1. Bo ná dó húzú Klisánwun e zin ɖo gbigbɔ lixo é ɔ, étɛ́ mǐ ka ɖó ná wa?

 LĚE vǐ ɖé nɔ yá wǔ su gbɔn é nɔ jí wǔ nú mǐ tawun. É cí ɖɔ vǐ lɛ́ nɔ su ma dó gǎn ɖě ɖɔhun. Amɔ̌, è sixú su ɖo gbigbɔ lixo gǎndídó mɛvo ǎ. b (1 Kɔ. 13:11; Ebl. 6:1) Bo ná dó kpé énɛ́ wú ɔ, mǐ ɖó ná zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Jexóva. Mǐ lɛ́ ɖó hudó gbigbɔ mímɛ́ tɔn tɔn b’ɛ ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná tɛ́n kpɔ́n bo ɖó jijɔ ɖěɖěe nɔ nyɔ́ nukún tɔn mɛ lɛ́ é, kplɔ́n nǔ tawun tawun e ná nyɔ́ zán lɛ́ é, lobo lɛ́ sɔ́ nǔ nú mǐɖée nú azɔ̌ sɔgúdo tɔn lɛ́.—Nǔx. 1:5.

2. Étɛ́ Bǐbɛ́mɛ 1:27 ka kplɔ́n mǐ? Étɛ́ lɛ́ jí mǐ ka ná ɖɔ xó dó ɖo xóta élɔ́ mɛ?

² Jexóva dá súnnu kpó nyɔ̌nu kpó. (Xa Bǐbɛ́mɛ 1:27.) É ɖo wɛn ɖɔ, è mɔ súnnu kpó nyɔ̌nu kpó ɖo te ɔ, vogbingbɔn nɔ ɖo yě tɛ́ntin, amɔ̌, yě lɛ́ gbɔn vo nú yěɖée lɛ́ ɖo ali ɖěvo lɛ́ nu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Jexóva dá súnnu kpó nyɔ̌nu kpó bónú yě mɛ ɖokpó ɖokpó ná w’azɔ̌ tawun tawun ɖé lɛ́, énɛ́ wú ɔ, yě ɖó hudó jijɔ kpó nǔwúkpíkpé kpó ɖé lɛ́ tɔn bɔ é ná d’alɔ yě bónú yě ná w’azɔ̌ yětɔn yětɔn. (Bǐb. 2:18) Ðo xóta élɔ́ mɛ ɔ, mǐ ná gbéjé nǔ e nɔví nyɔ̌nu wínnyáwínnyá ɖé sixú wa bo ná nyí klisánwun e zin ɖo gbigbɔ lixo é ɖé lɛ́ kpɔ́n. Xóta e bɔ d’é wú é ná ɖɔ xó dó nǔ e nɔví súnnu wínnyáwínnyá lɛ́ sixú wa é wú.

3-4. Fítɛ́ nɔví nyɔ̌nu wínnyáwínnyá lɛ́ ka sixú mɔ kpɔ́ndéwú ɖagbe e yě ná xwédo lɛ́ é ɖe? (Lɛ̌ kpɔ́n fɔtóo ɔ.)

³ Biblu ɖɔ nyɔ̌nu jijɔ ɖagbenɔ gěgé xó, bɔ yě yí wǎn nú Jexóva bo lɛ́ sɛn ɛ. (Kpɔ́n xóta “Nyɔ̌nu e xó Biblu ɖɔ lɛ́ é: Étɛ́ lɛ́ kpɔ́ndéwú  yětɔn lɛ́ ka sixú kplɔ́n mǐ?” ɖo jw.org jí.) Lěe wěmafɔ e jí xóta mǐtɔn jínjɔ́n é ɖɔ gbɔn é ɔ, yě “nɔ jlɛ̌ jí ɖo walɔ yětɔn lɛ́ mɛ” bo lɛ́ “nɔ gbejí ɖo nǔ bǐ mɛ.” Gɔ́ ná ɔ, nɔví nyɔ̌nu lɛ́ sixú mɔ nɔví nyɔ̌nu e zin ɖo gbigbɔ lixo bɔ è sixú xwedó kpɔ́ndéwú yětɔn lɛ́ é ɖo agun yětɔn lɛ́ mɛ.

