1. Wǔvɛ́ tɛ́ mǐ mɛ gěgé ka nɔ ɖí xwi xá?

 A KA ko sɔ́ nǔɖé ɖó nukɔn nú hwiɖée ɖo gbigbɔ lixo, bo dó gǎn bá jɛ kɔn có, é gló kpɔ́n a? b Ényí mɔ̌ hǔn, hwiɖokpónɔ wɛ ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Philip ba ɖɔ ɖɛ émítɔn lɛ́ ní kpɔ́n te d’é jí, bónú azɔn nabí e émí nɔ xo ɖɛ é ní lɛ́ jɛjí, amɔ̌, hwenu mimɔ bá xo ɖɛ nɔ vɛ́ wǔ n’i. Erika nɔ ba ná yi kplé kúnnuɖegbé tɔn lɛ́ dó ganmɛ, amɔ̌, hwɛhwɛ ɔ, ɖibla nyí kplé kúnnuɖegbé tɔn lɛ́ bǐ wɛ é nɔ gbɔ hwenu ná. Azɔn mɔ̌kpán wɛ Tomáš tɛ́n kpɔ́n bo ná xa Biblu ɔ blěbú. É ɖɔ: “Un nɔ ɖu vǐví Biblu xixa tɔn ǎ kpowun bɔ xó fó. Azɔn atɔn e un tɛ́n kpɔ́n lɛ́ é ɔ, Levíi ví lɛ́ kɔn jɛ́n un nɔ jɛ bo nɔ tɔ́n hwɛn.”

2. Ényí mǐ ɖo nǔɖé gbé nya wɛ ɖo gbigbɔ lixo, bo ma ko kpé wú ǎ ɔ, étɛ́wú awakanmɛ ma ka ɖó ná kú mǐ ǎ?

² Ényí a ɖo nǔɖé gbé nya wɛ din, bo ma ko kpé wú ǎ hǔn, kú d’é jí ɖɔ émí kún ko xo kpo ó. Hwɛhwɛ ɔ, nǔ kléwún ɖé gbé nyinya tlɛ nɔ byɔ́ hwenu kpó gǎndídó kpó. Ba e ba wɛ a kpo ɖe bo ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú é nɔ xlɛ́ ɖɔ vɛ̌ e hwi kpó Jexóva kpó vɛ́ é xɔ akwɛ́ nú we tawun, bɔ a ba ná ná nǔ ɖagbe hú gǎn e a ɖó é è. Gǎn e a nɔ dó lɛ́ é nɔ su Jexóva nukúnmɛ. É ɖo wɛn ɖɔ, é kún nɔ ɖó nukún nǔ ɖo así towe hú nǔ e a sixú ná ɛ é ó. (Ðɛh. 103:14; Micée 6:8) Énɛ́ wú ɔ, nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é ɖó ná ɖo jlɛ̌ jí, lěe ninɔmɛ towe yí gbe ná gbɔn é. Ényí a wá gbeta nǔ e gbé a ná nya é tɔn kɔn gúdo ɔ, étɛ́ a ka sixú wa bo ná dó kpé wú? Mi nú mǐ ní ɖɔ xó dó wěɖexámɛ ɖé lɛ́ jí.

3. Étɛ́wú nǔ e nɔ sísɛ́ mɛ bɔ è nɔ wa nǔ é ka ɖo tají?

³ Cóbónú mǐ ná jɛ nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe ɖo gbigbɔ lixo lɛ́ é kɔn ɔ, nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ é ɖo tají. Ényí a ɖo biba wɛ vɛ́návɛ́ná bá kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú ɔ, a ɖó ná tó w’azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n hwɛ̌. Mǐ sixú jlɛ́ nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ é dó jɔhɔn e nɔ sísɛ́ batóo ɖé bɔ é nɔ yi fí e é xwe é wú. Ényí jɔhɔn ɔ kpo ɖo nyinyi wɛ jɛ́n wɛ ɔ, batóo ɔ ná ɖibla yi fí e é xwe é. Ényí jɔhɔn ɔ syɛ́n ɔ, é tlɛ ná yá wǔ yi fí e é xwe é. Ðo ali ɖokpó ɔ nu ɔ, lě do nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ é syɛ́n sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ mǐ ná ɖibla kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe lɛ́ é wú sɔ. Nɔví súnnu ɖokpó nɔ nɔ Salvador bo nɔ nyí David, bo ɖɔ: “Lě do nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ é syɛ́n sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ mǐ nɔ dó gǎn sɔ. È nɔ lɔn nú nǔ ɖěbǔ nɔ sú ali dó mɛ, nú è nɔ gɔn nǔ e gbé nya wɛ è ɖe lɛ́ é wú kpé ǎ.” Énɛ́ wú ɔ, étɛ́ a ka sixú wa bɔ nǔ e nɔ sísɛ́ we bɔ a nɔ wa nǔ é, alǒ akpakpa e nɔ sɔ́ we é ná lɛ́ jɛjí?

