Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

XÓTA NǓKPLƆNKPLƆN TƆN 38

“Mi Wá Gɔ̌n Ce, . . . Bonu Má Fá Kɔ Nú Mi”

“Mi Wá Gɔ̌n Ce, . . . Bonu Má Fá Kɔ Nú Mi”

“Mi wá gɔ̌n ce, mi mɛ e nǔ cikɔ na bɔ è dó agban kpinkpɛn na lɛ é bǐ, bonu má fá kɔ nú mi.”—MAT. 11:28, nwt.

HAN 17 “Un Jló”

XÓNUSƆ́ÐÓTE *

1. Akpá tɛ Jezu ka dó ɖò Matie 11:28-30 mɛ?

JEZU dó akpá ɖagbeɖagbe ɖokpo nú ahwan e ɖò tó ɖó è wɛ é ɖé. É ɖɔ: “Mi wá gɔ̌n ce, . . . bonu má fá kɔ nú mi.” (Xà Matie 11:28-30, nwt.) É nyí xó yayǎ ɖé kpowun ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, lin tamɛ dó nǔ e é wà nú nyɔnu e ɖò azɔn baɖabaɖa ɖé jɛ wɛ é é jí.

2. Etɛ Jezu ka wà nú nyɔnu e ɖò azɔn jɛ wɛ é?

2 Nyɔnu ɔ ko ba alɔdó gbɔn fí bǐ. É ko yì dotóo gegě gɔ́n bo ɖó nukún ɖɔ azɔn emitɔn na gbɔ. É ko sè wuvɛ̌ nú xwè 12 có, azɔn ɔ ka kpó ɖò wǔtu tɔn. Sɔgbe xá Sɛ́n ɔ ɔ, mɛbliblí wɛ é nyí. (Lev. 15:25) É wá sè ɖɔ Jezu sixu gbɔ azɔn nú mɛ e ɖò wuvɛ̌ sè wɛ lɛ é, enɛ wu ɔ, é jɛ gbě tɔn mɛ. Hwenu e é mɔ ɛ é ɔ, é ɖ’alɔ awu tɔn tó, bɔ azɔn tɔn gbɔ tɛn tɔn mɛ! Amɔ̌ Jezu wà nǔ hugǎn azɔn nawe ɔ tɔn gbigbɔ. É lɛ́ bló b’ɛ ɖó wi e é ko ɖó ɖ’ayǐ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e Jezu ɖò xó ɖɔ n’i wɛ é ɔ, é ylɔ́ ɛ ɖɔ “vǐ” dó ɖexlɛ́ ɖɔ emi yí wǎn n’i. Kpɔ́n lee xó tɔn na ko fá kɔ nú nawe ɔ, bo na ɛ hlɔnhlɔn sɔ́ é!—Luk. 8:43-48

3. Nǔkanbyɔ tɛ lɛ mǐ ka na mɔ xósin na?

3 Flín ɖɔ nyɔnu ɔ wɛ yì Jezu gɔ́n. É wɛ ɖè afɔ nukɔntɔn ɔ. Nǔ ɖokpo ɔ wɛ é ɖó na lɛ́ nyí ɖò égbé; mǐ ɖó na dó gǎn bo na yì Jezu gɔ́n. Égbé ɔ, Jezu na gbɔ azɔn nú mɛ e na yì gɔ̌n tɔn lɛ é ɖò nǔjiwǔ lixo ǎ. Amɔ̌, é kpó ɖò mɛ lɛ ylɔ́ wɛ ɖɔ: “Mi wá gɔ̌n ce, . . . bonu má fá kɔ nú mi.” Ðò xóta elɔ mɛ ɔ, mǐ na mɔ xósin nú nǔkanbyɔ atɔ́ɔ́n: Nɛ̌ mǐ ka sixu yì Jezu gɔ́n gbɔn? Etɛ ɖɔ gbé Jezu ka ja hwenu e é ɖɔ xó elɔ é: “Mi sɔ́ agbanhɛnkpo ce ɖó kɔ”? Etɛ mǐ ka sixu kplɔ́n ɖò Jezu gɔ́n? Etɛwu azɔ̌ e é zɔ́n mǐ ɖɔ mǐ ni wà é ka nɔ fá kɔ nú mǐ? Nɛ̌ mǐ ka sixu nɔ mɔ kɔ dó sá fún ɖò agbanhɛnkpo Jezu tɔn glɔ́ hwebǐnu gbɔn?

