1. Ée Piyɛ́ɛ wlí hweví ɖo nǔjíwǔ linu é ɔ, nɛ̌ é ka wa nǔ gbɔn?

 PIYƐ́Ɛ nyi ɖɔ ɖo zǎn ɔ bǐ mɛ, bo ka wlí nǔtí ǎ. É ɖó nukún tɔn ǎ bɔ Jezu ɖɔ n’i ɖɔ: “Kun tɔjíhún ɔ yi fí e gɔ́ngɔ́n é, bónú mi nyi ɖɔ mitɔn lɛ́ bá wlí hweví.” (Luk. 5:4) Piyɛ́ɛ xo nǔ kpɔ́n ɖɔ émí ka ná mɔ hweví ɖě wlí a jí, amɔ̌, é wa nǔ e Jezu ɖɔ é ní wa é. Ðɔ e yě nyi é wlí hweví gěgé, káká bo jɛ vǔnvún jí. Ée Piyɛ́ɛ, gɔ́ nú mɛ ɖěɖěe kpó é kpó ɖo azɔ̌ wa wɛ lɛ́ é mɔ mɔ̌ é ɔ, é “kpácá” yě “tawun.” Piyɛ́ɛ ɖɔ: “Sɛ yi zɔ nú mì, Aklúnɔ, ɖó hwɛhutɔ́ wɛ nú mì.” (Luk. 5:6-9) É cí ɖɔ Piyɛ́ɛ mɔ ɖɔ émí kún tlɛ sixú nɔ Jezu kpá ó ɖɔhun.

2. Aniwú é ka ɖo tají ɖɔ mǐ ní gbéjé kpɔ́ndéwú Piyɛ́ɛ tɔn kpɔ́n?

² Hwɛ Piyɛ́ɛ tɔn jɔ nǔgbó, ɖó “hwɛhutɔ́” wɛ n’i. Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ xlɛ́ ɖɔ hweɖélɛ́nu ɔ, é ɖɔ nǔɖé lɛ́, bo lɛ́ wa nǔɖé lɛ́, bɔ nukɔnmɛ ɔ, yě wá vɛ́ n’i. Mɔ̌ wɛ nǔ nɔ cí nú hwiɖésúnɔ hweɖélɛ́nu a? A ka ɖo za li xá gǎnmaɖó ɖé, alǒ jlǒ nǔnyanyawiwa tɔn ɖé wɛ sín hwenu línlín ɖíe, bo ka ko ɖu ɖ’é jí ǎ wɛ a? Ényí mɔ̌ wɛ ɔ, kpɔ́ndéwú Piyɛ́ɛ tɔn gbígbéjé kpɔ́n sixú dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú we. Gbɔn nɛ̌ é? Dǒ nukún nǔ élɔ́ mɛ kpɔ́n: Jexóva hɛn ɔ, é ná ko bló bɔ è ná gɔn nǔ e Piyɛ́ɛ wa nyi do lɛ́ é wlán dó Biblu mɛ. É ɖo mɔ̌ có, è wlán nǔ e é wa nyi do lɛ́ é dó Biblu mɛ, bónú yě ná kplɔ́n nǔ mǐ. (2 Tim. 3:16, 17) Nya énɛ́ ɖó gǎnmaɖó mǐɖɔhun, bɔ lěe nǔ nɔ cí nú mǐ é wɛ é cí nú éɖésúnɔ. Nǔ kplɔ́nkplɔ́n dó wǔ tɔn sixú d’alɔ mǐ, bɔ mǐ ná mɔ ɖɔ Jexóva kún nɔ ɖó nukún ɖɔ mǐ ní nyí mɛ maɖóblɔ̌ ó. É nɔ ba ɖɔ mǐ ní ɖó kan dó nǔ wú, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ mǐ ní kpo ɖo gǎn dó wɛ, ényí gǎnmaɖó lɛ́ ná bo tlɛ ɖo fínɛ́ ɔ nɛ́.

