Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

XÓTA NǓKPLƆNKPLƆN TƆN 1

“Mɛ E Nɔ Ba Jehovah lɛ É ɔ, Nǔ Ðagbe Ðebǔ Na Hwedó Ye Ǎ”

“Mɛ E Nɔ Ba Jehovah lɛ É ɔ, Nǔ Ðagbe Ðebǔ Na Hwedó Ye Ǎ”

XOTA XWÈ 2022 TƆN MǏTƆN: “Mɛ e nɔ ba Jehovah lɛ é ɔ, nǔ ɖagbe ɖebǔ na hwedó ye ǎ.”—ÐƐH. 34:10, nwt.

HAN 4 ‘Jehovah Wɛ Nyí Lɛngbɔ̌nyitɔ́ Ce’

XÓNUSƆ́ÐÓTE *

Davidi ɖò ninɔmɛ vɛwǔ lɛ mɛ gbɔn wɛ, bo ka nɔ mɔ ɖɔ, ‘nǔ ɖagbe ɖebǔ kún hwedó emi ó’ (Kpɔ́n akpáxwé 1-3) *

1. Ninɔmɛ vɛwǔ tɛ mɛ Davidi ka wá mɔ éɖée ɖè?

DAVIDI ɖò hinhɔ́n dó gbɛ̀ tɔn jí wɛ. Sawulu e nyí Izlayɛli xɔ́su hlɔnhlɔnnɔ ɖé é kánɖeji bo na hu i. Ee Davidi ɖó nǔɖuɖu sín hudo é ɔ, é nɔte ɖò Nɔvu sín toxo ɔ mɛ, bo byɔ nǔɖuɖu klewun ɖé vɔsanúxwlémawutɔ́ Abimɛlɛki ɖò finɛ, enɛ wɛ nyí wɔ̌xúxú atɔ́ɔ́n. (1 Sam. 21:1, 3) Nukɔnmɛ ɔ, é kpo mɛ tɔn lɛ kpo wá yì hwlá cí só ɖé xomɛ. (1 Sam. 22:1) Nɛ̌ Davidi ka wá mɔ éɖée ɖò ninɔmɛ enɛ mɛ gbɔn?

2. Nɛ̌ Sawulu ka dɔn éɖée dó kɔ́blumanya mɛ gbɔn? (1 Samuwɛli 23:16, 17)

2 Sawulu hwanwǔ Davidi tawun ɖó mɛ gegě yí wǎn nú Davidi, b’ɛ lɛ́ ɖó ɖuɖeji gegě ɖò ahwan linu. Sawulu tuùn ɖɔ tó e emi tlí é zɔ́n bɔ Jehovah gbɛ́ ɖɔ emi kún sɔ́ na nyí axɔ́su ɖò Izlayɛli ó, bo zé Davidi ɖó axɔ́suzinkpo jí. (Xà 1 Samuwɛli 23:16, 17.) Ðó Sawulu kpò ɖò zinkpo jí wutu ɔ, é ɖó ahwankpá ɖaxó ɖé, bɔ mɛ gegě lɛ́ ɖò gudo n’i, enɛ wu ɔ, Davidi ɖó na hɔn dó gbɛ̀ tɔn jí. Sawulu ka lin nǔgbo nǔgbo ɖɔ emi hɛn ɔ emi na bló bɔ Mawu na gɔn Davidi sɔ́ axɔ́su wɛ à? (Eza. 55:11) Biblu ɖɔ ǎ, amɔ̌, nǔ ɖokpo tíìn bɔ mǐ sixu kúdeji: Sawulu dɔn éɖée dó kɔ́blumanya mɛ. Mɛ ɖěɖee nɔ tɔ́n ahwan Mawu lɛ é nɔ cí ahwan hwebǐnu!

