Skip to content

Yi xósɛxweta ɔ jí

TAN GBƐZÁN TƆN

Ðo ahwan kpó fífá kpó hwenu ɔ, Jexóva ná hlɔ̌nhlɔ́n mǐ

Ðo ahwan kpó fífá kpó hwenu ɔ, Jexóva ná hlɔ̌nhlɔ́n mǐ

Paul: Akpakpa ɖo sísɔ́ mǐ wɛ tawun! Novembre 1985 wɛ, bɔ mǐ ɖo ali jí xwe mɛsɛ́dózɔ́ mǐtɔn nukɔntɔn ɔ mɛ; Libéria wɛ, ɖo gbadahwe jí Aflíka tɔn. Jɔmɛhún mǐtɔn nɔ te ɖo Sénégal. Anne ɖɔ: “Ganxixo ɖokpó cɛ́jú yɔywɛ ɖé kpowun gúdo din ɔ, mǐ ná jɛ Libéria!” Énɛ́ gúdo ɔ, mǐ se ɖɔnúese élɔ́: “Mɛ ɖěɖěe xwe Libéria lɛ́ é ɖó ná jɛ te sín jɔmɛhún ɔ mɛ. Mɛɖé lɛ́ ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bo ná flí acɛkpikpa e ɖo ayǐ é xwe, nǔ e wú mǐ ma sixú yi Libéria ǎ é nɛ́.” Ðo azǎn wǒ e bɔ d’é wú lɛ́ é mɛ ɔ, mǐ nɔ mɛsɛ́dó e ɖo Sénégal lɛ́ é gɔ́n, bo nɔ ɖo nǔ e ɖo jijɛ wɛ ɖo Libéria lɛ́ é se wɛ ɖo nǔ e jɛ ɖo to lɛ́ é mɛ ɖɔ è ɖo mɛ gěgé hú wɛ, bɔ acɛkpikpa ɔ kún ná gbe bónú mɛ lɛ́ ná gosín xwé yětɔn lɛ́ gbe ó.

Anne: Mǐ nyí mɛɖé bo nɔ nɔ acéjí tawun. Nǔgbó ɔ, sín hwenu e un ɖo vǔ é wɛ mɛ lɛ́ nɔ ylɔ́ mì ɖɔ Annie xɛsinɔ. Ado tlɛ nɔ hu mì dó ali díd’asá yǎyá wú. Amɔ̌, mǐ kán ɖ’é jí bo ná yi azɔ̌ mǐtɔn kɔn.

Paul: Xá ɖokpó ɔ mɛ wɛ nyi kpó Anne kpó su ɖe ɖo gbadahwe jí Angleterre tɔn. Mɛjitɔ́ ce lɛ́ kpó Anne sín nɔ kpó nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ hwebǐnu ɖɔ mǐ ní wa gběxosín-alijítɔ́zɔ́, énɛ́ wú ɔ, ée mǐ mɛ we lɛ́ bǐ fó wěmaxɔmɛ linsinmɛ tɔn gúdo tlóló é ɔ, mǐ bɛ́ gběxosín-alijítɔ́zɔ́. Yě nɔ gǔdo nú jló e mǐ ɖó bo ná wa sinsɛnzɔ́ hwebǐnu tɔn é bǐ mlɛ́mlɛ́. Hwenu e un ɖó xwe 19 é ɔ, è jɔ wǔ mì bɔ un yi Betɛ́li, bɔ ée nyi kpó Anne kpó wlí alɔ ɖo 1982 gúdo é ɔ, é wá xo kpóɖó nú mì.

Hwenu e mǐ yí kúnnuɖewéma Galádi tɔn ɖo 8 septembre 1985 é

Anne: Mǐ yí wǎn nú Betɛ́li, amɔ̌, hwebǐnu wɛ mǐ nɔ ba ná wa sinsɛnzɔ́ ɖo fí e hudó sukpɔ́ ɖe é. Azɔ̌ wiwa ɖó kpɔ́ xá mɛ e ko nyí mɛsɛ́dó ɖ’ayǐ lɛ́ é ɖo Betɛ́li lɛ́ flɔ́ zo dó glɔ̌ nú jlǒ énɛ́. Zǎn lɛ́ bǐ mɛ wɛ mǐ nɔ xo ɖɛ dó ta tɔn mɛ káká nú xwe atɔn, énɛ́ wú ɔ, akpakpa sɔ́ mǐ tawun hwenu e è ylɔ́ mǐ ɖo 1985 ɖɔ mǐ ní wá klási 79​gɔ́ Galádi tɔn é! È sɛ́ mǐ dó Libéria, gbadahwe jí Aflíka tɔn.