“MI WÁ GƆ̌N CE”

4-5. Ali tɛ lɛ nu mɔ̌ mǐ ka sixu yì Jezu gɔ́n ɖè?

4 Ali e nu mǐ sixu yì Jezu gɔ́n ɖè é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ mǐ na kplɔ́n nǔ e é ɖɔ, bo wà lɛ é gegě lee mǐ kpéwú gbɔn é. (Luk. 1:1-4) Mɛ ɖevo ɖebǔ sixu bló ɖó tɛn mǐtɔn mɛ ǎ; mǐ ɖó na kplɔ́n tan enɛ lɛ mǐɖesunɔ. Mǐ nɔ lɛ́ yì Jezu gɔ́n hwenu e mǐ wá gbeta ɔ kɔn bo bló baptɛm, bo huzu ahwanvu Klisu tɔn é.

5 Ali ɖevo e nu mǐ nɔ yì Jezu gɔ́n ɖè é wɛ nyí ɖɔ mǐ nɔ yì mɛxo agun tɔn lɛ gɔ́n, hwenu e mǐ ɖó hudo alɔdó tɔn é. Jezu nɔ zán sunnu enɛ lɛ e nyí nǔnina ɖè é dó kpé nukún lɛngbɔ̌ tɔn lɛ wu. (Efɛ. 4:7, 8, 11; Jaan 21:16; 1 Pi. 5:1-3) Mǐ ɖó na ɖè afɔ nukɔntɔn ɔ bo byɔ alɔdó yetɔn. Mǐ sixu ɖó nukún ɖɔ mɛxo lɛ na tuùn nǔ e lin wɛ mǐ ɖè é kpo nǔ e hudo mǐ é kpo ǎ. Mǐ ni kpɔ́n nǔ e nɔví sunnu e nɔ nyí Julian é ɖɔ é: “É sín azɔn wu bɔ un ɖó na jó sinsɛnzɔ́ ce Betɛli tɔn dó, bɔ xɔ́ntɔn ce lɛ ɖokpo ɖɔ nú mì ɖɔ nyi ni byɔ mɛxo lɛ ɖɔ ye ni wá ba mì kpɔ́n. Tlolo hwɛ̌ ɔ, un mɔ ɖɔ un kún ɖó hudo tɔn ó. Amɔ̌, un wá byɔ alɔdó yetɔn bɔ mɛbakpɔ́n yetɔn nyí ɖokpo ɖò nǔnina ɖagbe hugǎn e è na mì kpɔ́n é mɛ.” Mɛxo we e ba Julian kpɔ́n lɛ é ɖɔhun ɔ, mɛxo gbejinɔtɔ́ lɛ sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na tuùn “linlin Klisu tɔn,” enɛ wɛ nyí ɖɔ mǐ na tuùn linlin tɔn kpo nǔwalɔ tɔn kpo bo na wà nǔ éɖɔhun. (1 Kɔ. 2:16; 1 Pi. 2:21) Nǔnina ɖagbe hugǎn e ye sixu na mǐ é ɖokpo nɛ.

“MI SƆ́ AGBANHƐNKPO CE ÐÓ KƆ”

6. Etɛ ɖɔ wɛ Jezu ka ɖè hwenu e é ɖɔ: “Mi sɔ́ agbanhɛnkpo ce ɖó kɔ” é?

6 Hwenu e Jezu ɖɔ: “Mi sɔ́ agbanhɛnkpo ce ɖó kɔ” é ɔ, é sixu ko ɖò ɖiɖɔ wɛ ɖɔ: “Mi yí gbè nú acɛkpikpa ce.” É sixu ko lɛ́ ɖò ɖiɖɔ wɛ ɖɔ: “Mi dó kɔ agbanhɛnkpo ce mɛ, bonu mǐ na w’azɔ̌ ɖó kpɔ́ nú Jehovah.” Xógbe we enɛ lɛ bǐ byɔ ɖɔ mǐ ɖó na w’azɔ̌.

