DIANA ɖó xwè 80 jɛji. Asú tɔn ɖò taglomɛzɔn e nɔ nyí Alzheimer é jɛ wɛ, bo nɔ xwé e gbè è nɔ kpé nukún dó mɛxomɔ lɛ wu ɖè é nú xwè ɖé lɛ jɛ nukɔn nú kú tɔn. Asì ɔ ɖó na lɛ́ ɖí xwi xá wuvɛ̌ e kú vǐ sunnu tɔn we lɛ tɔn hɛn wá é, lobo dɛ ɖò hun e xò wɛ é ɖè xá kansɛ́ɛ anɔ̌ tɔn ɖé é nu. Amɔ̌, nú nɔví e ɖò agun Diana tɔn mɛ lɛ é mɔ ɛ ɖò kplé jí, alǒ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ ɔ, ye nɔ ɖó ayi wu ɖɔ é nɔ ɖò awǎjijɛ mɛ hwebǐnu.

John nyí nukúnkpénuwutɔ́ tomɛyitɔ́ nú xwè 43 jɛji. É yí wǎn nú sinsɛnzɔ́ alɔkpa enɛ; é ko yí gbɛzán tɔn! Amɔ̌, é jó sinsɛnzɔ́ nukúnkpénuwutɔ́ tomɛyitɔ́ tɔn ɔ dó hwɛ̌, ɖó é ɖó na kpé nukún dó hɛnnumɔ tɔn e ɖò azɔn jɛ wɛ é ɖé wu, bɔ dìn ɔ, é ɖò sinsɛnzɔ́ wà wɛ ɖò agun xá ɔ mɛ tɔn ɖé mɛ. Nú mɛ ɖěɖee tuùn John ɖ’ayǐ lɛ é mɔ ɛ ɖò kpléɖókpɔ́, alǒ kpléɖókpɔ́ ɖaxó ɖé jí ɔ, é nɔ cí ɖɔ nǔ ɖě kún huzu ɖò gbɛzán tɔn mɛ ó ɖɔhun. Awǎjijɛ nɔ kpó ɖò nukún tɔn tá.

Nɛ̌ Diana kpo John kpo ka sixu kpó ɖò awǎjijɛ ɖó wɛ gbɔn? Nɛ̌ mɛ e ɖò wuvɛ̌ sè wɛ ɖò lee nǔ nɔ cí nú mɛ é kpo agbaza kpo lixo é ɖé ka sixu ɖó awǎjijɛ gbɔn? Nɛ̌ mɛ e ma sɔ́ ɖó wǔjɔmɛ sinsɛnzɔ́ tɔn e é yí wǎn na é ɖé ǎ é ka sixu kpó ɖò awǎjijɛ ɖó wɛ gbɔn? Biblu na mǐ mɔjɛmɛ tɔn bo ɖɔ: ‘Nǔjlɔjlɔwatɔ́ lɛ ni j’awǎ ɖò Jehovah mɛ.’ (Ðɛh. 64:11) Mǐ sixu mɔ nǔ jɛ nǔgbo taji enɛ mɛ hugǎn, enyi mǐ tuùn nǔ e nɔ zɔ́n bɔ è nɔ ɖó awǎjijɛ ayi mɛ tɔn é kpo nǔ e nɔ zɔ́n bɔ è ma nɔ ɖó ǎ é kpo ɔ nɛ.