WǍNYÍYÍ E NƆVÍ MǏTƆN LƐ́ ÐÓ NÚ MǏ É NÁ HLƆ̌NHLƆ́N MǏ

Paul: Mǐ byɔ́ jɔmɛhún nukɔntɔn e xwe Libéria é mɛ. Mɛ lɛ́ ɖo xɛsi jí tawun, è ka ko lɛ́ ná gbe yě bónú yě ná gosín xwé yětɔn lɛ́ gbe gbadanu lɛ́ ǎ. Mɔ̌to tlɛ xá kpó zǐngídi kpó yǎyá ɔ, mɛ e ɖo axi mɛ lɛ́ é bǐ nɔ bɛ́ xɛsi. Bo ná dó ɖó fífá ayi mɛ tɔn ɔ, mǐ nɔ xa akpáxwé Ðɛhan lɛ́ tɔn ɖé ɖó kpɔ́ gbadanu lɛ́ bǐ. Amɔ̌, mǐ yí wǎn nú azɔ̌ mǐtɔn tawun. Anne nyí mɛsɛ́dó, bɔ nyɛ ɖo Betɛ́li bo nɔ wa azɔ̌ ɖo kpɔ́ xá John Charuk. a Nǔ e é mɔ kpɔ́n lɛ́ é kpó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e é ɖó dó ninɔmɛ nɔví mǐtɔn lɛ́ tɔn wú é kpó kplɔ́n azɔ̌ mì.

Anne: Étɛ́wú mǐ ka yá wǔ yí wǎn nú Libéria sɔmɔ̌? Nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ wú wɛ. Yě nɔ yá wǔ dó mɛ, nɔ dó xɔ́ntɔn mɛ bo lɛ́ ɖo gbejí. Mǐ kpó yě kpó vɛ́, yě wá húzú xwédo mǐtɔn yɔ̌yɔ́ ɔ. Wě ɖěɖěe yě ɖe xá mǐ lɛ́ é ná hlɔ̌nhlɔ́n mǐ ɖo gbigbɔ lixo. Wɛn ɖagbe ɔ jíjlá ɖo fínɛ́ víví tawun. Mɛ lɛ́ nɔ ba ɖɔ mǐ ní yá wǔ gosín gɔ̌n yětɔn ǎ. Mɛ lɛ́ nɔ ɖɔ xó dó nǔkanbyɔ́ Biblu tɔn lɛ́ jí ɖo alikpléhɔ̌nkantɛn lɛ́. Xóɖɔɖókpɔ́ bíbɛ́ xá yě nɔ bɔ wǔ nú mǐ tawun. Biblu kplɔ́ntɔ́ gěgé wɛ mǐ ɖó b‘ɛ nɔ vɛ́ wǔ nú mǐ bɔ mǐ ná kplɔ́n nǔ xá yě bǐ. Wǔvɛ́ ɖagbe ka wɛ cá!

XƐSI MǏTƆN LƐ́ ÐO FÍNƐ́ CÓ, MǏ MƆ HLƆ̌NHLƆ́N

Mǐ ɖo nukún kpé dó bibɛtɛnbatɔ́ lɛ́ wú wɛ ɖo Betɛ́li Libéria tɔn ɖo 1990

Paul: Ée mǐ ɖu fífá sín víví ɖó bǎ ɖé mɛ nú xwe ɛnɛ gúdo é ɔ, hǔzúhúzú maɖónukún ɖé wá xwetɔ́n ɖo 1989: Tohwan ɖé bɛ́. Gbɛ̌ta gǔfɔ́ntɔ́ lɛ́ tɔn yí xá e lɛ́ lɛ̌ dó Betɛ́li ɔ lɛ́ é ɖo 2 juillet 1990. Mǐ sɔ́ kpé wú bo ɖɔ xó xá mɛ e ɖo kɔ́xota lɛ́ é ɖě ǎ káká nú sun atɔn, káká jɛ mɛ e ɖo xwédo mǐtɔn mɛ lɛ́ é kpó hɔ̌nkan gbɛ ɔ tɔn mǐtɔn kpó jí. Dǎkaxixo, nǔɖuɖu hwedó mɛ kpó kan hwlɛ́n xá mɛ kpó tíin. Hunnyahunnya tíin káká nú xwe 14 bo wa nǔ dó to ɔ bǐ wú.

