1, 2. (a) Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ sixu huzu xɔ́ntɔn Mawu tɔn? (b) Etɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò xota elɔ mɛ?

SÍN hwenu e è jì mǐ é kaka jɛ kú mǐtɔn hwenu ɔ, mǐ nɔ ɖó hudo wanyiyi tɔn. Gbɛtɔ́ lɛ nɔ ɖó hudo xɔ́ntɔn vívɛ́ zunzun kpodo xɔ́ntɔn zunzun e mɛ wanyiyi ɖè é kpo tɔn, é nyí wanyiyi e sunnu kpo nyɔnu kpo nɔ ɖexlɛ́ yeɖée é tɔn kpowun ǎ. Amɔ̌, nǔ taji hugǎn e sín hudo mǐ ɖó é wɛ nyí wanyiyi e gosin Jehovah gɔ́n é. Mɛ gègě ɖi ɖɔ é na vɛwǔ bɔ gbɛtɔ́ lɛ na zun xɔ́ntɔn vívɛ́ kpo xɔ́ntɔn e mɛ wanyiyi ɖè é kpo xá Mawu, ɖó è nɔ mɔ ɛ ǎ, b’ɛ lɛ́ nyí nǔbǐwukpétɔ́ wutu. Amɔ̌, mǐdɛɛ lɛ tuùn xó jɔ xó ɔ!

² Biblu xlɛ́ mǐ ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ko zun xɔ́ntɔn xá Mawu kpɔ́n. Kpɔ́ndéwú ye mɛ enɛ lɛ tɔn na kplɔ́n nǔ mǐ. Aniwu? Ðó xɔ́ntɔn zunzun xá Mawu wɛ nyí nǔ taji hugǎn e gbé mǐ sixu nya ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ é. Enɛ wu ɔ, mǐ ni bo ɖɔ xó dó kpɔ́ndéwú Ablaxamu tɔn jí. (Xá Jaki 2:23.) Nɛ̌ é ka  huzu xɔ́ntɔn Mawu tɔn gbɔn? Nùɖiɖi jí wɛ xɔ́ntɔn vívɛ́ e Ablaxamu zun xá Mawu é jinjɔn, bɔ é wá nyí “tɔ́ nú mɛ e . . . ɖi nǔ nú Mawu . . . lɛ bǐ.” (Hlɔmanu lɛ 4:11) Hwenu e a na ɖò kpɔ́ndéwú tɔn jí lin nǔ kpɔ́n dó wɛ é ɔ, kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘Nɛ̌ un ka sixu ɖi nǔ Ablaxamu ɖɔhun gbɔn bɔ xɔ́ntɔn nyì kpo Jehovah kpo tɔn na vɛ́ d’eji?’

3, 4. (a) Tín nǔ e na ko tɛ́n nùɖiɖi Ablaxamu tɔn kpɔ́n hugǎn é mɛ. (b) Etɛwu Ablaxamu ka ɖò gbesisɔmɛ bo na sɔ́ Izaki dó savɔ̌?

³ Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n Ablaxamu e ko ɖó xwè 125 mɔ̌ é ɖò zɔnlin ɖi wɛ dɛ̌dɛ̌ xwè só ɖé jí. ^[1] (Kpɔ́n tinmɛ e ɖò vivɔnu é.) Vǐ sunnu tɔn Izaki e ɖó xwè 25 mɔ̌ é ɖò gudo tɔn. Izaki hɛn nakigbán, bɔ Ablaxamu hɛn jivǐ kpo nǔ e é na dó flɔ́ myɔ na é kpo. Tomɛyiyi enɛ wɛ na ko nyí tomɛyiyi e vɛwǔ hugǎn ɖò Ablaxamu sín gbɛzán mɛ é. Enyi xwè tɔn wu wɛ zɔ́n ǎ, ɖó agbɔ̌n kpó ɖò wǔ tɔn ganji. Loɔ, byɔ e Jehovah byɔ ɛ ɖɔ é ni sɔ́ vǐ sunnu tɔn dó savɔ̌ é wɛ zɔ́n!​—Bǐbɛ̌mɛ 22:1-8.