4. Étɛ́ takúnmɛ mǐ ka sixú xo ɖɛ dó? (Filípunu lɛ́ 2:13) (Lɛ̌ kpɔ́n ɖiɖe ɔ.)

⁴ Nɔ xo ɖɛ bónú akpakpa ná nɔ lɛ́ sɔ́ we hú gǎn. Kpó alɔdó gbigbɔ mímɛ́ Jexóva tɔn tɔn kpó ɔ, Jexóva sixú bló bɔ a ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é wú. (Xa Filípunu lɛ́ 2:13.) Hweɖélɛ́nu ɔ, mǐ nɔ nya nǔ e mǐ tuun ɖɔ mǐ ɖó ná kpé wú é gbé, bɔ nǔ ɖagbe ka wɛ. Amɔ̌, jlǒ e mǐ ɖó bá kpé wú é sixú hán. Lěe é nyí gbɔn nú nɔví nyɔ̌nu e nɔ nyí Norina, bo nɔ nɔ Ouganda é nɛ́. Nǔ e gbé nya wɛ é ɖe é wɛ nyí ɖɔ é ná kpé nukún dó Biblu kplɔ́nkplɔ́n ɖé wú, amɔ̌, akpakpa nɔ sɔ́ ɛ d’é wú ǎ, ɖó é nɔ mɔ ɖɔ émí kún nyí nǔkplɔ́nmɛtɔ́ ɖagbe ó. Étɛ́ ka d’alɔ ɛ? É ɖɔ: “Un nɔ byɔ́ Jexóva gbe bǐ gbe ɖɔ é ní d’alɔ mì, bónú jlǒ e un ɖó bá kpé nukún dó Biblu kplɔ́nkplɔ́n ɖé wú é ní jɛjí. Hwe ɖokpó ɔ nu ɔ, un w’azɔ̌ ɖo nǔwúkpíkpé mɛkplɔ́nkplɔ́n tɔn ce wú. Sun yɔywɛ ɖé gúdo ɔ, un ɖ’ayi wú ɖɔ jlǒ e un ɖó bá kpé nukún dó Biblu kplɔ́nkplɔ́n ɖé wú é jɛjí. Ðo xwe énɛ́ ɖokpó ɔ mɛ ɔ, un bɛ́ Biblu kplɔ́nkplɔ́n xá mɛ we.”

5. Étɛ́ lɛ́ jí mǐ ka sixú nɔ lin tamɛ dó, bɔ nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ é ná lɛ́ jɛjí?

⁵ Nɔ lin tamɛ dó nǔ e Jexóva ko wa nú we lɛ́ é jí. (Ðɛh. 143:5) Mɛsɛ́dó Pɔ́lu lin tamɛ dó fɛ́nú e Jexóva kɔn dó jǐ tɔn lɛ́ é jí, bɔ énɛ́ sísɛ́ ɛ lobɔ é wa nǔ gěgé nú Jexóva. (1 Kɔ. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14) Ali ɖokpó ɔ nu ɔ, lě do a nɔ lin tamɛ dó nǔ e Jexóva ko wa nú we lɛ́ é jí sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ akpakpa ná nɔ sɔ́ we dó nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é wú sɔ é nɛ́. (Ðɛh. 116:12) Ð’ayi nǔ e d’alɔ nɔví nyɔ̌nu e nɔ nɔ Honduras, bo ɖo biba wɛ bo ná húzú gběxosín-alijítɔ́ hwebǐnu tɔn é wú. É ɖɔ: “Un lin tamɛ dó lě do Jexóva yí wǎn nú mì sɔ é jí. É dɔn mì wá togun tɔn mɛ. É nɔ kpé nukún dó wǔ ce, bo nɔ lɛ́ cyɔ́n alɔ jǐ ce. Tamɛ énɛ́ e un nɔ lin é zɔ́n bɔ wǎn e un yí n’i é jɛjí, bɔ énɛ́ lɛ́vɔ́ zɔ́n bɔ un ba ná dó gǎn hú gǎn, bo ná bɛ́ gběxosín-alijítɔ́zɔ́.”

