Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

A Mɔ Ðɔ Emi Ðó Na Yì Nukɔn Ðò Gbigbɔ Lixo Wɛ À?

A Mɔ Ðɔ Emi Ðó Na Yì Nukɔn Ðò Gbigbɔ Lixo Wɛ À?

“Ðǒkan dó Mawuxó xixa ɖò agun mɛ, kpodo Mawuxóɖiɖɔ kpo wu, bo lɛ́ ɖókan dó nùkplɔnmɛ wu.”​—1 TIM. 4:13.

HAN LƐ: 45, 70

1, 2. (a) Nɛ̌ Ezayíi 60:22 ka ɖò jijɛnu wɛ ɖò égbé gbɔn? (b) Hudo tɛ lɛ ka ɖè dìn ɖò tutoblonunu Jehovah tɔn sín akpáxwé ayikúngban jí tɔn ɔ mɛ?

“XWÉTÁ e hwe hú xwétá lɛ bǐ ɔ na ɖó gbɛtɔ́ afatɔ́n (1 000); xwétá e ma ɖó gǎn ɖebǔ ǎ ɖò xwétá lɛ mɛ ɔ na huzu togun syɛnsyɛn.” (Eza. 60:22) Nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ ɔ ɖò jijɛnu wɛ ɖò azǎn gudogudo tɔn elɔ lɛ mɛ. Ðò xwè sinsɛnzɔ́ tɔn 2015 tɔn mɛ ɔ, wɛnjlatɔ́ Axɔsuɖuto ɔ tɔn 8 220 105 wɛ ɖɔ Mawuxó ɔ kpo kanɖodonǔwu kpo. Akpáxwé gudo tɔn nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ tɔn kàn Klisanwun lɛ ɖokpo ɖokpo, ɖó Tɔ́ mǐtɔn jixwé tɔn ɔ ɖɔ jí: “Nyɛ Mawu Mavɔmavɔ ɔ, é jɛ hwetɔnnu ɔ, un na bló nǔ enɛ blewun.” Ði mɛ e ɖò mɔ̌to e bɛ́ wezun é ɖé mɛ lɛ é ɖɔhun ɔ, mǐ ɖ’ayi nukɔnyiyi ɖaxó e nùkplɔnkplɔn mɛ lɛ bonu ye ni huzu ahwanvu sín azɔ̌ ɔ ɖó é wu. Nɛ̌ mǐɖesunɔ ka nɔ gɔ́ sò nú nukɔnyiyi enɛ gbɔn? Mǐ ka nɔ wà nǔ e wu mǐ kpé é bǐ bo nɔ jla Axɔsuɖuto ɔ kpo kanɖodonǔwu kpo à? Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo gègě ɖò nyikɔ na wɛ bá nyí gbexosin-alijitɔ́ hwebǐnu tɔn alǒ alɔgɔtɔ́ tɔn. É nɔ lɛ́ víví nú mǐ ɖesu ɖɔ mɛ gègě nɔ yí gbè bo na yì wà sinsɛnzɔ́ ɖò fí e hudo sukpɔ́ ɖè é, alǒ ɖ’alɔ ɖò yɛhwexɔsuɖuto ɔ sín azɔ̌ ɖevo lɛ mɛ à cé?

2 Hwe ɖokpo ɔ nu ɔ, mǐ mɔ ɖɔ è ɖó hudo azɔ̌watɔ́ gègě tɔn gɔ́ na. Agun 2 000 mɔ̌ wɛ è nɔ ɖó ayǐ xwewu xwewu. Hǔn, enyi mɛxo agun tɔn 5 na nɔ agun yɔyɔ̌ ɖokpo ɖokpo mɛ ɔ, devizɔwatɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn 10 000 wɛ ɖó na jɛxa bá nyí nukúnkpénuwutɔ́ xwewu xwewu. Enɛ xlɛ́ ɖɔ nɔví sunnu afatɔ́n mɔkpan ɖó na dó gǎn bá nyí devizɔwatɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ. Gɔ́ nú enɛ ɔ, enyi mǐ nyí nɔví sunnu alǒ nɔví nyɔnu ɔ, mǐ ɖó na “nɔ ɖò bǐbí dó Aklunɔ sín azɔ̌ ɔ wu d’eji wɛ ayihɔngbe ayihɔngbe.”—1 Kɔ. 15:58.