Anne: Akɔta ɖé lɛ́ ɖo hun xo xá yěɖée wɛ bo ɖo yěɖée hu wɛ. Sɔ́ja lɛ́ gbɔn fí lɛ́ bǐ ɖo ali lɛ́ jí, yě nɔ hɛn ahwanlyánnú gěgé, nɔ sɔ́ nǔ bo cí ɖě, bo nɔ byɔ́ mɛ ɖokpó ɖokpó sín xwégbe, lobo nɔ sɔ́ nǔ e ba wɛ yě ɖe é. Gbɛtɔ́ huhu wá cí “kokló huhu” ɖɔhun nú yě mɛɖé lɛ́. Cyɔ lɛ́ nɔ ɖo kpɔ́ ɖo fí e sɔ́ja lɛ́ gbo ali ɖe lɛ́ é; fí ɖé lɛ́ ɖo malínmálín dó alaxɔ ɔ. È hu Kúnnuɖetɔ́ gbejínɔtɔ́ gěgé, káká jɛ mɛsɛ́dó vívɛ́ mǐtɔn we jí.

Kúnnuɖetɔ́ lɛ́ sɔ́ gbɛ yětɔn lɛ́ ɖó axɔ́ nu bo hwlá nɔví yětɔn e ɖo akɔta e gbé nya wɛ è ɖe bo ɖo huhu wɛ lɛ́ é mɛ lɛ́ é. Mɛsɛ́dó lɛ́ kpó mɛ e ɖo Betɛ́li lɛ́ é kpó lɔ wa nǔ ɖokpó ɔ. Ðo Betɛ́li ɔ, Kúnnuɖetɔ́ e hɔn lɛ́ é ɖé lɛ́ nɔ dɔ́ xɔ e ɖo do lɛ́ é mɛ, bɔ mɛ ɖěvo lɛ́ nɔ nɔ kpɔ́ xá mǐ ɖo xɔ mǐtɔn e ɖo aga lɛ́ é mɛ. Mǐ kpó xwédo e mɛ mɛ tɛ́nwe ɖe é ɖé kpó nɔ zán xɔ mǐtɔn.

Paul: Gbe bǐ gbe ɔ, sɔ́ja lɛ́ nɔ tɛ́n kpɔ́n bá byɔ́ xwé ɔ gbe bá kpɔ́n ɖɔ mǐ sɔ́ mɛ lɛ́ hwlá wɛ a jí. Mǐ ɖó tutomɛ xɛnyaɖomɛjí tɔn mɛ ɛnɛ tɔn ɖé: mɛ we nɔ ɖo flɛtɛ́li ɖé nu kpɔ́n wɛ, bɔ mɛ we nɔ nɔ hɔntogbó ɔ jí. Ényí mɛ we e ɖo hɔntogbó ɔ jí lɛ́ é sɔ́ alɔ yětɔn lɛ́ ɖó nukɔn hǔn, nǔ bǐ ɖo yiyi wɛ ganjí nɛ́. Amɔ̌, ényí yě fɔ alɔ yětɔn lɛ́ ɖó gǔdo hǔn, xlɛ́xlɛ́ wɛ é ɖe ɖɔ sɔ́ja lɛ́ ɖo adǎn jí, énɛ́ wú ɔ, mɛ ɖěɖěe ɖo flɛtɛ́li ɔ nu kpɔ́n wɛ lɛ́ é ɖó ná hwlɛndó bo yi sɔ́ xɔ́ntɔn mǐtɔn lɛ́ hwlá.