⁴ Nɔví nyɔ̌nu wínnyáwínnyá lɛ́ mi, mi lin tamɛ dó nɔví nyɔ̌nu ɖěɖěe mi tuun bɔ yě zin ɖo gbigbɔ lixo bɔ mi sixú wa nǔ yěɖɔhun lɛ́ é jí. Mi nɔ ɖ’ayi jijɔ yětɔn e dɔn mɛ lɛ́ é wú; énɛ́ gúdo hǔn, mi nɔ lin tamɛ dó lěe mi sixú ɖe jijɔ énɛ́ lɛ́ xlɛ́ gbɔn é jí. Ðo akpáxwé e bɔ d’é wú lɛ́ é mɛ ɔ, mǐ ná ɖɔ xó dó jijɔ tají e nɔví nyɔ̌nu e zin ɖo gbigbɔ lixo lɛ́ é ɖó ná nɔ ɖé xlɛ́ lɛ́ é atɔn jí.

5. Aniwú mɛɖéesɔ́hwe ka ɖo tají nú nɔví nyɔ̌nu e zin ɖo gbigbɔ lixo é ɖe?

⁵ Cóbónú è ná zin ɖo gbigbɔ lixo ɔ, è ɖó hudó mɛɖéesɔ́hwe tɔn. Ényí nyɔ̌nu ɖé nɔ sɔ́ éɖée hwe ɔ, é ná ɖu vǐví xɔ́ntɔn ɖagbe zunzun xá Jexóva kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó tɔn. (Ja. 4:6) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nyɔ̌nu e yí wǎn nú Jexóva é nɔ sɔ́ éɖée hwe dó nɔ gǔdo nú tuto tatɔ́ nyínyí tɔn e Tɔ́ tɔn jǐxwé tɔn ɔ sɔ́ ɖ’ayi é. (1 Kɔ. 11:3) È nɔ xwedó tuto énɛ́ ɖo ali tawun tawun lɛ́ nu ɖo agun ɔ kpó xwédo kpó mɛ. c

6. Étɛ́ kpɔ́ndéwú mɛɖéesɔ́hwe tɔn Hlebéka tɔn ka sixú kplɔ́n nɔví nyɔ̌nu wínnyáwínnyá lɛ́?

⁶ Mǐ ní gbéjé kpɔ́ndéwú Hlebéka tɔn kpɔ́n. Nyɔ̌nu nǔnywɛ́tɔ́ ɖé wɛ n’i, bɔ ɖo gbɛzán tɔn bǐ mɛ ɔ, é wá gbeta lɛ́ kɔn kpó akɔ́nkpinkpan kpó, bo tuun hwenu e é ná wa nǔ é kpó lěe é ná wa mɔ̌ gbɔn é kpó. (Bǐb. 24:58; 27:5-17) É ɖo mɔ̌ có, é nɔ sí mɛ bo nɔ lɛ́ se tónú. (Bǐb. 24:17, 18, 65) Ényí a nɔ nɔ gǔdo nú tuto e Jexóva sɔ́ ɖ’ayǐ lɛ́ é kpó mɛɖéesɔ́hwe kpó Hlebéka ɖɔhun ɔ, a ná nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖo xwédo towe mɛ, bo ná lɛ́ nyí mɔ̌ ɖo agun ɔ mɛ.

