Ee Jezu xoɖɛ zǎnmɛ kaka bɔ ayǐ hɔ́n, bɔ é wá cyan ahwanvu tɔn lɛ 12 bɔ ye na nyí mɛsɛ́dó tɔn lɛ é ɔ, nǔ na ko cikɔ n’i tawun. Ayǐ ko hɔ́n dìn, amɔ̌, hlɔnhlɔn kpó ɖò wutu tɔn, bɔ é lɛ́ jló na d’alɔ mɛ lɛ. Galilée sín só ɖé jí wɛ é wà mɔ̌ ɖè, vlafo ɖò malin-malin dó Kafaanawumu e nyí sinsɛnzɔ́ tɔn sín hɔnkàn é.

Ahwan gègě gosin fí línlín lɛ bo wá gɔ̌n tɔn. Mɛɖé lɛ gosin kaka tofɔligbé, ɖò Jeluzalɛmu kpo Judée kpo. Mɛ ɖevo lɛ gosin xùtó ɖò Tíi kpo Sidɔ́ɔn kpo gbéjí ɖò totaligbé-gbadahweji. Etɛ ba Jezu na wɛ ye ka ɖè? Ye “ja tó ɖó é gbé, bonu é na gbɔ azɔn yetɔn lɛ nú ye.” Nǔ e ka jɛ pɛ́pɛ́ é nɛ! Jezu “nɔ gbɔ azɔn nú ye mɛ bǐ.” Kpɔ́n bo! Azinzɔnnɔ lɛ bǐ wɛ jɛte. Jezu lɛ́vɔ d’alɔ “mɛ e yɛ nyanya lɛ ɖò tagba dó na wɛ lɛ” é, ye wɛ nyí mɛ ɖěɖee Satáan sín wɛnsagun nyanya lɛ ɖò ya dó na wɛ lɛ é.​—Luki 6:17-19.

Enɛ gudo ɔ, Jezu ba tɛnmɛ e jɛ wɛn kpɛɖé é ɖé ɖò só ɔ jí, bɔ ahwan ɔ kplé lɛlɛ̌ dó è. Ahwanvu tɔn lɛ, ɖò taji ɔ, mɛsɛ́dó 12 lɛ na ko ɖò akpá tɔn. Akpàkpà ɖò ye bǐ sɔ́ wɛ, bonu ye na ɖótó nùkplɔnmɛtɔ́ enɛ e kpéwú bo nɔ bló nùjiwǔ mɔhun lɛ é. Jezu xwlé xóɖiɖɔ ɖé tóɖóétɔ́ lɛ, bɔ ye bǐ ɖu lè tɔn. Sín hwenɛnu kaka jɛ dìn ɔ, gbɛtɔ́ maxamaxa ɖevo lɛ lɛ́ ɖu lè tɔn. Mǐ lɔ hɛn ɔ, mǐ na ɖu lè tɔn, ɖó é ɖɔ xó dó nugbǒ ɖěɖee gɔ́ngɔ́n lɛ é jí ɖò alixo e bɔkun bo lɛ́ ɖò wɛn é ɖé mɛ. Jezu zán nǔ e mɛ lɛ ko mɔ kpɔ́n lɛ é kpo nǔ e ye tuùn lɛ é kpo. Enɛ zɔ́n bɔ mɛ e ɖò biba na xwedó ali Mawu tɔn, bo na mɔ gbɛ̀ ɖagbe lɛ é bǐ mɔ nukúnnú jɛ linlin tɔn lɛ mɛ. Akpáxwé taji tɛ lɛ wɛ ka ɖò xóɖiɖɔ Jezu tɔn mɛ, bo bló bɔ é xɔ akwɛ sɔmɔ̌?

Mɛ bǐ wɛ nɔ ba ɖɔ nǔ ni nyɔ́ nú emi. Ee Jezu tuùn mɔ̌ é ɔ, é jlɛ́ mɛ ɖěɖee nǔ nyɔ́ na nugbǒ lɛ é bo dó bɛ́ xóɖiɖɔ tɔn na. Kpɔ́n lee enɛ na ko dɔn ayi tóɖóétɔ́ lɛ tɔn gbɔn é! Amɔ̌, nùɖé lɛ ɖó na kpaca ye.

Jezu ɖɔ: “Nǔ nyɔ́ nú mɛ e nyí wamamɔnɔ ɖò ayi mɛ lɛ [alǒ, ‘mɛ ɖěɖee tuùn ɖɔ emi ɖó hudo nǔ gbigbɔ tɔn lɛ tɔn é,’ NW], ɖó yetɔn wɛ nyí axɔsuɖuto [jixwé] tɔn. Nǔ nyɔ́ nú mɛ e ɖò aluwɛ mɛ lɛ, ɖó è na dó gbɔ nú ye. . . . Nǔ nyɔ́ nú mɛ e nǔjlɔjlɔwiwa sín xovɛ nɔ sìn, bɔ kɔ tɔn nɔ xú ye lɛ é; ɖó ye na gɔ́xò. . . . Nǔ nyɔ́ nú mɛ e doya na wɛ è ɖè, ɖó ye ɖò nǔ jlɔjlɔ wà wɛ wu lɛ, ɖó yetɔn wɛ nyí axɔsuɖuto [jixwé] tɔn. Nǔ nyɔ́ nú mi, hwenu e è wá ɖò mi zun wɛ, bo ɖò mi ɖè dó wɛ, bo ɖò nùvú bǐ ɖó dó mi nu wɛ, ɖó nyɛ wutu é. Mi j’awǎ, bo hun xomɛ.”​—Matie 5:3-12.