3. Aniwú é ka byɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ ɖó kan dó nǔ wú?

³ Aniwú é ka ɖo tají ɖɔ mǐ ní kpo ɖo gǎn dó wɛ? Mǐ nɔ se bɔ è nɔ ɖɔ: ‘È nɔ jɔ kpó nǔɖé kpó ǎ.’ Nǔjlɛ́dónǔwú ɖé ɖíe: Ényí mɛɖé jló ná nyɔ́ giwuntá xo ganjí ɔ, é sixú byɔ́ ɖɔ é ní kplɔ́n  nú xwe gěgé. Ðo hwenu e é ná zán dó kplɔ́n xixo tɔn ná é bǐ hwenu ɔ, é sixú xo nyi do azɔn afatɔ́n mɔ̌kpán, amɔ̌, ényí é ma jó gbe dó kplɔ́nkplɔ́n tɔn wú ǎ ɔ, é ná wá nyɔ́ xo. Nú é tlɛ húzú giwuntáxotɔ́ alɔsekpɛ́nnánɔ ɔ, é sixú nɔ lɛ́ wá xo gbɔ hweɖélɛ́nu. É ɖo mɔ̌ có, é ka nɔ jó gbe ǎ. É nɔ kpo ɖo kplɔ́nkplɔ́n wɛ, bo ná lɛ́ nyɔ́ xo d’é jí. Ðo ali ɖokpó ɔ nu ɔ, ényí mǐ tlɛ mɔ ɖɔ mǐ ko ɖu ɖo gǎnmaɖó ɖé jí ɔ, mǐ sixú lɛ́ wá wa nǔ ɖokpó ɔ nyi do. Amɔ̌, mǐ nɔ kpo ɖo azɔ̌ wa wɛ, bá kpé nǔ e gbé nya wɛ mǐ ɖe é wú. Mǐ mɛ bǐ wɛ nɔ ɖɔ nǔɖé, alǒ wa nǔɖé bɔ é nɔ wá vɛ́ nú mǐ; é ɖo mɔ̌ có, ényí mǐ ma jó gbe ǎ ɔ, Jexóva ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná kpo ɖo te kpɔ́n d’é jí wɛ. (1 Pi. 5:10) Mi nú mǐ ní ɖɔ xó dó kanɖódónǔwú Piyɛ́ɛ tɔn wú. Piyɛ́ɛ wa nǔ gěgé nyi do có, Jezu ka se wǔvɛ́ xá ɛ; énɛ́ flínflín sixú sísɛ́ mǐ bɔ mǐ ná kpo ɖo Jexóva sɛn wɛ.

4. Ðo Luki 5:5-10 mɛ ɔ, étɛ́ Piyɛ́ɛ ka ɖɔ dó éɖée wú? Nɛ̌ Jezu ka ná ɛ gǎnjɛwú gbɔn?

⁴ Nǔwlánwlán mímɛ́ lɛ́ ɖɔ nǔ e wú Piyɛ́ɛ ylɔ́ éɖée ɖɔ “hwɛhutɔ́” é, alǒ hwɛ ɖěɖěe xó ɖɔ wɛ é ɖe lɛ́ é ǎ. (Xa Luki 5:5-10.) Amɔ̌, é sixú ko hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n ɖé lɛ́. Jezu tuun ɖɔ Piyɛ́ɛ ɖi xɛsi, bóyá ɖó é mɔ ɖɔ émí kún nyɔ́ sɔmɔ̌ ó wútu. Jezu lɛ́ tuun ɖɔ Piyɛ́ɛ sixú kpo ɖo gbejí nɔ wɛ. Énɛ́ wú ɔ, Jezu ɖɔ nú Piyɛ́ɛ kpó xomɛnyínyɔ́ kpó ɖɔ: “Ma sɔ́ ɖi xɛsi ɖě ó.” Jiɖe e Jezu ɖó dó Piyɛ́ɛ wú é ɖyɔ́ Piyɛ́ɛ sín gbɛzán. Piyɛ́ɛ kpó nɔví tɔn Andlé kpó wá jó hwehuhujɔ́ e yě nɔ wa é dó bo húzú ahwanvú Mɛsíya ɔ tɔn; gbeta ɖé wɛ bo hɛn nyɔ̌ná gěgé wá nú yě.—Mak. 1:16-18.