7. Nɛ̌ nɔví nyɔ̌nu wínnyáwínnyá lɛ́ ka sixú nɔ nɔ jlɛ̌ jí Ɛsitɛ́ɛ ɖɔhun gbɔn?

⁷ Jijɔ ɖěvo e é byɔ́ ɖɔ klisánwun e zin lɛ́ é bǐ ní ɖó é wɛ nyí jlɛ̌jíninɔ. Biblu ɖɔ ɖɔ “nǔwaɖójlɛ̌jí ɔ, nǔnywɛ́tɔ́ lɛ́ sí wɛ è nɔ mɔ ɖe.” (Nǔx. 11:2)  Ɛsitɛ́ɛ nɔ jlɛ̌ jí, bo lɛ́ nɔ gbejí nú Mawu. Jlɛ̌ jí e é nɔ é zɔ́n bɔ é wa nǔ kpó goyíyí kpó ǎ. É ɖótó wěɖexámɛ hɛ̌nnumɔ tɔn Maadocée tɔn bo lɛ́ xwedó. (Ɛst. 2:10, 20, 22) A sixú wa nǔ kpó jlɛ̌jíninɔ kpó éɖɔhun, gbɔn wěɖexámɛ ɖagbe lɛ́ biba kpó yě zínzán kpó gblamɛ.—Ti. 2:3-5.

8. Sɔgbe xá 1 Timɔtée 2:9, 10 ɔ nɛ̌ jlɛ̌jíninɔ ka ná d’alɔ nɔví nyɔ̌nu ɖé bɔ é ná wá gbeta e nǔnywɛ́ kpé é kɔn dó nǔsísɔ́ kpó acɔ́biba kpó wú gbɔn?

⁸ Ɛsitɛ́ɛ lɛ́ ɖe jlɛ̌jíninɔ xlɛ́ ɖo ali ɖěvo nu. “Vǐ mɛbámɛ ɖé wɛ, é nyɔ́ ɖɛkpɛ ɖésú”; é ɖo mɔ̌ có, é dɔn ayi mɛ lɛ́ bǐ tɔn wá éɖée jí ǎ. (Ɛst. 2:7, 15) Nɛ̌ nɔví nyɔ̌nu ɖé ka sixú ɖu kpɔ́ndéwú Ɛsitɛ́ɛ tɔn sín le gbɔn? È tɛ ɖɛ̌ lěe é sixú ɖu le tɔn gbɔn é ɖokpó jí ɖo 1 Timɔtée 2:9, 10 mɛ. (Xa.) Mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖe wě xá nyɔ̌nu lɛ́ ɖɔ yě ní nɔ b’acɔ́ kpó jlɛ̌jíninɔ kpó, kpódó ayiɖote kpán. Xógbe Glɛ̌kigbe tɔn e è zán ɖo fí é xlɛ́ ɖɔ nyɔ̌nu lɛ́ ɖó ná nɔ sɔ́ nǔ ɖo ali e sɔgbe é nu. Bɔ lěe yě nɔ sɔ́ nǔ gbɔn é ná lɛ́ ɖe xlɛ́ ɖɔ yě nɔ ɖó sísí nú lěe nǔ nɔ cí nú mɛ ɖěvo lɛ́ é, alǒ, linlin e yě nɔ ɖó é. Mi mɛ nɔví nyɔ̌nu vívɛ́ e nɔ xwedó wěɖexámɛ élɔ́ bo nɔ sɔ́ nǔ kpó jlɛ̌jíninɔ kpó lɛ́ é mi, mǐ nɔ gó ɖó mi wú!

9. Étɛ́ kpɔ́ndéwú Abigayílu tɔn ka sixú kplɔ́n mǐ?

⁹ Jijɔ e nɔví nyɔ̌nu e zin é ɖé ɖó ná tɛ́n kpɔ́n bo ɖó é ɖěvo wɛ nyí ayiɖote. Étɛ́ ka nyí ayiɖote? Nǔwúkpíkpé e nɔ d’alɔ mɛ bɔ è nɔ tuun nǔ ɖagbe kpó nǔ nyanya kpó, lobo nɔ wá gbeta nǔ e nyí ɖagbe é tɔn kɔn é wɛ. Mǐ ní ɖɔ xó dó kpɔ́ndéwú Abigayílu tɔn jí. Asú tɔn wá gbeta nyanya ɖé kɔn, bɔ gbeta énɛ́ ja nǔ wa dó mɛ e nɔ nɔ xwé tɔn gbe lɛ́ é bǐ wú gbé. Abigayílu yá wǔ ɖe afɔ ɖé. Ðó é nɔ ɖó ayi te wútu ɔ, é xɔ gbɛ nú mɛ gěgé. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Ayiɖote nɔ d’alɔ mǐ lɔmɔ̌, bɔ mǐ nɔ tuun hwenu e mǐ ná ɖɔ xó é kpó hwenu e mǐ ná cí xwíí é kpó. Gɔ́ ná ɔ, é nɔ lɛ́ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ nɔ jlɛ̌ jí hwenu e mǐ nɔ ɖo ɖiɖexlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́ wɛ ɖɔ nǔ yětɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú mǐ é.—1 Tɛ. 4:11.

