Lin tamɛ kpɔ́n dó kancica syɛnsyɛn e gbɛtɔ́ lɛ sixu ɖó é ɖokpo jí: enɛ wɛ nyí hoxo zun ɖokpo ɔ mɛ tɔn lɛ tɔn. Kancica syɛnsyɛn bunɔ ɖé nɔ ɖò tɛntin yetɔn. Nancy Segal ee éɖesunɔ nyí hoxo bo lɛ́ nyí gǎn e xwè aza dó Azɔ̌watɛn E Nɔ Gbéjé Hoxo lɛ Kpɔ́n É nu é ɖɔ ɖɔ hoxo ɖé lɛ “nɔ tuùn nǔ e ɖɔ wɛ wegɔ yetɔn ɖè lɛ é pɛ́pɛ́pɛ́, enyi è na bo ma tlɛ tín nǔ ɔ mɛ nú ye ǎ ɔ nɛ.” Nawe ɖé tinmɛ kancica e ɖò é kpo hoxo tɔn wegɔ ɔ kpo tɛntin é bo ɖɔ: “Mǐ nɔ tuùn nǔ lɛ bǐ dó mǐɖée wu.”

Etɛ ka zɔ́n bɔ kancica bunɔ enɛ dó tíìn? Dobanunǔ lɛ ɖexlɛ́ ɖɔ enyi xá e mɛ è ɖè é kpo mɛjitɔ́ lɛ kpo na bo ɖò nǔ e zɔ́n lɛ é mɛ ɔ, nuvikún gǔɖuɖu tɔn lɛ ɖò taji tawun ɖò nǔ e nɔ zɔ́n bɔ ye nɔ ɖi yeɖée ɖò ali lɛ bǐ nu é mɛ.

LIN TAMƐ KPƆ́N: É ɖò wɛn ɖɔ Gbɛɖotɔ́ mǐtɔn tuùn mǐ mɛ ɖokpo ɖokpo hú lee mɛ ɖevo ɖebǔ na tuùn mǐ gbɔn é. Nugbǒ ɔ, ɖɛhanwlantɔ́ Davidi ɖɔ: “Hwi wɛ ján mì ɖò nɔ ce xomɛ. Hwenu e a ɖò blòbló mì wɛ ɖò nǔglɔ ɔ . . . agbaza ce sixu hwla nǔ ɖebǔ dó we ǎ. Hwenu e kɛ́n jɛ nɔ ce wu é jɛn a ko mɔ mì, [‘akpáxwé tɔn lɛ bǐ ɖò wlanwlan ɖò wema towe mɛ,’ nwt].” (Ðɛhan 139:13, 15, 16) Mawu ɖokponɔ géé wɛ tuùn nuvikún gǔɖuɖu tɔn e mǐ ɖó lɛ é, kpo nǔ e ko jɛ ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ bo zɔ́n bɔ mǐ nyí mɛ alɔkpa e mǐ nyí é kpo ganji. É ɖò wɛn ɖɔ tuùn e Mawu ɖokponɔ géé tuùn mǐ, bo lɛ́ tuùn nuvikún e è dó bló mǐ na lɛ é na jiɖe mǐ ɖɔ é mɔ nǔ jɛ wǔjɔnú mǐtɔn lɛ ɖokpo ɖokpo wu.

Davidi xoɖɛ ɖɔ: “Mawu Mavɔmavɔ, a mɔ nukúnnú jɛ ayi ce mɛ, a tuùn mì bǐ. A nɔ tuùn hwenu e un nɔ jinjɔn ayǐ é, bo nɔ tuùn hwenu e un nɔ site é. Un ɖò nùɖé lin wɛ ɔ, a nɔ ko mɔ sɛ́dó. Mawu Mavɔmavɔ, xó ɔ nɔ ko tɔ́n sín nu ce mɛ, cobonu a nɔ ko tuùn xó e ɖɔ gbé un ja é bǐ ǎ.” (Ðɛhan 139:1, 2, 4) Gɔ́ na ɔ, Jehovah tuùn lee nǔ nɔ cí nú mǐ ɖò xomɛ é, bo tlɛ “tuùn nǔ e lin wɛ è ɖè lɛ bǐ.” (1 Tan 28:9; 1 Samuwɛli 16:6, 7) Etɛ wemafɔ enɛ lɛ ka ɖexlɛ́ dó Mawu wu?

Mǐ na bo ma tlɛ sixu ɖɔ nǔ e lin wɛ mǐ ɖè lɛ é kpo lee nǔ cí nú mǐ é kpo bǐ dó xó mɛ hwenu e mǐ ɖò ɖɛ xò sɛ́dó Mawu wɛ é ǎ ɔ, é nyí nǔ e mǐ wà é kɛɖɛ wɛ Gbɛɖotɔ́ mǐtɔn nɔ mɔ ǎ, loɔ, é nɔ lɛ́ mɔ nukúnnú jɛ nǔ e wu mǐ bló é mɛ. Hú mɔ̌ ɔ, é nɔ tuùn nǔ ɖagbe e mǐ jló na wà lɛ é, é na bo tlɛ nyí ɖɔ dogbó mǐtɔn lɛ nɔ zɔ́n bɔ mǐ ma nɔ kpé nǔ e mǐ lin na wà lɛ é wu ǎ ɔ nɛ. É ɖò wɛn ɖɔ ɖó Mawu dá mǐ kpo wanyiyi kpo wutu ɔ, é nɔ ɖò gbesisɔmɛ bɔ akpàkpà tlɛ nɔ sɔ́ ɛ b’ɛ na mɔ nukúnnú jɛ linlin mǐtɔn lɛ kpo nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wà nǔ kpo wanyiyi kpo é kpo mɛ.​—1 Jaan 4:7-10.