Ani ɖɔ wɛ Jezu ɖè bo dó ɖɔ “nǔ nyɔ́ nú mɛ”? É nyí è ɖò awǎjijɛ mɛ alǒ nukún mɛtɔn ta hɔ́n, ɖi hwenu e nùɖé víví nú mɛ é sín xó ɖɔ wɛ é ɖè ǎ. Nǔ nyɔ́ nú mɛ nugbǒ ɔ lɛ́vɔ byɔ nǔ hú mɔ̌. É wɛ nyí ɖɔ nǔ e è ɖó ɖò gbɛ̀ mɛ é nɔ kpé mɛ, bo nɔ lɛ́ jɛmɛ nú mɛ.

Jezu ɖɔ ɖɔ mɛ ɖěɖee tuùn ɖɔ emi ɖó hudo nǔ gbigbɔ tɔn lɛ tɔn, bɔ ninɔmɛ hwɛhuhu tɔn yetɔn kú wǔ nú ye, lobɔ ye wá tuùn Mawu bo sɛ̀n ɛ lɛ é wɛ nyí nyɔnanɔ nugbǒ lɛ. Enyi è na bo tlɛ gbɛ́ wǎn nú ye alǒ nɔ doya nú ye, ɖó jlǒ Mawu tɔn wiwa wu ɔ, nǔ nɔ nyɔ́ nú ye, ɖó ye tuùn ɖɔ emi ɖò xomɛ Mawu tɔn hɛn hun wɛ, bɔ é na sɔ́ gbɛ̀ mavɔmavɔ dó d’ajɔ emi.

Amɔ̌, mɛ gègě nɔ lin ɖɔ dɔkun jijɛ kpo gbɛɖuɖu kpo wɛ nɔ zɔ́n bɔ nǔ nɔ nyɔ́ nú mɛ. Nǔ vo sésé wɛ  Jezu ka ɖɔ. É zán vogbingbɔn ɖěɖee ɖó na zɔ́n bɔ tóɖóétɔ́ lɛ gègě na lin nǔ kpɔ́n é, bo ɖɔ: “Heelu mi dɔkunnɔ lɛ, ɖó mi ko mɔ nyɔna mitɔn! Heelu mi mɛ e ɖu nǔ gɔ́xò dìn lɛ é, ɖó xovɛ na wá sìn mi! Heelu mi mɛ e ɖò nǔ ko wɛ dìn lɛ é, ɖó mi na wá nɔ aluwɛ mɛ, bo na ya avǐ! Heelu mi hwenu e gbɛtɔ́ lɛ bǐ ɖò nǔ mǐtɔn ɖagbe ɖɔ wɛ é, ɖó mɔ̌ wɛ tɔ́gbó yetɔn lɛ ko bló gbɔn nú mɛ e nɔ ylɔ yeɖée ɖɔ gbeyiɖɔ Mawu tɔn lɛ é nɛ!”​—Luki 6:24-26.

Aniwu dɔkun jijɛ, nùkiko bo j’awǎ, kpo mɛ ɖevo lɛ ni ɖɔ ɖagbe mɛtɔn biba kpo ka nyí heelu sín nǔ? Ðó, hwenu e mɛɖé ɖó nǔ enɛ lɛ bɔ ye xɔ akwɛ n’i é ɔ, é sixu dovɛ̌ nú Mawu sínsɛ́n bo na ba nyɔna nugbǒ ɔ kpò. Ðiɖɔ wɛ Jezu ɖè ɖɔ è nyí wamamɔnɔ alǒ è ɖò xovɛ ɔ nɔ zɔ́n bɔ nǔ nɔ nyɔ́ nú mɛ ǎ. É ɖò mɔ̌ có, hwɛhwɛ ɔ, mɛ e nyí ɖěmaɖoɖěnanɔ é wɛ nɔ yí nùkplɔnmɛ Jezu tɔn lɛ, lobo nɔ mɔ nyɔna adodwé ɔ.

Jezu ɖɔ dó ahwanvu tɔn lɛ wu ɖɔ: “Jɛ wɛ mi nyí nú gbɛ̀ ɔ.” (Matie 5:13) É ɖò wɛn ɖɔ é kún nyí jɛ mǐtɔn e mǐ nɔ ɖu é wɛ ye nyí ó. É nyɔ́ wà ɔ, jɛ nɔ hɛn nǔ ɖó gbɛ̀ wɛ. È nɔ bɛ́ gègě tɔn ɖó vɔsakpe ɔ kpá ɖò tɛmpli Mawu tɔn mɛ, bo nɔ xú dó vɔsanú lɛ. É lɛ́ nɔte nú nǔ e gosin gblègblé alǒ nyìnyɔ̀ kàn nu é. (Levíi ví lɛ 2:13; Ezekiyɛli 43:23, 24) Ali e nu ahwanvu Jezu tɔn lɛ “nyí [jɛ] nú gbɛ̀ ɔ” ɖè é wɛ nyí ɖɔ, nǔwiwa yetɔn lɛ nɔ hɛn gbɛtɔ́ lɛ ɖó gbɛ̀, ɖó é nɔ d’alɔ ye bɔ kancica e ɖò ye kpo Jehovah kpo tɛntin é kpo walɔ ɖagbe yetɔn kpo nɔ nyɔ̀ ǎ. Wɛn e ye nɔ jla é sixu xɔ gbɛ̀ nú mɛ e nɔ yí lɛ é bǐ.

