1, 2. (a) Etɛwu mǐ ka sixu mɔ akɔnkpinkpan ɖò kpɔ́ndéwú Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo tɔn mɛ? (b) Ninɔmɛ tɛ lɛ mɛ Ezekiyɛli ka wlan xó e ɖò Ezekiyɛli 14:14 mɛ é ɖè?

A ÐÒ mɛtɛnkpɔn ɖé lɛ, ɖi azɔn, akwɛyózó alǒ yadonumɛ ɖí xwi xá wɛ vlafo wɛ à? É nɔ vɛwǔ nú we hweɖelɛnu bɔ a na kpó ɖò awǎjijɛ e a nɔ ɖó ɖò Jehovah sinsɛn mɛ é ɖó wɛ wɛ à? Enyi mɔ̌ ɔ, kpɔ́ndéwú Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo tɔn na na akɔnkpinkpan we. Ye nyí gbɛtɔ́ hwɛhutɔ́, bo gbɔn wuvɛ̌ e mǐ nɔ mɔ ɖò égbé lɛ é gègě mɛ, ɖé lɛ ɖò wuvɛ̌ enɛ lɛ mɛ bo tlɛ sɔ́ gbɛ̀ yetɔn ɖó axɔ́ nu. É ɖò mɔ̌ có, ye zunfan gbejininɔ yetɔn, bo huzu kpɔ́ndéwú nùɖiɖi kpo tónúsíse kpo tɔn ɖò Mawu nukúnmɛ.​—Xà Ezekiyɛli 14:12-14.

² Ezekiyɛli wlan xógbe e nyí xota e jí mǐ ɖò xó ɖɔ dó wɛ é ɖò Babilɔnu ɖò 612 J.H.M. * (Ezek. 1:1; 8:1) Jeluzalɛmu, toxo gǔfɔndómawujitɔ́ ɔ sín kún súsú dó xó e è ɖɔ ɖ’ayǐ é sín jijɛnu ko sɛkpɔ, nǔ nyí mɔ̌ ɖò 607 J.H.M. Mɛ klewun ɖé jɛn lin tamɛ dó jujɔ  Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo tɔn jí, bɔ è ɖó wuntun nukɔn nú ye bɔ ye na gán. (Ezek. 9:1-5) Jelemíi, Baluki, Evɛdi-Mɛlɛki kpo Hlekavu ví lɛ kpo ɖò ye mɛ klewun enɛ lɛ mɛ.

3. Etɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò xota elɔ mɛ?

³ Mɔ̌ ɖokpo ɔ ɖò égbé ɔ, mɛ ɖěɖee Jehovah kpɔ́n dó mɔ mɛ e hwɛ ɖě ma ɖò kɔ na ǎ, bɔ ye cí Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo ɖɔhun lɛ é kɛɖɛ wɛ è na ɖó wuntun bɔ ye na gán hwenu e è na sú kún dó nú gbɛ̀ elɔ é. (Nǔɖe. 7:9, 14) Enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni kpɔ́n nǔ e wu Jehovah kpɔ́n mɛ enɛ lɛ dó mɔ kpɔ́ndéwú nǔjlɔjlɔwiwa tɔn é. Hwenu e mǐ na ɖò xó ɖɔ dó ye mɛ ɖokpo ɖokpo jí wɛ é ɔ, mǐ na sɔ́ ayi ɖó (1) wuvɛ̌ e mɛ ye gbɔn dín lɛ é kpo (2) lee mǐ sixu ɖi nǔ bo lɛ́ setónú ye ɖɔhun gbɔn é kpo jí.

4, 5. Wuvɛ̌ tɛ lɛ mɛ Nɔwée ka gbɔn? Etɛwu dɛ e é dɛ é ka jiwǔ?

