1, 2. (a) Ajɔ tɛ ɖó nukún wɛ mɛsɛntɔ́ Mawu tɔn lɛ ka ɖè? (b) Etɛ ka na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na sɔ́ ayi mǐtɔn ɖó ajɔ ɔ jí? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

MƐSƐ́DÓ Pɔlu ɖɔhun ɔ, Klisanwun yí ami dó ɖè égbé tɔn lɛ ɖó nukúnɖiɖo xɔ akwɛ ɖé, é wɛ nyí ɖɔ ye na mɔ ‘ajɔ e Mawu ylɔ ye sín jixwé’ ɖɔ ye na yí é. (Fili. 3:14) Ye ɖò nukún ɖó wɛ bo na w’azɔ̌ xá Jezu Klisu ɖò Axɔsuɖuto tɔn jixwé tɔn ɔ mɛ, bo na lɛ́ ɖ’alɔ ɖò blòbló bonu gbɛtɔ́ lɛ na huzu mɛ maɖóblɔ̌ mɛ. (Nǔɖe. 20:6) Nùjiwǔ ɖé wɛ Mawu ylɔ mɛ enɛ lɛ bɔ ye na nya. Lɛngbɔ̌ ɖevo lɛ ɖó nukúnɖiɖo ɖevo. Ye ɖò nukún ɖó wɛ bo na mɔ ajɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ tɔn yí ɖò ayikúngban jí; nukúnɖiɖo awǎjijɛ tɔn ɖé wɛ enɛ nyí!—2 Pi. 3:13.

² Bonu Pɔlu na dó d’alɔ Klisanwun yí ami dó ɖè hàtɔ́ tɔn lɛ bonu ye na nɔ gbeji bo mɔ ajɔ ɔ yí ɔ, é dó wusyɛn lanmɛ nú ye ɖɔ: “Nǔ e nyí [jixwé] tɔn lɛ ni nɔ mya nukún nú mi.” (Kolo. 3:2) Ye ɖó na sɔ́ ayi ɖó nukúnɖiɖo xɔ akwɛ e ye ɖó bo na mɔ ajɔ jixwé tɔn yetɔn yí é jí. (Kolo. 1:4, 5) Nugbǒ ɔ, nú mɛsɛntɔ́ Jehovah  tɔn lɛ nɔ lin tamɛ dó nyɔna ɖěɖee é sɔ́ ɖó nukɔn nú ye é jí ɔ, é na d’alɔ ye bɔ ye na sɔ́ ayi yetɔn ɖó ajɔ ɔ jí, é na bo nyí jixwé tɔn, alǒ ayikúngban jí tɔn wɛ ɔ nɛ.​—1 Kɔ. 9:24.

3. Awovinú tɛ lɛ wu Pɔlu ka gb’akpá nú Klisanwun hàtɔ́ tɔn lɛ dó?

³ Pɔlu lɛ́ gb’akpá nú Klisanwun hàtɔ́ lɛ dó awovinú e sixu xò ajɔ ɔ yí sín ye sí lɛ é wu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é wlan nǔ sɛ́dó agun Kolosi tɔn dó Klisanwun adingbannɔ ɖěɖee nɔ tɛ́n kpɔ́n bonu nǔ yetɔn na nyɔ́ Mawu nukúnmɛ gbɔn Sɛ́n ɔ xwixwedó gblamɛ, bɔ é ma nyí gbɔn nǔ ɖiɖi nú Klisu gblamɛ ǎ é wu. (Kolo. 2:16-18) Pɔlu lɛ́ ɖɔ xó dó awovinú ɖěɖee ɖò ayǐ kaka jɛ azǎn mǐtɔn gbè dìn bo sixu xò ajɔ ɔ yí sín mǐ sí lɛ é wu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é tinmɛ lee è sixu hɔn nú jlǒ nùblibliwiwa tɔn lɛ, ɖeɖɛ tagba e ɖò mǐ kpo nùɖitɔ́ hàtɔ́ lɛ kpo tɛntin é bo lɛ́ ɖí xwi xá tagba xwédo tɔn lɛ gbɔn é. Wě e é ɖè xá mɛ dó xó enɛ lɛ wu é lɛ́ xɔ akwɛ nú mǐ ɖò égbé. Enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni gbéjé ɖé lɛ ɖò akpá e Pɔlu gbò nú mɛ kpo wanyiyi kpo b’ɛ ɖò wema e é wlan sɛ́dó Kolosinu lɛ é mɛ é kpɔ́n.