3. Ninɔmɛ e mɛ Davidi ɖè lɛ é vɛwǔ có, nɛ̌ nǔ ka cí n’i?

3 Davidi nyí goyitɔ́ ɖé ǎ. Éɖesunɔ sɔ́ jlǒ bo na huzu axɔ́su Izlayɛli tɔn ǎ. Jehovah wɛ sɔ́ azɔ̌ enɛ d’así n’i. (1 Sam. 16:1, 12, 13) Sawulu ka gbɛ́ wǎn nú Davidi tawun. É ɖò mɔ̌ có, Davidi ka dóhwɛ Jehovah ɖó ninɔmɛ vɛwǔ e mɛ é ɖè é wu ǎ; mɔ̌ jɛn é ma lɛ́ húnhún nǔɖɔ ɖɔ emi kún ɖó nǔɖuɖu kaka ɖé ó, lobo lɛ́ ba xɔ e mɛ emi na hɔn hwlá cí é kpò ǎ é nɛ. É nyɔ́ wà ɔ, é sixu nyí hwenu e é ɖò só ɖé xomɛ é wɛ é wlán susu kpikpa sín han ɖaaɖagbe lɛ; wemafɔ e jí xóta mǐtɔn jinjɔn é sín xógbe elɔ lɛ sixu ko ɖò han enɛ lɛ mɛ: “Mɛ e nɔ ba Jehovah lɛ é ɔ, nǔ ɖagbe ɖebǔ na hwedó ye ǎ.”—Ðɛh. 34:10, nwt.

4. Nǔkanbyɔ tɛ lɛ mǐ ka na ba xósin na? Etɛwu ye ka ɖò taji?

4 Égbé ɔ, mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn lɛ gegě wɛ ma nɔ ɖó nǔɖuɖu kpo dandannú gbɛ̀ mɛ tɔn lɛ kpo nabi ɖé ǎ. * Taji ɔ, ɖò jɛmɛji agaɖanu dìn tɔn ɔ hwenu ɔ, nǔ nyí mɔ̌. Gɔ́ na ɔ, ee “ya ɖaxó ɔ” ɖò sisɛkpɔ́ wɛ é ɔ, mǐ sixu ɖó nukún bo na mɔ wuvɛ̌ e tlɛ syɛn tawun lɛ é. (Mat. 24:21) Enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni na xósin nú nǔkanbyɔ ɛnɛ elɔ lɛ: Ali tɛ nu “nǔ ɖagbe ɖebǔ” ma “hwedó” Davidi ɖè ǎ? Etɛwu mǐ ka ɖó na kplɔ́n bɔ nǔ e mǐ ɖó é na nɔ kpé mǐ? Aniwu mǐ ka sixu kúdeji ɖɔ Jehovah na kpé nukún mǐ wu? Nɛ̌ mǐ ka sixu sɔnǔ ɖ’ayǐ dìn nú sɔgudo gbɔn?

“NǓÐE NA HWEDÓ MÌ Ǎ”

5-6. Nɛ̌ Ðɛhan 23:1-6 ka d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nǔ jɛ nǔ e ɖɔ wɛ Davidi ɖè bo ɖɔ ɖɔ “nǔ ɖagbe ɖebǔ” kún “na hwedó” mɛsɛntɔ́ Mawu tɔn lɛ ó é mɛ gbɔn?

5 Etɛ ɖɔ wɛ Davidi ka ɖè bo ɖɔ ɖɔ “nǔ ɖagbe ɖebǔ” kún “na hwedó” mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn lɛ ó? Xógbe mɔ̌hun ɖé ɖò

Ðɛhan 23gɔ́ ɔ mɛ, enyi mǐ gbéjé kpɔ́n ɔ, mǐ sixu ɖó mɔjɛmɛ ɖé d’ewu. (Xà Ðɛhan 23:1-6.) Davidi bɛ́ Ðɛhan enɛ gbɔn lě: ‘Jehovah wɛ nyí lɛngbɔ̌nyitɔ́ ce, nǔɖe na hwedó mì ǎ.’ Ðò akpáxwé Ðɛhan enɛ ɔ tɔn e kpò lɛ é mɛ ɔ, Davidi ɖɔ xó dó nǔ xɔ akwɛ e nɔ nɔ ayǐ kaka sɔyi lɛ é wu, ye wɛ nyí nyɔna gbigbɔ tɔn wɔbuwɔbu e sín vivǐ é ɖu, ɖó é sɔ́ Jehovah dó ɖó Lɛngbɔ̌nyitɔ́ tɔn wutu lɛ é. Jehovah kplá Davidi “gbɔn ali ɖagbe jí,” bo nɔ gudo n’i kpo gbejininɔ kpo ɖò hwenu ɖagbe lɛ kpo hwenu vɛwǔ lɛ kpo mɛ. Davidi tuùn ɖɔ hwenu e Jehovah na ɖò emi kplá wɛ gbɔn “fí e ama zɔ́n ɖè” é, ɖò gbɛzán emitɔn mɛ é ɔ, tagba lɛ kún na hán ó. Awakanmɛ sixu nɔ kú i hweɖelɛnu, cí nǔ ɖɔ é “ɖò tɔdo mɛ gbɔn wɛ ɖò ablu gɔngɔn mɛ” ɖɔhun; gɔ́ na ɔ, kɛntɔ́ lɛ na lɛ́ lɛlɛ̌ dó è. Amɔ̌, ɖó Jehovah wɛ nyí Lɛngbɔ̌nyitɔ́ Davidi tɔn wutu ɔ, é na “ɖi xɛsi nú nǔɖe ǎ.”

