1. Etɛ Klisanwun lɛ ka ɖó na wà bo na kán gbɛ̀ wezun ɔ yì fó?

KLISANWUN lɛ bǐ wɛ ɖò gbɛ̀ wezun kán wɛ. Enyi dìn wɛ mǐ bɛ́ wezun ɔ, alǒ mǐ ko ɖ’ewu xóxó ɔ, mǐ ɖó na kpó ɖò mɔ̌ wà wɛ kaka jɛ vivɔnu. Wě enɛ e mɛsɛ́dó Pɔlu ɖè xá Filipunu lɛ é sixu dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ, bɔ mǐ na kán gbɛ̀ wezun ɔ yì fó. Mɛɖé lɛ ɖò agun e ɖò Filipu é mɛ, bo ko ɖò Jehovah sɛn wɛ sín xwè mɔkpan ɖíe, hwenu e ye mɔ wema e Pɔlu sɛ́dó ye é. Ye ko ɖò wezun ɔ kán wɛ ganji, amɔ̌ Pɔlu flín ye ɖɔ ye ɖó na kpó ɖò kínkán wɛ kpo didɛ kpo. É jló ɖɔ ye ni nɔ “ɖò wezun jí xwè nǔ e ba wɛ [ye] ɖè ɔ kɔn” emi ɖɔhun.—Fili. 3:14.

2. Etɛwu wě e Pɔlu ɖè xá Filipunu lɛ é ka wá dó ganmɛ?

² Wě e Pɔlu ɖè xá Filipunu lɛ é wá dó ganmɛ. Sín hwenu e è ɖó agun ɔ ayǐ é wɛ è jɛ ya dó nú nɔví lɛ jí. Pɔlu kpo Silasi kpo setónú nú xó e Jehovah ɖɔ bo ɖɔ “wǎ Masedwani” é, lobo yì Filipu ɖò xwè 50 H.M. tɔn; hwenɛnu wɛ tagba lɛ bɛ́. (Mɛ. 16:9) Ye mɔ nyɔnu ɖé ɖò finɛ b’ɛ nɔ nyí Lidíi bɔ “é ɖò tó ɖó [ye] wɛ, bɔ Aklunɔ hun ayi tɔn” lobɔ é sè wɛnɖagbe ɔ. (Mɛ. 16:14) É na nɔ zaan é ɔ, é kpo xwédo tɔn kpo bló baptɛm. Amɔ̌, Awoví jɛ tagba dó nú ye jí. Tò ɔ mɛ nu lɛ dɔn Pɔlu kpo Silasi kpo yì acɛkpatɔ́ lɛ nukɔn, bo dóhwɛ agɔ ye ɖɔ ye ɖò tò ɔ dɔn fún lɛ̌n wɛ. Wǎgbɔ tɔn ɔ, è xò Pɔlu kpo Silasi kpo, bo wlí ye dó ganmɛ, lobo wá dó sɛ́n nú ye ɖɔ ye ni gosin toxo ɔ mɛ. (Mɛ. 16:16-40) Awakanmɛ ka kú ye wɛ à? Gbeɖé ǎ! Bɔ nɔví ɖěɖee ɖò agun yɔyɔ̌ ɔ mɛ lɛ é ka lo? É jɛxa ɖɔ è ni kpa ye ɖó ye lɔ dɛ.  É ɖò wɛn ɖɔ kpɔ́ndéwú ɖagbe Pɔlu kpo Silasi kpo tɔn dó wusyɛn lanmɛ nú ye tawun.

3. Etɛ Pɔlu ka tuùn? Nǔkanbyɔ tɛ lɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó?

³ Pɔlu kúdeji bɔ awakanmɛ na kú i ǎ. (2 Kɔ. 4:16) Amɔ̌, é tuùn ɖɔ nú emi na kánwezun ɔ yì fó ɔ, emi ɖó na sɔ́ ayi emitɔn ɖó nǔ e gbé nya wɛ emi ɖè é jí. Etɛ kpɔ́ndéwú Pɔlu tɔn ka sixu kplɔ́n mǐ? Kpɔ́ndéwú nǔɖiɖi tɔn égbé tɔn tɛ lɛ ka xlɛ́ ɖɔ mǐ sixu dɛ ɖò tagba lɛ nu? Nɛ̌ nukúnɖiɖó mǐtɔn ka sixu na hlɔnhlɔn kán e mǐ kánɖeji bɔ awakanmɛ ma na kú mǐ ǎ é gbɔn?