⁴ Enɛ wɛ na ko nyí nǔ e tɛ́n nùɖiɖi Ablaxamu tɔn kpɔ́n hugǎn é. Mɛɖé lɛ nɔ ɖɔ ɖɔ dakaxotɔ́ wɛ Mawu nyí wutu wɛ é byɔ Ablaxamu ɖɔ é ni sɔ́ vǐ sunnu tɔn dó savɔ̌. Bɔ mɛ ɖevo lɛ nɔ ɖɔ ɖɔ Ablaxamu ɖò gbesisɔmɛ bo na wà mɔ̌ ɖó é kún yí wǎn nú vǐ tɔn ó wutu. Mɛ lɛ nɔ ɖɔ nǔ mɔhun lɛ ɖó ye ɖó nùɖiɖi ǎ, ye ka lɛ́ tuùn nǔ e nùɖiɖi adodwé nyí é alǒ lee é nɔ wà nǔ gbɔn é ǎ wutu. (1 Kɔlɛntinu lɛ 2:14-16) Amɔ̌, Ablaxamu nɔ vi mɛ bo setónú nú Mawu ǎ, enɛ wɛ nyí ɖɔ é wà xlonɔnú ǎ. É setónú ɖó é ɖó nùɖiɖi adodwé wutu. É tuùn ɖɔ Jehovah kún na byɔ nǔ ɖebǔ e sixu hɛn nǔ gblé dó emi wu kaka sɔyi é emi kpɔ́n gbeɖé ó. Ablaxamu tuùn ɖɔ enyi emi setónú nú Jehovah ɔ, é na xoɖɛ dó emi kpo vǐ vívɛ́ emitɔn kpo jí. Etɛ sín hudo Ablaxamu ka ɖó bo na ɖó nùɖiɖi ɖaxó mɔhun? É ɖó hudo nukúnnúmɔjɛnǔmɛ tɔn, bo ɖó na lɛ́ mɔ nǔ kpɔ́n.

5. Nɛ̌ Ablaxamu ka sixu ko kplɔ́n nǔ dó Jehovah wu gbɔn? Nɛ̌ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ enɛ ka cí n’i?

 ⁵ Nukúnnúmɔjɛnǔmɛ. Toxo e è nɔ ylɔ ɖɔ Wúu é mɛ wɛ Ablaxamu sù ɖè. Vodun wɛ mɛ lɛ nɔ sɛ̀n ɖò finɛ, kaka jɛ tɔ́ tɔn jí. (Jozuwée 24:2) Enɛ wu ɔ, nɛ̌ Ablaxamu ka kplɔ́n nǔ dó Jehovah wu gbɔn? Biblu xlɛ́ ɖɔ Nɔwée sín vǐ Sɛmu nyí hɛnnumɔ Ablaxamu tɔn. Bɔ é nɔ gbɛ̀ kaka jɛ hwenu e Ablaxamu ɖó xwè 150 mɔ̌ é. Sɛmu nyí mɛɖé bo ɖó nùɖiɖi ɖaxó, bo sixu ko kplɔ́n nǔ hɛnnumɔ tɔn lɛ dó Jehovah wu. Mǐ ganjɛwu ǎ, amɔ̌, é sixu ko nyí lee Ablaxamu kplɔ́n nǔ dó Jehovah wu gbɔn é nɛ. Nǔ e Ablaxamu kplɔ́n lɛ é zɔ́n bɔ é ɖó wanyiyi nú Jehovah, bɔ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ enɛ d’alɔ ɛ b’ɛ sɔnǔ nú nùɖiɖi.

6, 7. Nɛ̌ nǔ e Ablaxamu mɔ kpɔ́n lɛ é ka zɔ́n bɔ nùɖiɖi tɔn lidǒ gbɔn?