Jezu lɛ́vɔ ɖɔ nú ahwanvu tɔn lɛ ɖɔ: “Mi wɛ nyí weziza nú gbɛ̀ ɔ.” È nɔ tá zogbɛ́n bo nɔ sɔ́ ɖó xasun glɔ ǎ, loɔ, nǔ ta fí e é na nɔ bo na sixu na weziza é wɛ è nɔ sɔ́ ɖó. Enɛ wu ɔ, Jezu byɔ mǐ ɖɔ: “Weziza mitɔn ni bo hɔ́n ɖò gbɛtɔ́ lɛ nukɔn, bonu ye ni mɔ nǔɖagbewiwa mitɔn lɛ, bo na dó kpa susu nú Tɔ́ mitɔn e ɖò [jixwé] é.”​—Matie 5:14-16.

Sinsɛngán Jwifu lɛ tɔn lɛ nɔ kpɔ́n Jezu dó mɔ Mawu Sɛ́n ɔ gbatɔ́, bo ko bla gbě tɔn azǎnví elɔ lɛ mɛ bo na hu i. Enɛ wu ɔ, Jezu ɖɔ ɖò agbawungba ɖɔ: “Mi ma vɛdo ɖɔ un wá, bo na sú Mɔyizisɛ́n lɛ, abǐ nùkplɔnmɛ gbeyiɖɔ Mawu tɔn lɛ tɔn dó wɛ sín ó. Loɔ, un wá, bo na bló, bɔ sɛ́n ɔ na sɔgbe.”​—Matie 5:17.

 Nugbǒ ɔ, Jezu ɖó sísí ɖaxó nú Mawu Sɛ́n ɔ, bo byɔ mɛ ɖevo lɛ ɖɔ ye lɔ ni wà mɔ̌. Ðò ali enɛ nu ɔ, é ɖɔ: “Mɛ e na gbà sɛ́n kpɛví títí ɖokpo ɖò sɛ́n enɛ lɛ mɛ, lobo na lɛ́ kplɔ́n mɛ ɖevo lɛ ɖɔ ye lɔ ni bló gbɔn mɔ̌ ɔ, mɛ enɛ ɔ na sɔ atɛ́n ɖò axɔsuɖuto [jixwé] tɔn mɛ ǎ.” Nǔ e ɖɔ wɛ é ɖè é wɛ nyí ɖɔ mɛ mɔhun na byɔ Axɔsuɖuto ɔ mɛ ǎ. É lɛ́ ɖɔ: “Loɔ, mɛ e na nyì sɛ́n enɛ lɛ, lobo na kplɔ́n mɛ ɖevo lɛ ɖɔ ye lɔ ni bló gbɔn mɔ̌ ɔ, mɛ enɛ ɔ na xɔ susu ɖò axɔsuɖuto [jixwé] tɔn mɛ.”​—Matie 5:19.

Jezu tlɛ lɛ́ ɖè linlin ɖěɖee nɔ sísɛ́ mɛ bɔ è nɔ t’afɔ Mawu Sɛ́n ɔ jí é gbà. Ee Jezu ɖɔ ɖɔ Sɛ́n ɔ ɖɔ “Ma hu mɛ ó,” gudo é ɔ, é ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Mɛɖebǔ sìn xomɛ dó nɔzo tɔn ɔ, é jɛxa ɖɔ è ni ɖɔhwɛ xá mɛ enɛ.” (Matie 5:21, 22) Xomɛ sìnsìn dó mɛ ɖevo nyla tawun, vlafo é sixu zɔ́n bɔ è hu mɛ. Enɛ wu ɔ, Jezu tinmɛ bǎ e mɛ è ɖó na tɛnkpɔn bo xò fífá kàn ɖó é, bo ɖɔ: “Enyi a wá vɔsakpe nukɔn, bo ja nùɖé xwlé Mawu gbé, bo flín ɖɔ hwɛgbe ɖé ɖò nɔzo emitɔn kpo emi kpo tɛntin hǔn, jǒ vɔsanú e xwlé Mawu gbé wɛ a ja ɔ dó nyì vɔsakpe ɔ kɔn, bo yì dóhwɛ gbɔ xá nɔzo towe hwɛ̌; enɛ ɔ gudo ɔ, lɛkɔ bo wá zé vɔsanú towe xwlé Mawu.”​—Matie 5:23, 24.