⁴ Wuvɛ̌ e mɛ Nɔwée gbɔn dín lɛ é. Ðò daagbo daagbo Nɔwée tɔn Henɔci hwenu ɔ, gbɛtɔ́ lɛ gbɛ́ hɛn tawun. Ye tlɛ nɔ ɖɔ “xó baɖabaɖa” dó Jehovah wu. (Ju. 14, 15) Dakaxixo fɔ́n bo ɖò jijɛji wɛ. Ðò Nɔwée hwenu ɔ, “daka kpé ayikúngban ɔ bǐ jí.” Wɛnsagun nyanya lɛ sɔ́ gbɛtɔ́ gbaza dó, bo da asì, bɔ ye jì wɛnsagun adaɖé, gbɛtɔ́ adaɖé ee nyla hun lɛ é. (Bǐb. 6:2-4, nwt; Bǐb. 6:11, 12) Amɔ̌, Nɔwée gbɔn vo. ‘Jehovah ka nyɔ́ xomɛ dó Nɔwée wu. Nɔwée ɔ, è nɔ mɔ nǔ jɛ dò ɖě ɖɔ dó éyɛ wu ǎ; é nɔ yì xá Mawu.’​—Bǐb. 6:8, 9.

⁵ Mǐ ni lin tamɛ dó nǔ e ɖɔ wɛ xó enɛ ɖé dó nya nǔjlɔjlɔwatɔ́ enɛ wu é jí. Nɔwée yì xá Mawu ɖò gbɛ̀ nyanya enɛ e jɛ nukɔn nú sinvɔgbɛ ɔ é mɛ nú xwè 70 alǒ xwè 80 e mɛ gègě nɔ nɔ gbɛ̀ xɔ ɖò égbé é kpowun ǎ. É nɔ gbɛ̀ ɖò gbɛ̀ enɛ mɛ nú xwè ɖibla yì 600! (Bǐb. 7:11) É ka tlɛ mɔ agun e mɛ Mawu sɛntɔ́ hàtɔ́ lɛ ɖè lee mǐdɛɛ lɛ mɔ gbɔn ɖò égbé é, bonu ye na nɔ gudo n’i ɖò gbigbɔ lixo ǎ; é ɖò wɛn ɖɔ nɔví tɔn lɛ ɖě kún tlɛ nyí Mawu sɛntɔ́ ó. *

6. Ali tɛ lɛ nu Nɔwée ka ɖè akɔnkpinkpan ɖaxó xlɛ́ ɖè?

⁶ Nɔwée zán gbɛzán ɖagbe kpowun ǎ; é nɔ lɛ́ ɖɔ “lee Mawu ba ɖɔ [mɛ lɛ] ni zán gbɛ̀ gbɔn ɔ sín xó” kpo akɔnkpinkpan kpo, bo nɔ ɖè nùɖiɖi e é ɖó nú Jehovah é xlɛ́ ɖò agbawungba. (2 Pi. 2:5) Mɛsɛ́dó Pɔlu wlan ɖɔ: “É ɖó hwɛ nú gbɛ̀ ɔ . . . gbɔn nùɖiɖi e é ɖó ɔ gblamɛ.” (Ebl. 11:7) É ɖò wɛn ɖɔ mɛ lɛ cá nú Nɔwée, bo lɛ́ doya n’i, ye tlɛ sixu ko gblɔ́n adǎn n’i ɖɔ emi na xò daka wǔ tɔn. Amɔ̌, ‘xɛsi ɖi nú gbɛtɔ́’ wà nǔ dó wǔ tɔn ǎ. (Nùx. 29:25) É nyɔ́ wà ɔ, é ɖó akɔnkpinkpan e Jehovah nɔ na mɛsɛntɔ́ tɔn gbejinɔtɔ́ lɛ é.