6. Nǔ ɖěvo tɛ́ ka sixú gɔ́ so nú akpakpa e nɔ sɔ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ é?

⁶ Sɔ́ ayi ɖó nyɔ̌ná ɖěɖěe ná tɔ́n sín nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú kpíkpé mɛ é jí. Ð’ayi nǔ e d’alɔ Erika e xó mǐ ɖɔ wá yi, bɔ é ɖo biba wɛ, bo ná nɔ  nɔ ganmɛ jí é wú. É ɖɔ: “Un ɖ’ayi wú ɖɔ hwenu e un nɔ gbɔ yi kúnnuɖegbé é nɔ zɔ́n bɔ un nɔ xo nǔ gěgé kpo. Amɔ̌, ényí un nɔ yi dó ganmɛ ɔ, un ná nɔ kpé wú, bo ná nɔ dó gbe nɔví lɛ́, lobo ná nɔ lɛ́ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá yě. Un ná lɛ́ kpé wú bá ɖu le wě e nyɔ́ zán bɔ è nɔ ɖe xá mɛ, bɔ yě ná d’alɔ mì bɔ un ná ɖu sinsɛnzɔ́ ce sín vǐví, bo lɛ́ zɔ́n bɔ alɔ ná lɛ́ se kpɛ́n nú mì é tɔn.” Erika sɔ́ ayi ɖó le ɖěɖěe ná tɔ́n sín ganmɛjíninɔ mɛ lɛ́ é jí, bo kpé nǔ e gbé nya wɛ é ɖe é wú. Nyɔ̌ná tɛ́ lɛ́ jí a ka sixú sɔ́ ayi ɖó? Ényí nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wɛ nyí ɖɔ a ná nɔ ɖu vǐví Biblu xixa towe tɔn hú gǎn, alǒ bló bɔ ɖɛ towe lɛ́ ná kpɔ́n te d’é jí hǔn, lin tamɛ dó blǒ e é ná bló bɔ xɔ́ntɔn e a zun xá Jexóva é ná vɛ́ d’é jí é jí. (Ðɛh. 145:18, 19) Ényí nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wɛ nyí ɖɔ a ná tɛ́n kpɔ́n bo ɖó jijɔ klisánwun tɔn ɖé hǔn, sɔ́ ayi ɖó lěe énɛ́ ná bló bɔ vɛ̌ e a vɛ́ xá mɛ ɖěvo lɛ́ é ná kpɔ́n te d’é jí gbɔn é jí. (Koló. 3:14) Étɛ́wú a ma ka ná sɔ́ kɛ́n hwɛjijɔ vovo e wú a ba ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é bǐ wú é tɔn ǎ? Nɔ yi kpɔ́n nǔ e sín kɛ́n a sɔ́ lɛ́ é hwɛhwɛ. Tomáš e xó mǐ ɖɔ wá yi é ɖɔ: “Lě do hwɛjijɔ e wú un ba ná kpé nǔ e gbé nya wɛ un ɖe é ɖé wú lɛ́ é sukpɔ́ sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ un nɔ ɖó kan d’é wú sɔ.”

7. Étɛ́ ka d’alɔ Julio kpó asi tɔn kpó bɔ yě kpé nǔ e gbé nya wɛ yě ɖe é wú?

⁷ Nɔ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá mɛ ɖěɖěe ná dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú we, bɔ a ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é wú lɛ́ é. (Nǔx. 13:20) Ð’ayi nǔ e d’alɔ Julio kpó asi tɔn kpó bɔ yě kpé ba e ba wɛ yě ɖe, bo ná vlɔ́n kan nú sinsɛnzɔ́ yětɔn wú é wú. Julio ɖɔ: “Mǐ zun xɔ́ntɔn ɖěɖěe nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ bónú mǐ ná kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú lɛ́ é, bɔ mǐ nɔ ɖɔ xó dó nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe lɛ́ é wú xá yě. Yě mɛ gěgé ko nya nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe lɛ́ é ɖɔhun gbé bo ko kpé wú, énɛ́ wú ɔ, yě sixú ɖe wě e nyɔ́ zán lɛ́ é xá mǐ. Xɔ́ntɔn mǐtɔn lɛ́ nɔ kan lěe yi gbɔn wɛ nǔ lɛ́ ɖe é byɔ́ mǐ, bo nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ hwenu e mǐ ɖó hudó tɔn dó é.”