Gbetakɛ́n ɖevo ɖò Sɛ́n ɔ mɛ bo ɖɔ xó dó agalilɛ wu. Jezu tinmɛ ɖɔ: “Mi ka sè ɖɔ: ‘Ma lɛ̀ aga ó.’ Loɔ, nyɛ ɖò ɖiɖɔ nú mi wɛ ɖɔ: mɛɖé kpɔ́n nyɔnu ɖé bo ɖò linlin wɛ na ɖóxó xá ɛ ɔ, é ko lɛ̀ aga xá nyɔnu enɛ ɖò ayi mɛ xóxó.” (Matie 5:27, 28) É nyí linlin blíblí ɖé gbɔn ayi mɛtɔn mɛ dín kpowun xó ɖɔ wɛ Jezu ɖè ǎ; é nyɔ́ wà ɔ, lee é nyla sɔ ɖɔ è ni ‘ɖò kpinkpɔn wɛ’ é jí tɛɖɛ̌ wɛ é ɖè. Hwɛhwɛ ɔ, jlǒ xóɖóxámɛ tɔn nɔ wá nú mɛ hwenu e è ɖò kpinkpɔn wɛ gbɛmɛ é. Enɛ gudo ɔ, enyi ali tɔn hun ɔ, é sixu dɔn mɛ dó agalilɛ mɛ. Nɛ̌ mɛɖé ka sixu gbò kpò nyì ali jí nú enɛ, b’ɛ ma na jɛ ǎ gbɔn? É sixu byɔ ɖɔ è ni ɖè afɔ syɛnsyɛn ɖé lɛ. Jezu ɖɔ: “Enyi nukún towe ɖisixwé tɔn ɔ na dɔn we dó nǔ nyanya mɛ hǔn, ɖè síìn, bo sɔ́ nyì gbě. . . . Enyi alɔ towe ɖisi ɔ na dɔn we dó nǔ nyanya mɛ hǔn, sɛ́n síìn, bo sɔ́ nyì gbě.”​—Matie 5:29, 30.

Mɛɖé lɛ tíìn bɔ bonu ye na dó sixu hwlɛn gbɛ̀ yetɔn ɔ, ye yí gbè bo sɔ́ wǔjɔnú agbaza yetɔn tɔn e j’azɔn syɛnsyɛn é ɖé dó savɔ̌. Jezu ɖɔ ɖɔ é ɖò taji tawun ɖɔ è ni sɔ́ nǔ ɖebǔ, é na bo tlɛ nyí nǔ e xɔ akwɛ sɔ nukún alǒ alɔ é “sɔ́ nyì gbě,” bo na mɔ tɛn dó nyì alɔ nú linlin blíblí lɛ kpo nǔ e ye nɔ dɔn nyì ayǐ lɛ é kpo. É ka sɔgbe ɖɔ mǐ ni wà mɔ̌ nugbǒ. Jezu tinmɛ ɖɔ: “Enyi ɖɔ a gbɔ bonu nùɖé hwe ɖò wutu towe ɔ, é nyɔ́ nú we hú nǔ lɛ bǐ ni sɔgbe ɖò wutu towe, bɔ è na sɔ́ hwiɖesunɔ ɔ bǐ kpéte nyì dó [Jeyɛnu] mɛ” (Jeyɛnu ɔ wɛ nyí zunkɔ́ta e zunkɔ́ nɔ ɖò jiji ɖè wɛ ɖò dǒ Jeluzalɛmu tɔn lɛ gudo é), enɛ nɔte nú kún súsú dó nú mɛ kaka sɔyi.

Jezu lɛ́vɔ ɖè wě xá mɛ dó lee è na wà nǔ kpo mɛ e nɔ ba nǔɖɔ mɛ alǒ nɔ ba na hɛn nǔ gblé dó mɛ wu lɛ é kpo gbɔn é jí. É ɖɔ: “Mɛɖé wà nǔ nyanya nú we hǔn, ma ba hlɔn tɔn ó; enyi mɛɖé xò tómɛ nú we dó ɖisixwé hǔn, lilɛ amyɔxwé ɔ n’i.”  (Matie 5:39) Ðiɖɔ wɛ é ɖè ɖɔ è kún na jɛ ahwan mɛɖée alǒ xwédo mɛtɔn jí, hwenu e nǔ nyanya ba mɛ é ó ǎ. É nyí tómɛ e è xò nú mɛ, bo na dó sixu gblewu mɛ syɛnsyɛn alǒ hu mɛ é xó wɛ Jezu ɖɔ ǎ; é nyɔ́ wà ɔ, winnya didó mɛ xó ɖɔ wɛ é ɖè. Ðiɖɔ wɛ é ɖè ɖɔ, enyi mɛɖé tɛnkpɔn bo na dɔn hun alǒ nǔdindɔn nyì ayǐ, vlafo gbɔn tómɛ nùjɔnǔ xixo nú mɛ alǒ xógbe winnya dó mɛ tɔn lɛ zinzan gblamɛ hǔn, è ni ma ba hlɔn ó.

Wěɖexámɛ enɛ sɔgbe xá sɛ́n e Mawu na ɖɔ è ni yí wǎn nú nɔzo mɛtɔn é. Enɛ wu ɔ, Jezu ɖɔ nú tóɖóétɔ́ lɛ ɖɔ: “Mi yí wǎn nú kɛntɔ́ mitɔn lɛ. Mi xoɖɛ dó mɛ e nɔ dónu mi lɛ é jí. Mi wà ɖagbe nú mɛ e nɔ gbɛ́ wǎn nú mi lɛ, bo xoɖɛ ɖagbe nú mɛ e nɔ ɖè dó mi bo nɔ doya nú mi lɛ.” É na hwɛjijɔ ɖaxó e wu nǔ ɖó na nyí mɔ̌ é, bo ɖɔ: “Enɛ ɔ, mi na nyí Tɔ́ mitɔn e ɖò [jixwé] ɔ sín vǐ, ɖó éyɛ nɔ zɔ́n, bɔ hwesivɔ tɔn nɔ hun dó mɛ nyanya lɛ kpodo mɛ ɖagbe lɛ kpan jí.”​—Matie 5:44, 45.