5. Nyɔ̌ná tɛ́ lɛ́ ɖu e Piyɛ́ɛ ɖu ɖo xɛsi tɔn lɛ́ jí, bo yí gbe nú gbehwan e Jezu nyi sɛ́dó è é ka hɛn wá n’i?

⁵ Ahwanvú Klísu tɔn e Piyɛ́ɛ nyí é zɔ́n bɔ é mɔ nǔ ɖaaɖagbe gěgé kpɔ́n. É mɔ bɔ Jezu gbɔ azɔn nú mɛ, nya awǒvi lɛ́, bo tlɛ lɛ́ fɔ́n mɛ sín kú. b (Mat. 8:14-17; Mak. 5:37, 41, 42) É tlɛ lɛ́ mɔ nǔmimɔ jí wǔ ɖé, bɔ ɖo nǔmimɔ ɔ mɛ ɔ, é mɔ Jezu bɔ é nyí Axɔ́sú nú Axɔ́súɖuto Mawu tɔn. Piyɛ́ɛ ná wɔn nǔ énɛ́ e jɛ é gbeɖé ǎ. (Mak. 9:1-8; 2 Pi. 1:16-18) Ɛɛn, Piyɛ́ɛ mɔ nǔ ɖěɖěe é ma sixú dó nukún mɛ kpɔ́n gbeɖé gbéɖé ǎ lɛ́ é. É ɖo wɛn ɖɔ, é víví n’i tawun ɖɔ é ɖu ɖo linlin nyanya énɛ́ lɛ́ bǐ jí, bo ɖu nyɔ̌ná énɛ́ lɛ́ bǐ sín vǐví!

6. Hawun wɛ Piyɛ́ɛ ka ɖu ɖo gǎnmaɖó tɔn lɛ́ jí a? Tínmɛ.

⁶ Piyɛ́ɛ mɔ nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ bo lɛ́ se nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ có, é lɛ́ kpo ɖo xwi ɖí xá gǎnmaɖó tɔn lɛ́ wɛ. Mǐ ní ɖɔ xó dó kpɔ́ndéwú ɖé lɛ́ wú. Hwenu e Jezu tín lěe é ná mɔ wǔvɛ́ bo kú bɔ nǔɖɔɖayǐ Biblu tɔn lɛ́ ná jɛnu gbɔn é mɛ é ɔ, Piyɛ́ɛ  gbɛ́ nǔ n’i. (Mak. 8:31-33) Azɔn mɔ̌kpán wɛ Piyɛ́ɛ kpó mɛsɛ́dó ɖě lɛ́ kpó dɔn nǔ dó mɛ e ná nyí nǔɖaxó ɖo tɛ́ntin yětɔn é wú. (Mak. 9:33, 34) Ðo zǎn e jɛ nukɔn nú kú Jezu tɔn é mɛ ɔ, Piyɛ́ɛ kpa tó nya ɖé. (Jaan 18:10) Ðo zǎn ɖokpó énɛ́ mɛ ɔ, xɛsi jɛ Piyɛ́ɛ jí bɔ é gbɛ́ ɖɔ émí kún tuun xɔ́ntɔn émítɔn Jezu ó azɔn atɔn. (Mak. 14:66-72) Énɛ́ zɔ́n bɔ Piyɛ́ɛ ya avǐ vívɛ́ vívɛ́.—Mat. 26:75.

7. Ée Jezu fɔ́n sín kú gúdo é ɔ, ali tɛ́ ka hun nú Piyɛ́ɛ?

⁷ Jezu jó gbe dó mɛsɛ́dó tɔn e awakanmɛ kú tawun é wú ǎ. Ée Jezu fɔ́n sín kú gúdo é ɔ, é hun ali nú Piyɛ́ɛ bónú Piyɛ́ɛ ná ɖe xlɛ́ ɛ ɖɔ émí kpo ɖo wǎn yí n’i wɛ. Jezu byɔ́ ɛ ɖɔ é ní kpé nukún dó lɛ̌ngbɔ́ émítɔn lɛ́ wú kpó mɛɖéesɔ́hwe kpó. (Jaan 21:15-17) Piyɛ́ɛ ɖo gbesisɔmɛ bo ná wa nǔ e Jezu byɔ́ ɛ é. É ɖo Jeluzalɛ́mu ɖo Pantekótu sín azǎn gbe, bo ɖo mɛ nukɔn nukɔntɔn ɖěɖěe gbigbɔ mímɛ́ sɔ́ lɛ́ é mɛ.