8. Ényí hwenu e akpakpa nɔ sɔ́ mǐ dó nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú é jɛ́n mǐ nɔ wa nǔ ɔ, étɛ́ ka sixú jɛ? (Lɛ̌ kpɔ́n ɖiɖe ɔ.)

⁸ Amɔ̌, mǐ mɛ bǐ wɛ ayǐ ɖé lɛ́ nɔ wá hɔ́n ná, bɔ nǔɖé wiwa sín akpakpa nɔ sɔ́ mǐ ǎ. Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ka ɖe ɖɔ mǐ kún sɔ́ sixú kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú ó a? Éǒ. Nǔjlɛ́dónǔwú ɖé ɖíe: Jɔhɔn sixú nyi kpó hlɔ̌nhlɔ́n kpó, bo sísɛ́ batóo ɖé, bɔ é ná yi fí e é xwe é. Amɔ̌, bǎ ɖokpó ɔ mɛ wɛ jɔhɔn nɔ nyi ɖó hwebǐnu ǎ, ayǐ ɖé lɛ́ tlɛ nɔ wá hɔ́n bɔ jɔhɔn sixú gbɛ́ nyinyi bǐ gbídígbídí. Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ka ɖe ɖɔ batóo ɔ kún sɔ́ sixú sɛ tɛn ó a? É nyí mɔ̌ dandan ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, batóo ɖé lɛ́ nɔ ɖó mɔtɛ́ɛ, bɔ ɖěvo lɛ́ nɔ ɖó zɛn. Batóokuntɔ́ ɔ sixú zán nǔ énɛ́ lɛ́, bɔ é ná d’alɔ ɛ bɔ é ná yi fí e é xwe é. È sixú jlɛ́ nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ wa nǔ lɛ́ é dó jɔhɔn wú; é sixú gbɔn vo sín hweɖénu jɛ hweɖénu. Ayǐ ɖé lɛ́ sixú wá hɔ́n bɔ akpakpa ná sɔ́ mǐ dó nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú ɖěbǔ ǎ. Énɛ́ wú ɔ, ényí hwenu e akpakpa nɔ sɔ́ mǐ dó nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú é jɛ́n mǐ ná nɔ wa nǔ ɔ, mǐ ná kpé wú gbeɖé ǎ. Amɔ̌, lěe batóokuntɔ́ ɔ nɔ mɔ wlɛnwín ɖěvo lɛ́ bo nɔ yi fí e é xwe é gbɔn é ɔ, mǐ sixú kpo ɖo gǎn dó wɛ bo  ná kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú, ényí akpakpa ma tlɛ sɔ́ mǐ ǎ ɔ nɛ́. Nǔgbó wɛ ɖɔ énɛ́ kún ná bɔ wǔ ó, amɔ̌, gǎn e mǐ ná dó lɛ́ é ná nyí sin kɔn nyi kpákpá nɛgbé ǎ. Cóbónú mǐ ná ɖɔ xó dó nǔ e mǐ sixú wa é wú ɔ, mi nú mǐ ní ɖɔ xó dó nǔkanbyɔ́ e sixú fɔ́n nyi te é ɖé wú hwɛ̌.