Anne: Gbe ɖokpó ɔ, gbɛ̌ta sɔ́ja lɛ́ tɔn e ɖo adǎn jí é ɖé byɔ́ xwé ɔ gbe gǎnnugǎnnu. Nyi kpó nɔví nyɔ̌nu ɖé kpó sú hɔn dó ta ɖo wǔlɛkpá e ɖó fí kléwún e è sixú hwlá mɛɖée dó é ɖé mɛ. Nɔví nyɔ̌nu ɔ hwlá éɖée dó fínɛ́. Sɔ́ja lɛ́ hɛn tú yětɔn lɛ́ bo wá xɔ aga tɔn lɛ́ mɛ. Yě xúxú hɔn mǐtɔn kpó xomɛsin kpó. Paul sa vo nú yě ɖɔ yě ní ma yi wǔlɛkpá ɔ mɛ ó, bo ɖɔ: “Asi ce ɖo wǔlɛkpá ɔ zán wɛ.” Hwenu e un sú fí e nɔví nyɔ̌nu ɔ hwlá éɖée dó é ɔ, é ɖɔ nǔ kpɛɖé. Énɛ́ gúdo ɔ, un ɖó ná lɛ́ to nǔ lɛ́ bǐ ɖó tɛn yětɔn lɛ́ mɛ, b’ɛ ka ɖu hwenu kpɛɖé, énɛ́ wú ɔ, un jɛ sísɔ́sísɔ́ sín ta káká yi afɔ jí. Un dán ɖěwagbɛn, ɖó un sixú ɖo sísɔ́sísɔ́ wɛ mɔ̌ bo tɔ́n ǎ. Un xo ɖɛ dó xomɛ bo byɔ́ Jexóva ɖɔ é ní d’alɔ mì. Énɛ́ gúdo ɔ, un hun hɔn ɔ, bo vo fɛɛ bo dó gbe yě. Yě mɛ ɖokpó kpíkpé mì dó kɛ́n ɖokpó, bo dín tlɔlɔ yi nǔ e mɛ nɔví nyɔ̌nu ɔ hwlá éɖée dó é kɔn, hun i lobo hánnyá nǔ lɛ́ bǐ. É kpácá ɛ ɖɔ é kún mɔ nǔtí ó. Énɛ́ gúdo ɔ, é kpó gbɛ̌ta tɔn kpó ɖi sa gbɔn xɔ ɖěvo lɛ́ mɛ bo lɛ́ kíjé aza ɔ ta kpɔ́n. Amɔ̌, yě lɛ́ mɔ nǔ ɖě ǎ.

NǓGBÓ Ɔ KPO ÐO HǏNHƆ́N WƐ

Paul: Nú sunzán gěgé ɔ, mǐ sɔ́ ɖó nǔɖuɖu káká ɖé ǎ. Amɔ̌, nǔɖuɖu gbigbɔ tɔn wɛ nyí alɔdó mǐtɔn. Tɛ́si zǎnzǎn tɔn e mǐ nɔ bló ɖo Betɛ́li é kɛ́ɖɛ́ wɛ nyí “zǎnzǎn nǔɖuɖu” mǐtɔn, bɔ hlɔ̌nhlɔ́n e é nɔ ná mǐ é nɔ su nukún mǐtɔn mɛ.

Ényí é sín nǔɖuɖu kpó sin kpó e hán é wú bónú mǐ kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó gosín alaxɔ ɔ mɛ ɔ, è ná ɖibla hu mɛ ɖěɖěe è zé hwlá lɛ́ é. Hweɖélɛ́nu ɔ, lěe Jexóva nɔ sú hudó mǐtɔn lɛ́ sín do gbɔn é kpó hwenu e é nɔ wa mɔ̌ dó é kpó nɔ jí wǔ! Jexóva kpé nukún dó hudó mǐtɔn lɛ́ wú bo d’alɔ mǐ bɔ mǐ ɖu ɖo xɛsi e ɖo mǐ ɖi wɛ é jí.

Lě do gbɛ ɔ d’ablu sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ nǔgbó ɔ nɔ za wě sɔ. Azɔn mɔ̌kpán wɛ nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ hɔn dó gbɛ yětɔn jí, amɔ̌, nǔɖiɖi yětɔn kpó wi e ɖo ta nú yě é kpó sɛ do ǎ. Mɛɖé lɛ́ ɖɔ ɖɔ dɛ e émí dɛ ɖo ahwan ɔ nu é “sɔ́ nǔ nú émí nú wǔvɛ́ ɖaxó ɔ.” Mɛxó agun tɔn lɛ́ kpó nɔví súnnu wínnyáwínnyá lɛ́ kpó wa nǔ e wú yě kpé é bǐ kpó akɔ́nkpinkpan kpó dó d’alɔ nɔví yětɔn lɛ́. Nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó e hɔn yi xá ɖěvo lɛ́ mɛ lɛ́ é nɔ d’alɔ yěɖée, bo jɛ wɛn ɔ jlá jí ɖo xá énɛ́ lɛ́ mɛ. Yě nɔ zán nǔ ɖěbǔ e yě mɔ ɖo zunkan ɔ mɛ lɛ́ é dó bló kpléxɔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn kléwún kléwún lɛ́ lobo nɔ bló kplé ɖo yě mɛ. Ðo ninɔmɛ syɛ́nsyɛ́n énɛ́ lɛ́ mɛ ɔ, kplé lɛ́ yiyi kpó wɛn ɖagbe ɔ jíjlá mɛ ɖěvo lɛ́ kpó ná nukúnɖíɖó nɔví lɛ́, bo lɛ́ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě tawun. Ée mǐ ɖo sɔhɛnmɛ sín nǔ lɛ́ má wɛ é ɔ, é byɔ́ lanmɛ nú mǐ tawun ɖɔ nɔví lɛ́ kún byɔ́ nǔzínzán ó, loɔ sáki e yě ná dó jlá wɛn ɖagbe ɔ ná lɛ́ é wɛ yě byɔ́! Mɛ ɖěɖěe ɖo aluwɛ mɛ lɛ́ é gěgé ɖótó wɛn ɖagbe ɔ. Lě do Kúnnuɖetɔ́ lɛ́ ɖó awǎjijɛ bo lɛ́ ɖó linlin ɖagbe sɔ é jí wǔ nú yě tawun; yě nɔ kɔ́n wěziza ɖɔhun ɖo ablu gɔngɔn énɛ́ mɛ! (Mat. 5:14-16) Kanɖódónǔwú nɔví mǐtɔn lɛ́ tɔn zɔ́n bɔ sɔ́ja hunnylámɔnɔ ɖé lɛ́ wá húzú nɔví mǐtɔn lɛ́.