Jezu sɛ̀ sìn xwè nú xóɖiɖɔ tɔn sín akpáxwé enɛ, bo ɖɔ: “Enyi mɔ̌ hǔn, mi bo yí wǎn nú mɛ bǐ, lee Tɔ́ mitɔn e ɖò [jixwé] ɔ yí wǎn nú mɛ bǐ gbɔn é.” (Matie 5:48) Gbɔn kpɔ́ndéwú Mawu tɔn xwixwedó gblamɛ ɔ, mǐ hɛn ɔ mǐ na gbló ada nú wanyiyi mǐtɔn, kaka jɛ kɛntɔ́ mǐtɔn lɛ jí. Ðò xógbe ɖevo mɛ ɔ: “Mi nɔ kú nǔblawu nú mɛ, lee Mawu Tɔ́ mitɔn nɔ kú nǔblawu nú mɛ gbɔn é.”​—Luki 6:36.

Jezu kpó ɖò xóɖiɖɔ tɔn xwlé tóɖóétɔ́ lɛ wɛ, bo ɖɔ nú ye ɖɔ: “Mi ma nɔ wà Mawuzɔ́ mitɔn lɛ ɖò agbawungba bo na dó xɔ susu ɖò gbɛtɔ́ lɛ nukɔn ó.” Jezu dóhwɛ mɛ e nɔ sɛ̀n Mawu kpo yɛmɛnuwiwa kpo lɛ é, bo ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “A ɖò nǔ na mɛ wɛ hǔn, ma bló ɖi yɛmɛnuwatɔ́ lɛ ɖɔhun ó; yedɛɛ lɛ ɖò nǔ na mɛ wɛ ɔ, gan wɛ ye nɔ ɖó.” (Matie 6:1, 2) È na nǔ mɛ ɖò nǔglɔ ɔ, é kpɔ́n te hú.

Enɛ gudo ɔ, Jezu ɖɔ: “Mi ɖò ɖɛ xò wɛ hǔn, mi ma cí yɛmɛnuwatɔ́ lɛ ɖɔhun ó; yedɛɛ lɛ nɔ yí wǎn nú te ninɔ ɖò kplɔ́ngbasá lɛ kpo alitó alitó lɛ kpo, bo nɔ ɖò ɖɛ xò wɛ, nú gbɛtɔ́ lɛ na dó mɔ ye.” É nyɔ́ wà ɔ, é ɖɔ: “A ja ɖɛ xò gbé hǔn, byɔ xɔ towe mɛ, bo sú hɔn towe dó ta, bo ɖɔ xó nú Tɔ́ towe e ɖò finɛ bɔ mɛɖé ma nɔ mɔ ǎ é.” (Matie 6:5, 6) É nyí ɖɛ e è nɔ xò ɖò agbawungba lɛ é bǐ wɛ Jezu gbɛ́ ǎ, ɖó éɖesunɔ xoɖɛ mɔhun lɛ. Ðɛ ɖěɖee è nɔ xò bo na dó hu jì nú mɛ e ɖò sise wɛ lɛ é bɔ ye na xɔ susu nú mɛ é gbɛ́ wɛ é ɖè.

É ɖè wě elɔ xá ahwan ɔ bo ɖɔ: “Mi ɖò ɖɛ xò wɛ hǔn, mi ma nɔ wlí xómaɖixó [alǒ ‘xó ɖokpo ɔ,’ NW] lɛ ɖɔ mɛ e ma nɔ sɛ̀n Mawu ǎ lɛ ɖɔhun ó.” (Matie 6:7) É nyí ɖɔ ɖɛxixo dó nǔ ɖokpo ɔ jí hwɛhwɛ nyla ɖɔ wɛ Jezu ɖè ǎ. Amɔ̌, xó e è ko kplɔ́n dó tamɛ lɛ é ‘wlíwlí ɖɔ’ hwenu e è ɖò ɖɛ xò wɛ é gbɛ́ wɛ é ɖè. Enɛ gudo ɔ, é sɔ́ ɖɛ sín kpɔ́ndéwú ɖé ɖ’ayǐ, bɔ nùbyɔbyɔ tɛnwe ɖ’emɛ. Nùbyɔbyɔ atɔn nukɔntɔn lɛ ɖexlɛ́ ɖɔ Mawu ɖó acɛ bo na ɖu gǎn, bo lɛ́ ɖè linlin Mawu tɔn lɛ xlɛ́, ye wɛ nyí ɖɔ nyikɔ tɔn ni nyí nǔ sísí alǒ nǔ mímɛ́, Axɔsuɖuto tɔn ni wá, lobonu  jlǒ tɔn ni nyí wiwa. Enyi mǐ ɖɔ xó dó nǔ enɛ lɛ jí gudo ɔ kɛɖɛ jɛn mǐ ɖó na byɔ nǔ mǐɖesunɔ tɔn lɛ, ɖi nùɖuɖu ayihɔngbe ayihɔngbe tɔn, sisɔkɛ hwɛ lɛ tɔn, tɛnkpɔn e nu è ma sixu dɛ ɖè ǎ é mɛ ma jɛ, kpo hwlɛngán mimɔ ɖò Awovi sí kpo.