10-11. Nɛ̌ nǔ nyɔ́ xa kpó nǔ nyɔ́ wlán kpó ka sixú wa ɖagbe nú hwiɖésúnɔ kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n fɔtóo ɔ.)

¹⁰ É byɔ́ ɖɔ nɔví nyɔ̌nu ɖe ní kplɔ́n nǔ e sixú d’alɔ ɛ ɖo gbɛzínzán tɔn gbe bǐ gbe tɔn mɛ lɛ́ é. Nyɔ̌nu ɖé ná kpo ɖo nǔ ɖěɖěe é kplɔ́n hwenu e é ɖo vǔ é ɖé lɛ́ sín le ɖu wɛ ɖo gbɛzán tɔn bǐ mɛ. Mǐ ní ɖɔ xó dó kpɔ́ndéwú ɖé lɛ́ wú.

¹¹ Kplɔ́n lěe è nɔ xa nǔ ganjí bo nɔ lɛ́ wlán nǔ ganjí gbɔn é. Ðo fí ɖé lɛ́ ɔ, è nɔ mɔ ɖɔ é kún ɖo tají nú nyɔ̌nu ɖé ní kplɔ́n nǔwlánwlán kpó nǔxixa kpó ó. É ɖo mɔ̌ có, nǔ énɛ́ lɛ́ ɖo tají nú klisánwun lɛ́ bǐ. d (1 Tim. 4:13) Énɛ́ wú ɔ, ma lɔn nú afɔklɛ́nnú ɖěbǔ ní zɔ́n bónú a gɔn nǔ nyɔ́ xa bo gɔn nǔ nyɔ́ wlán ganjí ó. Le tɛ́ a ka ná mɔ ɖ’é  mɛ? Nǔwúkpíkpé énɛ́ lɛ́ sixú d’alɔ we bɔ a ná mɔ azɔ̌, bo lɛ́ kpé nukún d’é wú ganjí. A ná húzú Xó Mawu tɔn kplɔ́ntɔ́ ɖagbe, bo ná nɔ lɛ́ kplɔ́n mɛ ganjí. Hú gǎn bǐ ɔ wɛ nyí ɖɔ, a ná vɛ́ kpó Jexóva kpó ganjí hwenu e a ná nɔ ɖo Xó tɔn xa wɛ, bo ná nɔ ɖo tamɛ lin d’é jí wɛ é.—Joz. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Nɛ̌ Nǔnywɛ́xó 31:26 ka sixú d’alɔ we bɔ a ná nɔ ɖɔ xó ɖó kpɔ́ xá mɛ ɖěvo lɛ́ ganjí gbɔn?