NǓ E NUKƆNYIYI ÐÒ GBIGBƆ LIXO NYÍ É

3, 4. Etɛ ka nyí è ni yì nukɔn ɖò gbigbɔ lixo bɔ a lin?

3 1 Timɔtée 3:1. Xógbe Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “jló na nyí” é sín tinmɛ wɛ nyí è ni dlɛn alɔ bo sɔ́ nùɖé, vlafo alɔ mɛtɔn ɖiga dó nǔ ɔ ǎ. Mɛsɛ́dó Pɔlu zán xógbe enɛ bo dó tɛɖɛ̌ jí ɖɔ nukɔnyiyi ɖò gbigbɔ lixo nɔ byɔ gǎndido. Mǐ ni ɖɔ ɖɔ nɔví sunnu ɖé ɖò tamɛ lin dó nǔ e é na nyí sɔ ɖò agun ɔ mɛ é jí wɛ. É sixu nɔ ma ko nyí devizɔwatɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖé dìn, amɔ̌, é mɔ ɖɔ emi ɖó na tɛnkpɔn bo ɖó jijɔ Klisanwun tɔn lɛ. Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, é ván kàn bo nyí devizɔwatɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖé. É wá yá é ɔ, é ɖó nukún ɖɔ emi na ɖó jijɔ Klisanwun tɔn ɖěɖee na zɔ́n bɔ emi na nyí mɛxo agun tɔn ɖé é. Ðò ninɔmɛ lɛ ɖokpo ɖokpo mɛ ɔ, é nɔ ván kàn tawun bá ɖó nǔwukpikpé e é ɖó na ɖó, bo na dó sixu kpé nukún dó azɔ̌ ɖevo lɛ wu ɖò agun ɔ mɛ lɛ é.

4 Mɔ̌ ɖokpo ɔ, nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo ɖěɖee jló bo na nyí gbexosin-alijitɔ́, w’azɔ̌ ɖò Betɛli, alǒ bo na sɔ́ yeɖée jó bo ɖ’alɔ ɖò Kpléxɔ Axɔsuɖuto ɔ Tɔn gbigbá mɛ lɛ é ɖó na dlɛn alɔ dó nukɔn, bá dó sixu kpé nǔ e gbé nya wɛ ye ɖè lɛ é wu. Mi nú mǐ ni ba dò nú lee Xó Mawu Tɔn dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ bǐ ɖɔ mǐ ni yì nukɔn ɖò sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ mɛ gbɔn é.

TƐNKPƆN BÁ YÌ NUKƆN D’EJI ÐÒ GBIGBƆ LIXO

5. Nɛ̌ mɛ winnyawinnya lɛ ka sixu zán hlɔnhlɔn yetɔn ɖò sinsɛnzɔ́ Axɔsuɖuto ɔ tɔn mɛ gbɔn?

5 Mɛ winnyawinnya lɛ ɖó hlɔnhlɔn e sín hudo è ɖó bo na wà nǔ gègě ɖò sinsɛnzɔ́ Jehovah tɔn mɛ é. (Xà Nùnywɛxó 20:29.) Nɔví e nɔ wà sinsɛnzɔ́ ɖò Betɛli é ɖé lɛ nɔ ɖ’alɔ ɖò Biblu kpo wema jinjɔn Biblu jí lɛ kpo zínzín mɛ, bo nɔ lɛ́ bla ye. Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo winnyawinnya gègě nɔ ɖ’alɔ ɖò Kpléxɔ Axɔsuɖuto ɔ Tɔn lɛ gbigbá kpo nukúnkpikpe dó ye wu kpo mɛ. Enyi adlà j’ayǐ ɔ, mɛ winnyawinnya lɛ nɔ gɔ́ nú Kúnnuɖetɔ́ azɔ̌tuùntɔ́ lɛ bo nɔ d’alɔ mɛ e nǔ wà lɛ é. Mɛ winnyawinnya e nyí gbexosin-alijitɔ́ lɛ é gègě nɔ d’alɔ bɔ è nɔ jla wɛnɖagbe ɔ ayǐ ɔ jí nu lɛ kpo mɛ e nɔ dó gbè ɖevo lɛ é kpo.

