1-3. (a) Etɛ mǐ ka ɖó na sɔ́ dó nǔ taji e mǐ ɖi nǔ na lɛ é mɛ? (b) Etɛwu fínfɔ́n sín kú ɔ ka ɖò taji sɔmɔ̌? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

NÚ È kanbyɔ we ɖɔ: ‘Nùkplɔnmɛ taji tɛ lɛ jí nùɖiɖi towe ka junjɔn?’ à jí ɔ, etɛ a ka na ɖɔ? É ɖò wɛn ɖɔ a na tɛɖɛ̌ jí ɖɔ Jehovah wɛ nyí Gbɛɖotɔ́ ɔ kpo Gbɛnamɛtɔ́ ɔ kpo. A sixu lɛ́ ɖɔ ɖɔ emi ɖó nùɖiɖi nú Jezu Klisu e kú bo xɔ gbɛ̀ nú mǐ é. Bɔ kpo awǎjijɛ kpo wɛ a na lɛ́ ɖɔ ɖɔ palaɖisi ayikúngban jí tɔn ɖé ɖò nukɔn bo ja, bɔ finɛ wɛ togun Mawu tɔn na nɔ gbɛ̀ ɖè kaka sɔyi. Amɔ̌, a ka na ɖɔ ɖɔ fínfɔ́n sín kú nyí ɖokpo ɖò nǔ e a ɖi nǔ na b’ɛ xɔ akwɛ nú we hugǎn lɛ é mɛ à?

² Mǐ ɖó hwɛjijɔ ɖagbe gègě bo na sɔ́ fínfɔ́n sín kú ɔ dó ɖó nùkplɔnmɛ taji ɖé na, nú mǐ na bo tlɛ ɖó nukúnɖiɖo bo na xò ya ɖaxó ɔ zlɛ lobo na nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖò ayikúngban jí ɔ nɛ. Mɛsɛ́dó Pɔlu xlɛ́ nǔ e wu fínfɔ́n sín kú ɔ ɖò taji nú nùɖiɖi mǐtɔn é: “Enyi mɛkúkú lɛ ma nɔ fɔ́n nugbǒ ǎ hǔn, Klisu lɔmɔ̌ fɔ́n sín kú ǎ nɛ.” Enyi Klisu ma ko fɔ́n sín kú ǎ ɔ, é na nyí Axɔsu mǐtɔn ǎ, lobɔ nǔ e kplɔ́n mɛ wɛ mǐ ɖè dó acɛkpikpa Klisu tɔn wu é na nyí nǔ yayǎ. (Xà 1 Kɔlɛntinu lɛ 15:12-19.) Amɔ̌, mǐ tuùn ɖɔ Jezu fɔ́n sín kú. Ðó mǐ tɛ́ dó ganjɛwu enɛ wu wutu ɔ, mǐ gbɔn vo nú Jwifu ɖěɖee nyí Saduseɛn bo nɔ gbɛ́ dó nùjɔnǔ mɛ ɖɔ mɛkúkú lɛ kún sixu fɔ́n ó lɛ é. Nú è na bo tlɛ ɖò  cícá nú mǐ wɛ ɔ, mǐ nɔ tɛ́ dó nùɖiɖi e mǐ ɖó ɖɔ fínfɔ́n sín kú na tíìn é wu.​—Mak. 12:18; Mɛ. 4:2, 3; 17:32; 23:6-8.

³ Hwenu e Pɔlu ɖò xó ɖɔ dó “nùkplɔnmɛ nukɔn nukɔntɔn e ɖɔ xó dó Klisu wu lɛ” é wu wɛ é ɔ, é ɖɔ “nùkplɔnmɛ e kúnkplá . . . mɛkúkú na fɔ́n sín kú” é lɔ xó. (Ebl. 6:1, 2) Pɔlu tɛɖɛ̌ jí ɖɔ emi ɖó nùɖiɖi ɖɔ mɛkúkú lɛ na fɔ́n. (Mɛ. 24:10, 15, 24, 25) Amɔ̌, ɖó fínfɔ́n sín kú ɖò nùkplɔnmɛ nukɔn nukɔntɔn e ɖò “nǔ nukɔn nukɔntɔn e ɖò Mawuxó ɔ mɛ lɛ” é mɛ wu wɛ zɔ́n bɔ é nyí nùkplɔnmɛ vlɛkɛsɛ́ɛ ɖé kpowun ǎ. (Ebl. 5:12) Etɛwu?