4. Ninɔmɛ Pɔlu tɔn huzu có, nɛ̌ é ka kpó ɖò kan ɖó dó azɔ̌ wu wɛ gbɔn?

⁴ Lin tamɛ dó nǔ ɖěɖee bló wɛ Pɔlu ɖè hwenu e é wlan wema sɛ́dó Filipunu lɛ é jí. Xwé ɖé gbè wɛ è wlí i dó ɖò Hlɔma. É sɔ́ nɔ sixu tɔ́n bo nɔ yì jla wɛn ɔ ǎ. Amɔ̌, é nɔ ɖekúnnu nú mɛ e nɔ wá ba ɛ kpɔ́n lɛ é, bo nɔ wlan wema sɛ́dó agun e lín dó finɛ lɛ é. Mɔ̌ ɖokpo ɔ ɖò égbé ɔ, Klisanwun e ninɔmɛ ɖé lɛ glɔ́n dó xwégbe é gegě nɔ zán ali e hun nú ye lɛ é bǐ, dó jla wɛnɖagbe ɔ mɛ e nɔ wá ye gɔ́n lɛ é. Ye nɔ lɛ́ wlan wema wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ tɔn lɛ sɛ́dó mɛ ɖěɖee gɔ́n ye ma sixu yì ǎ lɛ é.

5. Sɔgbe xá Filipunu lɛ 3:12-14 ɔ, etɛ ka d’alɔ Pɔlu bɔ é nɔ sɔ́ ayi ɖó nǔ e gbé nya wɛ é ɖè é jí?

⁵ Pɔlu jó nǔ e é wà wá yì lɛ é, alǒ hwɛ e é hu wá yì lɛ é dó bonu ye fɛ́ ayi tɔn ǎ. Nǔgbo ɔ, é ɖɔ ɖɔ emi ɖó na wɔn “nǔ e ɖò gudo” lɛ é, bo na dó sixu kpé “nǔ e ɖò nukɔn” lɛ é wu alǒ kánwezun ɔ yì fó. (Xà Filipunu lɛ 3:12-14.) Etɛ lɛ mɔ̌ wɛ sixu ko fɛ́ ayi Pɔlu tɔn? Nukɔntɔn ɔ, nǔ e Pɔlu wà ɖò sinsɛn Jwifu lɛ tɔn mɛ lɛ é jiwǔ. É ɖò mɔ̌ có, é kpɔ́n nǔ enɛ lɛ dó mɔ “babá.” (Fili. 3:3-8) Wegɔ́ ɔ, é lɔn nú hwɛ e é sixu ko nɔ dó éɖée, ɖó ya e é dó nú Klisanwun lɛ wá yì é wu é kú awakanmɛ n’i ǎ. Atɔngɔ́ ɔ, é lin ɖɔ emi ko wà azɔ̌ gegě nú Jehovah ǎ. È wlí Pɔlu sú dó ganmɛ, xò è, nyi awinnya d’è, tɔjihun syɔ́ d’è, é nɔ lɛ́ ba nǔɖuɖu kpo avɔ kpo kpò hweɖelɛnu, é ɖò mɔ̌ có, é wà nǔ gegě ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ. (2 Kɔ. 11:23-27) Pɔlu ko wà nǔ gegě bo lɛ́ sè wuvɛ̌ gegě có, é tuùn ɖɔ emi ɖó na kpó ɖò Jehovah sɛn wɛ. Mǐ lɔ ɖó na wà nǔ ɖokpo ɔ.

6. “Nǔ e ɖò gudo” é tɛ lɛ mɔ̌ é sixu byɔ ɖɔ mǐ ni wɔn?