6 Enɛ wu ɔ, nǔkanbyɔ e ɖɔ ɖɔ ali tɛ nu “nǔ ɖagbe ɖebǔ” ma “hwedó” Davidi ɖè ǎ é sín xósin ɖíe: É ɖó nǔ e hudo è lɛ é bǐ bo na dó kpò ɖò xɔ́ntɔn Jehovah tɔn nyí wɛ. Awǎjijɛ tɔn sín nǔ agbaza tɔn lɛ wu ǎ. Nǔ e Jehovah na Davidi lɛ é kpé è. Nyɔna e Jehovah nɔ kɔn dó jǐ tɔn lɛ é kpo xɛ e é nɔ nya ɖò jǐ tɔn é kpo wɛ ɖò taji hugǎn n’i.

7. Sɔgbe xá Luki 21:20-24 ɔ, ninɔmɛ vɛwǔ tɛ ka kpannukɔn Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn e nɔ gbɛ̀ ɖò Judée lɛ é?

7 Xógbe Davidi tɔn lɛ d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nǔ jɛ nǔ e wu é ɖò taji ɖɔ mǐ ni ɖó linlin e sɔgbe é dó nǔ agbaza tɔn lɛ wu é mɛ. Nǔgbo ɔ, enyi mǐ ɖó nǔɖokan ɖebǔ ɔ, mǐ sixu ɖu vivǐ tɔn, amɔ̌, mǐ ɖó na sɔ́ ye dó ɖó nǔ e ɖò taji hugǎn é ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ ǎ. Nǔgbo taji ɖé wɛ nyí enɛ bɔ Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn e nɔ gbɛ̀ ɖò Judée lɛ é wá mɔ nǔ jɛ mɛ. (Xà Luki 21:20-24.) Jezu ko gb’akpá nú ye ɖɔ hwe ɔ nu na wá sù bɔ ‘kɛntɔ́ lɛ na nyi ahwan, bo wá ján’ Jeluzalɛmu toxo ɔ. Nú nǔ mɔ̌hun jɛ ɔ, ye ɖó na “hɔn yì só lɛ jí.” Nú ye hɔn ɔ, ye na gán, amɔ̌, é na byɔ ɖɔ ye na sɔ́ nǔ gegě dó savɔ̌. É ko bló xwè nabi ɖé dìn bɔ Atɔxwɛ ɖɔ xó elɔ: “Ye jó gle yetɔn lɛ kpo xwé yetɔn lɛ kpo dó; ye tlɛ fɔ nǔɖokan e ɖò xwé yetɔn lɛ gbè lɛ é ǎ. Ðó ye ɖeji ɖɔ Jehovah na nya xɛ ɖò emi jí, bo lɛ́ d’alɔ emi wutu ɔ, sinsɛnzɔ́ wiwa n’i mya nukún nú ye hú nǔ ɖevo ɖebǔ e sixu cí nǔ e ɖò taji é ɖɔhun é.”

8. Nǔ taji tɛ nǔ e jɛ dó Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn e nɔ gbɛ̀ ɖò Judée lɛ é jí é ka sixu kplɔ́n mǐ?