4. Nǔ tɛ lɛ è ka sixu kanbyɔ dó fínfɔ́n sín kú wu?

⁴ Nú mɛ lɛ jɛ Biblu kplɔ́n jí ɔ, gègě yetɔn nɔ xà fínfɔ́n sín kú e wá yì lɛ é sín tan, ɖi Lazáa tɔn mɔ̌. Bɔ ye nɔ sè ɖɔ Ablaxamu, Jɔbu kpo Daniyɛli kpo ɖeji ɖɔ mɛkúkú lɛ na lɛ́ fɔ́n wá gbɛ̀ ɖò sɔgudo. Amɔ̌, nú è kanbyɔ ɖɔ etɛ ka na ganjɛwu we ɖɔ fínfɔ́n sín kú sín akpá e è ko dó ɖò xwè mɔkpan ɖíe, alǒ, ɖò xwè kanweko mɔkpan ɖíe é na jɛnu à jí ɔ, xósin tɛ a ka na na? Biblu ka ɖɔ hwenu e è na fɔ́n mɛ sín kú é dóó à? Nǔ enɛ lɛ tuùntuùn nɔ dó nùɖiɖi nùɖiɖi mǐtɔn jí, enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni kpɔ́n nǔ e Biblu ɖɔ dó ye wu é.

5. Fínfɔ́n sín kú sín akpáxwé tɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó jɛ nukɔn?

⁵ É bɔwǔ bɔ è na lin ɖɔ è na fɔ́n mɛ e kú b’ɛ ma lín sɔmɔ̌ ǎ é. (Jaan 11:11; Mɛ. 20:9, 10) Amɔ̌, mɛ ɖěɖee ko kú ɖò xwè mɔkpan ɖíe alǒ ɖò xwè kanweko mɔkpan ɖíe lɛ é ɔ, nukúnɖiɖo ka tíìn ɖɔ è na fɔ́n ye sín kú ɖò sɔgudo à? Mǐ ka sixu ɖó ganjɛwu dó akpá enɛ e è dó b’ɛ ko lín é wu ɖɔ mɛ e kú b’ɛ ma lín ǎ é kpo mɛ e kú b’ɛ ko lín é kpo na fɔ́n sín kú à? Nugbǒ ɔ, fínfɔ́n sín kú sín akpá e è ko dó ɖò xwè kanweko mɔkpan ɖíe é ɖé jɛnu, bɔ a ka ɖi nǔ na. Fínfɔ́n sín kú tɛ wɛ? Nɛ̌ enɛ ka kúnkplá nǔ e ɖó nukún wɛ a ɖè dó fínfɔ́n sín kú sɔgudo tɔn wu é gbɔn?

6. Nɛ̌ Jezu ka ɖ’alɔ ɖò Ðɛhan 118gɔ́ ɔ sín jijɛnu mɛ gbɔn?

⁶ Ðɛhan 118gɔ́ e mɛɖé lɛ lin ɖɔ Davidi wɛ wlan é ɖɔ xó dó fínfɔ́n sín kú e sín akpá è dó b’ɛ ko lín é ɖé wu, bɔ mǐ na ba dò na. Vosisa elɔ ɖ’emɛ: ‘Jehovah, kɛnklɛn, hwlɛn mǐ gán! Jehovah ni xoɖɛ dó mɛ e jawě ɖò nyikɔ tɔn mɛ é jí.’ A na ko flín ɖɔ mɛ lɛ ɖè xó sín akpáxwé enɛ e kàn Mɛsiya ɔ é mɛ hwenu e Jezu kun tócí byɔ Jeluzalɛmu ɖò Nisáan sín azǎn 9gɔ́ ɔ gbè, ɖò táan kpɛɖé jɛ nukɔn nú kú tɔn é. (Ðɛh. 118:25, 26; Mat. 21:7-9) Amɔ̌, nɛ̌ Ðɛhan 118gɔ́ ɔ ka tɛɖɛ̌ fínfɔ́n sín kú e wá jɛnu ɖò xwè gègě gudo ɖò sɔgudo é jí gbɔn? Ðǒ ayi nǔ ɖevo e ɖɛhan nǔɖɔɖ’ayǐ tɔn enɛ ɖɔ é wu: “Awinnya e xɔmɛtɔ́ lɛ xò nyì kɛ́n é, wɛ wá huzu awinnya taji e ɖò zwe jí é.”​—Ðɛh. 118:22.

