Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

Nǔ E Nǔxatɔ́ lɛ Kanbyɔ lɛ É

Nǔ E Nǔxatɔ́ lɛ Kanbyɔ lɛ É

Etɛwu Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ ka nɔ ɖè mɛsɛ́dó Pɔlu bɔ é nɔ sún ta, alǒ, nɔ ɖó ɖa nabi ɖé ǎ?

É ɖò wɛn ɖɔ mɛ ɖě kún sixu ɖɔ lee Pɔlu cí é tawun ɖò égbé ó. Ðiɖe Pɔlu tɔn e nɔ nɔ wema mǐtɔn lɛ mɛ é ɔ, deesɛ́ɛn wɛ, ye junjɔn kúnnuɖenú dobanunǔ dokunkun tɔn lɛ jí ǎ.

Amɔ̌, nùɖé lɛ xlɛ́ lee Pɔlu na ko cí é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Atɔxwɛ 1er mars 1902 tɔn ɖɔ nǔ lɛ ɖokpo, é ɖɔ: “Nú nǔ e kàn lee Pɔlu cí é ɔ: . . . Ðò ‘Les actes de Paul et Thècle’ . . . ee nyí nùwlanwlan xwè 150 H.M. tɔn ɖé é mɛ ɔ, alɔkpa e mɛ è jlɛ́ lee Pɔlu cí é gbɔn ɖò finɛ é na ɖibla nyí ee nyɔ́ hugǎn é, bo lɛ́ nyí aca nugbǒ ɖé. Ðò finɛ ɔ, è tinmɛ ɖɔ é ‘hwegli, sún ta, dɔnkanmɛ tɔn ɖò jánwúnjánwún, kpé ayǐ ganji, bɔ wundafún tɔn lɛ ɖě kpé ɖě nu, bɔ awɔntín tɔn ka ɖiga.’”

The Oxford Dictionary of the Christian Church (1997 tɔn) ɖɔ dó nùwlanwlan hwexónu tɔn enɛ wu ɖɔ: “È sixu ɖɔ ɖɔ nùɖé lɛ ɖò ‘Les actes de Paul et Thècle’ mɛ, bo kún sɔgbe ɖò hwenuxó linu ó ǎ.” ‘Les actes de Paul et Thècle’ ɔ, è nɔ ɖó sísí na tawun ɖò hwenu e è wlan bɔ xwè kanweko yɔywɛ ɖé wá yì gudo é, kúnnuɖenú ɔ wɛ nyí ɖɔ wema tɔn dòdó ɔ 80 ɖò Glɛkigbe mɛ bo lɛ́ ɖò gbè ɖevo lɛ mɛ. Enɛ wu ɔ, ɖiɖe mɛsɛ́dó ɔ tɔn e ɖò wema mǐtɔn lɛ mɛ é sɔgbe xá lee é cí, bɔ wema hwexónu tɔn ɖé lɛ xlɛ́ é.

Amɔ̌, hɛn dó ayi mɛ ɖɔ, nǔ ɖevo lɛ tíìn, bo ɖò taji hú lee Pɔlu cí é. É na bo tlɛ nyí ɖò hwenu e Pɔlu ɖò sinsɛnzɔ́ tɔn wà wɛ é ɔ, gbɛtɔ́ agbaza tɔn ɖé lɛ mɔ xó ɖɔ dó wutu tɔn, bo dóhwɛ ɛ ɖɔ “é ka ɖò tɛntin mǐtɔn ɔ, é nɔ ɖó gǎn ɖé ǎ, bɔ lee é nɔ ɖɔ xó gbɔn ɔ nɔ blawu.” (2 Kɔ. 10:10) Amɔ̌, mǐ ɖó na flín ɖɔ nùjiwǔ e Jezu ɖexlɛ́ ɛ é gblamɛ wɛ é huzu Klisanwun gbɔn. Mǐ sixu lɛ́ lin tamɛ dó nǔ e Pɔlu e nyí ‘alyannu ɖé bɔ Klisu sɔ́, bo na dó w’azɔ̌ na, nú é na jla nyikɔ Jezu tɔn mɛ e ma nyí Jwifu ǎ lɛ é’ wà lɛ é jí. (Mɛ. 9:3-5, 15; 22:6-8) Lin tamɛ dó lè tobutobu e mǐ sixu ɖu ɖò wema ɖěɖee Mawu d’alɔ Pɔlu b’ɛ wlan lɛ é mɛ é jí.

Pɔlu yí nugo ɖó nǔ ɖěɖee é wà cobo wá huzu Klisanwun lɛ é wu ǎ, mɔ̌ jɛn é ma ka lɛ́ jlɛ́ lee éɖesunɔ cí é ǎ é nɛ. (Mɛ. 26:4, 5; Fili. 3:4-6) É yí gbè ɖɔ: “Nyɛ wɛ nyí mɛ e gbɔn gudo bǐ ɖò mɛsɛ́dó lɛ mɛ é. Enyi è na ɖɔ nugbǒ ɔ, é jɛxa ɖɔ è ni ylɔ mì ɖɔ mɛsɛ́dó ǎ.” (1 Kɔ. 15:9) É wá wlan ɖò nukɔnmɛ ɖɔ: “Un sɔ mɛ e ma sɔ atɛ́n ɖò mɛɖeɖóvo Mawu tɔn lɛ mɛ ɔ ǎ, có Mawu ka jɔwu mì, bo ɖɔ nyɛ ni jla Wɛnɖagbe e nyí dɔkun maɖókpodó Klisu tɔn ɔ mɛ e ma nyí Jwifu ǎ lɛ é.” (Efɛ. 3:8) Wɛn enɛ ɖò taji hugǎn linkpɔ́n ɖebǔ e è na ɖó dó lee Pɔlu sixu ko cí é wu é.