ lɛ é ɖejlɛdoɖewu, lobo tò ye. Ðò xwè 170 H.M. mɔ̌ ɔ, wemawlantɔ́ Silíinu Tatian tɛnkpɔn bo wà mɔ̌. É yí gbè ɖɔ wema ɛnɛ enɛ lɛ sɔgbe bo lɛ́ gosin Mawu gɔ́n, bɔ é tò gbɛzán Jezu tɔn kpo sinsɛnzɔ́ tɔn kpo sín tan kplé ɖebɔdoɖewu dó wema ɖé mɛ, bɔ è nɔ ylɔ ɖɔ Diatessaron.

Nǔ mɔhun wɛ wema Jezu: Ali ɔ, Nugbǒ ɔ, Gbɛ̀ ɔ bló, amɔ̌ éyɛ sɔgbe bo lɛ́ ɖò blebu hugǎn. Nǔ nyí mɔ̌, ɖó ɖò égbé ɔ, mǐ mɔ nukúnnú jɛ nǔɖɔɖ’ayǐ Jezu tɔn lɛ kpo lǒ tɔn lɛ kpo gègě sín jijɛ wu hú ɖ’ayǐ tɔn. Mɔjɛmɛ enɛ tá weziza dó nǔ e é ɖɔ lɛ é, nǔ e é wà lɛ é kpo lee nǔ lɛ jɛ ɖebɔdoɖewu gbɔn é kpo jí. Dokunkun bo ba dò nú hwexónu sín nǔ lɛ lɛ́vɔ tá weziza dó gǒflɛ́mɛ ɖé lɛ kpo linlin Biblu wlantɔ́ ɔ tɔn lɛ kpo jí. Nugbǒ ɔ, mɛɖebǔ sixu ɖɔ lě wɛ nǔ e jɛ lɛ é jɛ ɖebɔdoɖewu gbɔn dandan ǎ. Amɔ̌, wema Jezu: Ali ɔ, Nugbǒ ɔ, Gbɛ̀ Ɔ xwlé nǔ lɛ mɛ ɖò alɔkpa ɖé mɛ bɔ é ɖò jlɛ̌ jí bo lɛ́ xwè ali.

ALI Ɔ, NUGBǑ Ɔ, GBƐ̀ Ɔ

Hwenu e a na ɖò wema elɔ xà wɛ bo ɖò vivǐ tɔn ɖu wɛ é ɔ, tɛnkpɔn bo hɛn wɛn taji e ɖ’emɛ nú hwi kpo mɛvívɛ́ towe lɛ kpo é d’ayi mɛ. Flín ɖɔ Jezu Klisu ɖesunɔ ɖɔ nú mɛsɛ́dó Tɔmáa ɖɔ: “Nyɛ wɛ nyí ali ɔ, bo nyí nugbǒ ɔ, bo ka lɛ́ nyí gbɛ̀ ɔ. Mɛɖebǔ sixu yì Tɔ́ ɔ gɔ́n nyɛ mɛvo ǎ.”​—Jaan 14:6.

Wema Jezu: Ali ɔ, Nugbǒ ɔ, Gbɛ̀ Ɔ na d’alɔ we bɔ a na mɔ nǔ jɛ lee Jezu nyí “ali ɔ” bɔ xó fó gbɔn é wu. Éyɛ kɛɖɛ jí jɛn è sixu gbɔn bo sɛkpɔ Jehovah Mawu ɖò ɖɛ mɛ. Hú mɔ̌ ɔ, Jezu wɛ nyí ali e mǐ na gbɔn bo dóhwɛ gbɔ xá Mawu é. (Jaan 16:23; Hlɔmanu lɛ 5:8) Enɛ wu ɔ, Jezu kɛɖɛ jí jɛn mǐ sixu gbɔn bo ɖó kancica ɖagbe ɖé xá Mawu.

Jezu wɛ nyí “nugbǒ ɔ.” É ɖɔ xó bo lɛ́ zán gbɛ̀ sɔgbe xá nugbǒ ɔ bǐ mlɛ́mlɛ́. É bló bɔ nǔɖɔɖ’ayǐ gègě jɛnu, bo nyí “Ɛɛn” gbɔn jǐ tɔn. (2 Kɔlɛntinu lɛ 1:20; Jaan 1:14) Nǔɖɔɖ’ayǐ mɔhun lɛ d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nukúnnú jɛ azɔ̌ taji e nyí étɔn bonu linlin Mawu tɔn na dó jɛ jlɔ́ é wu.​—Nǔɖexlɛ́mɛ 19:10.

Jezu Klisu wɛ nyí “gbɛ̀ ɔ.” Gbɔn gbɛxixɔ ɔ, é wɛ nyí ɖɔ gbɛ̀ tɔn maɖóblɔ̌ ɔ kpo hun tɔn kpo e é zé jó é gblamɛ ɔ, é hun ali nú mǐ bɔ mǐ sixu mɔ “gbɛ̀ jɔ gbɛ̀ ɔ” yí, é wɛ nyí “gbɛ̀ mavɔmavɔ.” (1 Timɔtée 6:12, 19; Efɛzinu lɛ 1:7; 1 Jaan 1:7) É na lɛ́vɔ nyí “gbɛ̀ ɔ” nú gbɛtɔ́ livi mɔkpan e ko kú bɔ è ka na fɔ́n wá gbɛ̀ lɛ é, kpo nukúnɖiɖo ɔ kpo ɖɔ ye na nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖò Palaɖisi mɛ.​—Jaan 5:28, 29.

Mǐ mɛ bǐ wɛ ɖó na mɔ nukúnnú jɛ azɔ̌ e nyí Jezu tɔn bonu linlin Mawu tɔn na dó jɛ jlɔ́ é wu, b’ɛ ɖó na lɛ́ xɔ akwɛ ɖò nukún mǐtɔn mɛ. Ðɛ mǐtɔn wɛ nyí ɖɔ a ni ɖu vivǐ nǔ kpinkplɔn dó Jezu, ee nyí “ali ɔ, bo nyí nugbǒ ɔ, bo ka lɛ́ nyí gbɛ̀ ɔ” é wu tɔn.