¹² Kplɔ́n bo nɔ ɖɔ xó ɖó kpɔ́ xá mɛ ɖěvo lɛ́ ganjí. É ɖo tají ɖɔ klisánwun lɛ́ ní kplɔ́n bo nɔ ɖɔ xó ɖó kpɔ́ xá mɛ ɖěvo lɛ́ ganjí. Ahwanvú Jaki ɖe wě élɔ́ e nyɔ́ zán é xá mɛ dó xó énɛ́ wú: “Mɛ ɖokpó ɖokpó ɖó ná ɖo gbesisɔmɛ bo ná nɔ ɖótó mɛ, bo ná nɔ yá wǔ ɖɔ xó ǎ.” (Ja. 1:19) Ényí a nɔ ɖótó mɛ ɖěvo lɛ́ ganjí hwenu e yě ɖo xó ɖɔ wɛ é hǔn, xlɛ́xlɛ́ wɛ a ɖe ɖɔ ‘nǔ mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú we’ nɛ́. (1 Pi. 3:8) Ényí a mɔ ɖɔ émí kún mɔ nǔ jɛ nǔ e ɖɔ wɛ mɛɖé ɖe é, alǒ lěe nǔ cí n’i é mɛ ó ɔ, kan nǔ ɖé lɛ́ byɔ́ ɛ. Énɛ́ gúdo hǔn, zan hwenu kpɛɖé dó lin tamɛ cóbó ɖɔ xó. (Nǔx. 15:28) Kan nǔ élɔ́ lɛ́ byɔ́ hwiɖée: ‘Nǔ e ɖɔ gbe un ja é ka sɔgbe bo dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mɛ a? É ka ná ɖe sísí kpó xomɛnyínyɔ́ kpó xlɛ́ a?’ Kplɔ́n lěe è nɔ ɖɔ xó xá mɛ ganjí gbɔn é ɖo nɔví nyɔ̌nu e zin ɖo gbigbɔ lixo, bo nɔ ɖótó mɛ kpó sɔxwixwe kpó lobo nɔ ɖɔ xó kpó xomɛnyínyɔ́ kpó lɛ́ é gɔn. (Xa Nǔnywɛ́xó 31:26.) Nɔ ɖó ayi te dó lěe yě nɔ ɖɔ xó gbɔn é wú. Ényí a kplɔ́n nǔ énɛ́ lɛ́ ganjí ɔ, é ná bɔ wǔ nú we bɔ a ná zun xɔ́ntɔn xá mɛ ɖěvo lɛ́, bo lɛ́ nɔ fífá mɛ xá yě.

13. Nɛ̌ a ka sixú kplɔ́n lěe è nɔ hɛn xwé gbɔn é gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n fɔtóo ɔ.)

¹³ Kplɔ́n lěe è nɔ hɛn xwé gbɔn é. Ðo fí gěgé ɔ, nyɔ̌nu lɛ́ wɛ nɔ wa xwégbezɔ́ lɛ́ hú gǎn. Nɔ towe alǒ nɔví nyɔ̌nu e kpé nǔ wú é ɖěvo sixú kplɔ́n lěe a ná w’azɔ̌ énɛ́ lɛ́ ganjí gbɔn é we. Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nyí Cindy bo ɖɔ: “Ajɔ ɖagbe hú gǎn e nɔ ce dó mì lɛ́ é ɖokpó wɛ nyí kplɔ́n e é kplɔ́n mì awǎjijɛ e è nɔ mɔ ɖo azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n wiwa mɛ é. Nǔɖiɖa, ayǐjíjláɖó, nǔtitɔ kpó axixwléxwlé kpó e un kplɔ́n é zɔ́n bɔ gbɛ bɔkun nú mì, bo lɛ́ hun ali nú mì bɔ un nɔ wa nǔ gěgé d’é jí ɖo sinsɛnzɔ́ Jexóva tɔn mɛ. Mamáa ce lɛ́ kplɔ́n mì lěe è nɔ yí mɛ gbɔn é, bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ un xo go nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó ɖaaɖagbe e sín kpɔ́ndéwú un sixú xwedó lɛ́ é.” (Nǔx. 31:15, 21, 22) Nyɔ̌nu kanɖódónǔwútɔ́ e nɔ lɛ́ yí mɛ, bo ko kplɔ́n lěe è nɔ hɛn xwé gbɔn é nyí nyɔ̌ná ɖé nú xwédo tɔn kpó agun ɔ kpó.—Nǔx. 31:13, 17, 27; Mɛ. 16:15.

14. Étɛ́ kpɔ́ndéwú Crystal tɔn ka kplɔ́n we? Étɛ́ jí a ka ɖo ná sɔ́ ayi towe ɖó?