Bǎ tɛ mɛ nǔɖokan mǐtɔn lɛ ka ɖó na nɔ taji nú mǐ ɖó? Jezu byɔ ahwan ɔ ɖɔ: “Mi ma kplé dɔkun ɖó ayikúngban jí fí e nǔvínúví nɔ ɖu nǔ ɖè, bɔ nǔ nɔ jɛko ɖè, bɔ ajotɔ́ nɔ tɔ́n dǒ, bo nɔ fin nǔ ɖè ɔ ó.” Xó enɛ sɔgbe tawun à cé? Nǔɖokan lɛ sixu gblé, bo ka nɔ gblé ɔ nugbǒ, lobɔ enyi mǐ ɖó ye ɔ wɛ nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ nyí nǔ ɖò Mawu nukúnmɛ ǎ. Enɛ wu ɔ, Jezu ɖɔ bɔ d’ewu ɖɔ: “Mi kplé dɔkun mitɔn lɛ ɖó [jixwé].” Mǐ sixu bló mɔ̌ gbɔn sinsɛnzɔ́ Mawu tɔn zízé ɖó tɛn nukɔntɔn mɛ ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ gblamɛ. Mɛɖebǔ sixu yí gbeji e mǐ ɖè nú Mawu é alǒ gbɛ̀ mavɔmavɔ e é nɔ hɛn wá é sín mǐ sí ǎ. Enɛ wu ɔ, xó elɔ lɛ e Jezu ɖɔ é nyí nugbǒ: “Fí ɖee dɔkun towe ɖè ɔ, finɛ wɛ ayi towe lɔmɔ̌ na nɔ.”​—Matie 6:19-21.

Bo na dó tɛɖɛ̌ nugbǒ enɛ jí ɔ, Jezu na nùjlɛdonǔwu ɖé: “Nukún towe lɛ wɛ nyí zogbɛ́n nú agbaza towe; enyi nukún towe lɛ ɖò ganji ɔ, agbaza towe bǐ na nɔ weziza mɛ. Loɔ, enyi nukún towe lɛ ma ɖò ganji ǎ ɔ, agbaza towe bǐ na nɔ zinflu mɛ.” (Matie 6:22, 23) Enyi nukún mǐtɔn, é wɛ nyí ɖɔ ayi mǐtɔn, ɖò azɔ̌ wà wɛ ganji ɔ, é nɔ cí zogbɛ́n e ɖò títá jí é ɖé ɖɔhun nú agbaza mǐtɔn. Amɔ̌, bonu nǔ na nyí mɔ̌ ɔ, nukún mǐtɔn ɖó na ɖò nǔ ɖokpo jí síí; é ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, mǐ sixu ɖó linlin agɔ dó gbɛ̀ ɔ wu. Enyi mǐ sɔ́ ayi ɖó nǔɖokan lɛ jí bo ma sɔ́ ɖó Mawu jí ǎ ɔ, “agbaza [mǐtɔn] bǐ na nɔ zinflu mɛ,” bɔ boya mǐ sixu jɛ nǔmasɔgbe lɛ wà jí.

Enɛ gudo ɔ, Jezu na kpɔ́ndéwú titewungbe ɖé: “Mɛɖé sixu sɛ̀n gǎn wè ǎ; ɖó é na gbɛ́ wǎn nú mɛɖé, bo na yí wǎn nú mɛɖé; abǐ é na setónú nú  mɛɖé, bo na vɛtoli nú mɛɖé. Mi sixu sɛ̀n Mawu bo lɛ́ sɛ̀n dɔkun ǎ.”​—Matie 6:24.

Mɛ e ɖò tó ɖó Jezu wɛ é ɖé lɛ sixu ko kàn linlin e ye ɖó na ɖó dó nǔɖokan yetɔn lɛ wu é byɔ yeɖée. Enɛ wu ɔ, é na ganjɛwu ye ɖɔ enyi ye sɔ́ sinsɛnzɔ́ Mawu tɔn ɖó tɛn nukɔntɔn mɛ ɔ, ado kún ɖó na hu ye ó. “Mi kpɔ́n xɛ lɛ; ye nɔ dó nǔkún ǎ, ye ka nɔ ya nǔkún bo nɔ bɛ́ dó agɔ̌ mɛ ǎ; có Tɔ́ mitɔn e ɖò [jixwé] ɔ ka nɔ na nùɖuɖu ye.”​—Matie 6:26.

Folowa e ɖò gbehan lɛ mɛ ɖò só ɔ ta finɛ lɛ é ka ló? Jezu ɖɔ ɖɔ “Axɔsu Salomɔ́ɔ ɖesu” kún tlɛ “ɖó avɔ sɔ ɖokpo yetɔn” ó. Etɛ enɛ ka ɖexlɛ́? “Enyi Mawu ka ba acɔ́ nú gbehan e ɖò te égbé, bɔ sɔ ɔ, è na bɛ́ dó myɔ mɛ ɔ sɔmɔ̌ ɔ, nɛ̌ wɛ é ma ka na na mi nǔ e mi na dó lɛ ǎ gbɔn”? (Matie 6:29, 30) Jezu byɔ kpo nùnywɛ kpo ɖɔ: “Mi bo ma jɛ tagba, bo nɔ ɖɔ: ‘Ani mǐ ka na ɖu’; ‘ani mǐ ka na nu’; ‘etɛ mǐ ka na dó’ ó . . . Tɔ́ mitɔn e ɖò [jixwé] ɔ tuùn ɖɔ nǔ enɛ lɛ hudo mi. Axɔsuɖuɖu Mawu tɔn kpodo jlǒ tɔn wiwa kpo ni nɔ mya nukún nú mi jɛ nukɔn; enɛ ɔ, é na na nǔ enɛ lɛ bǐ mi.”​—Matie 6:31-33.