7. Hwenu e Nɔwée ɖò tɔjihun ɖaxó ɔ bló wɛ é ɔ, wuvɛ̌ tɛ lɛ é ka mɔ?

⁷ Ee Nɔwée yì xá Mawu nú xwè kanweko donu atɔ́ɔ́n jɛji gudo é ɔ, Jehovah ɖɔ n’i ɖɔ é ni bló tɔjihun ɖaxó ɖé bá dó hwlɛn gbɛtɔ́ lɛ kpo kanlin lɛ kpo gán. (Bǐb. 5:32; 6:14) Enyi è na bo sɔ́ tɔjihun ɔ kɔ́kɔ́ɖɔ́kɔ́ biblo ɔ, é ko bɔwǔ ǎ, bɔ è na lɛ́ wá ɖɔ wuvɛ̌ ɖevo lɛ tɔn. É ɖò wɛn ɖɔ Nɔwée tuùn ɖɔ azɔ̌ enɛ na zɔ́n bɔ è na cá nú emi bo na lɛ́ doya nú emi. É ɖò mɔ̌ có, é setónú, bo wà nǔ kpo nùɖiɖi kpo. “É bló lee Mawu ɖɔ n’i gbɔn ɔ pɛ́pɛ́pɛ́.”​—Bǐb. 6:22.

8. Ali tɛ lɛ nu Nɔwée ka ɖeji dó Jehovah wu ɖɔ é nyí Nukúnkpémɛwutɔ́ emitɔn ɖè?

⁸ Wuvɛ̌ ɖevo e Nɔwée mɔ é wɛ nyí ɖɔ é na kpé nukún dó asì tɔn kpo vǐ tɔn lɛ kpo wu ɖò agbaza lixo. Jɛ nukɔn nú sinvɔgbɛ ɔ, gbɛtɔ́ lɛ nɔ w’azɔ̌ syɛnsyɛn tawun cobo nɔ mɔ nùɖuɖu, Nɔwée lɔ ka yì ɖ’emɛ ǎ. (Bǐb. 5:28, 29) É ɖò mɔ̌ có, é sɔ́ gbɛzán tɔn bǐ ɖó nǔ agbaza tɔn lɛ jí ǎ, Mawu jí wɛ é sɔ́ ɖó. Hwenu e é tlɛ ɖò tɔjihunzɔ́ e ɖu xwè 40 alǒ 50 mɔ̌  ɖò así tɔn é kɔn é ɔ, é sɔ́ ayi tɔn ɖó nǔ gbigbɔ tɔn lɛ jí. É lɛ́ wà mɔ̌ nú xwè 350 ɖevo ɖò sinvɔgbɛ ɔ gudo. (Bǐb. 9:28) Kpɔ́ndéwú nùɖiɖi kpo tónúsíse kpo tɔn ɖagbe ɖé wɛ nyí enɛ bɔ é sɔ́ ɖ’ayǐ!

9, 10. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Nɔwée ɖɔhun gbɔn? (b) Etɛ Jehovah ka nɔ lin dó mɛ e nɔ zunfan nugbodòdó tɔn lɛ é bǐ wu?

⁹ Lee mǐ sixu ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Nɔwée ɖɔhun gbɔn é. Mǐ nɔ wà mɔ̌ gbɔn nǔ elɔ lɛ wiwa gblamɛ: mǐ nɔ nɔ gudo nú hwɛjijɔ Mawu tɔn, nɔ nyí gbɛ̀ Satáan tɔn tɔn ǎ, bɔ nǔ Axɔsuɖuto ɔ tɔn lɛ nɔ mya nukún nú mǐ jɛ nukɔn. (Mat. 6:33; Jaan 15:19) É ɖò wɛn ɖɔ é nɔ sín gbɛzinzan mǐtɔn wu, bɔ gbɛ̀ ɔ nɔ gbɛ́ wǎn nú mǐ. Nugbǒ ɔ, lee mǐ nɔ jɛhun dó sɛ́n Mawu tɔn lɛ jí (ɖi ɖěɖee kúnkplá alɔwliwli kpo nùblibliwiwa kpo lɛ é) gbɔn é ko zɔ́n bɔ è ɖɔ nǔ agɔ lɛ dó mǐ wu ɖò tò ɖé lɛ mɛ. (Xà Malacíi 3:17, 18.) É ɖò mɔ̌ có, Nɔwée ɖɔhun ɔ, Mawu wɛ mǐ nɔ ɖi xɛsi na, é nyí gbɛtɔ́ ǎ. Mǐ tuùn ɖɔ éɖokponɔ wɛ na na gbɛ̀ mavɔmavɔ mǐ.​—Luk. 12:4, 5.