⁶ Nɛ̌ mǐ ka sixu wà nǔ Pɔlu ɖɔhun bo wɔn “nǔ e ɖò gudo” lɛ é gbɔn? É sixu byɔ ɖɔ mɛɖé lɛ ɖò mǐ mɛ ni ɖu ɖò hwɛ didó mɛɖée jí, ɖó hwɛ e ye hu wá yì lɛ é wu. Enɛ wu ɔ, ye sixu bló tuto bo kplɔ́n nǔ dó vɔsisa gbɛxɔnúmɛ tɔn ɔ jí ɖò nǔ kplɔnkplɔn mɛɖesunɔ tɔn yetɔn hwenu. Enyi mǐ kplɔ́n nǔ, lin tamɛ bo xoɖɛ dó xóta enɛ e dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ é jí ɔ, mǐ sɔ́ na nɔ dóhwɛ e ma ɖò dandan ǎ é mǐɖée ǎ. Mǐ tlɛ sixu gɔn hwɛ e Jehovah ko sɔ́ kɛ mǐ é dó mǐɖée. Mǐ ni kpɔ́n nǔ ɖevo e Pɔlu sixu kplɔ́n mǐ é. Mɛɖé lɛ sixu ko jó azɔ̌ e kpé kwɛ tawun é ɖé dó, bo na dó nya nǔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn lɛ gbé. Enyi mɔ̌ wɛ hǔn, mǐ sixu wɔn nǔ e ɖò gudo lɛ é, enyi mǐ ma sɔ́ nɔ jló nǔ ɖěɖee mǐ ko jó dó lɛ é ǎ ɔ nɛ. (Kɛ́n. 11:4-6; Nǔt. 7:10) Nǔ e mǐ ko wà ɖò sinsɛnzɔ́ Jehovah tɔn mɛ, alǒ mɛtɛnkpɔn e nu mǐ ko dɛ ɖè wá yì lɛ é lɔ sixu ɖò “nǔ e ɖò gudo” lɛ é mɛ. Enyi mǐ kpɔ́n gudo sɛ́dó bo mɔ ali e nu Jehovah kɔn nyɔna dó mǐ jí, bo lɛ́ nɔ gudo nú mǐ ɖò xwè lɛ vlamɛ ɖè é ɔ, é sixu zɔ́n bɔ mǐ sɛkpɔ  Tɔ́ mǐtɔn d’eji. Amɔ̌, mǐ jló na lin gbeɖé ɖɔ nǔ e mǐ wà é ko kpé, lé azɔ̌ mǐtɔn ko fó ǎ.—1 Kɔ. 15:58.

7. Sɔgbe xá 1 Kɔlɛntinu lɛ 9:24-27 ɔ, etɛ ka ɖò dandan cobɔ mǐ na ɖu ɖò gbɛ̀ wezun ɔ jí? Jlɛ̌ dó nǔɖe wu.

⁷ Pɔlu mɔ nukúnnú jɛ xó Jezu tɔn elɔ lɛ mɛ ganji: “Mi dó gǎn.” (Luk. 13:23, 24) Pɔlu tuùn ɖɔ Klisu ɖɔhun ɔ, emi ɖó na dó gǎn kaka jɛ vivɔnu. Enɛ wu ɔ, é jlɛ́ gbɛzán Klisanwun tɔn dó wezun kínkán ɖé wu. (Xà 1 Kɔlɛntinu lɛ 9:24-27.) Wezunkantɔ́ ɖé nɔ sɔ́ ayi ɖó xwi gudo tɔn ɔ jí, bo nɔ nyi alɔ nú nǔ e na fɛ́ ayi tɔn lɛ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, fí e wezunkantɔ́ lɛ nɔ kán wezun gbɔn égbé é gegě wɛ cɔ́fu kpo nǔ e sixu fɛ́ ayi mɛtɔn lɛ é kpo gegě nɔ ɖè. A lin ɖɔ wezunkantɔ́ ɖé na nɔte bo kpɔ́n nǔ e ɖò cɔ́fu ɖé mɛ é gbɔn flɛtɛli lɛ nu à? Eǒ! Enyi é jló na ɖu ɖ’eji ɔ nɛ. Ðò gbɛ̀ wezun ɔ mɛ ɔ, mǐ lɔ ɖó na nyi alɔ nú nǔ e nɔ fɛ́ ayi mɛtɔn lɛ é. Enyi mǐ sɔ́ ayi mǐtɔn ɖó nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖè é jí, bo dó gǎn Pɔlu ɖɔhun ɔ, mǐ na mɔ ajɔ ɔ yí.