7. Bǎ tɛ mɛ Jwifu lɛ ka gbɛ́ Jezu yì jɛ?

⁷ “Xɔmɛtɔ́ lɛ” ee nyí sinsɛngán Jwifu lɛ é gbɛ́ Mɛsiya ɔ. Gudo wɛ ye dó Jezu kpowun, alǒ, gbɛ̌ wɛ ye gbɛ́ ɖɔ é kún nyí Klisu ɔ ó kpowun ǎ, loɔ, nǔ e ye wà é lɛ́ nyla hú mɔ̌. Jwifu gègě gbɛ́ Jezu, bo zyan vǎ d’eji ɖɔ è ɖó na hu i. (Luk. 23:18-23) Ɛɛn, ye ɖ’alɔ ɖò kú Jezu tɔn mɛ.

8. Nɛ̌ Jezu ka sixu huzu “awinnya taji e ɖò zwe jí é” gbɔn?

⁸ Nú mɛ lɛ gbɛ́ Jezu bo hu i ɔ, nɛ̌ é ka sixu huzu “awinnya taji e ɖò zwe jí é” gbɔn? Nú è fɔ́n ɛ sín kú wá gbɛ̀ ɔ jɛn nǔ sixu nyí mɔ̌. Jezu ɖesu dó lǒ ɖé dó ɖè enɛ xlɛ́. Vǐwunzɔ́watɔ́ ɖé lɛ wà nǔ xá mɛ e glenɔ ɔ sɛ́dó vǐwungbo ɔ mɛ lɛ é ɖò ali e ma sɔgbe ǎ é nu, lee Izlayɛli-ví lɛ wà nǔ xá gbeyiɖɔ ɖěɖee Mawu sɛ́dó ye lɛ é  gbɔn é. Gudo mɛ ɔ, glenɔ ɔ wá sɛ́ vǐ vívɛ́ná tɔn e ja gǔ ɔ ɖu gbé é dó ye. Ye ka yí i à? Ðebǔ lɔ ǎ. Vǐwunzɔ́watɔ́ lɛ wà nǔ e nyla hú bǐ é, é wɛ nyí ɖɔ ye hu vǐ ɔ. Jezu ɖè xó sín xó nǔɖɔɖ’ayǐ tɔn e ɖò Ðɛhan 118:22 mɛ é mɛ dó sú ta nú lǒ ɔ. (Luk. 20:9-17) Mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ ɖesu ɖɔ nǔ mɔhun hwenu e é ɖò xó ɖɔ nú “Jwifugán lɛ, tomɛxo lɛ, kpodo sɛnkplɔnmɛtɔ́ lɛ kpan [e] wá kplé ɖò Jeluzalɛmu” lɛ é wɛ é. É ɖɔ xó dó “Jezu Klisu Nazalɛtinu e [ye xwè nyì yatín wu], bɔ Mawu ka fɔ́n ɛ sín kú” é wu. Enɛ gudo ɔ, Piyɛ́ɛ xlɛ́ céɖécéɖé ɖɔ: “Awinnya e mi xɔmɛtɔ́ lɛ ma sɔ́ dó mɔ nùɖewánu ǎ, bo xò nyì kɛ́n ɔ, wá huzu awinnya taji ɔ, awinnya zwe jí tɔn ɔ.”​—Mɛ. 3:15; 4:5-11; 1 Pi. 2:5-7.