¹⁰ Bɔ hwɛ ka lo? Enyi mɛ lɛ na bo tlɛ ɖò cícá nú we wɛ, alǒ ɖò xó mɔ ɖɔ dó wǔ we wɛ, kabǐ enyi akwɛyózó ɖò nùɖiɖi e a ɖó nú Nukúnkpémɛwutɔ́ towe é tɛnkpɔn wɛ ɔ, a ka na kpó ‘ɖò Mawu yì xá wɛ’ à? Enyi a ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Nɔwée ɖɔhun ɔ, a sixu ɖeji ɖɔ Jehovah na kpé nukún wǔ we.​—Fili. 4:6, 7.

11. Wuvɛ̌ ɖaxó tɛ Daniyɛli kpo xɔ́ntɔn tɔn atɔn lɛ kpo ka mɔ ɖò Babilɔnu? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

¹¹ Wuvɛ̌ e mɛ Daniyɛli gbɔn dín lɛ é. Daniyɛli nɔ kannumɔgbenu ɖò Babilɔnu, toxo ɖé wɛ bɔ vodunsinsɛn kpo awovinúwiwa kpo gɔ́. Gɔ́ na ɔ, Babilɔnunu lɛ nɔ mɔ yɛ ɖě ɖò Jwifu lɛ ta ǎ, bo nɔ cá ye kpo Mawu yetɔn Jehovah kpo ko. (Ðɛh. 137:1, 3) Kpɔ́n lee nǔ enɛ na ko vɛ́ nú Jwifu lɛ kaka jɛ Daniyɛli jí sɔ́ é! Gɔ́ na ɔ, nukún ɖò Daniyɛli kpo xɔ́ntɔn tɔn atɔn lɛ (Hananiya, Micaɛli, Azalya) kpo jí dìn, ɖó è na kplɔ́n azɔ̌ ye bonu ye na w’azɔ̌ nú axɔsu ɔ. Nǔ e ye na ɖu é tlɛ lɛ ɖó nyǐ. Zaanɖé kpowun ɔ, nùɖuɖu kpo nǔ e ye na nu é kpo huzu linkpɔ́n nú ye. Daniyɛli jló na “kpɔ́n dó nùɖuɖu e axɔsu ɔ nɔ ɖu ɔ kpo vɛɛn e é nɔ nu ɔ kpo wu bo na hɛn [é]ɖée blí [ǎ].”​—Dan. 1:5-8, 14-17.

12. (a) Jijɔ ɖagbe tɛ lɛ Daniyɛli ka ɖexlɛ́? (b) Nukún tɛ Jehovah ka sɔ́ dó kpɔ́n Daniyɛli na?

¹² Nǔ ɖevo e lɛ́ vɛwǔ nú Daniyɛli é sixu ko kúnkplá nǔwukpikpé bunɔ e é ɖó bɔ é sín enɛ wu bɔ é mɔ wǔjɔmɛ bunɔ ɖé lɛ é. (Dan. 1:19, 20) Amɔ̌, é kpɔ́n dó enɛ wu bo huzu goyitɔ́, bo nɔ zyan vǎ dó linlin tɔn lɛ jí ǎ, é nyɔ́ wà ɔ, é sɔ́ éɖée hwe bo nɔ nɔ jlɛ̌ jí, lobo nɔ sɔ́ susu e jɛxa Jehovah é n’i hwebǐnu. (Dan. 2:30) Hwenu e Daniyɛli kpò ɖò winnyawinnya mɛ é wɛ Jehovah mɔ ɖɔ é jɛxa bɔ è na lɛ́n ɛ dó mɛ e ɖó kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖò nǔjlɔjlɔwiwa linu lɛ é sín ahwan mɛ, bo xá ɛ dó Nɔwée kpo Jɔbu kpo sín hǎ. Jiɖe e Mawu ɖó dó Daniyɛli wu é ka sɔgbe à? Ganji. Daniyɛli nɔ gbeji bo lɛ́ setónú kaka jɛ vivɔnu gbɛzán tɔn tɔn. Nugbǒ ɔ, xwè tɔn na ko ɖibla yì 100 hwenu e wɛnsagun Mawu tɔn ɖɔ xó elɔ n’i kpo akpàkpà sɔ́ mɛ kpo é: “Daniyɛli, hwi mɛ e Mawu yí wǎn na ɔ.”​—Dan. 10:11.