8. Tagba atɔn tɛ lɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó?

⁸ Mǐ ni ɖɔ xó dó tagba ɖěɖee sixu zɔ́n bɔ awakanmɛ kú mǐ é atɔn jí. Nǔ e ɖó nukún wɛ mǐ ɖè b’ɛ ma jɛnu ǎ é, mɛxoxwe kpo mɛtɛnkpɔn e gbɛ́ vivɔ lɛ é kpo ɖò tagba enɛ lɛ mɛ. Nǔ kplɔnkplɔn dó mɛ ɖevo e ko ɖí xwi xá ninɔmɛ enɛ lɛ é jí sixu d’alɔ mǐ.—Fili. 3:17.

9. Nɛ̌ nǔ e ɖó nukún wɛ mǐ ɖè b’ɛ ma jɛnu ǎ é ka sixu wà nǔ dó mǐ wu gbɔn?

⁹ Nǔ e ɖó nukún wɛ è ɖè b’ɛ ma jɛnu ǎ é. Mǐ bǐ wɛ ɖò nukún ɖó nǔ ɖagbe e sín akpá Jehovah dó nú mǐ lɛ é wɛ. Nǔgbo ɔ, hwenu e gbeyiɖɔ Xabakuku ɖɔ ɖɔ emi ɖò biba wɛ ɖɔ Jehovah ni ɖó nǔ dakaxixo nu ɖò Judáa é ɔ, Jehovah ɖɔ n’i ɖɔ é ni “nɔte kpɔ́n.” (Xab. 2:3) Amɔ̌, enyi nǔ e ɖó nukún wɛ mǐ ɖè é sín jijɛnu cí nǔ e lín é ɖɔhun ɔ, kanɖodónǔwu mǐtɔn sixu ɖekpo. Awakanmɛ tlɛ sixu kú mǐ. (Nǔx. 13:12) Nǔ mɔhun jɛ ɖò xwè kanweko 20gɔ́ ɔ sín bǐbɛ̌mɛ. Hwenɛnu ɔ, Klisanwun  yí ami dó ɖè gegě ɖó nukún ɖɔ emi na yì jixwé ɖò 1914. Ee nǔ ma sɔ́ nyí mɔ̌ ǎ é ɔ, nɛ̌ gbejinɔtɔ́ lɛ ka ɖí xwi xá nǔ e ɖó nukún wɛ ye ɖè b’ɛ ma jɛnu ǎ é gbɔn?