8. Afɔ syɛ́nsyɛ́n tɛ́ Piyɛ́ɛ ka ɖe nyi do ɖo Antyɔ́ci?

⁸ Gbigbɔ mímɛ́ ko sɔ́ Piyɛ́ɛ có, é ka ɖó ná kpo ɖo xwi ɖí xá gǎnmaɖó éɖésúnɔ tɔn lɛ́ wɛ. Ðo xwe 36 H.M. tɔn ɔ, Mawu sɛ́ Piyɛ́ɛ dó Kɔnɛ́yi e ma nyí Jwifu ǎ é xwé; fínɛ́ wɛ Mawu zán gbigbɔ mímɛ́ dó sɔ́ Kɔnɛ́yi ɖe; énɛ́ xlɛ́ nyi wɛn ɖɔ “Mawu kún nɔ ɖe mɛɖé ɖó vo ɖo mɛɖé mɛ ó,” bɔ mɛ e ma nyí Jwifu ǎ lɛ́ é sixú nɔ agun klisánwun tɔn mɛ. (Mɛ. 10:34, 44, 45) Énɛ́ gúdo ɔ, Piyɛ́ɛ vo bo jɛ nǔ ɖu xá klisánwun e ma nyí Jwifu ǎ lɛ́ é, alǒ Kosi lɛ́ jí; nǔ e é ma sixú wa gbeɖé ɖ’ayǐ ǎ é ɖé wɛ. (Ga. 2:12) É ɖo mɔ̌ có, Jwifu ɖěɖěe nyí klisánwun é ɖé lɛ́ nɔ lin ɖɔ Jwifu lɛ́ kpó Kosi lɛ́ kpó kún ɖó ná ɖu nǔ ɖó kpɔ́ ó. Hwenu e yě mɛ e nɔ lin nǔ gbɔn mɔ̌ é ɖé lɛ́ wá Antyɔ́ci é ɔ, Piyɛ́ɛ ɖó nǔ e é nɔ ɖu xá nɔví Kosi lɛ́ é te, bóyá é sixú nyí xɛsi ɖi wɛ é ɖe ɖɔ émí táá jɛ do nú yě. Mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖ’ayi yɛmɛnúwiwa Piyɛ́ɛ tɔn wú, bo gbɛ́ nǔ n’i ɖo mɛ bǐ nukɔn. (Ga. 2:13, 14) Piyɛ́ɛ ɖe afɔ énɛ́ nyi do có, é ka kpo ɖo kan ɖó dó nǔ wú wɛ. Étɛ́ ka d’alɔ ɛ?

9. Nɛ̌ Jaan 6:68, 69 ka tɛ ɖɛ̌ gbejíninɔ Piyɛ́ɛ tɔn jí gbɔn?

⁹ Piyɛ́ɛ nɔ gbejí; é lɔn bónú nǔ ɖěbǔ sú ali dó è bónú é gɔn Jezu xwedó ǎ. É ɖe gbejíninɔ tɔn xlɛ́ ɖo ninɔmɛ ɖé mɛ hwenu e Jezu ɖɔ nǔ e ahwanvú tɔn lɛ́ ma mɔ nukúnnú jɛ mɛ ǎ é ɖé é. (Xa Jaan 6:68, 69.) Nǔ ɖo ganjí ɔ, yě ná nɔ te bɔ é ná tínmɛ nǔ e ɖɔ wɛ é ɖe é, alǒ yě ná ba tínmɛ nǔ e ɖɔ wɛ é ɖe é tɔn; mɛ gěgé ka wa mɔ̌ ǎ, loɔ, yě ɖó Jezu xwixwedó te. Piyɛ́ɛ ka wa mɔ̌ ǎ. É tuun ɖɔ Jezu ɖokpónɔ sín nu mɛ wɛ “xó e nɔ ná gbɛ mavɔmavɔ mɛ é” nɔ tɔ́n sín.