JEXÓVA NÁ MǏ HLƆ̌NHLƆ́N HWENU E É BYƆ́ ÐƆ MǏ NÍ JÓ NƆVÍ MǏTƆN LƐ́ DÓ É

Paul: Hweɖélɛ́nu ɔ, é byɔ́ ɖɔ mǐ ní gosín to ɔ mɛ, azɔn atɔn nú hwenu kléwún ɖé, bɔ azɔn we nú xwe ɖokpó blěbú. Nɔví nyɔ̌nu mɛsɛ́dó ɖé sɛ sin xwe nú lěe nǔ cí nú mǐ é ganjí gbɔn lě: “Ðo Galádi ɔ, è kplɔ́n mǐ ɖɔ mǐ ní nɔ sɔ́ mǐɖée bǐ dó azɔ̌ mǐtɔn mɛ bɔ nǔ e mǐ ka wa é nɛ́. Énɛ́ wú ɔ, nɔví mǐtɔn lɛ́ jíjódó ɖo ninɔmɛ mɔ̌hun lɛ́ mɛ cí ayi ɖiɖe sín azɔ̌ ɔ jí ɖɔhun.” É su nukún mǐtɔn mɛ tawun ɖɔ mǐ sixú nɔ to e ɖo malínmálín dó Libéria lɛ́ é mɛ bo nɔ gǔdo nú wɛnjíjlázɔ́ ɔ ɖo Libéria.

Mǐ lɛ́ kɔ yi Libéria kpó xomɛhunhun kpó ɖo 1997

Anne: Ðo mai 1996 ɔ, mǐ mɛ ɛnɛ byɔ́ mɔ̌to alaxɔ ɔ tɔn ɖé mɛ bo bɛ́ wěma e kunkplá azɔ̌ ɔ ɖo Libéria lɛ́ é gěgé dó mǐɖée jí. Mǐ ba ná kun hǔn nú kilomɛ́tlu 16 yi awa to ɔ tɔn ɖěvo e ɖo ayijayǐ mɛ é xwé. Hwenɛ́nu pɛ́ɛ́ wɛ yě tɔ́n ahwan xá e mɛ mǐ ɖe é. Sɔ́ja e ɖo xomɛsin jí lɛ́ é da tú dó jɔhɔn mɛ, ɖó mǐ te, dɔn mǐ mɛ atɔn tɔ́n bo kún mɔ̌to ɔ ɖidó, Paul ka kpo ɖ’é mɛ. Mǐ cí te fínɛ́ bo dán ɖěwagbɛn. Ajijimɛ kpowun ɔ, mǐ mɔ Paul bɔ é ɖo zɔnlin zun wɛ ja ɖo ahwan ɔ mɛ bɔ kanjɔ ɖo sisa sín nukɔn tɔn wɛ. Tlóló hwɛ̌ ɔ, mǐ lin ɖɔ tú wɛ è da ɛ, amɔ̌ énɛ́ gúdo ɔ, mǐ wá mɔ ɖɔ ényí mɔ̌ wɛ é ko nyí ɔ, é kún ná ɖo zɔnlin zun wɛ ó! Sɔ́ja lɛ́ ɖokpó wɛ dó nǔ i hwenu e é ɖo sísɛ́ sísɛ́ ɛ wɛ sín mɔ̌to ɔ mɛ é. Mawu wa nǔ bɔ akpa ɔ d’agba ǎ.