É ɖò wɛn ɖɔ a tuùn ɖɔ nǔɖe lɛ tíìn bo nɔ ɖibla hɛn awǎjijɛ wá hwebǐnu. Lin tamɛ dó sunnu kpo nyɔnu kpo e yí wǎn nú yeɖée bo ɖò alɔ wlí wɛ é jí. Nú è huzu mɛjitɔ́ ɖé, kabǐ mɔ wǔjɔmɛ sinsɛnzɔ́ tɔn ɖé ɔ ka lo? Nǔ enɛ lɛ nɔ hɛn awǎjijɛ wá, b’ɛ ka sɔgbe, ɖó akpáxwé gbɛzán tɔn enɛ lɛ nyí nǔnina ɖé bo gosin Jehovah gɔ́n. É ɖó alɔwliwli ayǐ, bɔ é nɔ zɔ́n bɔ è nɔ gbà kún, é nɔ lɛ́ sɔ́ azɔ̌ d’así nú mɛ ɖò agun Klisanwun tɔn mɛ.—Bǐb. 2:18, 22; Ðɛh. 127:3; 1 Tim. 3:1.

Amɔ̌, nǔ e nɔ zɔ́n bɔ è nɔ ɖó awǎjijɛ lɛ é ɖé lɛ sixu nɔ ayǐ nú hwenu klewun ɖé. É blawǔ ɖɔ mɛ e è wlí alɔ xá é sixu huzu gbejimanɔtɔ́, alǒ kú. (Ezek. 24:18; Oz. 3:1) Vǐ ɖé lɛ nɔ tlitó nú mɛjitɔ́ yetɔn lɛ kpo Mawu kpo bɔ è tlɛ sixu ɖè ye sín agun mɛ lɔ. Vǐ sunnu Samuwɛli tɔn lɛ sɛn Jehovah lee é jɛxa gbɔn é ǎ, bɔ nǔwiwa Davidi tɔn lɛ  zɔ́n bɔ nǔ nyanya lɛ tɔ́n sín xwédo éɖesunɔ tɔn mɛ bo gbò è. (1 Sam. 8:1-3; 2 Sam. 12:11) Nǔ enɛ lɛ nɔ hɛn wuvɛ̌ kpo aluwɛ kpo wá. É ɖò wɛn ɖɔ ye kún nɔ hɛn awǎjijɛ wá nú mǐ ó.

Ðò ali ɖokpo ɔ nu ɔ, è sixu wá ba wǔjɔmɛ sinsɛnzɔ́ tɔn e è ɖó ɖò togun Mawu tɔn mɛ é kpò, ɖó azɔn, azɔ̌ xwédo tɔn lɛ, alǒ huzuhuzu yɛhwexɔsuɖuto ɔ tɔn lɛ wu. Mɛ ɖěɖee gbɔn huzuhuzu mɔhun mɛ lɛ é gegě yí gbè ɖɔ ye jɛ dò awǎjijɛ e azɔ̌ yetɔn nɔ na ye lɛ é tɔn.

Mǐ sixu mɔ céɖécéɖé ɖɔ ɖó bǎ ɖé mɛ ɔ, jɔtɛn awǎjijɛ mɔhun tɔn lɛ sixu ɖó dogbó, alǒ nyí hwenu klewun tɔn. Enɛ wu ɔ, awǎjijɛ alɔkpa ɖevo ka tíìn bɔ enyi ninɔmɛ lɛ na bo tlɛ wá huzu dó nyanya jí ɔ, é nɔ nɔ ayǐ à? Awǎjijɛ mɔhun ɖó na tíìn, ɖó Samuwɛli, Davidi kpo mɛ ɖevo lɛ kpo ɖó awǎjijɛ ɖó bǎ ɖé mɛ hwenu e ye tlɛ ɖò mɛtɛnkpɔn lɛ mɛ gbɔn dín wɛ é.