9. Nǔ taji tɛ xó Ðɛhan 118:22 ka ɖɔ?

⁹ Xwè kanweko mɔkpan jɛ nukɔn ɔ, nǔɖɔɖ’ayǐ e ɖò Ðɛhan 118:22 mɛ é xlɛ́ ɖɔ fínfɔ́n sín kú ɖé na tíìn. È na gbɛ́ Mɛsiya ɔ bo na hu i, amɔ̌, é na lɛ́ fɔ́n wá gbɛ̀ bo na nyí awinnya taji e ɖò zwe jí é. Vǐ sunnu enɛ e è fɔ́n sín kú é wá huzu mɛ ɖokpo géé e Mawu ‘na gbɛtɔ́ lɛ bɔ mǐ na mɔ hwlɛngán gbɔn jǐ tɔn’ é.​—Mɛ. 4:12; Efɛ. 1:19, 20.

10. (a) Etɛ Ðɛhan 16:10 ka ɖɔ ɖ’ayǐ? (b) Etɛwu mǐ ka sixu kanɖeji ɖɔ Ðɛhan 16:10 sín jijɛnu kún kàn Davidi ó?

¹⁰ Mǐ ni kpɔ́n wemafɔ ɖevo e tɛɖɛ̌ fínfɔ́n sín kú jí é ɖé. È wlan nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ b’ɛ ɖó xwè afatɔ́n jɛji jɛ nukɔn cobɔ é ka wá jɛnu, bɔ enɛ ɔ ɖó na hɛn nùɖiɖi mǐtɔn lidǒ ɖɔ fínfɔ́n sín kú sín akpá e è dó b’ɛ ko lín é na jɛnu. Mǐ xà ɖò Ðɛhan 16gɔ́ e mɛ lɛ lin ɖɔ Davidi wɛ wlan é mɛ ɖɔ: “A jó lindɔ̌n ce dó nyì [yɔdo mɛ] ǎ, a lɔn nú mɛsɛntɔ́ towe na yì yɔdo mɛ ǎ.” (Ðɛh. 16:10) Davidi ɖò ɖiɖɔ wɛ ɖɔ emi kún na kú kpɔ́n gbeɖé ó, alǒ, ɖɔ è kún na sɔ́ emi dó yɔdo kpaà gbɛtɔ́ tɔn mɛ kpɔ́n ó ǎ. Xó Mawu tɔn xlɛ́ ɖɔ Davidi kpò. Enɛ gudo ɔ, “Davidi zán wá kú, bɔ è sɔ́ ɛ ɖó Davidi toxo mɛ.” (1 Axɔ. 2:1, 10) Bɔ etɛ ɖɔ wɛ Ðɛhan 16:10 ka ɖè lo?

11. Hwetɛnu Piyɛ́ɛ ka ɖɔ xó dó Ðɛhan 16:10 wu?

¹¹ È jó mǐ dó sɔ́ nyì vi mɛ ǎ. È wlan ɖɛhan enɛ bɔ é bló xwè afatɔ́n jɛji gudo, bɔ Jezu kú bo fɔ́n b’ɛ ɖó aklunɔzán gblamɛ ɖé lɛ gudo é ɔ, Piyɛ́ɛ ɖɔ xó nú Jwifu kpo mɛ e wá huzu Jwifu lɛ é kpo afatɔ́n mɔkpan dó Ðɛhan 16:10 wu. (Xà Mɛsɛ́dó 2:29-32.) É ɖɔ ɖɔ Davidi kú bɔ è ɖi i. Mɛ e ɖò tóɖó Piyɛ́ɛ wɛ lɛ é tuùn mɔ̌. Tan ɔ ɖɔ ɖɔ ye mɛɖebǔ dɔn nǔ xá Piyɛ́ɛ dó xó e é ɖɔ bo ɖɔ “fínfɔ́n sín kú Klisu tɔn ɔ wɛ Davidi ko mɔ, bo ko ɖɔ ɖ’ayǐ” é wu ǎ.