6-8. (a) Nɛ̌ dɔnkpɛvu ɖé ka ɖyɔ linlin e é nɔ ɖó dó sinsɛnzɔ́ Mawu tɔn wu é gbɔn? Lè tɛ é ka hɛn wá n’i? (b) Nɛ̌ mǐ ka sixu “ɖɔ́ Mawu Mavɔmavɔ kpɔ́n bo kpɔ́n lee é nyɔ́ sɔ́ é” gbɔn?

6 Sinsɛnzɔ́wiwa nú Mawu kpo ayi mɛtɔn bǐ kpo na ko ɖò taji tawun nú we. Amɔ̌, enyi lee nǔ cí nú nɔví sunnu Aaron ɖ’ayǐ é ka cí mɔ̌ nú hwi lɔ ɔ ka ló? Xwédo Klisanwun tɔn ɖé mɛ wɛ é sù ɖè có, é ɖɔ: “Kplé lɛ kpo kúnnuɖegbe kpo nɔ ɖ’akpɔ̀ nú mì.” É jló bo na sɛ̀n Mawu kpo awǎjijɛ kpo, amɔ̌, é nɔ kanbyɔ éɖée ɖɔ aniwu emi ma ka ɖó awǎjijɛ à é jí. Etɛ é ka wà?

7 Aaron tɛnkpɔn bo ɖó aca ɖé ɖò gbigbɔ lixo, bɔ Biblu xixa, nǔsisɔ nú kplé lɛ, kpo xósin lɛ nina ɖò kplé lɛ hwenu kpo ɖ’emɛ. Ðò taji ɔ, é jɛ ɖɛ xò jí hwɛhwɛ. Ee wanyiyi e é ɖó nú Jehovah é ɖò jijɛji wɛ é ɔ, é jɛ nukɔn yì jí ganji ɖò gbigbɔ lixo. Sín hwenɛnu ɔ, Aaron ko ɖu gbexosin-alijitɔ́zɔ́, azɔ̌wiwa xá mɛ ɖevo lɛ ɖò adlà j’ayǐ hwenu, kpo Mawuxóɖiɖɔ ɖò tò ɖevo mɛ kpo sín vivǐ. Égbé ɔ, Aaron nɔ wà sinsɛnzɔ́ ɖò Betɛli bo nyí mɛxo agun tɔn ɖé. Nɛ̌ ali e é mlɛ́ é ka cí n’i? “Un ‘ɖɔ́ Jehovah kpɔ́n bo mɔ ɖɔ é nyɔ́.’ Ðó nyɔna tɔn wutu ɔ, un mɔ ɖɔ un ɖu axɔ ɖé dó è, bɔ enɛ sísɛ́ mì bɔ un wà azɔ̌ gègě ɖò sinsɛnzɔ́ tɔn mɛ, lobɔ enɛ hɛn nyɔna gègě ɖevo lɛ wá nú mì.”

8 Ðɛhan wlantɔ́ ɔ jihan bo ɖɔ dó Jehovah wu ɖɔ: “Nùɖé nɔ hwedo mɛ e nɔ ɖó sísí n’i lɛ ǎ.” (Xà Ðɛhan 34:9-11.) Nugbǒ ɔ, Jehovah nɔ dó winnya mɛ e nɔ sɛ̀n ɛ kpo kanɖodonǔwu kpo lɛ é gbeɖé ǎ. Mǐɖesunɔ nɔ “ɖɔ́ Mawu Mavɔmavɔ kpɔ́n bo kpɔ́n lee é nyɔ́ sɔ́ é” hwenu e mǐ nɔ wà nǔ e wu mǐ kpé é bǐ ɖò sinsɛnzɔ́ tɔn mɛ é. Lobɔ enyi mǐ sɛ̀n Mawu kpo lindɔ̌n mǐtɔn bǐ kpo ɔ, awǎjijɛ e è ma sixu jlɛ́ ǎ é wɛ mǐ nɔ mɔ.