Sɔ́ja lɛ́ sín mɔ̌to e ɖo malínmálín dó fínɛ́ é ɖé bɛ́ mɛ e ɖo adohu adohu jí lɛ́ é. Mǐ wún kwlélé dó mɔ̌to ɔ wú. Hǔnkuntɔ́ ɔ sún hǔn ɔ kpó wezun kpó bɔ mǐ ɖibla j’ayǐ. Mǐ sa vo n’i ɖɔ é ní nɔ te, amɔ̌ xɛsi e jí é ɖe é syɛ́n sɔmɔ̌ bɔ é wa mɔ̌ ǎ. Mǐ hɛn ayi bo j’ayǐ ǎ, amɔ̌, hwenu e mɔ̌to ɔ wá nɔ te é ɔ, awa mǐtɔn lɛ́ bǐ wɛ wlí, bɔ mǐ nɔ sísɔ́ ɖó xɛsi wú.

Paul: Nǔ ɖě sɔ́ kpo nú mǐ zɛ awu kwíjikwíji vúnvún e ɖo kɔ nú mǐ lɛ́ é wú ǎ, bɔ mǐ kpɔ́n mǐɖée bo kanbyɔ́ ɖɔ nɛ̌ é ka nyí gbɔn bɔ mǐ kpo ɖo gbɛ a jí. Mǐ dɔ́ kɔ́xota agbawungba ɖo malínmálín dó jɔmɛhún e wú túkpa gbɔn bǐ é ɖé. Jɔmɛhún énɛ́ wɛ sɔ́ mǐ yi Sierra Leone ayǐhɔ́ngbe tɔn. Gbɛ e mǐ kpo ɖe é su nukún mǐtɔn mɛ, amɔ̌, mǐ ɖó linkpɔ́n tawun ɖó nɔví mǐtɔn lɛ́ wú.

MǏ MƆ HLƆ̌NHLƆ́N HWENU E TAGBA MAÐÓNUKÚN ÐÉ WÁ É

Anne: Ée mǐ wá Betɛ́li ɖo Freetown ɖo Sierra Leone é ɔ, mǐ nɔ ayijayǐ mɛ, bɔ è lɛ́ kpé nukún dó mǐ wú ganjí. Amɔ̌, un jɛ nǔ baɖabaɖa e jɛ wá yi lɛ́ é flín jí. Gbe bǐ gbe ɔ, un nɔ ɖo xɛsi jí ɖɔ nǔ nyanya ɖé ná jɛ, bo nɔ sixú lin tamɛ ganjí ǎ, bɔ nǔ e lɛ́ lɛ̌ dó mì lɛ́ é bǐ nɔ cí dlɔ̌ ɖɔhun nú mì. Zǎnmɛ ɔ, un nɔ fɔ́n sín amlɔ mɛ, nɔ ɖo sísɔ́sísɔ́ wɛ, bo nɔ ɖo xɛsi ɖi wɛ ɖɔ nǔ nyanya ɖé ná jɛ. Gbɔjɛ ce sɔ́ nɔ sixú yi do ǎ. Paul nɔ wlí mì dó awa mɛ bo nɔ xo ɖɛ ɖó kpɔ́ xá mì. Mǐ nɔ ɖo han Axɔ́súɖuto ɔ tɔn lɛ́ ji wɛ káká jɛ hwenu e sísɔ́ e sísɔ́ wɛ un ɖe é nɔ ɖó te dó é. Un mɔ ɖɔ taɖu ná hun wɛ un ɖe bo kún sɔ́ ná sixú wa mɛsɛ́dózɔ́ ó.

Un ná wɔn nǔ e jɛ bɔ d’é wú é gbeɖé ǎ. Ðo aklúnɔzángbla énɛ́ ɖokpó ɔ mɛ ɔ, mǐ mɔ xójláwéma we. Ðokpó wɛ nyí Réveillez-vous ! 8 juin 1996 tɔn. Xóta Comment venir à bout des crises de panique ɖ’é mɛ. Din ɔ, un mɔ nǔ jɛ nǔ e ɖo wiwa mì wɛ é wú. Wegɔ́ ɔ wɛ nyí Atɔxwɛ (Flanségbe) 15 mai 1996 tɔn e mɛ xóta Où puisent-​ils leur force ? ɖe é. Atɔxwɛ ɔ ná kpɔ́ndéwú awɛwɛ e awa tɔn ɖokpó jo tó é ɖé tɔn. Xóta ɔ tínmɛ ɖɔ lěe awɛwɛ e sín awa xo akpa tawun é ɖé sixú kpo ɖo nǔ ɖu wɛ, bo lɛ́ kpo ɖo zinzɔn wɛ gbɔn é ɔ, kpó alɔdó gbigbɔ mímɛ́ Jexóva tɔn tɔn kpó ɔ, mǐ sixú kpo ɖo alɔ dó mɛ ɖěvo lɛ́ wɛ ényí akpa na bo jɛ mǐ wú ɖo lěe nǔ nɔ cí nú mɛ é linu ɔ nɛ́. Nǔɖuɖu e dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mɛ é ɖé wɛ xóta énɛ́ lɛ́ nyí bo wá sín Jexóva gɔ́n, lobo lɛ́ wá dó ganmɛ. (Mat. 24:45) Do biba nú nǔ dó xóta ɔ jí kpó xóta ɖěɖěe ɖɔ xó dó xóta énɛ́ wú lɛ́ é xixokplé kpó d’alɔ mì. Táan kléwún ɖé gúdo ɔ, un sɔ́ nɔ se wǔvɛ́ nǔ nyanya e jɛ wá yi lɛ́ é flínflín tɔn sɔmɔ̌ ǎ.