4. Etɛwu jlǒ nùblibliwiwa tɔn ka sixu xò ajɔ ɔ yí sín mǐ sí?

⁴ Ee Pɔlu flín nukúnɖiɖo jiwǔ e nɔví tɔn lɛ ɖó é ye gudo é ɔ, é wlan ɖɔ: “Hǔn, mi bo sú nǔ e nyí ayikúngban jí tɔn ɖò ayi mitɔn mɛ lɛ sín kún dó; nǔ enɛ lɛ wɛ nyí: agalilɛ, nùblibliwiwa, jlǒ agbaza tɔn lɛ, linlin nyanya lɛ kpo nukúnkɛ́ndídó kpo.” (Kolo. 3:5) Jlǒ nùblibliwiwa tɔn lɛ sixu syɛn tawun, bo xò dɔkun gbigbɔ tɔn lɛ yí sín mǐ sí. Nɔví sunnu e jó éɖée dó bɔ jlǒ nùblibliwiwa tɔn dɔn ɛ bú é ɖé ɖɔ xó elɔ hwenu e é lɛkɔ wá agun ɔ mɛ gudo é: “Hlɔnhlɔn e ɖò dindɔn mì wɛ é syɛn sɔmɔ̌ bɔ un kpéwú bo lɛkɔ ǎ, kaka bɔ hwenu wá dín.”

5. Nɛ̌ mǐ ka sixu cyɔn alɔ mǐɖée jí ɖò ninɔmɛ nyanya lɛ mɛ gbɔn?

⁵ É ɖò taji tawun ɖɔ mǐ ni ɖò acéjí hwenu e ninɔmɛ ɖěɖee sixu tɛ́n mǐ kpɔ́n, bɔ mǐ na t’afɔ nugbodòdó walɔ ɖagbe tɔn Jehovah tɔn lɛ jí é kpannukɔn mǐ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nùnywɛnú wɛ é na nyí nú sunnu kpo nyɔnu kpo e byɔ xɔ́ntɔn mɛ lɛ é ɖɔ ye ni ɖó dogbó lɛ nú yeɖée dó ninɔmɛ ɖé lɛ wu ɖi alɔ sísá dó yeɖée wu, si kíkí nú yeɖée alǒ yeɖokponɔ ninɔ. (Nùx. 22:3) Ninɔmɛ e na dɔn awovinú wá ɖò walɔ lixo lɛ é sixu lɛ́ wá hwenu e Klisanwun ɖé yì tomɛ ɖó azɔ̌ tɔn wu, alǒ, hwenu e Klisanwun ɖé ɖò azɔ̌ wà xá mɛ e kpo é kpo ma ɖó mɛ̌ ɖokpo ɔ ǎ é ɖé wɛ é. (Nùx. 2:10-12, 16) Nú a mɔ hwiɖée ɖò ninɔmɛ mɔhun ɖé mɛ hǔn, ɖè hwiɖée xlɛ́ ɖi Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn ɖé, wà nǔ ɖò ali e sɔgbe é nu, bo flín ɖɔ alɔlwɛ ɖúɖú sixu dɔn we dó kɔ́blumanya mɛ. Mǐ na lɛ́ cɔ́ mǐɖée hwenu e wǔ kú mǐ alǒ mǐ ɖò mǐɖokponɔ é. Ðò ninɔmɛ enɛ lɛ mɛ ɔ, mǐ sixu ɖò mɛ e na xlɛ́ ɖɔ nǔ mǐtɔn ɖu ayi mɛ n’i é ba wɛ. Mǐ tlɛ sixu ɖò mɛ e na tuùn lee nǔ cí nú mǐ é ba wɛ kaka bo na yí gbè nú mɛɖebǔ kpowun. Nú nǔ mɔhunkɔtɔn ja xíxá we gbé gbeɖé hǔn, hɔn yì sù Jehovah kpo togun tɔn kpo nú ye ni d’alɔ we, bo ma lɔn nú nǔ ɖebǔ xò ajɔ ɔ yí sín así towe ó.​—Xà Ðɛhan 34:19; Nùnywɛxó 13:20.