Mɛsɛ́dó lɛ kpodo ayijlɔjlɔnɔ ɖevo lɛ kpo ba bo na zán gbɛ̀ e nɔ nyɔ́ Mawu nukúnmɛ é, amɔ̌, ninɔmɛ e mɛ ye ɖè lɛ é zɔ́n bonu é bɔwǔ ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Falizyɛn gègě nyí xómɔɖɔdómɛwutɔ́ bo nɔ ɖó hwɛ nú mɛ ɖevo lɛ syɛnsyɛn. Enɛ wu ɔ, Jezu gbɛ́ nú tóɖóétɔ́ lɛ ɖɔ: “Mi ma ɖó hwɛ nú mɛɖé ó, enɛ ɔ, Mawu na ɖó hwɛ nú mi lɔmɔ̌ ǎ. Ðó lee mi nɔ ɖɔhwɛ xá mɛ gbɔn ɔ, mɔ̌ wɛ Mawu na ɖɔhwɛ xá mi lɔmɔ̌ gbɔn.”​—Matie 7:1, 2.

É nyla tawun ɖɔ è ni xwedó Falizyɛn e nɔ mɔ xó ɖɔ dó mɛ wu zɛ jlɛ̌ wu lɛ é, lee Jezu ɖexlɛ́ gbɔn é: “Nukúntíntɔ́nnɔ ɖě nɔ sixu xlɛ́ ali ɖě ɔ à? Ye mɛ wè lɛ na yì jɛ domɛ à cé?” Linlin tɛ mɛ e ɖò tó ɖó Jezu wɛ lɛ é ka ɖó na nɔ ɖó dó mɛ ɖevo lɛ wu lo? É ɖó na nyí linlin xómɔɖɔdómɛwu tɔn ǎ, ɖó mɔ̌ biblo na nyí hwɛ syɛnsyɛn ɖé. É kanbyɔ ɖɔ: “Hwi mɛ e ma ɖò atínkpo e ɖò nukún towe jí é mɔ wɛ ǎ ɔ, nɛ̌ wɛ a ka sixu ɖɔ nú nɔví towe ɖɔ: ‘Nɔví ce, gbɔ nú ma ɖè nùywɛ e ɖò nukún towe jí ɔ síìn nú we’ gbɔn? Yɛmɛnuwatɔ́, vɛ̌ tó ɖè atínkpo sín nukún jí nú hwiɖée hwɛ̌; enɛ ɔ, a na mɔ nukúnnú, bo sixu ɖè nùywɛ e ɖò nukún jí nú nɔví towe ɔ síìn.”​—Luki 6:39-42.

É nyí ɖɔ ahwanvu lɛ na ɖó hwɛ nú mɛɖebǔ lálá ǎ ɖɔ wɛ è ɖè ǎ. “Nǔ e nyí nǔ mímɛ́ ɔ, mi ma sɔ́ jó nú cuku lɛ ó,” wɛ Jezu ɖɔ nú ye. (Matie 7:6) Nugbǒ e ɖò Xó Mawu Tɔn mɛ lɛ é xɔ akwɛ bo cí nǔ mímɛ́ lɛ ɖɔhun. Enyi mɛɖé lɛ wà nǔ kanlin ɖɔhun bo ma keya ɖebǔ nú nugbǒ xɔ akwɛ enɛ lɛ ǎ ɔ, ahwanvu lɛ ɖó na gosin ye gɔ́n bo má nú mɛ ɖevo e na yí lɛ é.

Jezu lɛkɔ wá xota ɖɛxixo tɔn ɔ jí, bo tɛɖɛ̌ jí ɖɔ è ɖó na nɔ ɖókan d’ewu. “Mi byɔ nǔ Mawu, é na na mi.” Mawu ɖò gbesisɔmɛ bo na na sìnkɔn nú ɖɛ lɛ, lee Jezu tɛɖɛ̌ jí gbɔn é; é kanbyɔ ɖɔ: “Mɛ̌ ka ɖò mi mɛ, bɔ vǐ tɔn na byɔ ɛ nùɖuɖu, bɔ é na na ɛ awinnya? . . . Midɛɛ lɛ ɔ, lee mi dá sɔ́ ɔ nɛ, có mi ka tuùn nǔ ɖagbe bo nɔ na vǐ mitɔn lɛ. Nɛ̌ wɛ Tɔ́ mitɔn e ɖò [jixwé] ɔ ma ka na na nǔ ɖagbe mɛ e byɔ ɛ lɛ ǎ gbɔn?”​—Matie 7:7-11.