7. Sɔgbe xá Matie 28:18-20 ɔ, azɔ̌ tɛ è ka zɔ́n mǐ? Etɛ jí mǐ ka sixu kú dó?

7 Mǐ nɔ sɔ ylɔ̌ Jezu tɔn hwenu e mǐ sɔ́ gbɛzán mǐtɔn jó nú Jehovah bo bló baptɛm é. Mɛ lɛ bǐ ylɔ́ wɛ Jezu ɖè; é na ɖè kɔ dó mɛ e jló nǔgbo nǔgbo bá sɛn Mawu é gbeɖé ǎ. (Jaan 6:37, 38) È jɔwǔ ahwanvu Klisu tɔn lɛ bǐ, bɔ ye na ɖ’alɔ ɖò azɔ̌ e Jehovah byɔ Jezu ɖɔ é ni wà é mɛ. Mǐ sixu kúdeji ɖɔ Jezu na ɖò kpɔ́ xá mǐ hwebǐnu, bo na d’alɔ mǐ ɖò azɔ̌ enɛ kɔn.—Matie 28:18-20.

MI “KPLƆ́N NǓ ÐÒ GƆ̌N CE”

Nɔ fá kɔ nú mɛ ɖevo lɛ Jezu ɖɔhun (Kpɔ́n akpáxwé 8-11) *

8-9. Etɛwu mɛɖéesɔ́hwetɔ́ lɛ ka nɔ yì Jezu gɔ́n? Etɛ lɛ mǐ ka ɖó na nɔ kanbyɔ mǐɖée?

8 Mɛɖéesɔ́hwetɔ́ lɛ nɔ yì Jezu gɔ́n. (Mat. 19:13, 14; Luk. 7:37, 38) Etɛwu? Mǐ ni lin tamɛ dó vogbingbɔn e ɖò Jezu kpo Falizyɛn lɛ kpo tɛntin é jí. Sinsɛngán enɛ lɛ yí wǎn nú mɛ ǎ, bo nɔ lɛ́ yí gò. (Mat. 12:9-14) Jezu ka yí wǎn nú mɛ bo nɔ lɛ́ sɔ́ éɖée hwe. Nǔ nɔ jló Falizyɛn lɛ dingan, bɔ ye nɔ lɛ́ yí gò ɖó tɛn nukúnɖeji e mɛ ye ɖè é wu. Jezu ka gb’akpá nú mɛ dó jijɔ enɛ lɛ wu, bo kplɔ́n ahwanvu tɔn lɛ ɖɔ ye ni nɔ wà devízɔ́ nú mɛ ɖevo lɛ. (Mat. 23:2, 6-11) Falizyɛn lɛ nɔ ván nukún dó mɛ ɖevo lɛ bo nɔ lɛ́ dó xɛsi ye bo na dó kp’acɛ nú ye. (Jaan 9:13, 22) Jezu ka nɔ fá kɔ nú mɛ ɖevo lɛ gbɔn nǔwiwa wanyiyi tɔn lɛ kpo xógbe xomɛnyínyɔ́ tɔn lɛ kpo gblamɛ.

9 A ko kplɔ́n nǔ enɛ lɛ ɖò Jezu gɔ́n à? Kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘È ka tuùn mì ɖɔ un nyí xomɛfátɔ́ kpo mɛɖéesɔ́hwetɔ́ kpo à? Un ka nɔ sɔ́ jlǒ dó wà azɔ̌ kpɛví kpɛví lɛ dó d’alɔ mɛ ɖevo lɛ à? Un ka nɔ nyɔ́ xomɛ dó mɛ ɖevo lɛ wu à?’