6. Nú mǐ ɖò ayiɖeɖayi mǐtɔn lɛ cyan wɛ ɔ, etɛ mǐ ka ɖó na hɛn dó ayi mɛ?

⁶ Nú mǐ na sú kún dó nú jlǒ nùblibliwiwa tɔn lɛ ɔ, mǐ ɖó na nyì alɔ nú ayiɖeɖayi blíblí lɛ. Azɔ̌xwé e nɔ sɔnǔ nú ayiɖeɖayi ɖò égbé lɛ é gègě cí Sodɔmu kpo Gomɔ́ɔ kpo hwexónu tɔn ɖɔhun. (Ju. 7) Gǎn azɔ̌xwé enɛ lɛ tɔn nɔ sɔ́ linlin yetɔn lɛ ɖó ajo bo nɔ xlɛ́ nùblibliwiwa ɖi nǔ e sɔgbe bo ma nɔ dɔn nǔ nyanya ɖé wá ǎ é. Mǐ ɖó na nɔ gɔn acéjí nɔ bo yí gbè nú ayiɖeɖayi ɖebǔ e ye xwlé mǐ lɛ é kpowun ǎ. Mǐ ɖó na cyan ayiɖeɖayi e ma na zɔ́n bonu mǐ na gɔn ayi sɔ́ ɖó ajɔ gbɛ̀ tɔn ɔ jí ǎ lɛ é.​—Nùx. 4:23.

7. Tagba tɛ lɛ ka sixu kpannukɔn mǐ ɖò agun Klisanwun tɔn mɛ?

⁷ Mǐ bǐ wɛ yí gbè ɖɔ agun Klisanwun tɔn e mɛ mǐ ɖè é nyí nyɔna ɖé. Xó Mawu tɔn kplɔnkplɔn ɖò kplé mǐtɔn lɛ jí kpo gudo e mǐ nɔ sɔ́ xomɛnyínyɔ́ kpo wanyiyi kpo dó nɔ nú mǐɖée é kpo nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ sɔ́ ayi mǐtɔn ɖó ajɔ ɔ jí. É ɖò mɔ̌ có, ɖò hweɖelɛnu ɔ, nukúnnú ma mɔ jɛ mɛɖée mɛ sixu dɔn hwɛgbe ɖé lɛ wá hagbɛ̌ agun ɔ tɔn lɛ tɛntin. Nú mǐ ma kpéwú bo ɖu ɖò tagba mɔhun lɛ jí ǎ ɔ, é bɔwǔ bɔ mǐ na hɛn mɛ dó xomɛ.​—Xà 1 Piyɛ́ɛ 3:8, 9.

8, 9. (a) Jijɔ tɛ lɛ ɖiɖó ka na d’alɔ mǐ, bɔ mǐ na mɔ ajɔ ɔ? (b) Etɛ ka sixu d’alɔ mǐ bɔ hwenu e Klisanwun hàtɔ́ ɖé na dó xomɛsin xomɛ nú mǐ é ɔ, fífá e ɖò mǐ tɛntin é ma na bú ǎ?

⁸ Nɛ̌ mǐ ka sixu nyì alɔ nú mɛhɛndóxomɛ bɔ é ma na xò ajɔ ɔ yí sín mǐ sí ǎ gbɔn? Pɔlu dó wusyɛn lanmɛ nú Kolosinu lɛ ɖɔ: “Mɛɖeɖóvo Mawu tɔn wɛ mi nyí. Mɛ vívɛ́ná Mawu tɔn wɛ mi nyí, bɔ é sɔ́ mi, bonu mi na nyí étɔn. Enɛ ɔ wutu wɛ mi ɖó na sɔ́ nùblawukúnúmɛ, xomɛnyínyɔ́, mɛɖesɔhwe, xomɛfífá kpo suúlu kpo dó awu ɖɔhun. Mi nɔ mɔ miɖée gbɔ; enyi mɛɖé wà nǔ nyì dò nú mɛɖé ɖò mi mɛ hweɖebǔnu hǔn, mi nɔ sɔ́ kɛ miɖée. Mi ɖó na nɔ sɔ́ hwɛ kɛ miɖée lee Aklunɔ sɔ́ kɛ mi é ɖɔhun. Mi sɔ́ wanyiyi gbá dó nǔ enɛ lɛ bǐ jí; ɖó wanyiyi ɔ wɛ nɔ dɔn nǔ enɛ lɛ bǐ cá, bɔ ye nɔ nɔ bǔ ganji.”​—Kolo. 3:12-14.