12. Ali tɛ nu nǔɖɔɖ’ayǐ Ðɛhan 16:10 tɔn ka jɛnu ɖè? Ganjɛwu tɛ é ka na mǐ dó fínfɔ́n sín kú sín akpá ɔ wu?

¹² Piyɛ́ɛ dó zǒ gbè xó tɔn jí bo ɖè xó sín xó e Davidi ɖɔ ɖò Ðɛhan 110:1 mɛ é mɛ. (Xà Mɛsɛ́dó 2:33-36.) Piyɛ́ɛ jlɛ́ xó dó xó wu b’ɛ sɔgbe xá Biblu bo dó d’alɔ ahwan ɔ bɔ ye kudeji ɖɔ Jezu wɛ Mawu “sɔ́ Aklunɔ, bo lɛ́ sɔ́ Klisu.” Gɔ́ na ɔ, mɛ gègě yí gbè ɖɔ Ðɛhan 16:10 jɛnu hwenu e Jezu fɔ́n sín kú é. Nukɔnmɛ ɔ, mɛsɛ́dó Pɔlu dɔn ayi Jwifu lɛ tɔn wá hwɛjijɔ titewungbe enɛ ɖokpo ɔ jí hwenu e é ɖò xó ɖɔ nú ye wɛ ɖò toxo Antyɔci tɔn mɛ ɖò Pisidíi é. Xó e é ɖɔ é jiwǔ nú ye bɔ ye ba na ɖó mɔjɛmɛ hú mɔ̌. (Xà Mɛsɛ́dó 13:32-37, 42.) É ɖó na lɛ́ jiwǔ nú mǐ lɔ ɖɔ nǔɖɔɖ’ayǐ Biblu tɔn e kúnkplá fínfɔ́n sín kú e jawě é nyí nǔ ɖejid’ewu ɖé, é na bo tlɛ nyí ɖɔ è ɖɔ ɖ’ayǐ dìn é ɔ, é ko ɖó xwè kanweko mɔkpan ɔ nɛ.

13. Etɛ è ka sixu kanbyɔ dó fínfɔ́n sín kú wu?

¹³ Ðó è dó fínfɔ́n sín kú sín akpá ɔ, bonu é na bo bló xwè kanweko mɔkpan ɔ, é nɔ wá jɛnu wutu ɔ, é ɖó na dó wusyɛn lanmɛ  nú mǐ. É ɖò mɔ̌ có, mɛɖé sixu kanbyɔ éɖée ɖɔ: ‘Ðiɖɔ wɛ è ɖè ɖɔ un ɖó na nɔte nú xwè mɔkpan cobo na mɔ mɛvívɛ́ ce e kú é à? Hwetɛnu fínfɔ́n sín kú e ɖó nukún wɛ un ɖè é ka na jɛnu?’ Jezu ɖɔ nú mɛsɛ́dó tɔn lɛ ɖɔ nùɖé lɛ tíìn bɔ ye kún tuùn ó, ye kún ka sixu tuùn ó. Tinmɛ ɖé lɛ tíìn bo kúnkplá ‘hwenu kpo ganmɛ ɔ kpo, bɔ Tɔ́ ɔ ko tò kpodo acɛ tɔn kpan.’ (Mɛ. 1:6, 7; Jaan 16:12) Amɔ̌, enɛ xlɛ́ ɖɔ mǐ kún tuùn nǔ ɖebǔ dó hwenu e fínfɔ́n sín kú na bɛ́ é wu ó ǎ.