JEXÓVA NÁ HLƆ̌NHLƆ́N MǏ BƆ MǏ YÍ GBE NÚ AZƆ̌ YƆ̌YƆ́ ÐÉ

Paul: Xomɛ nɔ hun mǐ tawun hweɖébǔnu e mǐ ɖó ná lɛ́ kɔ yi Libéria é. Ðo vivɔnu 2004 tɔn ɔ, mǐ ko ɖibla bló xwe 20 ɖo sinsɛnzɔ́ mǐtɔn mɛ nɛ́. Ahwan ɔ wá fó. È ɖo tuto lɛ́ bló wɛ bá gbá xɔ ɖo alaxɔ ɔ mɛ. Amɔ̌, ajijimɛ kpowun ɔ, è byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní yí gbe nú azɔ̌ yɔ̌yɔ́ ɖé.

Tɛ́nkpɔ́n ɖaxó ɖé wɛ énɛ́ nyí. Mǐ kpó xwédo gbigbɔ tɔn mǐtɔn kpó vɛ́ tawun. Nɛ̌ mǐ ka ná ɖí xwi xá gbɔn? Ée mǐ jó xwédo vívɛ́ mǐɖésúnɔ tɔn lɛ́ dó bo yi Galádi é ɔ, mǐ mɔ lěe mǐɖée sísɔ́ d’alɔ mɛ nú Jexóva hɛn nyɔ̌ná wá sɔ é, énɛ́ wú ɔ, mǐ yí gbe. Fí e è sɛ́ mǐ dó é lín ǎ, Ghana wɛ.

Anne: Mǐ ya avǐ tawun hwenu e mǐ gosín Libéria é. É kpácá mǐ tawun hwenu e Frank, éé nyí nɔví súnnu mɛxómɔ nǔnywɛ́tɔ́ ɖé é ɖɔ xó élɔ́ nú mǐ é: “Mi ɖó ná wɔn mǐ!” Énɛ́ gúdo ɔ, é tínmɛ ɖɔ: “Mǐ tuun ɖɔ mi kún ná wɔn mǐ gbeɖé ó, amɔ̌, mi ɖó ná sɔ́ ayi mitɔn bǐ ɖó azɔ̌ mitɔn yɔ̌yɔ́ ɔ jí. Jexóva gɔ́n wɛ é gosín, énɛ́ wú ɔ, mi sɔ́ ayi ɖó nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó e ɖo dɔ̌n lɛ́ é jí.” Nǔ e nɔví súnnu énɛ́ ɖɔ é dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ, bɔ mǐ ɖo gbesisɔmɛ bá zun xɔ́ntɔn yɔ̌yɔ́ lɛ́ ɖo to e mɛ mɛ kwínwe ɖé jɛ́n tuun mǐ, bɔ nǔ bǐ lɛ́ nyí yɔ̌yɔ́ nú mǐ ɖe é mɛ.

Paul: Amɔ̌, é lín káká ɖé có mǐ yí wǎn nú xwédo yɔ̌yɔ́ gbigbɔ tɔn mǐtɔn e ɖo Ghana é ǎ. Kúnnuɖetɔ́ gěgé wɛ ɖo fínɛ́! Gbejíninɔ kpó nǔɖiɖi adodwé kpó xɔ́ntɔn mǐtɔn yɔ̌yɔ́ lɛ́ tɔn kplɔ́n nǔ gěgé mǐ. Énɛ́ gúdo ɔ, ée mǐ wa sinsɛnzɔ́ ɖo Ghana nú xwe 13 gúdo é ɔ, mǐ lɛ́ se wɛn maɖónukún ɖěvo. È byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní yi wa sinsɛnzɔ́ ɖo alaxɔ zǎnzǎnhwe jí Aflíka tɔn tɔn mɛ ɖo Kenya. Mǐ jɛ do xɔ́ntɔn e mǐ zun ɖ’ayǐ lɛ́ é tɔn tawun có, tlóló jɛ́n mǐ kpó gbejínɔtɔ́ e ɖo Kenya lɛ́ é kpó vɛ́ tawun. Gɔ́ ná ɔ, mǐ kpo ɖo sinsɛnzɔ́ wa wɛ ɖo fí e d’agba tawun bɔ hudó lɛ́ sukpɔ́ ɖe ɖésú é.