DƐ, MA NÚ AGBƆ̌N KPÉ WE Ó

9, 10. Aniwu é ka ɖò taji ɖɔ a ni “nɔte kpɔ́n Mawu Mavɔmavɔ”?

9 Hwenu e a na ɖò kàn ván wɛ bá kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖè lɛ é wu é ɔ, “nɔte kpɔ́n Mawu Mavɔmavɔ.” (Micée 7:7) Jehovah sixu tin bɔ mɛsɛntɔ́ tɔn gbejinɔtɔ́ lɛ na nɔte cobɔ è na sɔ́ azɔ̌ ɖé lɛ d’así nú ye, alǒ nɔte bɔ ninɔmɛ lɛ na ɖyɔ; amɔ̌, é nɔ nɔ gudo nú ye hwebǐnu. É dó vǐ sunnu ɖé sín akpá nú Ablaxamu, loɔ, é ɖó na ɖó nùɖiɖi kpo suúlu kpo. (Ebl. 6:12-15) Ablaxamu nɔte nú xwè mɔkpan cobo wá jì Izaki có, awakanmɛ tɔn kú xwè enɛ lɛ vlamɛ ǎ, lobɔ Jehovah ka dó winnya ɛ ǎ.​—Bǐb. 15:3, 4; 21:5.

10 Te ninɔ nɔ bɔwǔ ǎ. (Nùx. 13:12) Enyi mǐ nɔ fɔ́n bo nɔ ɖò tamɛ lin dó nukúnɖiɖo mǐtɔn e ma jɛnu ǎ lɛ é jí wɛ ɔ, awakanmɛ sixu wá kú mǐ bǐ. Loɔ, nùnywɛnú wɛ é nyí ɖɔ mǐ ni zán hwenu mǐtɔn bo bló bonu kancica e ɖò mǐ kpo Jehovah kpo tɛntin é ni kpɔ́n te d’eji. Ali e nu mǐ sixu wà mɔ̌ ɖè é atɔn ɖíe.

11. Jijɔ Klisanwun tɔn tɛ lɛ mǐ ka sixu tɛnkpɔn bo ɖó? Aniwu ye ka ɖò taji?

11 Tɛnkpɔn bo ɖó jijɔ Klisanwun tɔn lɛ. Gbɔn Xó Mawu Tɔn xixa kpo tamɛ linlin d’eji kpo gblamɛ ɔ, mǐ hɛn ɔ, mǐ na ɖó nùnywɛ, nukúnnúmɔjɛnǔmɛ, linlin e sɔgbe é, nùtuùntuùn, kpo nǔwukpikpé tamɛ linlin tɔn kpo. Jijɔ mɔhun lɛ ɖò taji nú mɛ e nɔ nɔ nukɔn ɖò sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ mɛ lɛ é. (Nùx. 1:1-4; Ti. 1:7-9) Enyi mǐ ɖò wema junjɔn Biblu jí mǐtɔn lɛ xà wɛ ɔ, mǐ hɛn ɔ, mǐ na tuùn linlin e Mawu nɔ ɖó dó ninɔmɛ gègě wu é. Ayihɔngbe ayihɔngbe ɔ, ayiɖeɖayi, acɔ́biba kpo nǔsisɔ kpo, akwɛzinzan, kpo xɔ́ntɔn zunzun xá mɛ ɖevo lɛ kpo sín xó nɔ ba mǐ. Enyi mǐ nɔ zán nǔ e mǐ kplɔ́n ɖò Biblu mɛ lɛ é ɔ, mǐ sixu wá gbeta e na nyɔ́ Jehovah nukúnmɛ lɛ é kɔn.