9. Nǔ nyanya wɛ é nyí ɖɔ è ní dó gǎn bá kpé nǔ e gbé nya wɛ è ɖe é wú hwenu e akpakpa tɔn ma sɔ́ mɛ ǎ é a? Tínmɛ.

⁹ Jexóva ba ɖɔ mǐ ní sɛn émí kpó xomɛhunhun kpó, kpódó jlǒ kpán. (Ðɛh. 100:2; 2 Kɔ. 9:7) Énɛ́ wú ɔ, ényí nǔ gbigbɔ tɔn ɖé gbé nyinya sín akpakpa ma nɔ sɔ́ mǐ ǎ ɔ, mǐ ka ɖó ná kpo ɖo gbě tɔn nya wɛ wɛ a? Ð’ayi kpɔ́ndéwú mɛsɛ́dó Pɔ́lu tɔn wú; é ɖɔ: “Un nɔ dó nǔ agbaza ce bo nɔ hɛn ɛ kannumɔ ɖɔhun.” (1 Kɔ. 9:25-27) Ényí Pɔ́lu ma tlɛ ba ná wa nǔ e Jexóva ba ɖɔ é ní wa é ǎ ɔ, é nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ bló. Jexóva ka yí gbe nú sinsɛnzɔ́ Pɔ́lu tɔn a? Ganjí, bo d’ajɔ ɛ ɖó gǎndídó tɔn lɛ́ wú.—2 Tim. 4:7, 8.

10. Ényí mǐ ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bá kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú, hwenu e akpakpa tɔn ma tlɛ sɔ́ mǐ ǎ é ɔ, nyɔ̌ná tɛ́ lɛ́ mǐ ka sixú mɔ?

¹⁰ Mɔ̌ ɖokpó ɔ, ényí Jexóva mɔ bɔ mǐ ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bo ná kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú hwenu e akpakpa tɔn ma sɔ́ mǐ ǎ é ɔ, xomɛ nɔ hun i. Xomɛ nɔ hun i, ɖó é tuun ɖɔ ényí mǐ ná bo ma tlɛ nɔ yí wǎn nú nǔ e wa wɛ mǐ ɖe é hwebǐnu ǎ ɔ, mǐ ka nɔ wa nǔ ɔ ɖó wǎn e mǐ yí n’i é wútu. Lěe Jexóva kɔn nyɔ̌ná dó Pɔ́lu jí gbɔn é ɔ, é ná kɔn nyɔ̌ná dó gǎn e mǐ nɔ dó lɛ́ é jí. (Ðɛh. 126:5) Gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ ɖo lěe Jexóva kɔn nyɔ̌ná dó mǐ jí gbɔn é mɔ wɛ ɔ, akpakpa tlɛ sixú jɛ mǐ sɔ́ jí. Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nɔ Pologne bo nɔ nyí Lucyna, bo ɖɔ: “Hweɖélɛ́nu ɔ, un nɔ ba ná yi kúnnuɖegbé ǎ, tají ɔ, hwenu e nǔ cikɔ nú mì é. É ɖo mɔ̌ có, nǔníná ɖaaɖagbe ɖé wɛ awǎjijɛ e un nɔ mɔ hwenu e un yi sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ bo lɛ́ kɔ é nɔ nyí.” Énɛ́ wú ɔ, mi nú mǐ ní kpɔ́n nǔ e mǐ sixú wa hwenu e akpakpa ma nɔ sɔ́ mǐ sɔmɔ̌ ǎ é.

11. Nɛ̌ Jexóva ka sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná nɔ kpé wú bá ɖu ɖo mǐɖée jí ganjí gbɔn?

¹¹ Xo ɖɛ bo ná dó sixú nɔ ɖu ɖo hwiɖée jí. Mɛɖéejíɖuɖe ɔ, nǔwúkpíkpé ɖé wɛ, bo nɔ zɔ́n bɔ è nɔ ɖ’acɛ dó lěe nǔ nɔ cí nú mɛ é kpó nǔ e è nɔ wa lɛ́ é kpó jí. Nú è ɖo mɛɖéejíɖuɖe xó ɖɔ wɛ ɔ, hwɛhwɛ ɔ, ali e è nɔ sú dó mɛɖée bo ma ná wa nǔ nyanya ǎ é wɛ é nɔ dó gesí. Amɔ̌, mǐ lɛ́ ɖó hudó mɛɖéejíɖuɖe tɔn cóbá wa nǔ ɖagbe, tají ɔ, hwenu e azɔ̌ ɔ vɛ́ wǔ, alǒ akpakpa ma sɔ́ mǐ d’é wú ǎ é. Flín ɖɔ mɛɖéejíɖuɖe ɖo jijɔ ɖěɖěe gbigbɔ ɔ nɔ zɔ́n bɔ è nɔ ɖó lɛ́ é mɛ, énɛ́ wú ɔ, byɔ̌ Jexóva ɖɔ é ní ná we gbigbɔ mímɛ́ tɔn bónú é ná d’alɔ we bónú a ná tɛ́n kpɔ́n bo ɖó jijɔ tají énɛ́. (Luk. 11:13; Ga. 5:22, 23) David e xó mǐ ɖɔ wá yi é ɖɔ lěe ɖɛ d’alɔ ɛ gbɔn é. É ba ná tɛ́n kpɔ́n bɔ nǔkplɔ́nkplɔ́n mɛɖésúnɔ tɔn tɔn sɔ́ ná nɔ sún aɖǔ ɖě ǎ. É ɖɔ: “Un nɔ byɔ́ Jexóva ɖɔ é ní d’alɔ mì, bónú má tɛ́n kpɔ́n bo nɔ ɖu ɖo nyiɖée jí. Kpó alɔdó tɔn kpó ɔ, un kpé wú bo ɖó tuto nǔkplɔ́nkplɔ́n tɔn ɖagbe ɖé ayǐ, bo nɔ lɛ́ xwedó ɖo gbesisɔmɛ.”