Jezu tuùn nǔ e awǎjijɛ nyí tawun é. Hwenu e é ɖò jixwé bɔ ninɔmɛ lɛ nyɔ́ ganji é ɔ, é “nɔ j’awǎ hwebǐnu ɖò nukɔn [Jehovah] tɔn.” (Nǔx. 8:30, nwt) Amɔ̌, hwenu e é ɖò ayikúngban jí é ɔ, wuvɛ̌ e syɛn tawun lɛ é kpannukɔn ɛ. É ɖò mɔ̌ có, Jezu mɔ awǎjijɛ ɖò jlǒ Tɔ́ tɔn tɔn wiwa mɛ. (Jaan 4:34) Bɔ ganxixo gudogudo tɔn e mɛ é sè wuvɛ̌ ɖè tawun lɛ é ka ló? Mǐ xà ɖɔ: “É yí gbè bɔ è hu i ɖó [yatín] jí; . . . ɖó é ɖò awǎjijɛ e è sɔ́ ɖó te n’i ɔ flín wɛ.” (Ebl. 12:2) Mǐ ɖó hwɛjijɔ ɖagbe bo na gbéjé xó ɖěɖee Jezu ɖɔ dó awǎjijɛ jɔ awǎjijɛ wu é we kpɔ́n.

Ahwanvu 70 lɛkɔ wá Jezu gɔ́n hwenu e ye ko ɖɔ Mawuxó gudo é gbè ɖokpo. Ye ɖò awǎjijɛ mɛ ɖó ye wà azɔ̌ hlɔnhlɔnnɔ lɛ, bo tlɛ nya awoví lɛ lɔ. Jezu ɖɔ nú ye ɖɔ: “Yɛ nyanya lɛ e jó ta nú mi é wu wɛ xomɛ na hun mi ǎ; loɔ, xomɛ ni hun mi ɖó nyikɔ mitɔn e è wlan ɖó [jixwé] é wu.” (Luk. 10:1-9, 17, 20) Tuùntuùn ɖɔ nǔ mɛtɔn nyɔ́ Jehovah nukúnmɛ ɖò taji hú wǔjɔmɛ bǔnɔ alɔkpa ɖé sín vivǐ ɖuɖu. É na flín ahwanvu gbejinɔtɔ́ lɛ dó ɖagbe jí; nǔ enɛ na zɔ́n bɔ ye na ɖó awǎjijɛ ɖaxó.

Ðò ninɔmɛ ɖevo mɛ ɔ Jezu ɖò xó ɖɔ nú ahwan ɖé wɛ. Nyɔnu Jwifu ɖé ɖɔ lee nǔ cí n’i é bo ɖɔ ɖɔ Jezu e nyí mɛ̌si nukúnɖeji é sín nɔ ɖó na ɖó awǎjijɛ tawun. Amɔ̌, Jezu jla linlin tɔn ɖó bo ɖɔ: “Eǒ! É nyɔ́ wà ɔ, mɛ e sè Mawuxó ɔ, bo bló ɖ’eji lɛ wɛ nǔ nyɔ́ na.” (Luk. 11:27, 28) Enyi è nyí mɛjitɔ́ ee ɖó hwɛjijɔ e wu è na gó é ɖé ɔ, nǔ ɖagbe tawun ɖé wɛ enɛ nyí; amɔ̌ kancica ɖé ɖiɖó xá Jehovah  ɖó è setónú n’i wutu, nyí hwɛjijɔ taji hugǎn e wu è na j’awǎ é ɖé.

Tuùntuùn ɖɔ nǔ mɛtɔn nyɔ́ Jehovah nukúnmɛ wɛ nyí nǔ e na zɔ́n bɔ è na ɖó awǎjijɛ ayi mɛ tɔn ɖaxó ɖé é. Nǔgbo wɛ ɖɔ mɛtɛnkpɔn lɛ nɔ hɛn awǎjijɛ wá ǎ, amɔ̌, enɛ zɔ́n bonu nǔgbo enɛ huzu ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, didɛ ɖò wuvɛ̌ lɛ nu kpo gbejininɔ kpo nyí ɖuɖeji ɖé bo nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ ɖó ninɔmɛ ayi mɛ tɔn ɖagbe ɖé. (Hlɔ. 5:3-5) Gɔ́ na ɔ, Jehovah nɔ na gbigbɔ tɔn mɛ ɖěɖee ɖeji dó wǔ tɔn lɛ é, awǎjijɛ ka nyí akpáxwé sínsɛ́n gbigbɔ ɔ tɔn tɔn ɖé. (Ga. 5:22) Enɛ d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nǔ jɛ nǔ e wu é sɔgbe bɔ Ðɛhan 64:11 ɖɔ xó elɔ lɛ é mɛ: ‘Nǔjlɔjlɔwatɔ́ lɛ ni j’awǎ ɖò Jehovah mɛ.’