⁹ Wanyiyi kpo xomɛnyínyɔ́ kpo sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na sɔ́ hwɛ kɛ mǐɖée. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, enyi xó e Klisanwun hàtɔ́ ɖé ɖɔ alǒ nǔ e é wà nú mǐ é vɛ́ nú mǐ ɔ, mǐ sixu tɛ́n kpɔ́n bo flín ninɔmɛ e mɛ mǐ lɔ ma ɖɔ xó kpo xomɛnyínyɔ́ kpo alǒ ma wà nǔ kpo xomɛnyínyɔ́ kpo ɖè ǎ lɛ é. Wanyiyi kpo xomɛnyínyɔ́ kpo e nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu lɛ kpo nɔ ɖexlɛ́ bo nɔ mɔ nǔ zɛ nùwanyido mǐtɔn lɛ wu é nɔ sù nukún mǐtɔn mɛ à cé? (Xà Nùnywɛtɔ́xó 7:21, 22.) Nu mǐtɔn hwe kpɛ́ ɖɔ Klisu ɖè xomɛnyínyɔ́ xlɛ́ bo bló bɔ Mawu sɛntɔ́ nugbǒ lɛ ɖò bǔ. (Kolo. 3:15) Mǐ bǐ yí wǎn nú Mawu ɖokpo ɔ, nɔ jla wɛn ɖokpo ɔ, bɔ wuvɛ̌ e mǐ nɔ mɔ lɛ é gègě nɔ ɖibla nyí ɖokpo ɔ. Amɔ̌, ɖó mǐ nɔ sɔ́ xomɛnyínyɔ́ kpo wanyiyi kpo dó sɔ́ hwɛ kɛ mǐɖée wutu ɔ, mǐ nɔ gɔ́ sò nú bǔninɔ Klisanwun tɔn mǐtɔn bo nɔ sɔ́ ayi mǐtɔn ɖó ajɔ gbɛ̀ tɔn ɔ jí.

10, 11. (a) Etɛwu wuhwinhwan ka nyla? (b) Nɛ̌ mǐ ma ka na jó wuhwinhwan dó bɔ é na xò ajɔ mǐtɔn yí ǎ gbɔn?

¹⁰ Kpɔ́ndéwú akpágbánúmɛ tɔn e ɖò Biblu mɛ lɛ é flín mǐ ɖɔ wuhwinhwan sixu xò ajɔ ɔ yí sín mǐ sí. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Kanyɛ́ɛ hwanwǔ nɔví tɔn Abɛli bo hu i. Kolée, Datani kpo Abilamu kpo hwanwǔ Mɔyizi bo klán gbè xá ɛ. Axɔsu Sawulu lɔ hwanwǔ Davidi ɖó nukɔnyiyi tɔn wu bo tɛ́n kpɔ́n bo na hu i. Xó elɔ e Xó Mawu tɔn ɖɔ é na kpaca mɛ ǎ: “Fí e wuhwinhwan ɖè, bɔ agbahwlɛ́nxámɛ sín ayixa ɖè ɔ, nǔ hannyahannya wiwa kpo nǔnyanyawiwa tɛnmɛ tɛnmɛ bǐ kpo lɔ ɖò finɛ.”​—Ja. 3:16.