⁶ Nǔ e é mɔ kpɔ́n lɛ é. Nɛ̌ Ablaxamu ka mɔ nǔ kpɔ́n bɔ enɛ zɔ́n bɔ nǔ e é ɖi nú Jehovah é lidǒ gbɔn? Mɛɖé lɛ nɔ ɖɔ ɖɔ nǔ e è nɔ lin lɛ é wɛ nɔ zɔ́n bɔ nǔ nɔ cí ɖě nǔ mɛ, bɔ lee nǔ cí nú mɛ é nɔ dɔn mɛ bɔ è nɔ wà nǔ vovo lɛ. Nǔ e Ablaxamu kplɔ́n dó Mawu wu lɛ é sísɛ́ ayi tɔn, bɔ enɛ zɔ́n b’ɛ ɖó sísí ɖaxó nú “Mawu Mavɔmavɔ, Mawu Ajalɔnlɔn e bló jinukúnsin kpo ayikúngban kpo é.” (Bǐbɛ̌mɛ 14:22) Biblu ylɔ sísí ɖaxó mɔhun ɖɔ “xɛsi ɖi nú Mawu.” (Eblée lɛ 5:7, NW) Bo na dó zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Mawu ɔ, mǐ ɖó na ɖi xɛsi n’i. (Ðɛhan 25:14) Jijɔ enɛ wɛ sísɛ́ Ablaxamu b’ɛ setónú nú Jehovah.

⁷ Mawu ɖɔ nú Ablaxamu kpo Sala kpo ɖɔ ye ni tɔ́n sín tò yetɔn mɛ ɖò Wúu bá yì nɔ gbě jí. Xwè yetɔn ko sɛyi, bɔ dìn ɔ, ye na zán gbɛhwenu yetɔn e kpò é ɖò goxɔ lɛ mɛ. Ablaxamu tuùn ɖɔ é kún na fá ɖebǔ ó có, é ka kanɖeji bo na setónú nú Jehovah. Ðó é setónú nú Mawu wutu ɔ, Mawu dó n’i bo lɛ́ cyɔn alɔ jǐ tɔn. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e è yí asì Ablaxamu tɔn ɖɛkpɛɖɛkpɛ Sala ɔ, bɔ éɖesu ɔ sín gbɛ̀ lɛ́ ɖò axɔ nu é ɔ, Jehovah cyɔn alɔ ye mɛ wè lɛ jí gbɔn nùjiwǔ gblamɛ. É ka nyí azɔn ɖokpo kpowun ǎ. (Bǐbɛ̌mɛ 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Nǔ enɛ lɛ e jɛ é hɛn nùɖiɖi Ablaxamu tɔn lidǒ d’eji.

8. Cobonu xɔ́ntɔn mǐ kpo Jehovah kpo tɔn na syɛn ɔ, mǐ ɖó na ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ bo na lɛ́ mɔ nǔ kpɔ́n. Nɛ̌ mǐ ka sixu wà enɛ gbɔn?

⁸ Mǐ ka sixu zun xɔ́ntɔn vívɛ́ kpo Jehovah kpo à? Ganji! Ablaxamu ɖɔhun ɔ, mǐ ɖó na kplɔ́n nǔ dó Jehovah wu. Mǐ lɔ sixu ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ bo lɛ́ mɔ nǔ kpɔ́n. Égbé ɔ, nǔ e mǐ ɖó é zɛ Ablaxamu tɔn wu tawun. (Daniyɛli 12:4; Hlɔmanu lɛ 11:33) Nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e kúnkplá “[Mɛ] e bló jinukúnsin kpo ayikúngban kpo é” gɔ́  Biblu mɛ. Nǔ e mǐ kplɔ́n lɛ é nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ yí wǎn nú Jehovah, bo nɔ lɛ́ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ ɖó sísí ɖaxó n’i. Wanyiyi e mǐ ɖó nú Mawu é kpo sísí e mǐ ɖó n’i é kpo nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ setónú n’i. Enyi mǐ wà mɔ̌ ɔ, mǐ nɔ mɔ lee é nɔ cyɔn alɔ mǐ jí gbɔn é kpo lee é nɔ dó nú mǐ gbɔn é kpo, bɔ enɛ nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ mɔ nǔ kpɔ́n, bɔ nùɖiɖi mǐtɔn nɔ lidǒ. Enyi mǐ sɛ̀n Jehovah ganji ɔ, mǐ na mɔ fífá kpo awǎjijɛ kpo. (Ðɛhan 34:9; Nùnywɛxó 10:22) Lee mǐ ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ bo lɛ́ mɔ nǔ kpɔ́n sɔ́ é ɔ, mɔ̌ wɛ xɔ́ntɔn mǐ kpo é kpo tɔn na lɛ́ syɛn sɔ.