10. Nɛ̌ asú kpo asì kpo ɖé ka ɖí xwi xá nǔ e ɖó nukún wɛ ye ɖè, b’ɛ ma ko jɛnu ǎ é gbɔn?

¹⁰ Mǐ ni kpɔ́n kpɔ́ndéwú nɔví gbejinɔtɔ́ e mɔ wuvɛ̌ mɔhun é tɔn we. Nɔví Royal Spatz bló baptɛm ɖò 1908 hwenu e é ɖó xwè 20 é. É kúdeji ɖɔ emi na yì jixwé ɖò malin-malin mɛ. Nǔgbo ɔ, hwenu e é ɖɔ nú nɔví nyɔnu e nɔ nyí Pearl é ɖò 1911 ɖɔ emi jló na da ɛ é ɔ, é ɖɔ n’i gɔ́ na ɖɔ: “A tuùn nǔ e ɖò na jɛ wɛ ɖò 1914 é. Enyi mǐ na da mǐɖée hǔn, é na nyɔ́ ɖɔ mǐ ni yawǔ.” Ajɔ jixwé tɔn e asú kpo asì kpo enɛ ma mɔ ɖò 1914 ǎ é zɔ́n bɔ awakanmɛ kú ye dó gbɛ̀ wezun ɔ kínkán wu wɛ à? Eǒ! Ðó nǔ nukɔntɔn e jí ye sɔ́ ayi yetɔn ɖó é wɛ nyí jlǒ Mawu tɔn wiwa kpo gbejininɔ kpo, enyi jixwé yiyi jí ǎ. Ye kánɖeji bo na kán gbɛ̀ wezun ɔ kpo didɛ kpo. Gɔ́ na ɔ, Royal kpo Pearl kpo w’azɔ̌ kpo gbejininɔ kpo kaka jɛ hwenu e ye kú ɖò xwè mɔkpan gudo é. Mǐ ɖò te kpɔ́n hwenu e Jehovah na klɔ́ cí sín nyikɔ tɔn wu, bo na xlɛ́ ɖɔ emi nyí Nǔbǐwukpétɔ́, lobo ɖè akpá tɔn lɛ bǐ é kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo. Kánɖeji ɖɔ nǔ enɛ lɛ na jɛ ɖò hwenu e Jehovah ɖó dó é. Kaka jɛ hwenɛnu ɔ, mi nú alɔnu mǐtɔn ni nɔ ján ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ, bo ma lɔn gbeɖé bonu nǔ e ɖó nukún wɛ mǐ ɖè b’ɛ ma ko jɛnu ǎ lɛ é ni zɔ́n bonu awakanmɛ kú mǐ ó.

11-12. Enyi hlɔnhlɔn tlɛ vɔ ɖò mǐ wu ɔ, etɛwu mǐ ka sixu kpó ɖò nukɔn yì wɛ? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.

¹¹ Mɛxoxwe. É byɔ ɖɔ a ni ɖó hlɔnhlɔn ɖò agbaza lixo wezunkantɔ́ ɖé ɖɔhun, cobo na ɖò dǒ lí wɛ ɖò gbigbɔ lixo ǎ. Nǔgbo ɔ, mɛ e ma sɔ́ ɖó hlɔnhlɔn sɔmɔ̌ ɖò agbaza lixo ǎ é gegě kpó ɖò biba wɛ bo na wà nǔ e wu ye kpé é bǐ nú Jehovah. (2 Kɔ. 4:16) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Nɔví Arthur Secord * ɖó xwè 88, é sɔ́ ɖó gǎn sɔmɔ̌ ǎ bo ka ko sɛn Jehovah ɖò Betɛli nú xwè 55. Dotóo ɖé sɛkpɔ zan e jí é ɖè é gbè ɖokpo, bo na kpé nukún dó wǔ tɔn. É kpɔ́n ɛ bo ɖɔ kpo xomɛnyínyɔ́ kpo ɖɔ: “Nɔví Secord, a ko wà nǔ gegě ɖò sinsɛnzɔ́ Jehovah tɔn mɛ.” É ɖò mɔ̌ có, Arthur sɔ́ ayi tɔn ɖó nǔ e é ko wà wá yì lɛ é jí ǎ. É kpɔ́n ɛ bo ko nǔ, lobo ɖɔ: “Ɛɛn, nǔgbo wɛ. Amɔ̌, nǔ e mǐ ko wà wá yì é wɛ ɖò taji ǎ. Nǔ e mǐ ɖò wiwa wɛ sín dìn sɔyi é wɛ ɖò taji.”

¹² Bɔya a ko sɛn Jehovah nú xwè mɔkpan, bɔ dìn ɔ, mɛxoxwe zɔ́n bɔ a sɔ́ sixu wà nǔ gegě ɖ’ayǐ tɔn ɖɔhun ǎ. Enyi  mɔ̌ wɛ hǔn, ma nú awakanmɛ kú we ó. Kánɖeji ɖɔ sinsɛnzɔ́ gbejininɔ tɔn e a wà wá yì é xɔ akwɛ nú Jehovah. (Ebl. 6:10) Flín ɖɔ é kún nyí nǔ tobutobu e mǐ nɔ wà ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ é wɛ nɔ xlɛ́ ɖɔ mǐ yí wǎn nú Jehovah ó. É nyɔ́ wà ɔ, mǐ nɔ xlɛ́ lě dò mǐ yí wǎn nú Jehovah sɔ é hwenu e mǐ nɔ ɖó jijɔ ɖagbe, bo nɔ wà nǔ e wu mǐ kpé é bǐ é. (Kolo. 3:23) Jehovah tuùn dogbó mǐtɔn lɛ, bo nɔ byɔ ɖɔ mǐ ni wà nǔ hú nǔ e wu mǐ kpé é ǎ.—Mak. 12:43, 44.