10. Ninɔmɛ tɛ mɛ mɛ lɛ ka w’azɔ̌ xá Jezu ɖè?

10 Jezu bló bɔ mɛ e nɔ w’azɔ̌ xá ɛ lɛ é nɔ nɔ fífá mɛ; é lɛ́ yí wǎn nú azɔ̌ kplɔnkplɔn ye. (Luk. 10:1, 19-21) Nǔwiwa Jezu tɔn lɛ nɔ zɔ́n bɔ ahwanvu tɔn lɛ nɔ vo bo nɔ kan nǔ byɔ ɛ; é nɔ lɛ́ ba na tuùn linlin yetɔn lɛ. (Mat. 16:13-16) Atín e è tun ɖó ninɔmɛ ɖagbe mɛ é ɖɔhun ɔ, ahwanvu lɛ vun. Ye yí nǔ e Jezu kplɔ́n ye lɛ é, bo na sínsɛ́n ɖagbe.

Nyɔ̌ kpɔ́jɛji bo nɔ dó xɔ́ntɔn mɛ

Nɔ ɖɔ mawuxó kpo kanɖodónǔwu kpo

Nɔ sɔ́ hwiɖée hwe bo nɔ w’azɔ̌ syɛnsyɛn *

11. Etɛ lɛ mǐ ka ɖó na nɔ kanbyɔ mǐɖée?

11 Tɛn acɛkpikpa tɔn ɖé mɛ wɛ a ɖè à? Enyi mɔ̌ hǔn, kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘Nɛ̌ un ka nɔ wà nǔ xá mɛ ɖevo lɛ gbɔn ɖò azɔ̌mɛ alǒ xwégbe? Un ka nɔ xò fífá kan à? Nǔwiwa ce lɛ ka nɔ zɔ́n bɔ mɛ ɖevo lɛ nɔ vo bo nɔ kan nǔ byɔ mì à? Un ka nɔ ɖò gbesisɔmɛ bo na ɖótó linlin yetɔn lɛ à?’ Mǐ ɖó na cí Falizyɛn lɛ ɖɔhun gbeɖé ǎ. Ye nɔ gbɛ́ wǎn nú mɛ e nɔ kan nǔ byɔ ye lɛ é, bo nɔ lɛ́ dóya nú mɛ e nɔ ɖè linlin e gbɔn vo nú yetɔn é xlɛ́ lɛ é.—Mak. 3:1-6; Jaan 9:29-34.

“MI NA MƆ KƆ DÓ SÁ FÚN”

12-14. Etɛwu azɔ̌ e Jezu zɔ́n mǐ é wiwa ka nɔ fá kɔ nú mǐ?

12 Aniwu azɔ̌ e Jezu sɔ́ d’así nú mǐ lɛ é wiwa ka nɔ fá kɔ nú mǐ? Hwɛjijɔ gegě wu wɛ, amɔ̌ mǐ ni kpɔ́n klewun ɖé.

13 Mǐ ɖó nukúnkpénuwutɔ́ ɖagbe hugǎn lɛ. Jehovah Nukúnkpénuwutɔ́ Ðaxó Hugǎn mǐtɔn ɔ nyí ɖumakpamɛsi alǒ gǎn nukúnsyɛntɔ́ ǎ. Azɔ̌ e mǐ nɔ wà lɛ é nɔ sù nukún tɔn mɛ. (Ebl. 6:10) É nɔ na mǐ hlɔnhlɔn e sín hudo mǐ ɖó bo na w’azɔ̌ ɔ é. (2 Kɔ. 4:7; Ga. 6:5) Jezu Axɔ́su mǐtɔn ɔ nɔ xlɛ́ ali mǐ gbɔn kpɔ́ndéwú gblamɛ. (Jaan 13:15) Mɛxo agun tɔn e nɔ kpé nukún dó mǐ wu lɛ é nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ xwedó kpɔ́ndéwú Jezu, “lɛngbɔ̌nyitɔ́ ɖaxó” ɔ tɔn. (Ebl. 13:20; 1 Pi. 5:2) Enyi ye ɖò mǐ kplɔ́n wɛ ɔ, ye nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ nyɔ́ xomɛ, dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ, lobo nɔ lɛ́ kpankɔ́n.