12. Nɛ̌ nǔgbódodó e ɖo Nǔnywɛ́tɔ́xó 11:4 mɛ é ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe ɖo gbigbɔ lixo lɛ́ é wú gbɔn?

¹² Ma nɔ te kpɔ́n hwenu e nǔ lɛ́ bǐ ná jɛ yiyi jí ganjí é ó. É cí ɖɔ mǐ kún ná mɔ hwenu e nyɔ́ bɔ nǔ bǐ vɔ ɖ’é wú é gbeɖé ɖo gbɛ élɔ́ mɛ ó ɖɔhun. Ényí mǐ ɖo nukún ɖó hwenu mɔ̌hun lɛ́ wɛ ɔ, mǐ sixú kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú gbeɖé ǎ. (Xa Nǔnywɛ́tɔ́xó 11:4.) Nɔví súnnu e nɔ nyí Dayniel é ɖɔ: “Hwenu e nyɔ́ bɔ nǔ bǐ vɔ ɖ’é wú é ɖě ɖe ǎ. Énɛ́ wú ɔ, mǐ ɖó ná nɔ te ǎ, mǐ ɖó ná jɛ azɔ̌ wú kpowun wɛ.” Nɔví súnnu e nɔ nyí Paul, bo nɔ nɔ Ouganda bɔ mǐ ɖɔ xó tɔn wá yi é ɖɔ hwɛjijɔ ɖěvo e wú mǐ ma ɖó ná sɔ́ nǔ lɛ́ ɖó nǎ nǎ mɛ ǎ é, bo ɖɔ: “Ényí ninɔmɛ vɛ́ wǔ lɛ́ ɖo ayǐ có, mǐ ka jɛ azɔ̌ jí hǔn, nǔɖé ná Jexóva wɛ mǐ ɖe bónú é ná kɔn nyɔ̌ná d’é jí nɛ́.”—Mal. 3:10.

13. Ényí è jɛ nǔ kléwún kléwún lɛ́ gbé nya jí ɔ, le tɛ́ lɛ́ é ka nɔ hɛn wá?

¹³ Bɛ̌ dɛ̌dɛ̌ dɛ̌dɛ̌. Akpakpa sixú gbɔ mǐ sɔ́, ényí nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é cí nǔ e vɛ́ wǔ tawun bɔ mǐ ná kpé wú é ɖɔhun ɔ nɛ́. Ényí mɔ̌ wɛ nǔ nɔ cí  nú we ɔ, a ka hɛn ɔ, a ná fɛ́n nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é dó yɔywɛ a? Ényí nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wɛ nyí ɖɔ a ná tɛ́n kpɔ́n bá ɖó jijɔ ɖé ɔ, aniwú a ma ka ná jɛ ɖiɖexlɛ́ ɖo ali kléwún kléwún lɛ́ nu jí hwɛ̌ ǎ? Ényí Biblu ɔ blěbú xixa gbé nya wɛ a ɖe ɔ, aniwú a ma ka ná jɛ hwenu kléwún kléwún lɛ́ zán dó xa jí ǎ? Tomáš e xó mǐ ɖɔ wá yi é tɛ́n kpɔ́n bo kpé Biblu ɔ blěbú xixa ɖo xwe ɖokpó mɛ gbé e nya wɛ é ɖe é wú. É ɖɔ: “Un ɖ’ayi wú ɖɔ bǎ e mɛ un nɔ lin ná xa yi ɖó é hú agbɔ̌n mì. Énɛ́ wú ɔ, un wá gbeta ɔ kɔn bo ná sɔ́ alɔ ɖěvo dó ɖu; un bló tuto bo nɔ xa kpɛɖé kpɛɖé gbe bǐ gbe, lobo nɔ lin tamɛ d’é jí. Wǎgbɔ tɔn ɔ, un jɛ Biblu xixa ce sín vǐví ɖu jí.” Ée vǐví Biblu xixa tɔn e Tomáš nɔ ɖu é ɖo jijɛjí wɛ é ɔ, é jɛ Biblu ɔ xa nú hwenu gěgé jí. É wá kpé wú, bo xa Biblu ɔ blěbú. c