10. Nɛ̌ Jezu ka ɖe xlɛ́ ɖɔ émí ɖeji dó Piyɛ́ɛ wú gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n fɔtóo ɔ.)

¹⁰ Jezu jó Piyɛ́ɛ dó ǎ. Ðo zǎn gǔdo tɔn e jɛ nukɔn nú kú Jezu tɔn é mɛ ɔ, é tuun ɖɔ Piyɛ́ɛ kpó mɛsɛ́dó ɖě lɛ́ kpó ná jó émí dó. É ɖo mɔ̌ có, Jezu ɖɔ nú Piyɛ́ɛ ɖɔ émí kú d’é jí ɖɔ é ná lɛ́ kɔ wá, lobo ná kpo ɖo gbejí. (Luk. 22:31, 32) Jezu tuun nǔ élɔ́: “Ayi . . . ɖó jlǒ syɛ́nsyɛ́n, amɔ̌, agbaza ɖó gǎn ɖé ǎ.” (Mak. 14:38) Énɛ́ wú ɔ, é ná bo tlɛ nyí hwenu e Piyɛ́ɛ gbɛ́ ɖɔ émí kún tuun Jezu ó é ɔ, Jezu jó gbe dó mɛsɛ́dó tɔn wú ǎ. Ée Jezu fɔ́n sín kú gúdo é ɔ, é sɔ́ éɖée xlɛ́ Piyɛ́ɛ, bɔ é ɖo wɛn ɖɔ, Piyɛ́ɛ ɖo éɖokpónɔ hwe ɔ nu. (Mak. 16:7; Luk. 24:34; 1 Kɔ. 15:5) Dǒ nukún lěe énɛ́ ná ko dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú Piyɛ́ɛ e wǔ kú tawun é sɔ é mɛ kpɔ́n!

11. Nɛ̌ Jezu ka ná gǎnjɛwú Piyɛ́ɛ ɖɔ Jexóva ná nɔ gǔdo n’i gbɔn?

¹¹ Jezu ná gǎnjɛwú Piyɛ́ɛ ɖɔ Jexóva ɖo kpɔ́ xá ɛ. Ée Jezu fɔ́n sín kú gúdo é ɔ, é bló bɔ Piyɛ́ɛ kpó mɛsɛ́dó gbɛ̌ tɔn lɛ́ kpó lɛ́ wlí hweví ɖo nǔjíwǔ linu. (Jaan 21:4-6) É ɖo wɛn ɖɔ,  nǔjíwǔ énɛ́ vɔ́ gǎnjɛwú ná Piyɛ́ɛ ɖɔ Jexóva hɛn ɔ, é ná kpé nukún dó nǔ e hudó è ɖo agbaza lixo é wú faa. Bóyá énɛ́ gúdo ɔ, mɛsɛ́dó ɔ flín xógbe Jezu tɔn ɖěɖěe ɖɔ ɖɔ Jexóva ná kpé nukún dó mɛ ɖěɖěe ‘Axɔ́súɖuto ɔ nɔ myá nukún ná jɛ nukɔn’ lɛ́ é wú lɛ́ é. (Mat. 6:33) Nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ d’alɔ Piyɛ́ɛ bɔ é sɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn ɖó tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ, bo lɔn nú hwehuhujɔ́ tɔn yí tɛn sín sinsɛnzɔ́ ɔ sí ǎ. É ɖe kúnnu kpó akɔ́nkpinkpan kpó ɖo Pantekótu xwe 33 H.M. tɔn, lobo d’alɔ mɛ afatɔ́n mɔ̌kpán bɔ yě yí wɛn ɖagbe ɔ. (Mɛ. 2:14, 37-41) Énɛ́ gúdo ɔ, é d’alɔ Samalíinu lɛ́ kpó Kosi lɛ́ kpó bɔ yě ɖi nǔ nú Klísu. (Mɛ. 8:14-17; 10:44-48) É ɖo wɛn ɖɔ, Jexóva zán Piyɛ́ɛ ɖo ali jí wǔ ɖé nu dó dɔn gbɛtɔ́ alɔkpa lɛ́ bǐ wá agun tɔn mɛ.

12. Ényí mǐ ɖo xwi ɖí xá gǎnmaɖó e gbɛ́ kɔ gbo é ɖé wɛ ɔ, nɛ̌ kpɔ́ndéwú Piyɛ́ɛ tɔn ka sixú d’alɔ mǐ gbɔn?