14 Mǐ ɖó xɔ́ntɔn ɖagbe hugǎn lɛ. Mɛ ɖevo ɖebǔ ɖó xɔ́ntɔn e yí wǎn nú mɛ lɛ é, alǒ azɔ̌ e ɖó nu é mǐ ɖɔhun ǎ. Lin tamɛ dó nǔ elɔ jí: È jɔwǔ mǐ bɔ mǐ nɔ w’azɔ̌ xá mɛ e ɖó walɔ ɖagbe hugǎn, cobo ma ka nɔ lin ɖɔ emi kpɔ́n te hugǎn mɛ ɖevo lɛ ǎ é é. Ye ɖó nǔwukpíkpé gegě, amɔ̌ ye nɔ sɔ́ dó yí gò ǎ, lobo nɔ lɛ́ mɔ ɖɔ mɛ ɖevo lɛ hugǎn emi. Ye nɔ mɔ mǐ dó mɔ azɔ̌gbɛ́ yetɔn lɛ kɛɖɛ ǎ, loɔ, ye nɔ lɛ́ mɔ mǐ dó mɔ xɔ́ntɔn. Kancica enɛ syɛn sɔmɔ̌, bɔ ye nɔ ɖò gbesisɔmɛ bo na sɔ́ gbɛ̀ yetɔn jó dó ta mǐtɔn mɛ.

15. Nɛ̌ nǔ ka ɖó na nɔ cí nú mǐ ɖó azɔ̌ e wà wɛ mǐ ɖè é wu?

15 Mǐ ɖò azɔ̌ ɖagbe hugǎn ɔ wà wɛ. Mǐ nɔ kplɔ́n nǔgbo e kúnkplá Jehovah é mɛ lɛ, bo nɔ ɖè mɛ̌ adingban ɖěɖee Awoví ɖó lɛ é. (Jaan 8:44) Satáan dó agban e gbɛtɔ́ lɛ ma sixu hɛn ǎ é nú ye. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é jló ɖɔ mǐ ni ɖi ɖɔ Jehovah kún na sɔ́ hwɛ e mǐ hu lɛ é kɛ mǐ ó, bo kún lɛ́ yí wǎn nú mǐ ó. Agban kpinkpɛn ɖé wɛ nyí enɛ, bo lɛ́ nyí adingban baɖabaɖa ɖé. Enyi mǐ yì Klisu gɔ́n ɔ, é nɔ sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ kɛ mǐ. Nǔgbo ɔ wɛ nyí ɖɔ Jehovah yí wǎn nú mǐ mɛ bǐ tawun. (Hlɔ. 8:32, 38, 39) Enyi mǐ d’alɔ gbɛtɔ́ lɛ bonu ye kplɔ́n bo ganjɛ Jehovah wu, lobonu gbɛzán yetɔn kpɔ́n te ɔ, é nɔ víví nú mǐ kpɔ́n.