13. Nɛ̌ Daniyɛli ka sixu ko nyí nyɔna ɖé nú Jwifu gbɛ̌ tɔn lɛ gbɔn?

¹³ Ðó nǔ Daniyɛli tɔn nyɔ́ Mawu nukúnmɛ wutu ɔ, é bló bɔ è sɔ́ ɛ gǎn ɖaxó ɖokpo ɖò acɛkpikpa Babilɔnu, Mɛdi kpo Pɛsi kpo tɔn mɛ. (Dan. 1:21; 6:2, 3) Vlafo Jehovah tò nǔ lɛ gbɔn mɔ̌, bonu Daniyɛli na dó sixu nyí nyɔna ɖé nú togun éɖesunɔ tɔn, lee Jozɛfu nyí gbɔn ɖò Ejipu, bɔ Ɛsitɛ́ɛ kpo Maadocée kpo nyí ɖò Pɛsi é ɖɔhun. * (Dan. 2:48) Kpɔ́n lee nǔ enɛ na ko dó gbɔ nú Jwifu kannumɔ lɛ, kaka jɛ Ezekiyɛli jí sɔ, hwenu e ye mɔ alɔ Jehovah tɔn ɖò nǔ enɛ mɛ é!

14, 15. (a) Ali tɛ lɛ nu ninɔmɛ mǐtɔn lɛ ka cí Daniyɛli tɔn ɖɔhun ɖè? (b) Etɛ mɛjitɔ́ Daniyɛli tɔn lɛ sín kpɔ́ndéwú ka sixu kplɔ́n mɛjitɔ́ égbé tɔn lɛ?

 ¹⁴ Lee mǐ sixu ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Daniyɛli ɖɔhun gbɔn é. Égbé ɔ, mǐ nyí jonɔ ɖò gbɛ̀ e Babilɔnu Ðaxó ɔ, ee nyí kplékplé sinsɛn nùvú lɛ tɔn, bo nyí “awovi lɛ sín nɔtɛn” é hɛn gblé ɖò walɔ ɖagbe kpo gbigbɔ kpo lixo é mɛ. (Nǔɖe. 18:2) Enɛ wu ɔ, mǐ lɔ nɔ gbɔn vo bɔ mɛ lɛ tlɛ nɔ ko mǐ. (Mak. 13:13) Hǔn, mi nú mǐ ni bo sɛkpɔ Jehovah Mawu mǐtɔn Daniyɛli ɖɔhun. Enyi mǐ nɔ sɔ́ mǐɖée hwe, bo nɔ ɖeji dó wǔ tɔn kpo tónúsíse kpo ɔ, mǐ na xɔ akwɛ n’i bɔ é na yí wǎn nú mǐ lɔ.​—Ajée 2:7, nwt.