12. Nɛ̌ hagbɛ̌ agun ɔ tɔn lɛ ka sixu ɖexlɛ́ ɖɔ emi nyí gbɛtɔ́ ɖejid’ewu gbɔn?

12 Nyǐ gbɛtɔ́ ɖejid’ewu. Enyi mǐ nyí nɔví sunnu alǒ nɔví nyɔnu ɔ, mǐ ɖó na nɔ wà nǔ e wu mǐ kpé lɛ é bǐ, bo nɔ kpé nukún dó azɔ̌ yɛhwexɔsuɖuto ɔ tɔn ɖebǔ e mǐ mɔ é wu. Hwenu e Nɛɛmíi nyí tokpɔngán é ɔ, é ɖè azɔ̌ ɖé lɛ nú mɛɖé lɛ ɖò togun Mawu tɔn mɛ. Mɛ ɖětɛ lɛ é ka ɖè azɔ̌ na? Mɛ ɖěɖee nɔ ɖi xɛsi nú Mawu, nyí gbɛtɔ́ ɖejid’ewu kpo jijɔ ɖagbenɔ kpo lɛ é wɛ. (Nɛɛ. 7:2; 13:12, 13) Ðò égbé ɖesu ɔ, “mɛ e è zé azɔ̌ ɖé dó así na ɔ, nǔ e byɔ ɛ wɛ è ɖè kpowun ɔ wɛ nyí ɖɔ é ni nɔ gbeji.” (1 Kɔ. 4:2) Azɔ̌ ɖagbe lɛ nɔ nɔ hwlahwla gbeɖé ǎ.​—1 Timɔtée 5:25.

13. Enyi mɛ ɖevo lɛ wà nǔ e ma sɔgbe ǎ é nú we ɔ, nɛ̌ a ka sixu wà nǔ Jozɛfu ɖɔhun gbɔn?

13 Nǔ Jehovah ni klɔ́ we. Enyi mɛ ɖevo lɛ wà nǔ e ma sɔgbe ǎ é nú we ɔ, etɛ a ka sixu wà? Vlafo a sixu yawu ɖeɖɛ xó ɔ. Amɔ̌ hweɖelɛnu ɔ, enyi a jɛhun dó hwiɖée jí majomajo ɔ, a na hɛn tagba ɔ nyla d’eji. Nɔví Jozɛfu tɔn lɛ wà nǔ agɔ xá ɛ, loɔ, é ka hɛn ye dó xomɛ ǎ. Nukɔnmɛ ɔ, è dóhwɛ agɔ Jozɛfu bo sɔ́ ɛ dó ganmɛ. É ɖò mɔ̌ có, é jó Jehovah dó b’ɛ xlɛ́ ali i ɖò hwenu vɛwǔ lɛ mɛ. Etɛ mɛ enɛ ka tɔ́n kɔ dó? “Xó Jehovah tɔn wɛ klɔ́ ɛ.” (Ðɛh. 105:19, NWT) Hwenu e tɛnkpɔn enɛ lɛ fó é ɔ, Jozɛfu kpé nǔ wu bá wà azɔ̌ bunɔ ɖé. (Bǐb. 41:37-44; 45:4-8) Hwenu e a na ɖò za li xá tagba syɛnsyɛn lɛ wɛ é ɔ, nɔ xoɖɛ bo byɔ nùnywɛ, nɔ wà nǔ bo nɔ lɛ́ ɖɔ xó kpo xomɛfífá kpo, lobo nɔ ba hlɔnhlɔn ɖò Mawu gɔ́n. Jehovah na d’alɔ we.—1 Piyɛ́ɛ 5:10.