8 Nǔ taji tɛ nǔ e jɛ dó Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn e nɔ gbɛ̀ ɖò Judée lɛ é jí é ka sixu kplɔ́n mǐ? Atɔxwɛ e xó mǐ ɖɔ wá yì dìn zaanɖé é ɖɔ: “Ðò sɔgudo ɔ, mɛtɛnkpɔn ɖé lɛ sixu wá kpannukɔn mǐ bo na ɖè lě dò nǔɖokan lɛ ɖò taji nú mǐ sɔ é xlɛ́; mǐ na ɖexlɛ́ ɖɔ ye ɖò taji tawun nú mǐ wɛ à, alǒ hwlɛngán e ɖò te kpɔ́n Mawusɛntɔ́ lɛ bǐ é wɛ nyí nǔ taji hugǎn ɔ nú mǐ? Ɛɛn, hinhɔ́n mǐtɔn sixu byɔ ɖɔ mǐ ni dɛ ɖò wuvɛ̌ ɖé lɛ nu, lobo sɔ́ nǔɖe lɛ dó savɔ̌. É na byɔ ɖɔ mǐ ni wà nǔ e wu mǐ kpé é bǐ Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn e hɔn sín Judée lɛ é ɖɔhun.” *

9. Nɛ̌ wě e Pɔlu ɖè xá Eblée lɛ é ka dó wusyɛn lanmɛ nú we gbɔn?

9 Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n lě dò é na ko vɛwǔ nú Klisanwun enɛ lɛ sɔ ɖɔ ye ni jó ɖibla nyí nǔ yetɔn lɛ bǐ dó, lobo jɛ gbɛ̀ yɔyɔ̌ ɖevo zán jí é! É byɔ ɖɔ ye ni ɖó nǔɖiɖi, bo ɖeji dó Jehovah wu ɖɔ é na sú hudo yetɔn lɛ sín dò. Amɔ̌, nǔɖe tíìn bo sixu d’alɔ ye. Xwè atɔ́ɔ́n jɛ nukɔn cobɔ Hlɔmanu lɛ na wá ján gò dó Jeluzalɛmu sín toxo ɔ ɔ, mɛsɛ́dó Pɔlu ɖè wě tawun tawun elɔ lɛ xá Klisanwun e ɖò Eblée lɛ é: “Mi ma jó miɖée dó nú wanyiyi nú akwɛ ɖu ɖò mi jí ó; nǔ e ɖò mi sí ɔ ni kpé mi, ɖó Mawu ɖɔ: ‘Un na jó we dó gbeɖé ǎ; un na ɖè alɔ sín kan towe mɛ gbeɖé ǎ. Enɛ ɔ wu wɛ mǐ hɛn ɔ, mǐ na ɖɔ kpodo jiɖiɖe kpo ɖɔ Aklunɔ wɛ nyí mɛ e nɔ d’alɔ mǐ é. Un na ɖi xɛsi nú nǔɖe ǎ. Etɛ mɛɖé ka sixu wà nú mì.’” (Ebl. 13:5, 6) Cobonu Hlɔmanu lɛ na sú kún dó nú toxo ɔ ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ é na bɔwǔ nú mɛ ɖěɖee hɛn wěɖexámɛ Pɔlu tɔn enɛ ayi mɛ lɛ é bɔ ye na huzu sɔgbe xá nǔ e ye sixu kpɔ́n dó mɔ gbɛ̀ e bɔkun é ɖé zinzán ɖò xwé yetɔn yɔyɔ̌ ɔ gbè é. Ye kúdeji ɖɔ Jehovah na sú dandannú gbɛ̀ mɛ tɔn yetɔn lɛ sín dò. Xógbe Pɔlu tɔn lɛ na ganjɛwu mǐ ɖɔ mǐ lɔ sixu ɖó jiɖiɖe ɖokpo ɔ.

‘NǓ ENƐ LƐ ÐÓ NA KPÉ MǏ’