NƆ MƆ KƆ DÓ SÁ FÚN ÐÒ AGBANHƐNKPO JEZU TƆN GLƆ́ HWEBǏNU

16. Nɛ̌ agban e mɛ Jezu ɖɔ mǐ ni dó kɔ é ka gbɔn vo nú agban ɖevo lɛ gbɔn?

16 Agban e mɛ Jezu jló ɖɔ mǐ ni dó kɔ é gbɔn vo nú agban ɖevo lɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ɖò azɔ̌zán ɖé sín fifónu ɔ, agbɔ̌n nɔ kpé mɛ gegě, bɔ ye nɔ lɛ́ ɖó awǎjijɛ ǎ. Amɔ̌, nú mǐ zán hwenu dó wà sinsɛnzɔ́ nú Jehovah kpo Klisu kpo gudo ɔ, mǐ nɔ ɖó awǎjijɛ tawun. Agbɔ̌n sixu kpé mǐ ɖò fifónu azɔ̌zán ɖé tɔn, bɔ enɛ wu ɔ, mǐ ɖó na dó gǎn cobo yì kplé gbadanu tɔn. Amɔ̌, hwɛhwɛ wɛ mǐ nɔ lɛkɔ wá yì xwé ɖò kplé mɔhun lɛ gudo, bo nɔ mɔ ɖɔ è fá kɔ nú mǐ, bɔ mǐ ɖó hlɔnhlɔn. Nǔ ɖokpo ɔ wɛ nɔ lɛ́ jɛ hwenu e mǐ dó gǎn, bo yì jla wɛnɖagbe, lobo kplɔ́n Biblu nú mǐɖesunɔ é. Ajɔ e mǐ nɔ mɔ é hugǎn hlɔnhlɔn e mǐ dó é flaflá tɔn!

17. Etɛwu mǐ ka na nɔ jlɛ̌ jí bo lɛ́ cɔ́ mǐɖée?

17 Mǐ ɖó na nɔ jlɛ̌ jí. Mǐ bǐ sixu dó hlɔnhlɔn ɖò ali ɖokpo ɔ nu ǎ. Enɛ wu ɔ, mǐ na lin tamɛ kpɔ́n ganji dó nǔ e mǐ jló na wà lɛ é wu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ sixu gú hlɔnhlɔn bo ɖò tintɛnkpɔn wɛ bá xò nǔɖokan lɛ kplé. Ðǒ ayi nǔ e Jezu ɖɔ nú dɔnkpɛvu dɔkunnɔ e kan nǔ elɔ byɔ ɛ é wu: “Etɛ un ka ɖó na wà, bɔ Mawu na na mì gbɛ̀ mavɔmavɔ?” Dɔnkpɛvu ɔ ko ɖò tónú sè nú Sɛ́n ɔ wɛ. Gbɛtɔ́ ɖagbe ɖé wɛ é ɖó na ko nyí, ɖó Wɛnɖagbe-Wema Maki tɔn ɖɔ tawun ɖɔ “nǔ tɔn nyɔ́ nukún [Jezu] tɔn mɛ.” Jezu ɖɔ nú dɔnkpɛvu ɔ ɖɔ: “Yì, bo sà nǔ e a ɖó lɛ bǐ, . . . enɛ ɔ gudo ɔ, wǎ, bo xwedó mì.” Nya ɔ jló na xwedó Jezu, amɔ̌, é kpéwú ǎ, ɖó “dɔkunnɔ ɖaxó wɛ é nyí.” (Mak. 10:17-22) Wǎgbɔ tɔn ɔ, é gbɛ́ agbanhɛnkpo Jezu tɔn, bo kpó ɖò kannumɔ nyí nú “dɔkun” wɛ. (Mat. 6:24) Gbeta tɛ kɔn hwɛ ka na ko wá?

