Hlobowamu sín tɔ́ wɛ nyí Salomɔ́ɔ ee kp’acɛ ɖò Izlayɛli nú xwè 40 é. (1 Axɔ. 11:42) Salomɔ́ɔ kú ɖò 997 J.H.M. tɔn. Enɛ gudo ɔ, Hlobowamu gosin totaligbé Jeluzalɛmu tɔn bo yì Sikɛmu bonu è na sɔ́ ɛ axɔsu. (2 Tan 10:1) A ka lin vlafo ɖɔ é xò nǔ kpɔ́n dó afɔ sísɔ́ dó afɔdo Salomɔ́ɔ ee ɖó nùnywɛ tawun é tɔn mɛ wu à? Nɛ̌ Hlobowamu ka sixu mɔ sɛ́dó nukɔn ɖɔ zaanɖé dìn ɔ, nǔwukpikpé e emiɖesunɔ ɖó bo na ɖeɖɛ tagba e gɛ́dɛ́ lɛ é na gbɔn tɛnkpɔn nu gbɔn?

Hlobowamu ɖó na ko mɔ ɖɔ ninɔmɛ Izlayɛli tɔn vɛwǔ tawun. É wá jɛ hweɖenu bɔ afɔsɔ́ɖótetɔ́ togun ɔ tɔn lɛ wá gɔ̌n tɔn, bo ɖɔ nǔ e ɖò ayi mɛ ɖu nú ye wɛ lɛ é n’i tlɔlɔ, bo ɖɔ: “Agban kpinkpɛn wɛ tɔ́ towe ɖíɖá mǐ. Hwɛ dìn ɔ, nú a ɖè kàn kpò nú azɔ̌ syɛnsyɛn e wà wɛ mǐ ɖè ɔ, bo ɖè agban kpinkpɛn e tɔ́ towe ɖíɖá mǐ ɔ kpò nú mǐ ɔ, mǐ na wà azɔ̌ nú we.”​—2 Tan 10:3, 4.

Hlobowamu sixu ko mɔ ɖɔ è ɖó mɔ nú emi! Enyi é wà nǔ e togun ɔ byɔ é ɔ, é kpo xwédo tɔn kpo gɔ́ nú mɛ ɖěɖee ɖò hɔn ɔ mɛ lɛ é ɖó na ɖè gbɛɖuɖu sín nǔ ɖé lɛ kpò, lobo byɔ nǔ kpɛɖé togun ɔ. Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, enyi é gbɛ́ ɔ, togun ɔ sixu fɔ́n gǔ. Etɛ é ka na wà? Axɔsu yɔyɔ̌ ɔ tó kàn nǔ byɔ mɛxomɔ e ko ɖè wě xá Salomɔ́ɔ lɛ é hwɛ̌. Amɔ̌ enɛ gudo ɔ, Hlobowamu lɛ́vɔ ba wěɖexámɛ ɖò mɛ winnyawinnya e kpo é kpo ɖò gbɛ̌ jí lɛ é gɔ́n. Hlobowamu xwedó wěɖexámɛ yetɔn, bo wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ emi na wà nǔ xá togun ɔ syɛnsyɛn. É yí gbè nú ye ɖɔ: “Un na dó agban kpinkpɛn nú mi, bo na fɔ́n, bo na lɛ́ ɖò didó d’eji wɛ. Tɔ́ ce zé lanbá dó kplɔ́n mi na, lanbá mɔhun wè wɛ nyɛ ka na zé dó kplɔ́n mi na.”​—2 Tan 10:6-14.

Etɛ enɛ ka kpɔ́n mǐ? É ɖò wɛn ɖɔ hwɛhwɛ ɔ, tó ɖiɖó mɛxo e zin ɖò gbigbɔ lixo lɛ é nɔ zɔ́n bɔ è nɔ ɖó nùnywɛ. Ðó ye ko mɔ nǔ kpɔ́n wutu ɔ, ye sixu mɔ nǔ e mɛ gbeta ɖé sixu wá tɔ́n kɔ dó é sɛ́dó, bo ɖè wě ɖagbe xá mǐ.​—Jɔb. 12:12.

Gǔ e ye fɔ́n e zɔ́n bɔ Hlobowamu xò ahwankpá tɔn kplé. Amɔ̌, Jehovah byɔ xó ɔ mɛ gbɔn gbeyiɖɔ Cemaya jí, bo ɖɔ: “Mi ni ma yì fun ahwan xá nɔví mitɔn Izlayɛlinu lɛ ó, ɖɔ ɖokpo ɖokpo mitɔn ni lɛkɔ yì xwé! Ðó emi wɛ zɔ́n bɔ nǔ enɛ lɛ bǐ jɛ.”​—1 Axɔ. 12:21-24. *

Ye tlɛ fun ahwan vɔ́vɔ́ ǎ wɛ à? Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n lee enɛ sixu ko wlú ayi mɛ nú Hlobowamu gbɔn é! Etɛ togun ɔ ka na lin dó axɔsu enɛ e gblɔ́n adǎn ɖɔ emi na sɔ́ “lanbá” e tɔ́ emitɔn zán é “mɔhun wè” dó dɔn tó nú togun emitɔn, bɔ zaanɖé kpowun ɔ, é ka wɔn ya nú gǔ ɖaxó enɛ e ye fɔ́n é wu? (Sɔ́ jlɛ́ dó 2 Tan 13:7 wu.) É ɖò mɔ̌ có, “ee” axɔsu ɔ kpo ahwankpá tɔn lɛ kpo “sè nǔ e Mawu Mavɔmavɔ ɖɔ ɔ, ye setónú n’i bo lɛkɔ yì xwé.”