¹⁴ Kplɔ́n bónú nǔ e a ɖó é ní nɔ kpé we. Nǔ tají e gbé klisánwun e ko zin lɛ́ é bǐ ɖó ná nya é wɛ nyí, yě ní kplɔ́n bónú nǔ e yě ɖó é ní nɔ kpé yě. (Filí. 4:11) Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nyí Crystal, bo ɖɔ: “Mɛjitɔ́ ce lɛ́ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nǔ mì ɖɔ nyi ní kplɔ́n nǔ e sixú wá d’alɔ mì ɖo nukɔnmɛ ɖo gbɛzán ce mɛ lɛ́ é ɖo wěmaxɔmɛ. Tɔ́ ce byɔ́ mì ɖɔ nyi ní kplɔ́n akɔ́nta bíbló, bɔ énɛ́ ka d’alɔ mì tawun.” Gbɔn vo nú nǔ e ná d’alɔ we bɔ a ná wá ɖó agbazazɔ́ ɖé é kplɔ́nkplɔ́n ɔ, tɛ́n kpɔ́n bo  kplɔ́n lěe è nɔ zán akwɛ́ kpó nǔnywɛ́ kpó bo ma nɔ zán zɛ ée è ɖó é wú ǎ é gbɔn é. (Nǔx. 31:16, 18) Nyi alɔ nú axɔ́ e ma nyí dandan tɔn ǎ lɛ́ é ɖuɖu, bo nɔ zán gbɛ e bɔkun é, mɔ̌ mɛ ɔ, a ná kpo ɖo ayi sɔ́ ɖó nǔ gbigbɔ tɔn lɛ́ gbé nyinya jí wɛ.—1 Tim. 6:8.

15-16. Nɛ̌ nɔví nyɔ̌nu tlɛnnɔ lɛ́ ka nɔ nyí le nú mɛ ɖěvo lɛ́ gbɔn? (Maki 10:29, 30)

¹⁵ Ényí a tɛ́n kpɔ́n bo ɖó jijɔ e nɔ nyɔ́ Mawu nukúnmɛ lɛ́ é, bo kplɔ́n nǔ ɖěɖěe ná wá d’alɔ we lɛ́ é ɔ, a ná ɖo gbesisɔmɛ hú gǎn nú azɔ̌ sɔgúdo tɔn towe lɛ́. Mǐ ní kpɔ́n nǔ e a sixú wa é ɖé lɛ́.

¹⁶ A sixú wá gbeta ɔ kɔn, bo nɔ tlɛnmɛ nú hwenu ɖé. Lěe Jezu ɖɔ gbɔn é ɔ, nyɔ̌nu ɖé lɛ́ wá gbeta ɔ kɔn bo da asú ǎ, ényí è na bo ma tlɛ yí gbe nú tlɛnmɛninɔ ɖo fí e yě nɔ nɔ é ǎ ɔ nɛ́. (Mat. 19:10-12) Mɛ ɖěvo lɛ́ nɔ nɔ tlɛnmɛ ɖó ninɔmɛ ɖé lɛ́ wútu. Kú d’é jí ɖɔ, klisánwun tlɛnnɔ lɛ́ xɔ akwɛ́ nú Jexóva kpó Jezu kpó. Nɔví nyɔ̌nu tlɛnnɔ lɛ́ nyí nyɔ̌ná ɖé nú agun lɛ́ gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ. Ðó yě nɔ yí wǎn nú mɛ ɖěvo lɛ́, bɔ nǔ yětɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú yě wútu ɔ, yě nɔ cí nɔví kpó nɔ kpó ɖɔhun nú mɛ gěgé.—Xa Maki 10:29, 30; 1 Tim. 5:2.