10. Nɛ̌ Pɔlu ka nɔ zán gbɛ̀ tɔn gbɔn bɔ mǐ sè?

10 Pɔlu ɖè wě mɔ̌hun ɖé xá Timɔtée, bɔ wěɖexámɛ enɛ lɛ́ kan mǐ lɔmɔ̌. É wlán ɖɔ: “Enɛ ɔ wu ɔ, enyi mǐ ko sixu mɔ nǔ bo ɖu, bo mɔ avɔ bo dó ɔ, é ɖó na kpé mǐ.” (1 Tim. 6:8) Ðiɖɔ wɛ é ɖè ɖɔ mǐ kún ɖó na ɖu nǔɖuɖu ɖaaɖagbe, ɖó xwé ɖɛkpɛɖɛkpɛ, alǒ xɔ nǔzinzan yɔyɔ̌ lɛ sín hweɖenu jɛ hweɖenu ó à? Nǔ e ɖɔ wɛ Pɔlu ɖè é nɛ ǎ. Ðiɖɔ wɛ Pɔlu ɖè ɖɔ nǔ ɖebǔ e mǐ ɖó ɖò agbaza lixo é ɖó na nɔ kpé mǐ. (Fili. 4:12) Lee Pɔlu nɔ zán gbɛ̀ tɔn gbɔn é nɛ. Nǔ xɔ akwɛ hugǎn e mǐ ɖó é wɛ nyí kancica e mǐ ɖó xá Mawu é, é nyí nǔ e mǐ ɖó kan é ɖě ǎ.—Xab. 3:17, 18.

Nǔ ‘ɖebǔ hwedó’ Izlayɛli-ví lɛ ɖò xwè 40 e ye bló ɖò gbetótló mɛ é hwenu ǎ. Nǔ e mǐ ɖó dìn lɛ é ka sixu nɔ kpé mǐ à? (Kpɔ́n akpáxwé 11) *

11. Etɛ xó ɖěɖee Mɔyizi ɖɔ nú Izlayɛli-ví lɛ é ka kplɔ́n mǐ dó nǔ e è ɖó é ni kpé mɛ wu?

11 Vogbingbɔn ɖé sixu ɖò nǔ e mǐ lin ɖɔ mǐ ɖó hudo tɔn é kpo nǔ e Jehovah lin ɖɔ mǐ ɖó hudo tɔn é kpo tɛntin. Ee Izlayɛli-ví lɛ ko nɔ gbetótló mɛ nú xwè 40 gudo é ɔ, ɖ’ayi nǔ e Mɔyizi ɖɔ nú ye e wu: ‘Nyɛ Jehovah, Mawu mitɔn dó acɛ azɔ̌ e mi wà lɛ bǐ jí. Un nya xɛ ɖò mi jí hwenu e mi ɖò gbetótló ɖaxó nɛ mɛ gbɔn dín wɛ é. Xwè kanɖé nɛ é nɔ kpɔ́ xá mi xɔ nɛ, bɔ nǔ ɖebǔ hwedó mi ǎ.’ (Sɛ́n. 2:7) Ðò xwè 40 enɛ lɛ vlamɛ ɔ, Jehovah na mana Izlayɛli-ví lɛ bɔ ye ɖu. Avɔ e ye dó bo gosin Ejipu lɛ é dóxó ǎ. (Sɛ́n. 8:3, 4) Nǔgbo wɛ ɖɔ Izlayɛli-ví ɖé lɛ sixu mɔ ɖɔ nǔ e Jehovah na emi lɛ é kún jɛmɛ nú emi ó, amɔ̌, Mɔyizi flín ye ɖɔ nǔ e sín hudo ye ɖó é bǐ ɖò así yetɔn. Enyi mǐ kplɔ́n bɔ nǔ e mǐ ɖó é nɔ kpé mǐ ɔ, nǔ mǐtɔn na sù Jehovah nukúnmɛ. É nɔ ba ɖɔ mǐ ni nɔ ɖè nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́, é na bo tlɛ nyí nú nǔ klewun ɖěɖee é nɔ na mǐ lɛ é ɔ nɛ, bo nɔ lɛ́ ba ɖɔ mǐ ni mɔ nǔ jɛ mɛ ɖɔ emi wɛ na ye mǐ.