9, 10. (a) Etɛ sín hudo è ka ɖó bonu xɔ́ntɔn zunzun ɖé na syɛn d’eji? (b) Etɛ ka xlɛ́ ɖɔ Ablaxamu lébe nú xɔ́ntɔn e é zun xá Jehovah é bo lɛ́ hɛn lidǒ?

⁹ È sixu jlɛ́ xɔ́ntɔn vívɛ́ zunzun dó nǔ xɔ akwɛ ɖé wu. (Xà Nùnywɛxó 18:24.) É cí kɔgbɛ́n v’axi e è nɔ zán dó b’acɔ́ nú nǔ e kɛɖɛ ɖɔhun ǎ. É lɛ́ syɛn hú folowa ɖɛkpɛɖɛkpɛ e ɖó sìn sín hudo bo na dó vun é. Ablaxamu lébe nú xɔ́ntɔn e é zun xá Jehovah é bo lɔn nú é sún gló é ǎ. Nɛ̌ é ka wà mɔ̌ gbɔn?

¹⁰ Ablaxamu nɔ ɖò blòbló wɛ bonu xɛsi e é ɖi nú Mawu é kpo tó nú e é nɔ sè n’i é kpo na ɖò jijɛji wɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e é xwè Kanáa kpo xwédo tɔn kpo kpodo mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ kpo é ɔ, é kpó ɖò alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn ba wɛ ɖò nǔ e jí é na site dó lɛ é kɔn, ye na bo nyí ɖaxó alǒ kpɛví ɔ nɛ. Hwenu e é kpò xwè ɖokpo bɔ è na jì Izaki é ɔ, Ablaxamu ɖò xwè 99 ɖó wɛ, bɔ Jehovah ɖɔ n’i ɖɔ é ni gb’ada nú sunnu e ɖò xwé tɔn gbè lɛ é bǐ. Ablaxamu ka xò nǔ kpɔ́n dó Jehovah wu alǒ tɛnkpɔn bo ba hwɛjijɔ bo gɔn mɔ̌ wà wɛ à? Eǒ, é ɖeji dó Jehovah wu bɔ “gbè nɛ gbè” jɛn é bló mɔ̌.​—Bǐbɛ̌mɛ 17:10-14, 23.