18. Etɛ mǐ ka ɖó na nɔ bló hweɖelɛnu? Etɛwu?

18 Sín hweɖenu jɛ hweɖenu ɔ, mǐ ɖó na nɔ lin tamɛ dó nǔ e ɖò tɛn nukɔntɔn mɛ nú mǐ é jí. Etɛwu? Bá dó kúdeji ɖɔ mǐ ɖò hlɔnhlɔn mǐtɔn zán wɛ kpo nǔnywɛ kpo. Lin tamɛ dó nǔ e dɔnkpɛvu e nɔ nyí Mark é ɖɔ é jí: “Nú xwè gegě ɔ, un lin ɖɔ un ɖò gbɛ̀ e bɔkun é zán wɛ. Un nyí gbexosin-alijitɔ́, amɔ̌, lee un na ɖó akwɛ gegě gbɔn, bo na bló bɔ gbɛ̀ na vo nú mì hugǎn é jí wɛ un nɔ lin tamɛ dó hwebǐnu. Un nɔ kan nǔ e wu gbɛ̀ ce ɖò wuvɛ̌ wɛ é byɔ nyiɖée. Enɛ gudo ɔ, un wá mɔ ɖɔ jlǒ ce lɛ gbé wɛ un nɔ nya hugǎn hwɛ̌, bo nɔ wá zán hwenu kpo hlɔnhlɔn kpo e kpò nú mì é nú Jehovah.” Mark wá huzu linlin tɔn kpo gbɛzán tɔn kpo, bo na dó sixu wà nǔ gegě ɖò sinsɛnzɔ́ Jehovah tɔn mɛ. Mark ɖɔ: “Ado nɔ hu mì hweɖelɛnu, amɔ̌, kpo alɔdó Jehovah tɔn kpo, gɔ́ nú gudo e Jezu ɖè nú mì é ɔ, un ɖí xwi xá wuvɛ̌ ce lɛ.”

19. Etɛwu linlin e sɔgbe é ɖiɖó ka nyí nǔ taji sɔmɔ̌?

19 Jezu na kpó ɖò kɔ fá nú mǐ wɛ ɖò agbanhɛnkpo tɔn glɔ́, enyi mǐ nɔ wà nǔ atɔn elɔ lɛ ɔ nɛ. Nukɔntɔn ɔ, ɖǒ linlin e sɔgbe é. Azɔ̌ Jehovah tɔn wà wɛ mǐ ɖè, enɛ wu ɔ, mǐ ɖó na bló lee é ba gbɔn é. Azɔ̌watɔ́ lɛ wɛ mǐ nyí, bɔ Jehovah nyí Gǎn ɔ. (Luk. 17:10) Nú mǐ nɔ tɛ́n kpɔ́n bá w’azɔ̌ tɔn lee é jló mǐ gbɔn é ɔ, mǐ na wá mɔ ɖɔ mǐ ɖò hun xò xá agbanhɛnkpo ɔ wɛ. Enyi nyibu’sú ɖé nɔ ba na yì fí e jló è é, bo nɔ xò hun xá agbanhɛnkpo e gǎn tɔn ɖò ali xlɛ́ wɛ é ɔ, é na bo tlɛ ɖó hlɔnhlɔn gbɔn ɖebǔ ɔ, é na gblewǔ, bɔ agbɔ̌n na lɛ́ kpé è. Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, mǐ sixu wà nǔ e hugǎn mǐ lɛ é, lobo ɖu ɖò wuvɛ̌ ɖebǔ jí, enyi mǐ nɔ xwedó alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn ɔ nɛ. Flín ɖɔ mɛɖebǔ kún sixu ɖó jlǒ tɔn wiwa te ó!—Hlɔ. 8:31; 1 Jaan 4:4.

20. Etɛ ka ɖó na sísɛ́ mǐ bɔ mǐ na dó kɔ agbanhɛnkpo Jezu tɔn mɛ?

20 Wegɔ́ ɔ, nɔ wà nǔ kpo linlin ɖagbe kpo. Linlin mǐtɔn wɛ nyí ɖɔ mǐ na kpa susu nú Tɔ́ mǐtɔn wanyiyinɔ ɔ Jehovah. Ðò xwè kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ ɔ, mɛ ɖěɖee nukúnkɛ́n, alǒ cejɛnnabi nɔ sísɛ́ bɔ ye nɔ wà nǔ lɛ é ɔ, tlolo jɛn ye ba awǎjijɛ kpò, bo jó agbanhɛnkpo Jezu tɔn dó. (Jaan 6:25-27, 51, 60, 66; Fili. 3:18, 19) Amɔ̌, mɛ e ɖó wanyiyi e ma ɖó cejɛnnabi ǎ é nú Mawu kpo nɔzo yetɔn lɛ kpo é hɛn agbanhɛnkpo yetɔn ɖò gbɛzán ayikúngban jí tɔn yetɔn bǐ hwenu kpo awǎjijɛ kpo, bo ɖó nukúnɖiɖó bo na ɖu gǎn xá Klisu ɖò jixwé. Nú mǐ ɖó linlin ɖagbe ɔ, awǎjijɛ mɛ wɛ mǐ na nɔ bo hɛn agbanhɛnkpo Jezu tɔn ye ɖɔhun.