Etɛ enɛ ka sixu kplɔ́n mǐ? Nùnywɛnú wɛ é nyí ɖɔ mǐ ni setónú nú Mawu, enyi mɔ̌ wiwa na bo tlɛ zɔ́n bonu è na ko mǐ ɔ nɛ. Tónúsíse nú Mawu nɔ zɔ́n bɔ nǔ mɛtɔn nɔ nyɔ́ nukún tɔn mɛ, bɔ é nɔ lɛ́ kɔn nyɔna dó mɛ jí.​—Sɛ́n. 28:2.

Etɛ mɛ é ka wá tɔ́n kɔ dó nú Hlobowamu? É setónú bo jó tito e é bló bo na fun ahwan xá akɔta yɔyɔ̌ e è ɖó ayǐ é dó; enɛ gudo ɔ, é sɔ́ ayi tɔn ɖó toxo Judáa kpo Bɛnjamɛ́ɛ kpo tɔn e kpó ɖò acɛ tɔn mɛ é gbigbá jí. É vɔ́ hlɔnhlɔn na toxo ɖé lɛ, bo bló bɔ “ye syɛn sɔmɔ̌.” (2 Tan 11:5-12) Taji hugǎn ɔ wɛ nyí ɖɔ nú hwenu ɖé ɔ, é tɛ́ dó sɛ́n Jehovah tɔn lɛ wu. Ee axɔsuɖuto akɔta wǒ Izlayɛli tɔn tɔn e ɖò Hlobowamu glɔ́ é zin ta dó vodunsinsɛn mɛ bǐ é ɔ, finɛnu gègě ka “dó wusyɛn lanmɛ nú Hlobowamu,” bo nɔ yì Jeluzalɛmu dó xlɛ́ gudo e ye ɖè nú sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ é. (2 Tan 11:16, 17) Enɛ wu ɔ, tónúsíse Hlobowamu tɔn zɔ́n bɔ acɛkpikpa tɔn lidǒ.

Hwenu e acɛkpikpa Hlobowamu tɔn lidǒ bǐ é ɔ, é wà nǔ e è ma ɖó nukún ǎ é ɖé. É jó sɛ́n Jehovah tɔn dó bo jɛ vodun sɛ̀n jí! Etɛwu? Nɔ tɔn e nyí Amumɔ́ɔ ví ɖé é wɛ ka wà nǔ dó wǔ tɔn à? (1 Axɔ. 14:21) Hwɛjijɔ ɖebǔ wɛ é na bo nyí ɔ, akɔta ɔ bǐ xwii xwedó è. Enɛ wu ɔ, Jehovah tin bɔ axɔsu Ejipu tɔn Cicaki yí Judáa toxo gègě. Hlobowamu na syɛnsyɛn toxo enɛ lɛ có, nǔ ka nyí mɔ̌.​—1 Axɔ. 14:22-24; 2 Tan 12:1-4.

Nǔ ɔ wá nyla bǐ hwenu e Cicaki wá Jeluzalɛmu fí e Hlobowamu ɖò acɛ kpa ɖè wɛ é. Hwenɛnu wɛ gbeyiɖɔ Cemaya dó wɛn Mawu tɔn Hlobowamu kpo axɔví tɔn lɛ kpo: “Mi jó mì dó! Dìn ɔ, nyì lɔ na jó mi dó; un jó mi nú Cicaki.” Nɛ̌ Hlobowamu ka wà nǔ gbɔn hwenu e é sè wɛn nǔgbɛnúmɛ tɔn enɛ é? É wà nǔ ɖó ganji! Biblu ɖɔ: “Axɔsu ɔ kpo gǎn lɛ kpo yí hwɛ yetɔn lɛ gbè, bo ɖɔ: ‘Jehovah sín hwɛ jɔ.’” Enɛ wu ɔ, Jehovah hwlɛn Hlobowamu kpo Jeluzalɛmu kpo bɔ è sú kún dó nú ye ǎ.​—2 Tan 12:5-7, 12.