11. Etɛwu Sodɔmu kpo Gomɔ́ɔ kpo ka ɖu ayi mɛ nú Ablaxamu? Nɛ̌ Jehovah ka d’alɔ ɛ gbɔn?

¹¹ Ðó Ablaxamu nɔ setónú nú Jehovah hwebǐnu, enyi é na bo tlɛ nyí ɖò nǔ kpɛví lɛ mɛ wutu ɔ, xɔ́ntɔn ye mɛ wè lɛ tɔn syɛn d’eji. É mɔ ɖɔ emi sixu ɖɔ xó xá Jehovah dó nǔ ɖebǔ wu, bo tlɛ kàn nǔ byɔ dó ba alɔgɔ́ hwenu e nùkanbyɔ syɛnsyɛn lɛ ɖò ya dó nú ayi tɔn wɛ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e Jehovah ɖɔ ɖɔ emi na sú kún dó nú Sodɔmu kpo Gomɔ́ɔ kpo sín toxo lɛ é ɔ, é ɖu ayi mɛ nú Ablaxamu. Etɛwu? Xɛsi ɖi i ɖɔ mɛ ɖagbe lɛ na kú kpo mɛ nyanya lɛ kpo. Ataví-ylɔ-ví tɔn Lɔti kpo xwédo tɔn kpo nɔ nɔ Sodɔmu bɔ nǔ yetɔn na ko ɖu ayi mɛ n’i. Ablaxamu ɖeji dó Jehovah e nyí “hwɛɖɔtɔ́ gbɛ̀ ɔ bǐ tɔn” é wu, enɛ wu ɔ, é ɖɔ xó n’i dó nǔ e ɖu ayi mɛ n’i é wu kpo mɛɖesɔhwe kpo. Jehovah ɖó suúlu dó xɔ́ntɔn tɔn wu bo xlɛ́ ɛ ɖɔ Emi nyí nùblawukúnúmɛtɔ́. Jehovah tinmɛ ɖɔ enyi emi na bo tlɛ ɖò hwɛ na ɖó nú tò ɖé wɛ ɔ, emi nɔ ba mɛ ɖagbe lɛ mɔ bo nɔ hwlɛn ye gán.​—Bǐbɛ̌mɛ 18:22-33.

12, 13. (a) Nɛ̌ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ Ablaxamu tɔn kpo nǔ e é ko mɔ kpɔ́n lɛ é kpo ka d’alɔ ɛ ɖò nukɔnmɛ gbɔn? (b) Etɛ ka xlɛ́ ɖɔ Ablaxamu ɖeji dó Jehovah wu?

 ¹² É ɖò wɛn ɖɔ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ Ablaxamu tɔn kpo nǔ e é ko mɔ kpɔ́n lɛ é kpo bǐ d’alɔ ɛ, bɔ é hɛn xɔ́ntɔn é kpo Jehovah kpo tɔn syɛn. Enɛ wu ɔ, ee Jehovah wá byɔ ɛ ɖɔ é ni sɔ́ vǐ tɔn dó savɔ̌ é ɔ, é tuùn ɖɔ Jehovah nɔ ɖó suúlu, nɔ kú nǔblawu nú mɛ, nyí mɛ bɔ è na ɖeji dó wǔ tɔn, bo nɔ lɛ́ cyɔn alɔ mɛ jí hwebǐnu. Ablaxamu ganjɛwu bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖɔ Jehovah kún huzu adakaxotɔ́ alǒ nukúnsyɛntɔ́ ajijimɛ ó! Etɛwu mǐ ka ɖɔ mɔ̌?

¹³ Cobonu Ablaxamu na jó mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ dó ɔ, é ɖɔ: “Mi kpo tócí ɔ kpo ni nɔ fí, bonu nyɛ kpo vǐ ɔ kpo na yì sɛ̀n Mawu ɖò só ɔ jí bo wá.” (Bǐbɛ̌mɛ 22:5) Etɛ ɖɔ gbé Ablaxamu ka ja? Adingban wɛ é ɖó ɖɔ emi kpo Izaki kpo na lɛkɔ, cobo ka tuùn ɖɔ vɔ̌ na sɔ́ ɛ dó sá na wɛ emi ɖè à? Eǒ. Biblu ɖɔ ɖɔ Ablaxamu tuùn ɖɔ Jehovah kpéwú bo na fɔ́n Izaki sín kú. (Xà Eblée lɛ 11:19.) Ablaxamu tuùn ɖɔ Jehovah ko na hlɔnhlɔn emi bɔ emi jì vǐ sunnu ɖé, có é kpo Sala kpo ka ko kpò tawun. (Eblée lɛ 11:11, 12, 18) Enɛ wu ɔ, é tuùn ɖɔ nǔ ɖě kún nɔ gló Jehovah ó. Ablaxamu tuùn nǔ e na jɛ gbè nɛ gbè é ǎ. Amɔ̌, é ɖi nǔ ɖɔ enyi é byɔ ɖó mɔ̌ ɔ, Jehovah na fɔ́n vǐ emitɔn sín kú bonu akpá Mawu tɔn lɛ bǐ na dó jɛnu. Nǔ e wu è ylɔ Ablaxamu ɖɔ é nyí “tɔ́ nú mɛ e . . . ɖi nǔ nú Mawu . . . lɛ bǐ” é nɛ.