Enɛ gudo ɔ, Jezu zé nǔ e wá huzu sɛ́n nukúnɖeji  ɖé é ɖ’ayǐ: “Nǔ e mi jló ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ni bló nú emi ɔ, mi nɔ bló nú ye lɔmɔ̌.” Mǐ mɛ bǐ ɖó na yí wěɖexámɛ ɖagbe enɛ dó ayi mɛ bo na nɔ zán hwenu e mǐ ɖò nǔ wà xá mɛ ɖevo lɛ wɛ é à cé? Amɔ̌, mɔ̌ biblo sixu vɛwǔ, lee nùkplɔnmɛ Jezu tɔn ɖexlɛ́ gbɔn é: “Mi gbɔn hɔn kpɛví ɔ nu; ɖó fí e è nɔ gbɔn, bo yì dɔn ɔ, hɔn tɔn d’agba, bɔ ali tɔn gbló, bo vɛ́ gbɔn ǎ; mɛ gègě wɛ nɔ gbɔn finɛ. Loɔ, hɔn e nu è nɔ gbɔn, bo nɔ yì gbɛ̀ mavɔmavɔ mɛ ɔ hwe, bɔ ali e è nɔ gbɔn yì ɔ sobwé, bo vɛ́ gbɔn, bɔ mɛ kpɛɖé jɛn nɔ ba mɔ.”​—Matie 7:12-14.

Mɛɖé lɛ na tíìn bo na tɛnkpɔn bo na fɛ́ ayi ahwanvu lɛ tɔn sín gbɛ̀ li ɔ jí, enɛ wu ɔ, Jezu gb’akpá nú ye ɖɔ: “Mi cɔ́ miɖée dó mɛ e nɔ sɔ́ yeɖée dó ɖó gbeyiɖɔ Mawu tɔn lɛ wu. Ninɔmɛ lɛngbɔ̌ tɔn wɛ ye nɔ zé, bo nɔ wá mi gɔ́n; loɔ, ɖò ayi yetɔn mɛ ɔ, adankanlin ɖi hla ɖɔhun wɛ nú ye.” (Matie 7:15) Jezu ɖɔ ɖɔ è sixu tuùn atín ɖagbe lɛ kpo nyanya lɛ kpo gbɔn sínsɛ́n yetɔn lɛ gblamɛ. Mɔ̌ wɛ é nyí nú gbɛtɔ́ lɛ lɔ. Enɛ wu ɔ, mǐ sixu tuùn gbeyiɖɔ adingbannɔ lɛ gbɔn nùkplɔnmɛ yetɔn lɛ kpo walɔ yetɔn lɛ kpo gblamɛ. Nugbǒ ɔ, Jezu tinmɛ ɖɔ é kún nyí nǔ e mɛɖé nɔ ɖɔ kpowun é wɛ nɔ xlɛ́ ɖɔ mɛ ɔ nyí ahwanvu emitɔn ó, loɔ, nǔ e é nɔ wà lɛ é lɔ nɔ ɖexlɛ́. Mɛɖé lɛ nɔ ɖɔ ɖɔ Jezu wɛ nyí Aklunɔ emitɔn, amɔ̌, enyi ye ma ka ɖò jlǒ Mawu tɔn wà wɛ ǎ ɔ ka ló? Jezu ɖɔ: “Un . . . na ɖɔ nyì wɛn nú ye ɖɔ: ‘Un tuùn mi kpɔ́n gbeɖé ǎ; mi bɛ́ miɖée sín nukún ce mɛ, nǔnyanyawatɔ́ lɛ mi.’”​—Matie 7:23.

Bonu Jezu na dó sú ta nú xóɖiɖɔ tɔn ɔ, é ɖɔ: “Mɛɖebǔ e ko sixu sè xó ce enɛ lɛ bo bló d’eji ɔ, cí gbɛtɔ́ ayiɖotenanɔ e gbá xɔ tɔn nyì só jí é ɖɔhun. Jǐ ja, tɔ̀ ɖi sìn, jɔhɔn nyì dó xɔ ɔ jí kpodo hlɔnhlɔn kpo có xɔ ɔ ka mu ǎ, ɖó só jí wɛ è dó xɔ ɔ dò nyì.” (Matie 7:24, 25) Etɛwu xɔ ɔ ka nɔte? Nya ɔ “kun dò kaka bo yì mɔ awinnya, bo dó xɔ ɔ dò dó awinnya ɔ jí wutu wɛ.” (Luki 6:48) Enɛ wu ɔ, xó Jezu tɔn lɛ sise kpowun ko kpé ǎ. Mǐ ɖó na dó gǎn bo “bló d’eji.”

Amɔ̌, “mɛ e sè xó . . . enɛ lɛ, bo ma bló d’eji ǎ” é ka ló? Mɛ enɛ “cí mɛ e ayixa hwedo, bɔ é gbá xɔ tɔn nyì kɔgudu mɛ é ɖɔhun.” (Matie 7:26) Jǐ, tɔ̀ kpo jɔhɔn kpo na gbà xɔ mɔhun hánnyá.

Lee Jezu kplɔ́n nǔ mɛ gbɔn ɖò xóɖiɖɔ enɛ mɛ é kpaca togun ɔ bǐ. É wà mɔ̌ mɛ e ɖó acɛkpikpa é ɖɔhun, é nyí sɛnkplɔnmɛtɔ́ lɛ ɖɔhun ǎ. Mɛ e ɖótó è lɛ é gègě sixu ko huzu ahwanvu tɔn.