¹⁵ Kpɔ́ndéwú mɛjitɔ́ Daniyɛli tɔn lɛ tɔn sixu kplɔ́n nǔ mɛjitɔ́ lɛ. Gbɔn nɛ̌ é? Nǔnyanyawiwa gbakpé ɖò Judáa hwenu e Daniyɛli kpò ɖò vǔ bǐ é có, é ka sù bo yí wǎn nú Mawu. É ɖò wɛn ɖɔ enɛ kún nyí nǔkpédónǔnu ɖé kpowun ó. Mɛjitɔ́ tɔn lɛ kplɔ́n ɛ ganji wutu wɛ. (Nùx. 22:6) Nyikɔ Daniyɛli e mɛjitɔ́ tɔn lɛ sun i, bɔ tinmɛ tɔn nyí “Mawu Wɛ Nyí Hwɛɖɔtɔ́ Ce” é xlɛ́ ɖɔ ye nɔ ɖó sísí nú Mawu. Enɛ wu ɔ, mɛjitɔ́ lɛ emi, mi ma jó gbè dó vǐ mitɔn lɛ kpinkplɔn wu ó, loɔ, mi kplɔ́n ye kpo suúlu kpo. (Efɛ. 6:4) Mi ni nɔ lɛ́ xoɖɛ kpo ye kpo bo nɔ lɛ́ xoɖɛ dó ta yetɔn mɛ. Enyi mi ɖò gǎn dó wɛ bo na sɔ́ nugbǒ Biblu tɔn lɛ dó ayi yetɔn mɛ hǔn, nyɔna Jehovah tɔn byɔ wɛ mi ɖè nɛ.​—Ðɛh. 37:5.

16, 17. Ninɔmɛ vovo tɛ lɛ mɛ Jɔbu ka gbɔn dín?

¹⁶ Wuvɛ̌ e mɛ Jɔbu gbɔn dín lɛ é. Ninɔmɛ vovo wè mɛ wɛ Jɔbu gbɔn ɖò gbɛzán tɔn mɛ. Cobonu é na byɔ tɛnkpɔn mɛ ɔ, é wɛ nyí “nya nukúnɖeji ɖaxó bǐ e ɖò tò ɖěɖee ɖò zǎnzǎnhweji nú Judɛɛn tɔ̀ ɔ lɛ é.” (Jɔb. 1:3) É jɛ dɔkun, bɔ mɛ gègě tuùn i, bɔ è nɔ ɖó sísí n’i tawun. (Jɔb. 29:7-16) É ɖò mɔ̌ có, Jɔbu nɔ mɔ éɖée dó mɔ nǔsuɖaxó alǒ nɔ mɔ ɖɔ emi kún ɖó hudo Mawu tɔn ó ǎ. Nugbǒ ɔ, Jehovah ylɔ ɛ ɖɔ “mɛsɛntɔ́ ce,” bo ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Mɛɖé wɛ é nyí bɔ è nɔ mɔ nǔ jɛ dò ɖě ɖɔ dó wǔ tɔn ǎ, é nɔ wà nǔ jlɔjlɔ, é ɖò gbeji nú mì, é nɔ hɔn nú nǔnyanyawiwa.”​—Jɔb. 1:8.

¹⁷ Ðò táan klewun ɖé vlamɛ kpowun ɔ, gbɛzán Jɔbu tɔn huzu hazawun. É byɔ ya kpo hɛ̌n ɖaxó ɖé kpo mɛ. Mǐ tuùn nǔ e zɔ́n é, Satáan jidómɛtɔ́ ɔ wɛ dó hwɛ agɔ Jɔbu ɖɔ cejɛnnabi wutu wɛ é ɖò Mawu sɛ̀n wɛ. (Xà Jɔbu 1:9, 10.) Jehovah myɔ nukún dó hwɛdómɛ nyanya enɛ ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, é hun ali nú Jɔbu b’ɛ na ɖè gbejininɔ tɔn xlɛ́, lobo xlɛ́ ɖɔ ayi mímɛ́ e mɛ cejɛnnabi ma ɖè ǎ é ɖé wɛ sísɛ́ emi bɔ emi ɖò Mawu sɛ̀n wɛ.

18. (a) Etɛ ka jiwǔ nú we ɖò gbejininɔ Jɔbu tɔn mɛ? (b) Etɛ lee Jehovah wà nǔ xá Jɔbu gbɔn é ka xlɛ́ dó wutu tɔn?