¹² Jexóva sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná ɖó kan dó nǔ wú. É sixú vɛ́ wǔ hweɖélɛ́nu, tají ɔ, ényí mǐ ɖo xwi ɖí xá gǎnmaɖó ɖokpó ɔ lɛ́ wɛ sín hwenu línlín ɖíe ɔ nɛ́. Hweɖélɛ́nu ɔ, é sixú cí ɖɔ gǎnmaɖó mǐtɔn lɛ́ vɛ́ wǔ tawun hú ée Piyɛ́ɛ ɖí xwi xá lɛ́ é ɖɔhun. Amɔ̌, Jexóva sixú ná mǐ hlɔ̌nhlɔ́n bɔ mǐ ná jó gbe ǎ. (Ðɛh. 94:17-19) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nɔví súnnu ɖokpó tíin bɔ cóbónú é ná wá kplɔ́n nǔgbó ɔ ɔ, é ko ɖóxó xá súnnu étɔn ɖɔhun nú xwe mɔ̌kpán. Wǎgbɔ tɔn ɔ, é wá jó walɔ blíblí énɛ́ dó. Amɔ̌ hweɖélɛ́nu ɔ, é nɔ ɖí xwi xá linlin masɔgbe lɛ́. Étɛ́ ka d’alɔ ɛ bɔ é kpo ɖo kan ɖó dó nǔ wú wɛ? É tínmɛ ɖɔ: “Jexóva nɔ ná mǐ hlɔ̌nhlɔ́n.” É ɖɔ gɔ́ ná ɖɔ: “Kpó alɔdó gbigbɔ mímɛ́ Jexóva tɔn tɔn kpó ɔ . . . , un kplɔ́n ɖɔ è hɛn ɔ, è ná [kpo ɖo] gbɛ zán wɛ lěe Jexóva ba gbɔn é . . . Jexóva kpé wú bo zán mì; un nɔ gɔn afɔ ɖe nyi do ǎ có, é ka nɔ kpo ɖo hlɔ̌nhlɔ́n ná mì wɛ.”

13. Nɛ̌ mǐ ka sixú xwedó kpɔ́ndéwú e Piyɛ́ɛ sɔ́ ɖ’ayǐ bɔ è wlán dó Mɛsɛ́dó 4:13, 29, 31 mɛ é gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n ɖiɖe ɔ.)

¹³ Lěe mǐ mɔ gbɔn é ɔ, azɔn mɔ̌kpán wɛ Piyɛ́ɛ zɔn xɛsi ɖi nú gbɛtɔ́ sín mɔ mɛ. Amɔ̌, ɖó é xo ɖɛ bo byɔ́ akɔ́nkpinkpan wútu ɔ, é kpé wú bo wa nǔ kpó akɔ́nkpinkpan kpó. (Xa Mɛsɛ́dó 4:13, 29, 31.) Mǐ lɔmɔ̌ sixú ɖu ɖo xɛsi mǐtɔn lɛ́ jí. Ð’ayi nǔ e xá nɔví súnnu wínnyáwínnyá e nɔ nyí Horst, bo nɔ Allemagne ɖo Wɛ̌kɛ́hwan wegɔ́ ɔ hwenu é wú. Azɔn mɔ̌kpán wɛ è gbídí kɔ n’i ɖo wěmaxɔmɛ bɔ é ɖɔ “Heil Hitler!” Mɛjitɔ́ Horst tɔn lɛ́ gbɛ́ nǔ n’i ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, yě xo ɖɛ ɖó kpɔ́ xá ɛ, bo byɔ́ Jexóva ɖɔ é ní ná ɛ akɔ́nkpinkpan. Alɔ e  mɛjitɔ́ Horst tɔn lɛ́ dó è é kpó Jexóva wú e é gán jɛ é kpó zɔ́n bɔ wǎgbɔ tɔn ɔ, é wá mɔ hlɔ̌nhlɔ́n bo gbí dɔn. É wá ɖɔ ɖo nukɔnmɛ ɖɔ: “Jexóva jó mì dó kpɔ́n gbeɖé ǎ.” c

14. Nɛ̌ lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ e nǔ mɛtɔn nɔ ɖu ayi mɛ ná lɛ́ é ka sixú ná gǎnjɛwú mɛ ɖěɖěe awakanmɛ kú lɛ́ é gbɔn?