ÐEJI ÐƆ JEHOVAH NA KPÉ NUKÚN DÓ WǓ WE

12. Etɛ ka xlɛ́ ɖɔ Davidi ɖeji dó Jehovah wu, b’ɛ ma nyí dó éɖesunɔ wu ǎ?

12 Davidi tuùn ɖɔ Jehovah ɖò gbeji, bo nɔ lɛ́ kpé nukún dó mɛ ɖěɖee yí wǎn n’I lɛ é wu tawun. Hwenu e Davidi ɖò Ðɛhan 34gɔ́ ɔ wlán wɛ é ɔ, gbɛ̀ tɔn ɖ’axɔ́ nu có, nǔɖiɖi e é ɖó nú Jehovah é syɛn sɔmɔ̌, b’ɛ kúdeji ɖɔ, ‘wɛnsagun Jehovah tɔn’ ‘ɖò xɛ nya ɖò’ emi jí wɛ. (Ðɛh. 34:8) Vlafo, Davidi na ko ɖò wɛnsagun Jehovah tɔn sɔ́ jlɛ́ dó sɔja e ɖò ahwangbenu é ɖé wu wɛ; hwebǐnu wɛ é ɖó na ɖò acéjí, bonu kɛntɔ́ má wá súbɔ́ ɛ ó. Davidi nyí ahwanfuntɔ́ akɔ́nkpantɔ́ ɖé, bɔ Jehovah lɛ́ d’akpá n’i ɖɔ é na nyí axɔ́su có, Davidi ka ɖeji dó nǔwukpíkpé e é ɖó bo nɔ da klohwán é, alǒ lee é nɔ zán hwi dó ɖu ɖò kɛntɔ́ tɔn lɛ jí gbɔn é wu ǎ. (1 Sam. 16:13; 24:13) Davidi ɖeji dó Mawu wu, bo kúdeji ɖɔ wɛnsagun Jehovah tɔn nɔ hwlɛn mɛ e nɔ ɖeji dó wǔ Tɔn lɛ é. É ɖò wɛn ɖɔ mǐ kún nɔ ɖó nukún ɖɔ è na cyɔn alɔ mǐ jí ɖò ali jiwǔ nu ɖò égbé ó. Amɔ̌, mǐ tuùn ɖɔ mɛ e ɖeji dó Jehovah wu lɛ é bǐ na mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ, enyi ye na bo tlɛ kú dìn ɔ nɛ.

Ðò ya ɖaxó ɔ hwenu ɔ, mɛ e ɖò ahwankpá Gɔgu Magɔgi tɔn mɛ lɛ é sixu tɛ́n kpɔ́n bo na tɔ́n ahwan mǐ ɖò xwé mǐtɔn lɛ gbè. Amɔ̌, tuùn e mǐ tuùn ɖɔ Jezu kpo wɛnsagun lɛ kpo tuùn nǔ e ɖò jijɛ wɛ lɛ é, bo na jɛ ahwan mǐ jí é sixu dó gbɔ nú mǐ (Kpɔ́n akpáxwé 13)

13. Hwenu e Gɔgu Magɔgi tɔn na tɔ́n ahwan mǐ é ɔ, aniwu mǐ ka na cí mɛ e ma ɖó mɛɖé ǎ é ɖɔhun? Aniwu mǐ ma ka na ɖi xɛsi ǎ? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖò akpá ɔ jí é.)

13 Ðò malin-malin mɛ ɔ, jiɖe e mǐ ɖó ɖɔ Jehovah kpéwú bo na nya xɛ ɖò mǐ jí é na gbɔn tɛnkpɔn mɛ. Hwenu e Gɔgu Magɔgi tɔn ee nyí kplékplé akɔta lɛ tɔn é na tɔ́n ahwan togun Mawu tɔn é ɔ, mǐ sixu mɔ ɖɔ gbɛ̀ mǐtɔn ɖò axɔ́ nu. É na byɔ ɖɔ mǐ ni kúdeji ɖɔ Jehovah kpéwú bo na hwlɛn mǐ, bo ka na wà mɔ̌. Ðò akɔta lɛ nukúnmɛ ɔ, mǐ na cí lɛngbɔ̌ e ma ɖó lɛngbɔ̌nyitɔ́ ǎ é ɖɔhun. (Eze 38:10-12) Mǐ na ɖó ahwanfunnú ɖě ǎ, mǐ ka na lɛ́ kplɔ́n ahwan ǎ, bɔ akɔta lɛ na lin ɖɔ blewun jɛn emi na fó xó mǐtɔn. Ye tuùn ɖɔ wɛnsagun Jehovah tɔn lɛ ɖò gbesisɔmɛ bo na jɛhun dó mǐ jí ǎ. Amɔ̌, nǔɖiɖi e mǐ ɖó é zɔ́n bɔ mǐdɛɛ lɛ tuùn mɔ̌. Ðó ye ma ɖi nǔ nú Mawu ǎ wutu ɔ, ye sixu ɖò enɛ na tuùn wɛ ǎ. Hwenu e ahwankpá jixwé tɔn ɔ na jɛ ahwan fun dó ta mǐtɔn mɛ jí é ɔ, agbɔ̌n wɛ na kpé ye!—Nǔɖe. 19:11, 14, 15.