17. Nɛ̌ nɔví nyɔ̌nu wínnyáwínnyá ɖé ka sixú sɔ́ nǔ nú éɖée din, bá dó byɔ́ sinsɛnzɔ́ hwebǐnu tɔn mɛ gbɔn?

¹⁷ A sixú húzú sinsɛnzɔ́watɔ́ hwebǐnu tɔn. Nɔví nyɔ̌nu lɛ́ nɔ wa nǔ gěgé dó wɛnɖagbejíjlázɔ́ e wa wɛ è ɖe gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ é takúnmɛ. (Ðɛh. 68:11, nwt) A ka sixú bló tuto din, bo byɔ́ sinsɛnzɔ́ hwebǐnu tɔn mɛ a? A sixú nyí gběxosín-alijítɔ́, zé hwiɖée jó ɖo tuto xɔgbígbá tɔn ɖé mɛ alǒ w’azɔ̌ ɖo Betɛ́li. Xo ɖɛ dó nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é takúnmɛ. Kan xó byɔ́ mɛ ɖěvo e nya nǔ mɔ̌hun lɛ́ gbé bo ko kpé yě wú lɛ́ é, bá dó tuun nǔ e a ná wa bo ná kpé wú lɛ́ é. Énɛ́ gúdo hǔn, bló tuto e ná d’alɔ we bɔ a ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú é. Ényí a kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú ɔ, é ná hun ali e sɔ́ akpakpa mɛ é gěgé nú we ɖo sinsɛnzɔ́ Jexóva tɔn mɛ.

18. Aniwú nɔví nyɔ̌nu ɖé ka ɖó ná xwe sɔ tawun dó wá gbeta asú e é ná da é tɔn kɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n fɔtóo ɔ.)

¹⁸ A sixú wá gbeta ɔ kɔn bo ná wlí alɔ. Jijɔ kpó nǔ e mǐ ɖɔ wá yi lɛ́ é kpó ná d’alɔ we bɔ a ná nyí asi ɖagbe. É ɖo wɛn ɖɔ, ényí a ɖo linlin wɛ bo ná wlí alɔ ɔ, a ɖó ná sɔ́ mɛ e a ná da é kpó nǔnywɛ́ kpó. Gbeta tají e kɔn a sixú wá lɛ́ é ɖokpó nɛ́. Flín ɖɔ émí ná nɔ acɛkpikpa súnnu e émí ná da é tɔn glɔ́. (Hlɔ̌. 7:2; Efɛ́. 5:23, 33) Énɛ́ wú ɔ, kan nǔ élɔ́ lɛ́ byɔ́ hwiɖée: ‘É ka nyí klisánwun e  zin é ɖé a? É ka ɖo nǔ gbigbɔ tɔn lɛ́ sɔ́ ɖó tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ wɛ ɖo gbɛzán tɔn mɛ a? É ka nɔ wá gbeta e nǔnywɛ́ kpé lɛ́ é kɔn a? É ka nɔ yí gbe nú nǔ e é wa nyi do lɛ́ é a? É ka nɔ sí nyɔ̌nu lɛ́ a? É ka ná kpé wú bo d’alɔ mì ɖo gbigbɔ, agbaza kpó lěe nǔ nɔ cí nú mɛ é kpó linu a? É ka nɔ wa azɔ̌ tɔn lɛ́ ganjí a? Ði kpɔ́ndéwú ɔ, agunzɔ́ tɛ́ lɛ́ é ka ɖó, nɛ̌ é ka nɔ wa yě gbɔn?’ (Luk. 16:10; 1 Tim. 5:8) É ɖo wɛn ɖɔ, ényí a ba ná mɔ asú ɖagbe ɔ, é ná byɔ́ ɖɔ hwiɖésúnɔ ní jɛ nǔ sɔ́ jí bá nyí asi ɖagbe.