Enɛ xlɛ́ nǔ e wu Diana kpo John kpo e xó mǐ ɖɔ ɖò bǐbɛ̌mɛ é sixu kpó ɖò awǎjijɛ e nɔ nɔ ayǐ é ɖó wɛ, hwenu e ye ɖò xwi ɖí xá ninɔmɛ syɛnsyɛn lɛ wɛ é é. Diana ɖɔ: “Un ba bibɛtɛn ɖò Jehovah gɔ́n, lee vǐ ɖé nɔ ba ɖò mɛjitɔ́ ɖé gɔ́n gbɔn é ɖɔhun.” Nɛ̌ é ka mɔ ɖɔ nǔ emitɔn nyɔ́ Mawu nukúnmɛ gbɔn? “Un mɔ ɖɔ é kɔn nyɔna dó jǐ ce, bɔ un ɖó nǔwukpíkpé ɔ bo kpó ɖò wɛnɖagbe ɔ jla wɛ ɖò gbesisɔmɛ, bɔ nǔkiko nɔ ɖò nukún ce ta.” John e kpò ɖò alɔ ɖó ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ wɛ ɖò gbesisɔmɛ, hwenu e é jó tomɛyiyizɔ́ tɔn e é yí wǎn na tawun é dó é tín nǔ e d’alɔ ɛ tawun é mɛ bo ɖɔ: “Sín 1998 e è sɔ́ azɔ̌ d’así nú mì bɔ un na nɔ kplɔ́n nǔ mɛ ɖò Wemaxɔ Devízɔ́ Kplɔnkplɔn tɔn mɛ é ɔ, un ɖókan dó nǔkplɔnkplɔn mɛɖesunɔ tɔn ce wu hú ɖ’ayǐ tɔn.” É ɖò xó ɖɔ dó é kpo asì tɔn kpo wu wɛ bo ɖɔ: “Lee mǐ wà nǔ gbɔn ɖò sinsɛnzɔ́ e wà nú Jehovah wɛ mǐ ɖè é mɛ, ɖò xwè lɛ vlamɛ lee mǐ kpéwú gbɔn é zɔ́n bɔ huzuhuzu enɛ bɔwǔ nú mǐ. Nǔ ɖebǔ vɛ́ nú mǐ ɖó huzuhuzu enɛ lɛ e mǐ bló é wu ǎ.”

Mɛ gegě ɖevo lɛ lɔ mɔ lee Ðɛhan 64:11 nyí nǔgbo sɔ́ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, asú kpo asì kpo ɖé wà sinsɛnzɔ́ ɖò Betɛli ɖò États-Unis nú xwè 30 jɛji. Enɛ gudo ɔ, è ɖè azɔ̌ nú ye dó gle ɔ mɛ, bɔ ye nyí gbexosin-alijitɔ́ titewungbe. Ye ɖɔ xó jɔ xó bo ɖɔ: “Nú è hɛn nǔ e è yí wǎn na é ɖé bú ɔ, jɔwamɔnú wɛ é na nyí ɖɔ è ni sè wuvɛ̌,” amɔ̌ ye ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “È sixu nɔ aluwɛ mɛ kaka sɔyi ǎ.” Ye yawǔ jɛ alɔ ɖó ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ jí xá agun ɔ. Asú kpo asì kpo ɔ lɛ́ ɖɔ: “Mǐ xoɖɛ dó nǔ taji tawun tawun ɖé lɛ wu. Enɛ gudo ɔ, ee mǐ mɔ sinkɔn nú ɖɛ mǐtɔn lɛ é ɔ, é dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ, bo lɛ́ na mǐ awǎjijɛ. Mǐ wá agun ɔ mɛ bɔ é na nɔ zaan é ɔ, mɛ ɖevo lɛ lɛ́ bɛ́ sinsɛnzɔ́ gbexosin-alijitɔ́ tɔn, Mawu lɛ́ dó nú mǐ bɔ mǐ ɖò Biblu kplɔ́n xá mɛ we wɛ bɔ ye ɖò nukɔn yì wɛ.”