 ¹⁸ Satáan doya baɖabaɖa ɖebɔdoɖewu ɖé lɛ nú Jɔbu, bɔ é sín enɛ wu bɔ Jɔbu dóhwɛ Mawu. (Jɔb. 1:13-21) Enɛ gudo ɔ, gbɔdónúmɛtɔ́ nyijɛtɔ́ atɔn wá, bo jɛ xógbe baɖabaɖa ɖé lɛ dó nú Jɔbu jí, bo ɖɔ tawun ɖɔ nǔ e é jɛxa é wà n’i wɛ Mawu ɖè. (Jɔb. 2:11; 22:1, 5-10) É ɖò mɔ̌ có, Jɔbu zunfan gbejininɔ tɔn. Nugbǒ wɛ ɖɔ é zɔn kplakpla jí bo ɖɔ xó ɖò hweɖelɛnu, amɔ̌, Jehovah mɔ nǔ jɛ wuvɛ̌ e sè wɛ é ɖè lɛ é mɛ. (Jɔb. 6:1-3) Satáan wà nǔ nyanya lɛ bǐ xá ɛ, bɔ enɛ ɔ gudo ɔ, é zɔ́n bɔ è dó adingban xógbe e cí hwǐ sɔ́ mɛ ɖɔhun lɛ é n’i, amɔ̌, Mawu mɔ ɖɔ Jɔbu e ninɔmɛ tɔn blawu tawun é kún lɛkɔ sín Emi gudo gbeɖé ó. Ee mɛtɛnkpɔn ɔ fó bǐ é ɔ, Jehovah na ɛ nǔ e é ɖó jɛ nukɔn nú mɛtɛnkpɔn ɔ lɛ é ɖó donu wè jí, bo lɛ́ bló bɔ é nɔ gbɛ̀ nú xwè 140 gɔ́ na. (Jak. 5:11) Ðò táan enɛ lɛ lɔ mɛ ɔ, é kpó ɖò éɖée zé jó nú Jehovah wɛ bǐ mlɛ́mlɛ́. Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn mɔ̌? Jɔbu ko kú b’ɛ ɖó xwè kanweko mɔkpan gudo cobɔ Ezekiyɛli wlan xógbe e nyí xota e jí ɖɔ xó dó wɛ mǐ ɖè é.

19, 20. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Jɔbu ɖɔhun gbɔn? (b) Hwenu e mǐ ɖò nǔ wà xá mɛ ɖevo lɛ wɛ é ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixu ɖè wuvɛ̌sexámɛ Mawu tɔn xlɛ́ gbɔn?

¹⁹ Lee mǐ sixu ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Jɔbu ɖɔhun gbɔn é. Mǐ na bo ɖò ninɔmɛ ɖebǔ mɛ ɔ, mi nú mǐ ni sɔ́ Jehovah dó nukɔn hwebǐnu ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ, bo ɖeji dó wutu tɔn bǐ mlɛ́mlɛ́, lobo lɛ́ setónú n’i kpo ayi mǐtɔn bǐ kpo. Nugbǒ ɔ, hwɛjijɔ e mǐ ɖó bo na wà mɔ̌ é zɛ ee Jɔbu ɖó é wu. Ðǒ ayi nǔ elɔ wu: Mǐ tuùn nǔ gègě dó Satáan kpo wlɛnwín tɔn lɛ kpo wu. (2 Kɔ. 2:11) Gbɔn wema Jɔbu tɔn gblamɛ ɔ, mǐ tuùn nǔ e wu Mawu tin bɔ wuvɛ̌ mimɔ dó tíìn é. Ðò nǔɖɔɖ’ayǐ Daniyɛli tɔn mɛ ɔ, mǐ mɔ nukúnnú jɛ mɛ ɖɔ Axɔsuɖuto Mawu tɔn nyí acɛkpikpa ɖé, bo na kp’acɛ dó gbɛ̀ ɔ bǐ jí bo ɖò Klisu Jezu lɔ mɛ. (Dan. 7:13, 14) Mǐ lɛ́ tuùn ɖɔ Axɔsuɖuto enɛ na wá ɖè wuvɛ̌ mimɔ lɛ bǐ síìn zaanɖé dìn.