YÌ NUKƆN ÐÒ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ MƐ

14, 15. (a) Aniwu mǐ ka ɖó na “hɛn ayixa dó” lee mǐ nɔ ɖɔ Mawuxó gbɔn é wu? (b) Nɛ̌ a ka sixu sɔgbe dó ninɔmɛ e nɔ ɖyɔ lɛ é wu gbɔn? (Kpɔ́n fɔtóo e ɖò bǐbɛ̌mɛ é kpo gbàví “ A ka Jló Na Tɛ́n Wlɛnwín Ðevo Kpɔ́n À?” kpo)

14 Pɔlu byɔ Timɔtée ɖɔ: “Cobonu un na wá hǔn, ɖǒkan dó Mawuxó xixa ɖò agun mɛ, kpodo Mawuxóɖiɖɔ kpo wu, bo lɛ́ ɖókan dó nùkplɔnmɛ wu. Hɛn ayixa dó hwiɖée wu, bo hɛn ayixa dó nǔ e kplɔ́n mɛ wɛ a ɖè ɔ wu.” (1 Tim. 4:13, 16) Timɔtée ko nyí wɛnjlatɔ́ Axɔsuɖuto ɔ tɔn e mɔ nǔ kpɔ́n é ɖé hwenɛnu. Amɔ̌, enyi é “hɛn ayixa dó nǔ e kplɔ́n mɛ wɛ [é] ɖè ɔ wu” ɔ jɛn sinsɛnzɔ́ tɔn na kpa ɛ. É sixu ɖɔ ɖɔ lee emi ko nɔ xwlé wɛn ɔ mɛ lɛ gbɔn é na nɔ dɔn ye hwebǐnu ǎ. Bonu xó tɔn na kpó ɖò ayi yetɔn mɛ byɔ wɛ ɔ, é ɖó na nɔ ɖyɔ wlɛnwín e é nɔ zán dó kplɔ́n nǔ mɛ na lɛ é sɔgbe kpo hudo mɛ lɛ tɔn kpo. Ðó mǐ nyí wɛnjlatɔ́ Axɔsuɖuto ɔ tɔn lɛ wutu ɔ, mǐ lɔ ɖó na wà nǔ ɖokpo ɔ.

15 Hwenu e mǐ ɖò Mawuxó ɖɔ wɛ sín hɔn ɖé kɔn jɛ hɔn ɖé kɔn é ɔ, mǐ nɔ ɖ’ayǐ wu hwɛhwɛ ɖɔ mɛ lɛ kún nɔ nɔ xwégbe ó. Ðò xá ɖé lɛ mɛ ɔ, mǐ sixu byɔ xwé ɖé lɛ gbè ǎ. Enyi mɔ̌ wɛ é nyí ɖò xá towe mɛ ɔ, etɛwu a ma ka na ba wlɛnwín ɖevo dó jla wɛnɖagbe ɔ na ǎ?

16. Nɛ̌ kúnnuɖiɖe agbawungba tɔn ka sixu hɛn lè wá gbɔn?

16 Kúnnuɖiɖe agbawungba tɔn nyí wlɛnwín ɖagbe ɖé bɔ è na dó jla wɛnɖagbe ɔ na. Kúnnuɖetɔ́ gègě wɛ ɖò alɔ ɖó wɛ ɖò azɔ̌ enɛ mɛ titewungbe tɔn, b’ɛ ɖò lè hɛn wá nú ye wɛ tawun. Ye nɔ ba hwenu bo nɔ yì jla wɛn ɔ mɛ lɛ ɖò pípan kpo mɔ̌to kpo glíntɛn lɛ, tokplétɛn lɛ kpo gbɔjɛtɛn lɛ kpo, kpodo fí e ɖò agbawungba é ɖevo lɛ kpan. Enyi Kúnnuɖetɔ́ ɖé ɖó ayi te ganji ɔ, é na kpéwú bo jɛ xóɖɔɖókpɔ́ xá mɛɖé jí, gbɔn xó e jɛ ɖò tò é ɖé kíké, vǐ mɛ ɔ tɔn lɛ kpikpa, alǒ nùɖé kinkanbyɔ ɛ dó azɔ̌ tɔn wu gblamɛ. Enyi xóɖɔɖókpɔ́ ɔ ɖò yiyi wɛ ɔ, wɛnjlatɔ́ ɔ nɔ ɖɔ xó dó wemafɔ ɖé jí, lobo nɔ kàn nùɖé byɔ. Hwɛhwɛ ɔ, nǔ e mɛ ɔ na ɖɔ lɛ é nɔ zɔ́n bɔ è nɔ gbɛ̀ kàn dó xóɖɔɖókpɔ́ ɔ nu.