13. Mǐ na bo tlɛ nɔ mɔ mɛtɛnkpɔn gegě ɔ, nɛ̌ tan Anatoly kpo Lidiya kpo tɔn ka sixu zɔ́n bɔ mǐ na kpó ɖò Jehovah sɛn wɛ gbɔn?

¹³ Mɛtɛnkpɔn e gbɛ́ vivɔ é. Mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn ɖé lɛ ko dɛ nú xwè mɔkpan ɖò mɛtɛnkpɔn kpo yadonúmɛ kpo nu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, xwè 12 kpowun ɖó wɛ Anatoly Melnik * ɖè hwenu e è wlí tɔ́ tɔn dó ganmɛ, bo sɔ́ ɛ yì kannumɔgbenu ɖò Sibérie é, ɖò kilomɛtlu 7 000 jɛji dó Moldavie, fí e xwédo tɔn ɖè é. Xwè ɖokpo gudo ɔ, Anatoly, nɔ tɔn, kpo nɔ tɔn sín mɛjitɔ́ lɛ lɔ kpo yì kannumɔgbenu ɖò Sibérie. Nukɔnmɛ ɔ, ye kpéwú bo nɔ yì kplé lɛ ɖò gletoxo ɖevo mɛ, amɔ̌ ye ɖó na ɖi zɔnlin nú kilomɛtlu 30 gbɔn laglasi linfín mɛ, bo na lɛ́ dɛ ɖò jɔhɔn e nɔ fá tawun é ɖé nu. Nɔví Melnik wá nɔ ganmɛ nú xwè atɔn, bo nɔ zɔ nú asì tɔn Lidiya kpo nyɔnuví yetɔn e ɖó xwè ɖokpo é kpo. Anatoly kpo xwédo tɔn kpo sè wuvɛ̌ nú xwè mɔkpan có, ye kpó ɖò Jehovah sɛn wɛ kpo gbejininɔ kpo. Xwè 82 ɖó wɛ Anatoly ɖè dìn bo ɖò sinsɛnzɔ́ wà wɛ ɖò Tɛntin Azíi tɔn sín Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn mɛ. Anatoly kpo Lidiya kpo ɖɔhun ɔ, mi nú mǐ ni kpó ɖò nǔ e wu mǐ kpé é bǐ wà wɛ ɖò sinsɛnzɔ́ Jehovah tɔn mɛ, bo kpó ɖò didɛ wɛ lee mǐ ko dɛ gbɔn wá yì é ɖɔhun.—Ga. 6:9.

14. Etɛ Pɔlu ka mɔ ɖɔ emi ɖó na bló cobo na mɔ ajɔ ɔ?

¹⁴ Pɔlu kúdeji ɖɔ emi na fó wezun ɔ, bo na mɔ ajɔ ɔ yí. Klisanwun yí ami dó ɖè ɖé ɖɔhun ɔ, é ɖò nukún ɖó wɛ bo na ‘mɔ ajɔ e Mawu ylɔ́ ɛ sín jixwé ɖɔ é na yí’ é. É ɖò mɔ̌ có, bo na dó mɔ ajɔ enɛ ɔ, é tuùn ɖɔ emi ɖó na kpó “ɖò wezun” jí. (Fili. 3:14) Pɔlu zán nǔjlɛdonǔwu e dɔn mɛ é dó d’alɔ Filipunu lɛ, bonu ye na kpó ɖò ayi sɔ́ ɖó ajɔ yetɔn jí wɛ.

15. Nɛ̌ Pɔlu ka zán nǔjlɛdonǔwu e kúnkplá toví nyínyí é, bo dó wusyɛn lanmɛ nú Filipunu lɛ ɖɔ ye ni kpó “ɖò wezun” jí gbɔn?