14. Etɛ lɛ a ka nɔ ɖí xwi xá ɖò Jehovah sinsɛn towe mɛ? Nɛ̌ kpɔ́ndéwú Ablaxamu tɔn ka sixu d’alɔ we gbɔn?

¹⁴ É ɖò mɔ̌ có, Jehovah sɔ́ nɔ byɔ mǐ ɖɔ mǐ ni sɔ́ vǐ mǐtɔn lɛ dó savɔ̌ na ɖò égbé ǎ, amɔ̌, é byɔ mǐ ɖɔ mǐ ni setónú nú gbeɖiɖe emitɔn lɛ. Hweɖelɛnu ɔ, mǐ sixu nɔ ma mɔ nukúnnú jɛ hwɛjijɔ e wu è ɖegbe enɛ lɛ é wu, alǒ é sixu vɛwǔ nú mǐ bɔ mǐ na setónú na. É ka ko cí mɔ̌ nú we kpɔ́n wɛ à? Nú mɛɖé lɛ ɔ, wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ nɔ vɛwǔ nú ye. Boya winnya nɔ hu ye bɔ ye nɔ mɔ ɖɔ xóɖiɖɔ nú mɛ e è ma tuùn ǎ é vɛwǔ. Xɛsi nɔ ɖi mɛ ɖevo lɛ bonu ye na dó gbɔn vo ɖò azɔ̌ jí alǒ wemaxɔmɛ. (Tíntɔ́n 23:2; 1 Tɛsalonikinu lɛ 2:2) Enyi è byɔ we ɖɔ a ni wà nǔ e vɛwǔ é ɖé hǔn, lin tamɛ kpɔ́n dó nùɖiɖi kpo akɔnkpinkpan kpo sín kpɔ́ndéwú nukúnɖeji e Ablaxamu sɔ́ ɖ’ayǐ é jí. Enyi mǐ nɔ lin tamɛ dó kpɔ́ndéwú sunnu kpo nyɔnu kpo gbejinɔtɔ́ lɛ tɔn jí ɔ, é sixu sísɛ́ mǐ bɔ mǐ na wà nǔ ye ɖɔhun, bo na lɛ́ sɛkpɔ Xɔ́ntɔn mǐtɔn Jehovah d’eji.​—Eblée lɛ 12:1, 2.

15. Ablaxamu ɖɔ ‘un ko nywɛ’ kpɔ́n ɖó tó nú e é sè nú Jehovah kpo gbejininɔ kpo é wu ǎ. Etɛwu mǐ ka sixu ɖeji ɖɔ nǔ nyí mɔ̌?

¹⁵ Ablaxamu ka ɖɔ ‘un ko nywɛ ɔ’ ɖó é setónú nú gbeɖiɖe Jehovah tɔn  wutu wɛ à? Biblu ɖɔ ɖɔ Ablaxamu “nɔ kpikpoxɔmɛ ɖesu có gbɛ̀ nyɔ́ n’i,” lé “é dɔ́ji ɖesu.” (Bǐbɛ̌mɛ 25:8) Hwenu e Ablaxamu ɖó xwè 175 é ɔ, é sixu flín lee é dɔ́ji gbɔn é b’ɛ na víví n’i. Etɛwu? Ðó xɔ́ntɔn e é zun xá Jehovah é nyí nùjɔnǔ hugǎn n’i hwebǐnu. É ɖò mɔ̌ có, ee Biblu ɖɔ ɖɔ Ablaxamu “dɔ́ji ɖesu” é ɔ, enɛ xlɛ́ ɖɔ é kún sɔ́ jló na nɔ gbɛ̀ ɖò sɔgudo ó ǎ.