19. Aniwú xomɛ ka ɖó ná hun nyɔ̌nu ɖé ɖɔ é nyí “alɔgɔ́númɛtɔ́” nú asú tɔn?

¹⁹ Biblu ɖɔ ɖɔ asi ɖagbe nyí “alɔgɔ́númɛtɔ́” ɖé nú asú tɔn bo lɛ́ nyí mɛ e “jɛxá” ɛ é. (Bǐb. 2:18) Xó énɛ́ lɛ́ e wěmafɔ ɔ ɖɔ é ɖe nyɔ̌nu ɔ kpo wɛ a? Cɛ́nnyícɛ́nnyí ɖé lɔ ǎ! Azɔ̌ e wlí yɛ̌yi nú mɛ é ɖé wɛ alɔgɔ́númɛtɔ́zɔ́ asi ɖé tɔn nyí. Hwɛhwɛ wɛ Biblu nɔ ylɔ́ Jexóva ɖɔ ‘alɔgɔ́númɛtɔ́.’ (Ðɛh. 54:6; Ebl. 13:6) Ényí asi ɖé nɔ nɔ gǔdo nú asú tɔn, nɔ d’alɔ ɛ, bɔ yě nɔ wá gbeta ɖěɖěe kunkplá xwedó ɔ lɛ́ é kɔn hǔn, alɔgɔ́númɛtɔ́ jɔ alɔgɔ́númɛtɔ́ ɖé wɛ é nyí nú asú tɔn nɛ́. Gɔ́ ná ɔ, ɖó é yí wǎn nú Jexóva wútu ɔ, é nɔ w’azɔ̌ dó sɔ́ nyǐkɔ ɖagbe e asú tɔn ɖó ɔ su. (Nǔx. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) A sixú jɛ nǔ sɔ́ jí din, bo ná dó kɔ azɔ̌ sɔgúdo tɔn énɛ́ mɛ gbɔn blǒbló bónú wǎn e a yí nú Jexóva é ná gɔ́ngɔ́n d’é jí gblamɛ, gɔ́ nú alɔgɔ́tɔ́ ɖé nyínyí nú mɛ ɖěvo lɛ́ ɖo xwégbe kpódó agun ɔ mɛ kpán gblamɛ.

20. Ðagbe tɛ́ nɔ ɖé ka nɔ wa nú xwédo tɔn?

²⁰ A sixú húzú nɔ. A da asú gúdo ɔ, hwi kpó asú towe kpó sixú ji vǐ. (Ðɛh. 127:3) Énɛ́ wú ɔ, nǔnywɛ́nú wɛ é ná nyí ɖɔ mi ní lín tamɛ d’é jí jɛ nukɔn. Ényí a húzú asi alǒ nɔ ɔ, jijɔ kpó nǔwúkpíkpé kpó éé xó mǐ ɖɔ ɖo xóta élɔ́ mɛ lɛ́ é ná d’alɔ we. Ényí a nɔ yí wǎn nú mɛ, nyɔ́ xomɛ, bo nɔ lɛ́ ɖó suúlu ɔ, alɔ dó xwédo towe wɛ a ɖe bɔ é ná nyí awǎjijɛnɔ, bɔ vǐ towe lɛ́ ná nɔ ayijayǐ mɛ lobo lɛ́ mɔ ɖɔ è yí wǎn nú émí nɛ́.—Nǔx. 24:3.

21. Nɛ̌ nǔ ka nɔ cí nú mǐ dó nɔví nyɔ̌nu mǐtɔn lɛ́ wú? Aniwú? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖo akpa ɔ jí é.)

²¹ Nɔví nyɔ̌nu lɛ́ è mi, mǐ yí wǎn nú mi ɖó nǔ e mi nɔ wa nú Jexóva kpó togun tɔn kpó lɛ́ é wú. (Ebl. 6:10) Azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n wɛ mi nɔ wa bo ná dó tɛ́n kpɔ́n bo ɖó jijɔ ɖěɖěe nɔ nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ lɛ́ é, kplɔ́n nǔ tawun tawun ɖěɖěe ná zɔ́n bɔ gbɛzán mitɔn ná ɖo nu, bo ná lɛ́ bló bɔ mɛ ɖěɖěe lɛ́ dó mi lɛ́ é ná vo lɛ́ é; lobo lɛ́ sɔ́ nǔ nú miɖée nú azɔ̌ e sixú wá xwetɔ́n ɖo sɔgúdo lɛ́ é. Mi xɔ akwɛ́ nú tutoblónúnǔ Jexóva tɔn tawun!