SƆNǓ Ð’AYǏ DÌN NÚ SƆGUDO

14. Afɔ tɛ lɛ mǐ ka sixu ɖè dìn, bo na dó sɔnǔ ɖ’ayǐ nú sɔgudo?

14 Etɛ mǐ ka sixu wà dìn, bo na dó sɔnǔ ɖ’ayǐ nú sɔgudo? Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, mǐ ɖó na ɖó linlin e sɔgbe é dó sɔgudo wu, ɖó gbè ɖokpo na wá sù bɔ mǐ na jó nǔ enɛ lɛ bǐ dó. Nǔ e mǐ ɖó é ɖó na nɔ lɛ́ kpé mǐ, bɔ kancica e mǐ ɖó xá Jehovah é wɛ ɖó na nyí nǔ e nɔ dó awǎjijɛ nú mǐ hugǎn é. Bǎ e mɛ mǐ tuùn Mawu mǐtɔn ganji yì ɖó é ɔ, bǎ enɛ mɛ wɛ mǐ na kúdeji ɖɔ, é ɖó nǔwukpíkpé e na nya xɛ ɖò mǐ jí, hwenu e Gɔgu Magɔgi tɔn na wá tɔ́n ahwan mǐ é yì ɖó.

15. Etɛ ka jɛ dó Davidi jí ɖò winnyawinnya mɛ, bo kplɔ́n ɛ ɖɔ Jehovah kún na flú i gbeɖé ó?

15 Ð’ayi nǔ ɖevo e d’alɔ Davidi, bo sixu lɛ́ d’alɔ mǐɖesunɔ, bɔ mǐ na sɔnǔ ɖ’ayǐ nú mɛtɛnkpɔn lɛ é wu. Davidi ɖɔ: ‘Ðɔ̌ Jehovah kpɔ́n bo kpɔ́n lee é nyɔ́ sɔ é. Nǔ nyɔ́ nú mɛ e nɔ hɔn yì sù Jehovah é.’ (Ðɛh. 34:9) Xógbe enɛ lɛ xlɛ́ nǔ e wu Davidi tuùn ɖɔ emi sixu ganjɛ alɔdó Jehovah tɔn wu é. Hwɛhwɛ wɛ Davidi nɔ ganjɛ Jehovah wu, bɔ Mawu tɔn ka flú i kpɔ́n ǎ. Hwenu e Davidi ɖò winnyawinnya mɛ é ɔ, é kpé hun xá nya jinganjingan e nɔ nyí Goliyati, bo nyí Filisitɛ́ɛn ɖé é, bo ɖɔ xó agbɔ̌nnɔ elɔ lɛ n’i: ‘Jehovah na jó we nú mì égbé.’ (1 Sam. 17:46) Nukɔnmɛ, hwenu e Davidi jɛ azɔ̌ wà nú Sawulu jí é ɔ, Sawulu tɛ́n kpɔ́n azɔn mɔ̌kpan bo na hu i. Amɔ̌, ‘Jehovah ɖò kpɔ́ xá’ Davidi. (1 Sam. 18:12) Ðó Davidi ko ɖu alɔdó Jehovah tɔn sín lè wá yì wutu ɔ, é tuùn ɖɔ É na lɛ́ d’alɔ emi ɖò mɛtɛnkpɔn emitɔn dìn tɔn lɛ mɛ.