14. Nɛ̌ fínfɔ́n sín kú Jezu tɔn ka gbɔn vo nú mɛ e jɛ nukɔn n’i lɛ é tɔn gbɔn?

¹⁴ Bo na dó mɔ nukúnnú jɛ nǔ enɛ wu ɔ, flín fínfɔ́n sín kú ɖěɖee xó Biblu ɖɔ ɖ’ayǐ lɛ é. Ee ɖò taji hugǎn é wɛ nyí Jezu tɔn. Nú é ma ko fɔ́n sín kú wɛ ǎ ɔ, mǐ mɛ ɖebǔ na ɖó nukúnɖiɖo bo na lɛ́ mɔ mɛvívɛ́ mǐtɔn e kú lɛ é ǎ. Mɛ ɖěɖee è fɔ́n jɛ nukɔn nú Jezu, bɔ Elíi kpo Elizée kpo fɔ́n lɛ é nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ǎ. Ye lɛ́ wá kú bɔ cyɔ yetɔn gblé ɖò yɔdo mɛ. Amɔ̌, Jezu tɔn nyí mɔ̌ ǎ, ɖó ‘Mawu fɔ́n Klisu sín kú, bɔ Klisu sɔ́ na kú ǎ; ɖó kú sɔ́ ɖó acɛ ɖò jǐ tɔn ǎ.’ É ɖò gbɛ̀ “hwebǐnu” ɖò jixwé bo na kú gbeɖé ǎ.​—Hlɔ. 6:9; Nǔɖe. 1:4, 5, 18; Kolo. 1:18; 1 Pi. 3:18.

15. Etɛwu é ka ɖò taji ɖɔ Jezu nyí “mɛ nukɔntɔn” ɔ?

¹⁵ Jezu wɛ nyí mɛ nukɔntɔn e fɔ́n sín kú gbɔn mɔ̌ é, bɔ é ka ɖò wɛn ɖɔ fínfɔ́n sín kú tɔn wɛ ɖò taji. (Mɛ. 26:23) Amɔ̌, é wɛ nyí mɛ ɖokpo géé e è d’akpá na ɖɔ é na fɔ́n sín kú dó jixwé bo na nyí nùɖíɖó gbigbɔ tɔn ɖé é ǎ. Jezu na ganjɛwu mɛsɛ́dó tɔn gbejinɔtɔ́ lɛ ɖɔ ye na kp’acɛ xá emi ɖò jixwé. (Luk. 22:28-30) Cobonu è na d’ajɔ ɔ ye ɔ, ye ɖó na tó kú hwɛ̌. Enɛ gudo ɔ, ye na fɔ́n sín kú dó agbaza gbigbɔ tɔn ɖé mɛ Klisu ɖɔhun. Pɔlu wlan ɖɔ “Klisu wɛ nyí mɛ nukɔntɔn e fɔ́n sín kú é, bo dó na ganjɛwu mǐ ɖɔ mɛ e kú lɛ lɔmɔ̌ na fɔ́n.” Pɔlu xlɛ́ ɖɔ mɛ e kú lɛ é ɖé lɛ lɔ na fɔ́n bo na nɔ gbɛ̀ ɖò jixwé, bo ɖɔ: “Mɛ ɖokpo ɖokpo na nɔ tɛn éɖesunɔ tɔn mɛ; Klisu wɛ jɛ nukɔn nú mɛ bǐ, bɔ mɛ e nyí étɔn lɛ na bɔ dó wǔ tɔn [‘ɖò fí ɖiɖe tɔn hwenu,’ nwt].”​—1 Kɔ. 15:20, 23.

16. Etɛ ka xlɛ́ hwenu e è na jɛ mɛ fɔ́n sín kú dó jixwé jí é mǐ?

¹⁶ Enɛ xlɛ́ mǐ hwenu e è na jɛ mɛ fɔ́n sín kú dó jixwé jí é. É na bɛ́ “ɖò fí ɖiɖe tɔn hwenu.” É ko nɔ zaan dìn bɔ Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ lɛ́n bɔ é sɔgbe xá Biblu bo mɔ ɖɔ sín 1914 wɛ mǐ ko ɖò gbɛ̀ nɔ wɛ ɖò “fí ɖiɖe” Jezu tɔn sín akpá e è dó é hwenu. “Fí ɖiɖe” enɛ ka ko wá vivɔnu ǎ; bɔ gbɛ̀ nyanya elɔ sín vivɔ ko sɛya bǐ.

17, 18. Nɛ̌ mɛ yí ami dó ɖè ɖé lɛ tɔn ka na nyí gbɔn ɖò fí ɖiɖe Klisu tɔn hwenu?