É nɔ bɔwǔ hwebǐnu bonu è na nɔ awǎjijɛ mɛ ǎ, ɖó ninɔmɛ ɖagbe lɛ kpo nyanya lɛ kpo nɔ wá xwetɔ́n wutu. Amɔ̌, Jehovah na ganjɛwu mǐ gbɔn xógbe e ɖò Ðɛhan 64:11 mɛ é gblamɛ. Nú awakanmɛ tlɛ wá kú mǐ ɖò hweɖelɛnu ɔ, mǐ sixu ɖeji ɖɔ mɛ ɖěɖee ɖexlɛ́ ɖɔ emi nyí “nǔjlɔjlɔwatɔ́” gbɔn gbejininɔ yetɔn wu títɛ́dó ɖò ninɔmɛ syɛnsyɛn lɛ mɛ gblamɛ é na ‘j’awǎ ɖò Jehovah mɛ.’ Gɔ́ na ɔ, mǐ sixu ɖó nukún hwenu e akpá e Jehovah dó bo ɖɔ emi “na bló jinukúnsin yɔyɔ̌, bo na bló ayikúngban yɔyɔ̌” é na jɛnu dó é. Enɛ gudo ɔ, hwɛhuhu na bú bǐ mlɛ́mlɛ́. ‘Xomɛ na hun’ togun Mawu tɔn ɔ bǐ, bɔ ye na “nɔ j’awǎ hwebǐnu” ɖó nǔ e bló wɛ é ɖè é kpo nǔ e na mɛ wɛ é ɖè é kpo wu.—Eza. 65:17, 18.

Dǒ nukúnmɛ kpɔ́n; è na ɖu vivǐ lanmɛ syɛn hunsin ɖagbe tɔn, lobo na nɔ fɔ́n jogunjogun hwebǐnu. Nú a tlɛ ko sè wuvɛ̌ gbɔn ɖebǔ ɖò lee nǔ nɔ cí nú mɛ é linu wá yì ɔ, a sɔ́ na flín wuvɛ̌ enɛ lɛ ɖebǔ hwenɛnu ǎ. Mǐ kúdeji ɖɔ: “Mɛɖé sɔ́ na flín nǔ xóxó lɛ ǎ. Ye sɔ́ na wá ayi mɛ nú mɛɖé ǎ.” Nǔjiwǔ e è na bló dó fɔ́n mɛ sín kú é na zɔ́n bɔ mɛvívɛ́ mɛtɔn lɛ kpo mɛ kpo na lɛ́ jɛ kpɔ́. Lee nǔ cí nú mɛjitɔ́ nyɔnuví xwè 12 mɛví e Jezu fɔ́n sín kú é tɔn lɛ é ɖɔhun wɛ é na cí nú gbɛtɔ́ livi maxamaxa lɛ: “Xomɛ hun ye b’ɛ vɛ́ jlɛ́.” (Mak. 5:42, nwt) Mɛ e ɖò ayikúngban jí lɛ é bǐ na nyí “nǔjlɔjlɔwatɔ́” bɔ nǔ bǐ na vɔ ɖ’ewu, lobɔ ye na ‘j’awǎ ɖò Jehovah mɛ’ kaka sɔyi.