16. Awǎjijɛ tɛ lɛ Ablaxamu ka na ɖó ɖò Palaɖisi mɛ?

¹⁶ Biblu ɖɔ ɖɔ Ablaxamu “ɖò te kpɔ́n toxo ɖaxó e ɖó dòdó syɛnsyɛn, bɔ Mawu ɖesu ɖè wě tɔn bo bló é.” (Eblée lɛ 11:10) Ablaxamu ɖi nǔ ɖɔ emi na mɔ gbè ɖokpo bɔ toxo enɛ e nyí Axɔsuɖuto Mawu Tɔn é na kpacɛ dó ayikúngban ɔ jí. É ka na mɔ nugbǒ! Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n lee xomɛ na hun Ablaxamu sɔ hwenu e é na nɔ gbɛ̀ ɖò palaɖisi mɛ ɖò ayikúngban jí, bo na ɖò blòbló wɛ bɔ xɔ́ntɔn é kpo Mawu kpo tɔn na ɖò syɛnsyɛn d’eji wɛ é. É na víví n’i hwenu e é na mɔ ɖɔ nùɖiɖi sín kpɔ́ndéwú e emi sɔ́ ɖ’ayǐ é d’alɔ Mawu sɛntɔ́ lɛ nú xwè afatɔ́n mɔkpan é. Ðò Palaɖisi mɛ ɔ, é na mɔ ɖɔ vɔ̌ e emi sá ɖò Mɔliya Só jí é nyí yɛ nǔ e wá hugǎn mɔ̌ tawun é tɔn. (Eblée lɛ 11:19) É na lɛ́ mɔ ɖɔ wuvɛ̌ e emi sè hwenu e emi ɖò nǔ sɔ́ wɛ, bo na sɔ́ vǐ emitɔn Izaki dó savɔ̌ é d’alɔ gbɛtɔ́ gbejinɔtɔ́ livi mɔkpan, bɔ ye mɔ nukúnnú jɛ wuvɛ̌ e Jehovah sè hwenu e é na Vǐ tɔn Jezu Klisu b’ɛ xɔ gbɛ̀ nú gbɛtɔ́ lɛ é mɛ. (Jaan 3:16) Kpɔ́ndéwú Ablaxamu tɔn d’alɔ mǐ bǐ, bɔ gbɛxixɔ e nyí wuntun wanyiyi ɖaxó hugǎn e mǐ ma sɔ́ mɔ kpɔ́n ǎ é tɔn é lɛ́ xɔ akwɛ ɖò nukún mǐtɔn mɛ hugǎn!

17. Etɛ a ka kanɖeji bo na wà? Etɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò xota e bɔ d’ewu é mɛ?

¹⁷ Mi nú ɖokpo ɖokpo mǐtɔn ni kanɖeji bo ɖi nǔ Ablaxamu ɖɔhun. É ɖɔhun ɔ, mǐ ɖó hudo nukúnnúmɔjɛnǔmɛ tɔn bo ɖó na lɛ́ mɔ nǔ kpɔ́n. Ee mǐ na kpó ɖò nǔ kplɔ́n dó Jehovah wu wɛ, bo na kpó ɖò tó nú sè n’i wɛ é ɔ, mǐ na mɔ lee é na kɔn nyɔna tɔn dó mǐ jí gbɔn é kpo lee é na cyɔn alɔ mǐ jí gbɔn é kpo. (Xà Eblée lɛ 6:10-12.) Jehovah ni bo nyí Xɔ́ntɔn mǐtɔn kaka sɔyi! Ðò wemata e na bɔ d’ewu é mɛ ɔ, mǐ na lɛ́ ɖɔ xó dó kpɔ́ndéwú gbejinɔtɔ́ e zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Mawu lɛ é tɔn atɔn jí.