¹⁷ Biblu lɛ́vɔ ɖɔ nǔ ɖevo lɛ nú mǐ dó  fínfɔ́n sín kú dó jixwé jí: “Lee mɛ e ko kú lɛ xó na wá nyí gbɔn ɔ, mǐ jló ɖɔ mi ni mɔ nǔ jɛ mɛ céɖécéɖé . . . Ðó mǐ ɖi nǔ ɖɔ Jezu kú bo lɛ́ fɔ́n; mɔ̌ ɖokpo ɔ, mǐ lɛ ɖi nǔ ɖɔ Mawu na fɔ́n mɛ e . . . kú lɛ . . . mǐ mɛ e na kpò ɖò gbɛ̀ [ɖò fí ɖiɖe Aklunɔ ɔ tɔn hwenu lɛ] ɔ, mǐ na jɛ nukɔn nú mɛ e ko kú lɛ ǎ. Hwe ɔ nu sù ɔ, Aklunɔ ɖesu na jɛte sín jixwé, bɔ è na sè mɛɖé na ɖegbe kpo xósusu kpo . . . bɔ mɛ e ɖi nǔ nú Klisu cobo kú lɛ na fɔ́n jɛ nukɔn. Enɛ ɔ gudo ɔ, mǐ mɛ e kpò ɖò gbɛ̀ hwenɛnu lɛ ɔ, Mawu na zé mǐ kpo ye kpo zɛɛn yì jǐ, ɖò akpɔ́kpɔ́ mɛ, bɔ mǐ na yì kpé Aklunɔ ɔ ɖò jɔhɔn mɛ; bɔ enɛ ɔ, mǐ na nɔ kpɔ́ xá Aklunɔ ɔ hwebǐnu.”​—1 Tɛ. 4:13-17.

¹⁸ Fínfɔ́n sín kú dó jixwé ɔ bɛ́ ɖò hweɖenu ɖò hwenu e “fí ɖiɖe” Klisu tɔn bɛ́ gudo é. Mawu na zé mɛ yí ami dó ɖè ɖěɖee ɖò gbɛ̀ ɖò ya ɖaxó ɔ hwenu lɛ é “yì jǐ, ɖò akpɔ́kpɔ́ mɛ.” (Mat. 24:31) Mɛ ɖěɖee “yì jǐ” lɛ é “sɔ́ ɖó na kú ǎ” enɛ wɛ nyí ɖɔ ye na d’amlɔ dɔmanyí ǎ. “È na huzu [ye] bǐ, ɖò cɛju mɛ, ɖò nukún xwixwe ɖokpo mɛ, hwenu e kpɛn gudogudo tɔn ɔ na ɖɔ nǔ é.”​—1 Kɔ. 15:51, 52.

19. Fínfɔ́n sín kú e nyɔ́ hugǎn é tɛ ka ɖò nukɔn ja?

¹⁹ Égbé ɔ, Klisanwun gbejinɔtɔ́ gègě tíìn bo nyí mɛ yí ami dó ɖè ǎ, enɛ wu ɔ, è ylɔ ye bonu ye na kp’acɛ xá Klisu ɖò jixwé ǎ. Loɔ, ye ɖò te kpɔ́n vivɔnu gbɛ̀ nyanya elɔ tɔn ɖò ‘Aklunɔ sín azǎn gbè.’ Mɛɖebǔ sixu tuùn vivɔnu ɔ sín hwenu tawun lě ǎ, amɔ̌, kúnnuɖenú lɛ xlɛ́ nyì wɛn ɖɔ é ko sɛkpɔ. (1 Tɛ. 5:1-3) Enɛ gudo ɔ, fínfɔ́n sín kú alɔkpa ɖevo na tíìn, enɛ wɛ nyí ɖɔ è na fɔ́n mɛ lɛ wá gbɛ̀ dó palaɖisi ayikúngban jí tɔn ɖé mɛ. Mɛ e è na fɔ́n sín kú lɛ é na ɖó nukúnɖiɖo bo na huzu mɛ maɖóblɔ̌ bo sɔ́ na kú ɖě ǎ. É ɖò wɛn ɖɔ enɛ na nyí fínfɔ́n sín kú e nyɔ́ hú ɖěɖee jɛ wá yì ɖò hwexónu bɔ ‘è fɔ́n nyɔnu ɖé lɛ sín mɛ e kú lɛ é nú ye’ bɔ mɛ enɛ lɛ lɛ́ wá kú ɖò nukɔnmɛ é.​—Ebl. 11:35.