Mǐ kpó xɔ́ntɔn yɔ̌yɔ́ lɛ́ kpó ɖo Kenya (2023)

NǓ E AZƆ̌ VOVO E MǏ WA LƐ́ É KPLƆ́N MǏ É

Anne: Ðo xwe lɛ́ gblamɛ ɔ, un gbɔn ninɔmɛ e vɛ́ wǔ tawun lɛ́ é gěgé mɛ bɔ ɖo hweɖélɛ́nu ɔ, xɛsi ɖi mì tawun. Ninɔmɛ baɖabaɖa alǒ éé nɔ ɖó linkpɔ́n nú mɛ lɛ́ é sixú wa nǔ dó mǐ wú ɖo agbaza kpó lěe nǔ nɔ cí nú mɛ é kpó linu. Mǐ sixú ɖó nukún ɖɔ Jexóva ná nya xɛ ɖo mǐ jí sín nǔ énɛ́ lɛ́ sí ǎ. Ényí un se tú kpó ahwantú agbɔ̌nnɔ lɛ́ kpó sín gbe ɔ, vivi nɔ sɔ́ mì, bɔ alɔ ce lɛ́ nɔ cí digbii. Amɔ̌, un kplɔ́n bo nɔ ɖu ali e nu Jexóva nɔ ná hlɔ̌nhlɔ́n mǐ gbɔn lɛ́ é bǐ sín vǐví ganjí, káká jɛ gǔdo e é nɔ nɔ nú mǐ gbɔn nɔví súnnu lɛ́ kpó nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó gblamɛ é jí. Gɔ́ ná ɔ, un mɔ ɖɔ ényí mǐ kpo ɖo nǔ kplɔ́n wɛ, kpo ɖo ɖɛ xo wɛ, kpo ɖo kplé lɛ́ yi wɛ, bo lɛ́ kpo ɖo wɛn ɖagbe ɔ jlá wɛ ɔ, Jexóva sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná kpo ɖo azɔ̌ mǐtɔn wa wɛ.

Paul: Hweɖélɛ́nu ɔ, mɛɖé lɛ́ nɔ kan nǔ élɔ́ byɔ́ mǐ: “Mi yí wǎn nú azɔ̌ mitɔn a?” To lɛ́ sixú nyɔ́ ɖɛkpɛ, amɔ̌, ayijayǐ sixú gɔn tíntíin, bɔ awǒvinú lɛ́ sixú jɛ. Énɛ́ wú ɔ, étɛ́ mǐ ka yí wǎn ná hú to ɔ? Nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó vívɛ́ lɛ́, xwédo mǐtɔn. Fí vovo lɛ́ wɛ mǐ gosín có, linlin ɖokpó ɔ wɛ mǐ nɔ ɖó. Mǐ nɔ lin ɖɔ è sɛ́ mǐ dó nú mǐ ná dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě wɛ, amɔ̌, wǎgbɔ tɔn ɔ, yě wɛ nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ.

Ényí mǐ sɛ tɛn hweɖébǔnu ɔ, mǐ nɔ mɔ nǔjíwǔ hwe mǐtɔn nu tɔn ɖé: kplékplé nɔví lɛ́ tɔn mǐtɔn. Ényí mǐ kpo ɖo agun ɖé mɛ jɛ́n wɛ ɔ, mǐ ná ɖó xwédo ɖé kpó xwé ɖé kpó. Mǐ kú d’é jí ɖɔ ényí mǐ kpo ɖo jiɖe ɖó dó Jexóva wú wɛ jɛ́n wɛ ɔ, é ná nɔ ná hlɔ̌nhlɔ́n mǐ sɔgbe xá hudó mǐtɔn.—Filí. 4:13.

a Kpɔ́n tan gbɛzán tɔn John Charuk tɔn e xóta tɔn nyí: Je suis reconnaissant à Dieu et au Christ é, ɖo Atɔxwɛ (Flanségbe) 1er juillet 1973 mɛ.