Enɛ gudo ɔ, Hlobowamu kpò ɖò acɛ kpa dó axɔsuɖuto tofɔligbé tɔn ɔ jí wɛ. Jɛ nukɔn nú kú tɔn ɔ, é hun alɔ dó na nǔ vǐ sunnu tɔn lɛ gègě, é ɖò wɛn ɖɔ é bló mɔ̌ bonu ye ni ma fɔ́n gǔ dó nɔví yetɔn Abiya e na jɛ tɛn tɔn mɛ é jí ó. (2 Tan 11:21-23) Mɔ̌ mɛ ɔ, Hlobowamu ɖè nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e é ma ɖexlɛ́ ɖò bǐbɛ̌mɛ ǎ é xlɛ́.

Hlobowamu wà nǔ ɖagbeɖagbe enɛ lɛ có, nǔ tɔn ka nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ǎ. Biblu sɛ̀ sìn xwè nú axɔsuɖuɖu tɔn, bo ɖɔ: ‘Hlobowamu wà nǔ e nyla Jehovah nukúnmɛ é.’ Etɛwu? Ðó ‘jlǒ Jehovah tɔn wiwa mya nukún n’i ǎ.’​—2 Tan 12:14.

Lin tamɛ dó nǔ lɛ jí: Hlobowamu setónú nú Mawu hweɖelɛnu. É wà nǔ ɖagbe ɖé lɛ dó akɔta Jehovah tɔn takúnmɛ. Amɔ̌, é sɔnǔ nú kancica syɛnsyɛn ɖé xá Jehovah ǎ, alǒ é ɖó jlǒ nùjɔnǔ tɔn bo na hɛn xomɛ tɔn hun ǎ. Enɛ wu ɔ, é j’ayǐ jɛ nǔnyanyawiwa kpo vodunsinsɛn kpo mɛ. A sixu kanbyɔ ɖɔ: ‘Hwenu e Hlobowamu yí gbè nú nǔgbɛnúmɛ Mawu tɔn é ɔ, mɛ ɖevo lɛ wɛ sísɛ́ ɛ b’ɛ wà mɔ̌ à? Alǒ, hwɛ tɔn lɛ wɛ vɛ́ n’i nugbǒ nugbǒ, bɔ é lɛ́ ɖó jlǒ bo na hɛn xomɛ Mawu tɔn hun à?’ (2 Tan 11:3, 4; 12:6) Nukɔnmɛ ɖò gbɛzán tɔn mɛ ɔ, é lɛ́ jɛ nǔ nyanya wà jí. Kpɔ́n lee é gbɔn  vo nú Axɔsu Davidi e nyí gǎn’paa tɔn é sɔ́ é! Nugbǒ wɛ ɖɔ Davidi wà nùɖé lɛ nyì dò, amɔ̌, ɖò gbɛzán tɔn mɛ ɔ, é yí wǎn nú Jehovah, sɔ́ éɖée bǐ jó nú sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ, lobɔ hwɛ tɔn lɛ vɛ́ n’i nugbǒ nugbǒ.​—1 Axɔ. 14:8; Ðɛh. 51:3, 19; 63:2.

É ɖò wɛn ɖɔ kpɔ́ndéwú Hlobowamu tɔn sixu kplɔ́n nǔ taji ɖé mǐ. É nyɔ́ ɖɔ è ni nɔ na nǔ e sín hudo xwédo mɛtɔn ɖó é è, lobo tɛ́n kpɔ́n bo wà nǔ e xɔ akwɛ é ɖé. Amɔ̌, nú nǔ mǐtɔn na nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ɔ, nǔ nukɔntɔn e ɖò taji bɔ mǐ na bló é wɛ nyí ɖɔ mǐ ni nɔ gudo nú sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ lobo tɛ́ d’ewu.

Nǔ na nyí mɔ̌ enyi mǐ tɛ́n kpɔ́n bo ɖó wanyiyi e gɔ́ngɔ́n é nú Jehovah ɔ nɛ. Lee è nɔ sɛ̀ nakí dó myɔ mɛ bɔ é nɔ jì gbɔn é ɔ, mǐ ɖó na bló bɔ wanyiyi e mǐ ɖó nú Mawu é na fɔ́n bo na ɖò syɛnsyɛn wɛ, gbɔn Xó tɔn kpinkplɔn hwɛhwɛ, tamɛ linlin dó nǔ e mǐ xà é jí kpo kanɖiɖó dó ɖɛxixo wu kpo gblamɛ. (Ðɛh. 1:2; Hlɔ. 12:12) Mɔ̌ mɛ ɔ, wanyiyi e mǐ ɖó nú Jehovah é na flɔ́ zo dó glɔ̌ nú jlǒ e mǐ ɖó, bo na hɛn xomɛ tɔn hun ɖò nǔ e mǐ nɔ wà lɛ é bǐ mɛ é. É na sísɛ́ mǐ bɔ enyi mǐ wá wà nùɖé nyì dò ɔ, hwɛ mǐtɔn na vɛ́ nú mǐ nugbǒ nugbǒ. Mǐ na cí Hlobowamu ɖɔhun ǎ, loɔ mǐ na tɛ́ dó sinsɛn-biblo nugbǒ ɔ wu.​—Ju. 20, 21.