 ¹⁵ Pɔlu flín Filipunu lɛ ɖɔ toví jixwé tɔn wɛ nú ye. (Fili. 3:20) Etɛwu Pɔlu ka ɖó na flín ye enɛ? Hwenɛnu ɔ, toví Hlɔma tɔn nyínyí nɔ hun ali gegě nú mɛ. * É ɖò mɔ̌ có, Klisanwun yí ami dó ɖè lɛ na nyí toví nú acɛkpikpa e nyɔ́ hugǎn é ɖé, bɔ enɛ na hun ali ɖaxó hugǎn lɛ nú ye. Toví Hlɔma tɔn nyínyí sɔ atɛ́n ɖò toví jixwé tɔn nyínyí kpá ǎ. Enɛ wu wɛ Pɔlu dó wusyɛn lanmɛ nú Filipunu lɛ ɖɔ ye ni “zán gbɛ̀ [yetɔn] lee Wɛnɖagbe Klisu tɔn ɔ zɔ́n gbɔn é.” (Fili. 1:27) Égbé ɔ, Klisanwun yí ami dó ɖè lɛ nɔ ɖò wezun jí bá mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ sín ajɔ yetɔn yí ɖò jixwé; enɛ nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé bɔ ye zé ɖ’ayǐ.

16. Nukúnɖiɖó jixwé tɔn wɛ mǐ ɖó à, alǒ ayikúngban jí tɔn wɛ ɔ, etɛ mǐ ka ɖó na kpó ɖò wiwa wɛ bɔ Filipunu lɛ 4:6, 7 ɖɔ?

¹⁶ Enyi mǐ na bo ɖò nukún ɖó gbɛ̀ mavɔmavɔ ɖò jixwé alǒ ayikúngban jí wɛ ɔ, mǐ ɖó na kpó ɖò wezun jí bá mɔ ajɔ enɛ. Mǐ na bo ɖò ninɔmɛ ɖebǔ mɛ ɔ, mǐ ɖó na kpɔ́n nǔ e ɖò gudo lɛ é, alǒ jó nǔ ɖebǔ dó b’ɛ na ɖó nukɔnyiyi mǐtɔn te ǎ. (Fili. 3:16) Nǔ e ɖó nukún wɛ mǐ ɖè lɛ é sín jijɛnu sixu cí nǔ e lín é ɖɔhun, alǒ mɛxoxwe sixu jɛ tagba dó nú mǐ jí. Mǐ sixu ko dɛ ɖò wuvɛ̌ alǒ yadonúmɛ nu nú xwè mɔkpan. Ðebǔ wɛ é na bo nyí ɔ, ‘ado ɖó na hu mǐ ɖó nǔ ɖebǔ wu’ ǎ. É nyɔ́ wà hǔn, nɔ byɔ nǔ e sín hudo a ɖó lɛ é Mawu bo nɔ savo n’i, enɛ ɔ, é na na we fífá tɔn e hugǎn nukúnnúmɔjɛnǔmɛ towe é.—Xà Filipunu lɛ 4:6, 7.

17. Etɛ mǐ ka na gbéjé kpɔ́n ɖò xóta e bɔ d’ewu é mɛ?

¹⁷ Lee wezunkantɔ́ ɖé nɔ ɖò gǎn dó wɛ, hwenu e wezun kínkán ɔ xwè vivɔnu é gbɔn é ɔ, mi nú mǐ ni sɔ́ ayi mǐtɔn bǐ ɖó ajɔ e mǐ na mɔ ɖò gbɛ̀ wezun ɔ sín vivɔnu é jí. Mi nú mǐ ni dó gǎn bo ɖò nukɔn yì wɛ kpo kanɖodónǔwu kpo yì nǔ ɖagbeɖagbe e ɖò nukɔn nú mǐ lɛ é kɔn, lee mǐ kpéwú gbɔn é. Etɛ mǐ ka sixu wà bo na kpó ɖò didɛ wɛ? Xóta e bɔ d’ewu é na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na tuùn nǔ e ɖò taji lɛ é kpo “nǔ e nyí nǔjɔnǔ hugǎn lɛ é” kpo.—Fili. 1:9, 10, nwt.