 Mawuxówema ɔ na jiɖe mǐ ɖɔ

• “Aklunɔ sín nukún ɖò mɛ e nɔ wà nǔ jlɔjlɔ lɛ jí, é ɖò gbesisɔmɛ, bo na ɖótó ɖɛ yetɔn.”​—1 PIYƐ́Ɛ 3:12.

• Mawu d’akpá ɖɔ: “Un na na nukúnnúmɔjɛnǔmɛ we, un na xlɛ́ ali e a ɖó na gbɔn ɔ we; un na kplɔ́n nǔ we; nukún ce na ɖò jǐ towe.”​—ÐƐHAN 32:8.

Tuùn e mǐ tuùn ɖɔ Mawu nɔ mɔ nukúnnú jɛ ninɔmɛ mǐtɔn lɛ kpo lee nǔ nɔ cí nǔ mǐ é kpo wu é ka sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na dɛ ɖò wuvɛ̌ lɛ mɛ à? Kpɔ́n nǔ e jɛ dó Anna e nɔ nɔ Nigéria é wu é. É ɖɔ: “Ðó ninɔmɛ ce lɛ wá blawu bǐ wutu ɔ, un nɔ kanbyɔ ɖɔ gbɛ̀ ɔ, nɔ jɛn è ka na nɔ mɛ dandan à jí. Un nyí asúkúsi ɖé, bo ɖò nukún kpé dó vǐ nyɔnu ce e ɖò azɔn e nɔ nyí hydrocéphalie (sìn nɔ sukpɔ́ ɖò fɔn ɔ mɛ zɛ xwé wu) é jɛ wɛ é wu wɛ ɖò dotóoxwé. Hwenɛnu wɛ è mɔ kansɛ́ɛ anɔ̌ tɔn nú mì bɔ é byɔ ɖɔ è na w’azɔ̌ nú mì syɛnsyɛn. É vɛwǔ nú mì tawun bɔ un na ɖò dotóoxwé bo na ɖò nukún kpé dó nyiɖesunɔ kpo vǐ ce azinzɔnnɔ ɔ kpo wu wɛ ɖò hwe ɖokpo ɔ nu.”

Etɛ ka d’alɔ Anna bɔ é ɖí xwi xá ninɔmɛ lɛ? “Un nɔ lin tamɛ kpɔ́n dó wemafɔ ɖé lɛ jí ɖi Filipunu lɛ 4:6, 7, finɛ ɖɔ ‘fífá Mawu tɔn e hugǎn nukúnnúmɔjɛnǔmɛ gbɛtɔ́ tɔn bǐ ɔ na bló ayixa mitɔn kpodo linlin mitɔn lɛ kpo ɖó.’ Enyi wemafɔ enɛ wá ayi ce mɛ hweɖebǔnu ɔ, un nɔ mɔ ɖɔ un vɛ́ kpo Jehovah kpo tawun, bo nɔ tuùn ɖɔ é mɔ nukúnnú jɛ wǔ yè hugǎn nyiɖesunɔ. Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo vívɛ́ ɖěɖee ɖò agun Klisanwun tɔn mɛ lɛ é lɔmɔ̌ dó wusyɛn lanmɛ nú mì tawun.

“Un kpò ɖò xwi ɖí xá azɔn ce wɛ có, ninɔmɛ nyì kpo vǐ nyɔnu ce kpo tɔn ka kpɔ́n te. Ðó Jehovah ɖò akpá mǐtɔn wutu ɔ, mǐ kplɔ́n ɖɔ mǐ kún ɖó na nɔ ɖó linlin masɔgbe lɛ hwenu e mǐ ɖò xwi ɖí xá wuvɛ̌ lɛ wɛ é ó. Jaki 5:11 na ganjɛwu mǐ ɖɔ: ‘Mǐ nɔ ylɔ ye ɖɔ nǔnyɔnanɔ, ɖó ye dɛ ɖò ya e ye jì lɛ nu. Suúlu e Jɔbu ɖó ɔ, mi sè, bo tuùn nǔ e Aklunɔ wá na ɛ gbɔn gudo é; ɖó Aklunɔ nyɔ́ xomɛ ɖesu; mɛ nu nɔ blawu n’i titewungbe.’” Jehovah mɔ nukúnnú jɛ ninɔmɛ Jɔbu tɔn wu ganji, bɔ mǐ sixu ɖeji ɖɔ é mɔ nukúnnú jɛ ninɔmɛ syɛnsyɛn ɖebǔ e mɛ gbɔn dín wɛ mǐ lɔmɔ̌ ɖè lɛ é wu.