16. Ali tawun tawun tɛ lɛ nu mǐ ka sixu “ɖɔ́” xomɛnyínyɔ́ Jehovah tɔn “kpɔ́n” ɖè?

16 Lě dò mǐ ganjɛ Jehovah wu ɖɔ é ni xlɛ́ ali mǐ dìn sɔ é ɔ, mɔ̌ dò wɛ mǐ na ganjɛwu ɖɔ é na kpéwú bo na hwlɛn mǐ gán ɖò sɔgudo sɔ é nɛ. Bo na dó ganjɛ Jehovah wu, lobo byɔ azɔ̌gán mǐtɔn ɖɔ mǐ na yí gbɔjɛ bo na yì kpléɖókpɔ́ ɖé, alǒ byɔ ɛ ɖɔ é ni bló huzuhuzu ɖé lɛ ɖò ganmɛ e mǐ nɔ zán dó w’azɔ̌ na é sín ali nu, bonu mǐ na dó sixu yì kplé lɛ bǐ, lobo lɛ́ zán hwenu gegě d’eji ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ ɔ, enɛ nɔ byɔ nǔɖiɖi kpo jlǒ kpo ɖò mǐ sí. Mǐ ni ɖɔ ɖɔ gǎn mǐtɔn gbɛ́ nǔ e mǐ byɔ ɛ é, bɔ azɔ̌ gblé dó mǐ. Mǐ ka ɖó nǔɖiɖi ɖɔ Jehovah kún na jó mǐ dó gbeɖé ó, bo na lɛ́ sú dandannú gbɛ̀ mɛ tɔn mǐtɔn lɛ sín dò nú mǐ hwebǐnu à? (Ebl. 13:5) Mɛ ɖěɖee ɖò sinsɛnzɔ́ hwebǐnu tɔn mɛ lɛ é gegě sixu kpi lee Jehovah d’alɔ ye gbɔn hwenu e ye ɖó hudo tɔn tawun é sín tan nú mǐ. Gbejinɔtɔ́ wɛ nú Jehovah!

17. Ðɔ xóta xwè 2022 tɔn mǐtɔn. Etɛwu é ka wá dó ganmɛ?

17 Kpo alɔdó Jehovah tɔn kpo ɔ, mǐ ɖó hwɛjijɔ ɖebǔ bo na ɖi xɛsi nú sɔgudo ǎ. Enyi mǐ sɔ́ Axɔ́suɖuto ɔ ɖó tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ ɔ, Mawu mǐtɔn na jó mǐ dó gbeɖé ǎ. Bo na dó flín mǐ ɖɔ mǐ ɖó na sɔnǔ ɖ’ayǐ dìn nú wuvɛ̌ e ɖò nukɔn ja lɛ é, bo lɛ́ ɖeji ɖɔ Jehovah kún na jó mǐ dó gbeɖé ó ɔ, Hagbɛ̌ Alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ sɔ́ Ðɛhan 34:10, b’ɛ nyí xóta xwè 2022 tɔn mǐtɔn, é ɖɔ: “Mɛ e nɔ ba Jehovah lɛ é ɔ, nǔ ɖagbe ɖebǔ na hwedó ye ǎ.”

HAN 38 É Na Na We Hlɔnhlɔn

^ par. 5 Ðɛhan 34:10 mɛ wɛ è ɖè xóta xwè 2022 tɔn mǐtɔn sín, é ɖɔ: “Mɛ e nɔ ba Jehovah lɛ é ɔ, nǔ ɖagbe ɖebǔ na hwedó ye ǎ.” Mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn gbejinɔtɔ́ gegě ɖó nǔ kaka ɖé ɖò agbaza lixo ǎ. Enyi mɔ̌ wɛ ɔ, nɛ̌ è ka sixu ɖɔ ɖɔ “nǔ ɖagbe ɖebǔ” kún “hwedó ye” ó gbɔn? Gɔ́ na ɔ, nɛ̌ nukúnnú mimɔ jɛ nǔ e ɖɔ wɛ wemafɔ enɛ ɖè é mɛ ka sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na sɔnǔ ɖ’ayǐ nú wuvɛ̌ e ɖò nukɔn ja lɛ é gbɔn?

^ par. 4 Kpɔ́n “Nǔ E Nǔxatɔ́ lɛ Kanbyɔ lɛ É” ee ɖò Atɔxwɛ (Gungbe) 15 septembre 2014 tɔn mɛ é.

^ par. 8 Kpɔ́n Atɔxwɛ (Flansegbe) 1er mai 1999 tɔn, wex. 19.

^ par. 55 ÐIÐE LƐ SÍN TINMƐ: Davidi ɖò hinhɔ́n nú Axɔ́su Sawulu wɛ bo yì hwlá cí só ɖé xomɛ có, nǔ e Jehovah sɔnǔ na n’i lɛ é lɛ́ kpò ɖò nukún tɔn mɛ sù wɛ.

^ par. 57 ÐIÐE LƐ SÍN TINMƐ: Ee Izlayɛli-ví lɛ gosin Ejipu gudo é ɔ, Jehovah na mana ye bɔ ye ɖu, bo lɛ́ bló bɔ awu yetɔn lɛ dóxó ǎ.