14. Nǔmaɖónukún tɛ́ lɛ́ ka sixú jɛ dó mǐ jí?

¹⁴ É blá wǔ ɖɔ, ényí akpakpa tlɛ nɔ sɔ́ mǐ gbɔn ɖěbǔ, alǒ mǐ tlɛ nɔ gbɛ́ nǔ nú mǐɖée gbɔn ɖěbǔ ɔ, nǔɖé lɛ́ sixú wá jɛ nǔ mɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, “nǔmaɖónukún lɛ́” sixú jɛ bo ná xo hwenu e sín hudó mǐ ɖó bo ná w’azɔ̌ dó nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é jí é yí sín mǐ sí. (Nǔt. 9:11, nwt) Mǐ sixú wá mɔ tagba e ná zɔ́n bɔ awakanmɛ ná kú mǐ, bɔ hlɔ̌nhlɔ́n káká ɖé ma sɔ́ ná ɖo mǐ wú ǎ é ɖé. (Nǔx. 24:10) Hwɛhuhu gbaza mǐtɔn sixú zɔ́n bɔ mǐ wa nǔ e ná zɔ́n bɔ nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú kpíkpé sixú vɛ́ wǔ nú mǐ tawun é ɖé. (Hlɔ̌. 7:23) Alǒ, nǔ sixú cikɔ nú mǐ. (Mat. 26:43) Ényí nǔmaɖónukún ɖé jɛ, alǒ kéze ɖé ma yi nú mǐ ganjí ǎ ɔ, étɛ́ ka sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná ɖu ɖ’é jí?

15. Ényí nǔmaɖónukún ɖé jɛ ɔ, xlɛ́xlɛ́ wɛ é ka ɖe ɖɔ mǐ kún sɔ́ sixú kpé nǔ e gbe nya wɛ mǐ ɖe é wú ó a? Tínmɛ. (Ðɛhan 145:14)

¹⁵ Flín ɖɔ é kún nyí ɖɔ nǔmaɖónukún ɖé jɛ wɛ xlɛ́ ɖɔ a hwe dó nǔ wú ó. Biblu ɖɔ ɖɔ tagba lɛ́ kpó wǔvɛ́ lɛ́ kpó kún ná hán ó. É ɖo mɔ̌ có, é lɛ́ ɖe xlɛ́ nyi wɛn ɖɔ mǐ hɛn ɔ, mǐ ná kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú, tají ɔ, kpó alɔdó Jexóva tɔn kpó. (Xa Ðɛhan 145:14.) Nɔví súnnu e nɔ nyí Philip bɔ mǐ ɖɔ xó tɔn wá yi é ɖɔ: “Un nɔ sɔ́ ayi ɖó azɔn nabí e un xo nǔ e gbé nya wɛ un ɖe é  kpo é jí ǎ. Loɔ, azɔn nabí e un nɔ sí te, bo nɔ wlí wezun jɛ nǔ e gbé nya wɛ un ɖe é gúdo é jí wɛ ayi ce nɔ nɔ.” David e xó mǐ ɖɔ wá yi é ɖɔ: “Un nɔ tɛ́n kpɔ́n, bo nɔ kpɔ́n nǔmaɖónukún lɛ́ kpó kéze e ma yi ganjí ǎ lɛ́ é kpó lěe é jɛxá gbɔn é. Un nɔ mɔ ɖɔ kpo wɛ yě gbo nyi ali jí nú mì ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, un nɔ mɔ ɖɔ ali wɛ hun nú mì bɔ un ná xlɛ́ Jexóva lěe un yí wǎn n’i sɔ é.” Ɛɛn, ényí nǔmaɖónukún ɖé jɛ cóbɔ a ka lɛ́ kpo ɖo gǎn dó wɛ hǔn, xlɛ́xlɛ́ Jexóva wɛ a ɖe ɖɔ a ba ná hɛn xomɛ tɔn hun nɛ́. Ényí Jexóva mɔ bɔ a ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ, bo ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú ɔ, dǒ nukún lě do xomɛ ná hun i sɔ é mɛ kpɔ́n!