21. Sɔgbe xá Matie 6:31-33 ɔ, etɛ mǐ ka sixu ɖó nukún ɖɔ Jehovah na wà?

21 Atɔngɔ́ ɔ, nɔ ɖó nukún ɖɔ Jehovah na ɖò finɛ nú we. Mǐ wá gbeta ɔ kɔn bá zán gbɛ̀ mɛɖée sísɔ́ dó savɔ̌ tɔn, bo na w’azɔ̌ syɛnsyɛn. Jezu gb’akpá nú mǐ ɖɔ è na dóya nú mǐ. Amɔ̌, mǐ sixu ɖó nukún ɖɔ Jehovah na na mǐ hlɔnhlɔn bɔ mǐ na dɛ ɖò wuvɛ̌ ɖebǔ nu. Lee mǐ dɛ sɔ́ é ɔ, mɔ̌ wɛ nǔɖiɖi mǐtɔn na lidǒ sɔ. (Ja. 1:2-4) Mǐ sixu lɛ́ ɖó nukún ɖɔ Jehovah na na nǔ e hudo mǐ lɛ é mǐ, ɖɔ Jezu na kpé nukún mǐ wu, lobɔ nɔví mǐtɔn lɛ na dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ. (Xà Matie 6:31-33; Jaan 10:14, 15; 1 Tɛ. 5:11) Mǐ ɖó nǔ e sín hudo mǐ ɖó bo na dɛ lɛ é bǐ.

22. Etɛ ka sù nukún mǐtɔn mɛ?

22 Gbè e gbè Jezu gbɔ azɔn nú nawe e xó mǐ ɖɔ ɖò bǐbɛ̌mɛ é jɛn é mɔ kɔ dó sá fún. Amɔ̌, enyi é huzu ahwanvu Jezu tɔn gbejinɔtɔ́ ɖé ɔ jɛn é na mɔ kɔ dó sá fún kaka sɔyi. Etɛ a ka lin ɖɔ é wà? Enyi é yí gbè bo dó kɔ agbanhɛnkpo Jezu tɔn mɛ ɔ, dǒ nukún ajɔ e é na mɔ é mɛ kpɔ́n, é na ɖu axɔ́su xá Jezu ɖò jixwé! È sixu jlɛ́ vɔ̌ ɖebǔ e é na ko sá bo xwedó Jezu é dó nyɔna enɛ wu ǎ. Jixwé wɛ mǐ ɖó nukúnɖiɖó bo na nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖè à, alǒ ayikúngban jí wɛ ɔ, ylɔ̌ Jezu tɔn e ɖɔ: “Mi wá gɔ̌n ce” bɔ mǐ sɔ é sù nukún mǐtɔn mɛ tawun.

HAN 13 Klisu, Kpɔ́ndéwú Mǐtɔn

^ akpá. 5 Jezu ylɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ni wá gɔ̌n emitɔn. Etɛ ylɔ̌ enɛ sísɔ́ ka nɔ byɔ? Xóta elɔ na na xósin nú nǔkanbyɔ enɛ, bo na flín mǐ lee azɔ̌wiwa ɖó kpɔ́ xá Klisu sixu fá kɔ nú mǐ gbɔn é.

^ akpá. 60 ÐIÐE LƐ SÍN TINMƐ: Jezu fá kɔ nú mɛ ɖevo lɛ ɖò ali gegě nu.

^ akpá. 66 ÐIÐE LƐ SÍN TINMƐ: Ðò ali ɖokpo ɔ nu ɔ, nɔví sunnu ɖé xlɛ́ ɖɔ emi sixu fá kɔ nú mɛ ɖevo lɛ ɖò ali gegě nu.