¹¹ Nú mǐ sɔnǔ nú wanyiyi kpo xomɛnyínyɔ́ kpo ɖò ayi mǐtɔn mɛ ɔ, mǐ na yawu hwanwǔ ǎ. Xó Mawu tɔn ɖɔ: “Wanyiyi nɔ kú hǔn; é nɔ nyɔ́ xomɛ; é nɔ jló mɛ nú ǎ.” (1 Kɔ. 13:4) Bonu wuhwinhwan ma na dó dó ɖɔ dò ɖò ayi mǐtɔn mɛ ǎ ɔ, mǐ ɖó na tɛ́n kpɔ́n bo na nɔ kpɔ́n nǔ lɛ lee Mawu nɔ kpɔ́n gbɔn é, bo na nɔ kpɔ́n nɔví sunnu mǐtɔn lɛ kpo nɔví nyɔnu mǐtɔn lɛ kpo dó mɔ wǔjɔnú agbaza ɖokpo ɔ tɔn. Enɛ na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na ɖè wanyiyi xlɛ́ sɔgbe xá wěɖexámɛ elɔ: “Enyi è ka wlí yɛ̌yi nú ɖokpo ɔ, ɖě lɛ bǐ wɛ nɔ j’awǎ xá ɛ.” (1 Kɔ. 12:16-18, 26) Mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ nɔ hwanwǔ ǎ, loɔ, mǐ nɔ j’awǎ hwenu e mɛ ɖevo lɛ mɔ nyɔna lɛ é. Mǐ ni kpɔ́n kpɔ́ndéwú Jonatáan e nyí Axɔsu Sawulu sín vǐ é tɔn. É hwanwǔ hwenu e è sɔ́ Davidi b’ɛ na jɛ Sawulu tɛnmɛ é ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, é dó wusyɛn  lanmɛ nú Davidi. (1 Sam. 23:16-18) Mǐ ka na nyɔ́ xomɛ bo yí wǎn nú mɛ Jonatáan ɖɔhun à?

12. Wěɖexámɛ Biblu tɔn tɛ xwixwedó ka na d’alɔ xwédo ɖé blebu bɔ é na mɔ ajɔ ɔ yí?

¹² Nugbodòdó Biblu tɔn lɛ zinzan sixu hɛn fífá kpo awǎjijɛ kpo wá xwédo ɖé mɛ, bo na lɛ́ d’alɔ xwédo ɔ b’ɛ na mɔ ajɔ ɔ yí. Wě e jinjɔn Biblu jí bo kúnkplá xwédo lɛ é tɛ Pɔlu ka ɖè xá Klisanwun e ɖò Kolosi lɛ é? É ɖɔ: “Nyɔnu lɛ mi, mi ni hwíhwɛ́ miɖée ɖó asú mitɔn lɛ glɔ, lee é jɛxa ɖɔ è ni bló gbɔn ɖò bǔ e mi ɖè xá Aklunɔ ɔ mɛ é. Sunnu lɛ mi, mi yí wǎn nú asì mitɔn lɛ; mi ma nyla hun dó ye ó. Vǐ lɛ mi, mi setónú nú mɛjitɔ́ mitɔn lɛ ɖò nǔ bǐ mɛ, ɖó nǔ e nɔ nyɔ́ Aklunɔ nukúnmɛ é nɛ. Vǐtɔ́ lɛ mi, mi ma nɔ dó xomɛsin nú vǐ mitɔn lɛ ó; é ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, awakanmɛ na kú ye.” (Kolo. 3:18-21) É ɖò wɛn ɖɔ mǐ na yí gbè ɖɔ wěɖexámɛ Pɔlu tɔn enɛ kpó ɖò lè hɛn wá nú asú lɛ, asì lɛ kpo vǐ lɛ kpo wɛ.