16. Étɛ́ nǔmaɖónukún e jɛ é ɖé ka sixú kplɔ́n mǐ?

¹⁶ Nǔmaɖónukún e jɛ é ní kplɔ́n nǔ we. Lin tamɛ dó nǔ e zɔ́n bɔ nǔ ɔ jɛ é jí, bo kanbyɔ́ hwiɖée ɖɔ: ‘Un ka sixú wa nǔɖé bónú ɖěvo ma sɔ́ jɛ ó a?’ (Nǔx. 27:12) Amɔ̌, hweɖélɛ́nu ɔ, nǔmaɖónukún e jɛ lɛ́ é sixú xlɛ́ ɖɔ nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é kún ɖo jlɛ̌ jí, lěe lin gbɔn wɛ mǐ ɖe é ó. Ényí a lin ɖɔ nǔ sixú nyí mɔ̌ ɖo ninɔmɛ towe mɛ hǔn, lɛ̌ vɔ́ tamɛ lin dó nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é jí, bo kpɔ́n ɖɔ é ka kpo ɖo jlɛ̌ jí nú we, bɔ a ná nya gbě tɔn a jí. d Ényí a ma sixú kpé nǔ e zɛ hlɔ̌nhlɔ́n towe wú bɔ a ɖo gbě tɔn nya wɛ é ɖé wú ǎ ɔ, Jexóva ná lin ɖɔ a hwedó nǔ wú ǎ.—2 Kɔ. 8:12.

17. Étɛ́wú mǐ ka ɖó ná nɔ hɛn nǔ e mǐ ko wa wá yi lɛ́ é ayi mɛ?

¹⁷ Hɛn nǔ e wú a ko kpé lɛ́ é ayi mɛ. Biblu ɖɔ: “Mawu nɔ dó hwɛ agɔ ǎ; é ná wɔn azɔ̌ e mi wa é ǎ.” (Ebl. 6:10) Énɛ́ wú ɔ, hwi lɔ ɖó ná wɔn nǔ e a ko wa lɛ́ é ǎ. Nɔ lin tamɛ dó nǔ ɖěɖěe gbé a ko nya bo kpé wú lɛ́ é jí; é sixú nyí gǎn e a dó bo zun xɔ́ntɔn xá Jexóva é, xó e a nɔ ɖɔ dó wǔ tɔn nú mɛ ɖěvo lɛ́ é, alǒ batɛ́mu e a bló é. Lěe a kpé wú bo yi nukɔn bo jɛ nǔ e gbé nya wɛ a ɖe wá yi lɛ́ é kɔn gbɔn é ɔ, a sixú kpo ɖo nukɔn yi wɛ, bá jɛ nǔ e gbé nya wɛ a ɖe din lɛ́ é kɔn.—Filí. 3:16.

18. Ée mǐ ná ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bo ná kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú é ɔ, étɛ́ mǐ ka ɖó ná flín? (Lɛ̌ kpɔ́n ɖiɖe ɔ.)

¹⁸ Kpó alɔdó Jexóva tɔn kpó ɔ, a sixú kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe é wú, lěe batóokuntɔ́ ɖé nɔ jɛ fí e é xwe é kpó awǎjijɛ kpó gbɔn é. Amɔ̌ flín ɖɔ, batóokuntɔ́ gěgé nɔ lɛ́ ɖu vǐví tomɛyiyi yětɔn tɔn. Ðo ali ɖokpó ɔ nu ɔ, ée a ná ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ, bá kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe ɖo gbigbɔ lixo é wú é ɔ, ma wɔn bo gɔn vǐví lěe Jexóva ɖo alɔ dó we wɛ, bo ɖo nyɔ̌ná kɔn dó jǐ towe wɛ gbɔn é tɔn ɖu ó. (2 Kɔ. 4:7) Ényí a ma jó gbe ǎ ɔ, a ná mɔ nyɔ̌ná e tlɛ hú mɔ̌ lɛ́ é.—Ga. 6:9.