17, 18. (a) Etɛ a ka sixu wà bo na kpankɔ́n dó kúnnuɖiɖe agbawungba tɔn wu? (b) Etɛwu a ka mɔ ɖɔ linlin e Davidi ɖó bo kpa susu nú Jehovah é ɖò taji, hwenu e a ɖò sinsɛnzɔ́ towe wà wɛ é?

17 Enyi kúnnuɖiɖe agbawungba tɔn nɔ vɛwǔ nú we hǔn, ma jó gbè ó. Eddie e nyí gbexosin-alijitɔ́ ɖé ɖò toxo New York tɔn mɛ é nɔ sixu ɖɔ xó xá mɛ lɛ ɖò agbawungba ɖ’ayǐ ǎ. Amɔ̌, é wá kpéwú bo kpankɔ́n. Etɛ ka d’alɔ ɛ? É ɖɔ: “Ðò sinsɛn-biblo xwédo tɔn mǐtɔn hwenu ɔ, nyì kpo asì ce kpo nɔ ba dò nú xó e mǐ na ɖɔ, hwenu e mɛ lɛ na ɖɔ xó ɖé bá dó gbɛ́ wɛn ɔ alɔ ɖɔ linlin yetɔn lɛ é. Mǐ nɔ lɛ́ kàn nǔ byɔ Kúnnuɖetɔ́ ɖevo lɛ.” Dìn ɔ, akpàkpà nɔ sɔ́ Eddie dó kúnnuɖiɖe agbawungba tɔn wu.

18 Enyi wɛnɖagbe ɔ jijla kpo akɔnkpinkpan kpo ɖò alɔ bí nú we d’eji wɛ ɔ, mɛ bǐ na mɔ nǔ jɛ nukɔnyiyi towe ɖò gbigbɔ lixo wu. (Xà 1 Timɔtée 4:15.) Hú mɔ̌ ɔ, a na kpa susu nú Tɔ́ mǐtɔn jixwé tɔn ɔ Davidi ɖɔhun, éyɛ jihan ɖɔ: “Un na nɔ dokú nú Mawu Mavɔmavɔ hwebǐnu, nu ce na gɔn mlamlá ɛ gbeɖé ǎ. Mawu Mavɔmavɔ mɛ wɛ un nɔ gó ɖè; mɛ e zé yeɖée hwe lɛ ni ɖótó mì bo j’awǎ.” (Ðɛh. 34:2, 3) É sixu sín sinsɛnzɔ́ towe wu, bɔ mɛɖesɔhwetɔ́ lɛ na gɔ́ nú we ɖò sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ mɛ kpo awǎjijɛ kpo.