13. Nɛ̌ asì Klisanwun ɖé ka sixu dɔn asú tɔn e nyí nùmaɖitɔ́ é wá nugbǒ ɔ mɛ gbɔn?

¹³ Nú a nyí asì ɖé bo mɔ ɖɔ asú towe e nyí nùmaɖitɔ́ é kún nɔ wà nǔ xá we lee é jɛxa gbɔn é ó ɔ ka ló? A ka lin ɖɔ jlɛ ɖiɖɔ n’i dó walɔ tɔn wu wɛ na jla ninɔmɛ ɔ ɖó à? Enyi é na bo tlɛ nyí ɖɔ linlin towe wɛ nɔ wá yì ta, bɔ é nɔ bló nǔ e ba wɛ a ɖè é ɔ, a ka lin ɖɔ enɛ na dɔn ɛ wá nugbǒ ɔ mɛ à? É na vɛwǔ. Amɔ̌, enyi a nɔ ɖè sísí xlɛ́ tatɔ́ e asú towe nyí é ɔ, a  sixu gɔ́ sò nú fífá e ɖò xwédo ɔ mɛ é, a na kpa susu nú Jehovah, bɔ é tlɛ sixu nyɔ́ bló lɔ ɖɔ asú towe na wá nugbǒ ɔ mɛ, bɔ mi mɛ wè lɛ bǐ sixu mɔ ajɔ ɔ yí.​—Xà 1 Piyɛ́ɛ 3:1, 2.

14. Enyi asú Klisanwun ɖé ɖó asì nùmaɖitɔ́ ɖé, bɔ é ma nɔ sí i ǎ ɔ, etɛ é ka ɖó na bló?

¹⁴ Nú a nyí asú ɖé bo mɔ ɖɔ asì towe e nyí nùmaɖitɔ́ é kún nɔ sí we ó ɔ ka ló? A ka lin ɖɔ xósusu dó jǐ tɔn dó xlɛ́ ɖɔ emi wɛ nyí gǎn ɔ na zɔ́n bɔ é na sí we d’eji wɛ à? Ðebǔ lɔ ǎ! Mawu ɖò nukún ɖó wɛ ɖò así towe ɖɔ a ni zán tatɔ́ e a nyí é kpo wanyiyi kpo, bo xwedó kpɔ́ndéwú Jezu tɔn. (Efɛ. 5:23) Jezu zán tatɔ́ e é nyí nú agun tɔn é kpo wanyiyi kpo kpodo suúlu kpan. (Luk. 9:46-48) Gbɔn kpɔ́ndéwú Jezu tɔn xwixwedó gblamɛ ɔ, asú ɖé sixu dɔn asì tɔn wá nugbǒ ɔ mɛ.

15. Nɛ̌ asú Klisanwun ɖé ka na ɖè wanyiyi e é ɖó nú asì tɔn é xlɛ́ gbɔn?

¹⁵ È ɖɔ nú asú lɛ ɖɔ: “Mi yí wǎn nú asì mitɔn lɛ; mi ma nyla hun dó ye ó.” (Kolo. 3:19) Asú e yí wǎn nú asì tɔn é nɔ wlí yɛ̌yi n’i, bo nɔ ɖótó linlin tɔn lɛ, bo nɔ bló bɔ é nɔ ɖeji ɖɔ nǔ e é ɖɔ é xɔ akwɛ ɖò nukún emitɔn mɛ. (1 Pi. 3:7) Nugbǒ wɛ ɖɔ asú ɔ sixu wà nǔ e asì tɔn byɔ lɛ é hwebǐnu ǎ, amɔ̌, nú é na wá gbeta e ɖò jlɛ̌ jí hugǎn é ɖé kɔn ɔ, é na nyɔ́ ɖɔ é ni nɔ kàn linlin tɔn byɔ. (Nùx. 15:22) Asú e yí wǎn nú asì tɔn é ɖé nɔ byɔ ɛ ɖɔ é ni sí emi ǎ, loɔ, nǔwiwa tɔn lɛ wɛ nɔ zɔ́n bɔ asì tɔn nɔ sí i. É nyɔ́ bló tawun ɖɔ asú e yí wǎn nú asì tɔn kpo vǐ tɔn lɛ kpo é ɖé ni ɖó xwédo e mɛ è nɔ sɛ̀n Jehovah kpo awǎjijɛ kpo ɖè é ɖé lobo lɛ́ mɔ ajɔ ɔ yí.

16, 17. Nú mɛ winnyawinnya ɖé wɛ nú we ɔ, nɛ̌ a ka sixu bló gbɔn bɔ mɛjitɔ́ towe lɛ sín akpɔ̀ ma na ɖó we zɛ xwé wu ǎ?