20. Etɛwu mǐ ka sixu ɖeji ɖɔ fínfɔ́n sín kú na yì ɖò tito jí?

²⁰ Hwenu e Biblu ɖò xó ɖɔ dó fínfɔ́n sín kú dó jixwé wu wɛ é ɔ, é ɖɔ ɖɔ mɛ ɖěɖee fɔ́n gbɔn mɔ̌ lɛ é ɔ, “mɛ ɖokpo ɖokpo na nɔ tɛn éɖesunɔ tɔn mɛ.” (1 Kɔ. 15:23) Mǐ sixu ɖeji ɖɔ fínfɔ́n sín kú ayikúngban jí tɔn ɖesu na nyí ɖò tito jí. Nukúnɖiɖo jiwǔ ɖé wɛ. Mɛ ɖěɖee kú b’ɛ ma lín ǎ lɛ é ɔ, nú Axɔsuɖuɖu Xwè Afatɔ́n tɔn Klisu tɔn bɛ́ tlolo ɔ, è na fɔ́n ye bɔ mɛvívɛ́ yetɔn e tuùn ye lɛ é na dó kuabɔ nú ye wɛ à? Sunnu gbejinɔtɔ́ hwexónu tɔn e ɖó nǔwukpikpé bo na nɔ nǔ nu lɛ é na fɔ́n jɛ nukɔn bo na d’alɔ bɔ è na bló tuto nú togun Mawu tɔn ɖò gbɛ̀ yɔyɔ̌ ɔ mɛ wɛ à? Bɔ mɛ ɖěɖee ma sɛ̀n Jehovah kpɔ́n ǎ lɛ é ka lo? Hwetɛnu ye ka na fɔ́n? Fitɛ ye ka na fɔ́n dó? È sixu kàn nǔ gègě byɔ. Amɔ̌, nú è na ɖɔ xó jɔ xó ɔ, é ka byɔ dóó ɖɔ è ni ɖò tamɛ lin dó nǔ enɛ lɛ jí wɛ dìn à? É na nyɔ́ hugǎn ɖɔ è ni nɔte bo kpɔ́n lee nǔ lɛ na nyí gbɔn é à cé? Mǐ sixu ɖeji ɖɔ akpàkpà sɔ́ mɛ sín nǔ ɖé wɛ é na nyí ɖɔ mǐ ni sɔ́ nukún mǐtɔn dó mɔ lee Jehovah na wá wà nǔ enɛ lɛ gbɔn é.

21. Nukúnɖiɖo tɛ a ka ɖó dó fínfɔ́n sín kú wu?

²¹ Amɔ̌ dìn hwɛ̌ ɔ, mǐ ɖó na bló bɔ nùɖiɖi e mǐ ɖó nú Jehovah e gbɔn Jezu jí bo na mǐ ganjɛwu ɖɔ mɛkúkú lɛ ɖò flǐn emitɔn mɛ é na syɛn d’eji. (Jaan 5:28, 29; 11:23) Jezu xlɛ́ ɖɔ Jehovah kpéwú bo na fɔ́n mɛkúkú lɛ, bo ɖɔ dó Ablaxamu, Izaki kpo Jakɔbu kpo wu gbè ɖokpo ɖɔ “Mawu nukɔn ɔ, ye bǐ wɛ ɖò gbɛ̀.” (Luk. 20:37, 38) Dìn hwɛ̌ ɔ, mǐ ɖó hwɛjijɔ taji ɖé bo na ɖɔ Pɔlu ɖɔhun ɖɔ: ‘Un ɖò nukún ɖó Mawu wɛ ɖɔ é na wá fɔ́n mɛ ɖagbe lɛ, kpodo mɛ nyanya lɛ kpo sín kú.’​—Mɛ. 24:15.