YÌ NUKƆN ÐÒ GBIGBƆ LIXO DÓ KPA SUSU NÚ MAWU

19. Enyi Jehovah sɛntɔ́ gbejinɔtɔ́ ɖé na bo tlɛ ɖò ninɔmɛ syɛnsyɛn lɛ mɛ ɔ, etɛwu xomɛ ka ɖó na hun i?

19 Davidi lɛ́vɔ jihan ɖɔ: “Mawu Mavɔmavɔ! Nǔ e a bló lɛ bǐ na mlá we, bɔ mɛ e ɖò gbeji nú we lɛ na dokú nú we. Ye na ɖɔ lee axɔsuɖuɖu towe ɖó susu sɔ é, bo na jla lee a kpé nǔ wu gbɔn é. Enɛ ɔ, ye na ɖɔ nǔ ɖaxó ɖaxó e a nɔ wà é nú gbɛtɔ́ lɛ, bo na ɖɔ lee axɔsuɖuɖu towe xɔ susu sɔ é nú ye.” (Ðɛh. 145:10-12) Xógbe enɛ lɛ ɖè lee nǔ cí nú Kúnnuɖetɔ́ Jehovah Tɔn gbejinɔtɔ́ lɛ é xlɛ́. Amɔ̌, enyi azɔn alǒ kpikpò ka zɔ́n bɔ a ma nɔ sixu wà nǔ gègě ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ ǎ ɔ ka ló? Nɔ flín hwebǐnu ɖɔ hwenu e a nɔ má wɛnɖagbe ɔ xá mɛ e nɔ kpé nukún dó wǔ we lɛ é kpo mɛ ɖevo lɛ kpo é ɔ, sinsɛnzɔ́ mímɛ́ wà wɛ a ɖè, b’ɛ nɔ sɔ́ Mawu mǐtɔn sù. Enyi è wlí we dó ganmɛ ɖó nùɖiɖi towe wu ɔ, a na ko nɔ ɖɔ xó dó nugbǒ ɔ wu hwenu e ali tɔn hun nú we lɛ é, lobɔ enɛ nɔ hɛn xomɛ Jehovah tɔn hun tawun. (Nùx. 27:11) Enyi xwédo e klán ɖò sinsɛn lixo é mɛ wɛ a ɖè, bo ka zunfan gbigbɔ sín nǔ lɛ ɔ, xomɛ nɔ hun Jehovah. (1 Pi. 3:1-4) É na bo tlɛ nyí ɖò ninɔmɛ syɛnsyɛn lɛ mɛ ɔ, a hɛn ɔ, a na kpa susu nú Jehovah bo lɛ́ yì nukɔn ɖò gbigbɔ lixo.

20, 21. Enyi è ɖè azɔ̌ gègě nú we ɖò tutoblonunu Jehovah tɔn mɛ ɔ, nɛ̌ a ka sixu nyí nyɔna ɖé nú mɛ ɖevo lɛ gbɔn?

20 Enyi a fɔ́n bo ɖò nukɔn yì wɛ ɖò gbigbɔ lixo ɔ, Jehovah na dó nú we jɛn wɛ. Vlafo a sixu ɖyɔ nùɖé lɛ ɖò tuto towe lɛ alǒ gbɛzinzan towe mɛ, bo na dó sixu nɔ w’azɔ̌ gègě ɖò nugbǒ xɔ akwɛ Mawu tɔn mímá xá mɛ ɖěɖee ɖó hudo nukúnɖiɖo tɔn lɛ é mɛ. Gɔ́ na ɔ, nukɔnyiyi towe ɖò gbigbɔ lixo kpo gbɛzán mɛɖée zízé dó savɔ̌ tɔn towe kpo sixu hɛn nyɔna ɖaxó lɛ wá nú nùɖitɔ́ hàtɔ́ towe lɛ. Lobɔ é na sín hwiɖée e a sɔ́ hwe bo ɖò gǎn dó wɛ ɖò agun ɔ mɛ é wu, bɔ mɛ ɖevo e yí wǎn nú Jehovah lɛ é na yí wǎn nú we, nǔ e wà wɛ a ɖè é na nɔ xɔ akwɛ ɖò nukún yetɔn mɛ, bɔ ye na nɔ nɔ gudo towe.

21 Enyi mǐ ɖò Jehovah sɛ̀n wɛ é ɔ, é ko lín alǒ sun yɔywɛ ɖé jɛn ɖíe ɔ, mǐ bǐ wɛ hɛn ɔ, mǐ na yì nukɔn ɖò sɛ̀n e mǐ nɔ sɛ̀n ɛ é mɛ. Amɔ̌, nɛ̌ Klisanwun e ko zin lɛ é ka sixu d’alɔ mɛ yɔyɔ̌ lɛ bɔ ye na yì nukɔn ɖò gbigbɔ lixo gbɔn? Mǐ na ɖɔ xó dó xota enɛ jí ɖò nùkplɔnkplɔn mǐtɔn e bɔ d’ewu é mɛ.