¹⁶ Nú a nyí mɛ winnyawinnya ɖé, bo nɔ mɔ ɖɔ mɛjitɔ́ towe e nyí Klisanwun lɛ é kún nɔ mɔ nukúnnú jɛ xó towe lɛ mɛ ó, lobo nɔ lɛ́ dó sɛ́n nú we dín ɔ ka ló? Akpɔ̀ e ɖò ɖiɖó we wɛ é tlɛ sixu zɔ́n bɔ a na xò nǔ kpɔ́n ɖɔ Jehovah sinsɛn jɛn ka nyí gbɛzán e nyɔ́ hugǎn é à jí. Nú a na tɛn akpɔ̀ e ɖò ɖiɖó we wɛ é bonu é zɔ́n nú a jó gbè ɖò Jehovah sinsɛn kɔn ɔ, blewun jɛn a na wá mɔ ɖɔ mɛɖebǔ kún nɔ kpé nukún dó wutu towe ganji hú mɛjitɔ́ towe e nɔ sí Mawu lɛ é kpo agun ɔ kpo ó.

¹⁷ Enyi mɛjitɔ́ towe lɛ ma nɔ ɖè we dó ali jí gbeɖé ǎ ɔ, nɛ̌ a ka na wà gbɔn bo tuùn ɖɔ ye ɖò nukún kpé dó wutu towe wɛ ganji? (Ebl. 12:8) Alǒ bɔya lee mɛjitɔ́ towe lɛ nɔ kplɔ́n we gbɔn é wɛ nɔ ɖó akpɔ̀ nú we. Má nú akpɔ̀ ɖó we dó lee ye nɔ kplɔ́n we gbɔn é wu ó, loɔ, tɛ́n kpɔ́n bo tuùn hwɛjijɔ e wu ye nɔ wà nǔ xá we gbɔn mɔ̌ é. Enɛ wu ɔ, cí xwii bo wà nǔ e wu a kpé é bǐ bo ma jɛ xó mɔ ɖɔ dó ye wu jí ó. Xó Mawu tɔn ɖɔ: “Mɛ e tuùn nǔ ɔ nɔ ɖɔ xó dín ǎ; mɛ e sín ayi ɖò te ɔ nɔ yì agbɔ̌n jí.” (Nùx. 17:27) Tɛ́n kpɔ́n bo huzu gbɛtɔ́ e zin bo nɔ yí wě e è ɖè xá ɛ é ganji, lobo nɔ ɖu lè tɔn bo ma nɔ sɔ́ ayi ɖó lee è ɖè wě ɔ xá ɛ gbɔn é wu dín ǎ é. (Nùx. 1:8) Mɛjitɔ́ nùɖitɔ́ e yí wǎn nú Jehovah nugbǒ lɛ é ɖiɖó ɔ, nyɔna ɖé wɛ. É ɖò wɛn ɖɔ ye jló na d’alɔ we bonu a ni mɔ ajɔ gbɛ̀ tɔn ɔ yí.

18. Etɛwu a ka kanɖeji bo na sɔ́ ayi towe ɖó ajɔ ɔ jí?

¹⁸ É jiwǔ ɖɔ mǐ ni dó nukún ajɔ e ɖò nukɔn nú mǐ é mɛ kpɔ́n, bɔya mǐ na mɔ gbɛ̀ jɔmakú ɖò jixwé alǒ nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖò palaɖisi mɛ ɖò ayikúngban jí. Nukúnɖiɖo ɖejid’ewu e jinjɔn akpá e Gbɛɖotɔ́ mǐtɔn ɖesu dó é jí é wɛ. Mawu ɖɔ dó Palaɖisi ayikúngban jí tɔn ɔ wu ɖɔ: ‘Jehovah tuùntuùn na gɔ́ ayikúngban ɔ.’ (Eza. 11:9) Mawu na kplɔ́n nǔ mɛ e na nɔ gbɛ̀ ɖò ayikúngban ɔ jí hwenɛnu lɛ é bǐ. É ɖò wɛn ɖɔ è ɖó na dó gǎn bo mɔ ajɔ enɛ yí. Enɛ wu ɔ, sɔ́ ayi towe ɖó akpá e Jehovah dó é jí bo ma jó nǔ ɖebǔ dó bonu é ni xò yí sín así towe ó!