²⁰ Nǔ e mɛ Jɔbu gbɔn dín é xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖó na nɔ ɖè wuvɛ̌sexámɛ xlɛ́ Klisanwun hàtɔ́ mǐtɔn e ɖò ninɔmɛ syɛnsyɛn lɛ mɛ gbɔn dín wɛ lɛ é. Jɔbu ɖɔhun ɔ, ye mɛ ɖé lɛ tlɛ sixu zɔn kplakpla jí bo ɖɔ xó hweɖelɛnu. (Nùt. 7:7, nwt) Mǐ na dá hwɛ nú ye ǎ, é nyɔ́ wà ɔ, mǐ na ɖexlɛ́ ɖɔ mǐ mɔ nǔ jɛ ninɔmɛ yetɔn mɛ, bo na lɛ́ sè wuvɛ̌ xá ye. Mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ ɖò Tɔ́ mǐtɔn wanyiyinɔ, nùblawukúnúmɛtɔ́ ɔ Jehovah sín kpɔ́ndéwú xwedó wɛ nɛ.​—Ðɛh. 103:8.

21. Nɛ̌ xógbe e ɖò 1 Piyɛ́ɛ 5:10 mɛ é ka xlɛ́ nǔ e jɛ ɖò gbɛzán Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo tɔn mɛ é gbɔn?

²¹ Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo nɔ gbɛ̀ ɖò táan vovo mɛ, bo lɛ́ gbɔn ninɔmɛ vovo lɛ mɛ dín có, ye ka dɛ ɖò wuvɛ̌ e wá ba ye lɛ é mɛ. Tan gbɛzán tɔn yetɔn lɛ flín xó mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ tɔn lɛ mǐ, é ɖɔ: “Enyi mi jiya nú hwenu kpɛɖé gudo ɔ, Mawu fɛ́nú bǐ nɔ . . . ɔ, . . . na wà azɔ̌ ɖò mi wu, bɔ mi na nyɔ́ yì fó; é na bló bɔ mi na syɛnlǐn; é na na hlɔnhlɔn mi; é na dó mi dò nyì dòdó syɛnsyɛn lɛ jí.”​—1 Pi. 5:10.

22. Etɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò xota e bɔ d’ewu é mɛ?

²² Gbɔn xó e Jehovah sɔ́ d’ayi mɛ nú Piyɛ́ɛ é gblamɛ ɔ, Jehovah na jiɖe mǐ ɖɔ emi na bló bɔ mɛsɛntɔ́ emitɔn lɛ na syɛnlǐn, bo na lɛ́ ɖó hlɔnhlɔn. Xó enɛ lɛ lɛ́ kàn Mawu sɛntɔ́ lɛ ɖò égbé. Mǐ mɛ bǐ wɛ jló ɖɔ Jehovah ni na hlɔnhlɔn mǐ, bɔ mǐ na syɛnlǐn ɖò sɛ̀n e sɛ̀n ɛ wɛ mǐ ɖè é mɛ. Enɛ wu ɔ, mǐ jló na ɖi nǔ, bo lɛ́ setónú Nɔwée, Daniyɛli kpo Jɔbu kpo ɖɔhun. Lee mǐ na mɔ gbɔn ɖò xota e bɔ d’ewu é mɛ é ɔ, tuùn e ye tuùn Jehovah ganji é wɛ nyí nǔ taji e zɔ́n bɔ ye nɔ gbeji é. Nugbǒ ɔ, ye “mɔ nǔ jɛ nǔ” e é byɔ ɖò ye sí é “bǐ wu.” (Nùx. 28:5) É sixu nyí mɔ̌ nú mǐ lɔ.