¹⁴ Jexóva kpó Jezu kpó ná jó gbe dó mǐ lɔmɔ̌ wú ǎ. Ée Piyɛ́ɛ gbɛ́ Jezu gúdo é ɔ, é ɖó ná wá gbeta tají ɖé kɔn. É ná fɔ azɔ̌ kɔn nyi ayǐ wɛ a, alǒ, é ná kpo ɖo gǎn dó wɛ bá nyí ahwanvú Klísu tɔn? Jezu sa vo nú Jexóva dó Piyɛ́ɛ takúnmɛ, bónú nǔɖiɖi Piyɛ́ɛ tɔn ní ma vɔ́ da ó. Jezu ɖɔ ɖɛ énɛ́ e é xo é xó nú Piyɛ́ɛ, bo ɖe xlɛ́ ɛ ɖɔ émí kú d’é jí ɖɔ é ná wá kpé wú ɖo nukɔnmɛ bo dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú nɔví tɔn lɛ́. (Luk. 22:31, 32) É ɖo wɛn ɖɔ, xógbe Jezu tɔn énɛ́ lɛ́ ná ko dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú Piyɛ́ɛ tawun! Ényí é byɔ́ ɖɔ mǐ ní wá gbeta tají ɖé kɔn ɔ, Jexóva sixú zán lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ e nǔ mɛtɔn nɔ ɖu ayi mɛ ná lɛ́ é, bɔ yě ná ná gǎnjɛwú e sín hudó mǐ ɖó bá kpo ɖo Jexóva sɛn wɛ kpó gbejíninɔ kpó é mǐ. (Efɛ́. 4:8, 11) Paul e nyí mɛxó agun tɔn sín hwenu línlín ɖíe é tɛ́n kpɔ́n bo dó gbɔ mɔ̌hun nú mɛ. É nɔ byɔ́ mɛ ɖěɖěe é cí ɖɔ yě ba nǔ mɛ ná jó gbe ɖɔhun lɛ́ é ɖɔ yě ní nɔ lin tamɛ dó lěe Jexóva dɔn yě wá nǔgbó ɔ mɛ gbɔn é jí. Énɛ́ gúdo ɔ, é nɔ ná gǎnjɛwú yě ɖɔ, xomɛ e Jexóva nɔ nyɔ́ é nɔ zɔ́n bɔ é kún ná jó gbe dó yě wú ó. É sú ta ná gbɔn lě: “Un ko mɔ mɛ e awakanmɛ ko kú é gěgé, bɔ yě kpo ɖo gǎn dó dó sɛn Jexóva wɛ kpó alɔdó Jexóva tɔn kpó.”

15. Nɛ̌ kpɔ́ndéwú Piyɛ́ɛ kpó Horst kpó tɔn ka ɖe xlɛ́ ɖɔ nǔgbó wɛ nyí nǔ e Matíe 6:33 ɖɔ é gbɔn?

¹⁵ Lěe Jexóva sú nǔ e hudó Piyɛ́ɛ kpó mɛsɛ́dó ɖě lɛ́ kpó é sín do nú yě ɖo agbaza lixo gbɔn é ɔ, é ná kpé nukún dó hudó agbaza tɔn mǐ lɔmɔ̌ tɔn lɛ́ wú, ényí mǐ zé sinsɛnzɔ́ ɔ ɖó  tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ ɖo gbɛzán mǐtɔn mɛ ɔ nɛ́. (Mat. 6:33) Ðo Wɛ̌kɛ́hwan wegɔ́ ɔ gúdo ɔ, Horst e xó mǐ ɖɔ wá yi é lin tamɛ dó gběxosín-alijítɔ́zɔ́ wiwa jí. Amɔ̌, yatɔ́nɔ klókló wɛ n’i, bɔ é xo nǔ kpɔ́n ɖɔ émí ka ná sixú kpé nukún dó émíɖée wú, bo lɛ́ kpo ɖo sinsɛnzɔ́ hwebǐnu tɔn wa wɛ a jí. Étɛ́ é ka ná wa? É wá gbeta ɔ kɔn bo ná tɛ́n Jexóva kpɔ́n, énɛ́ wú ɔ, é zán aklúnɔzángbla e mɛ nukúnkpénǔwútɔ́ lɛ̌dó tɔn wá ba agun yětɔn kpɔ́n é blěbú dó ɖɔ mawuxó. Ðo aklúnɔzángbla ɔ sín fífó ɔ, nukúnkpénǔwútɔ́ lɛ̌dó tɔn ɔ zé wěmakpo e mɛ akwɛ́ ɖe bɔ nyǐkɔ mɛ ɖě tɔn ma ɖ’é jí ǎ é d’alɔ mɛ n’i, bɔ é kpácá ɛ tawun. Akwɛ́ e ɖo wěmakpo ɔ mɛ é sukpɔ́ tawun, bo sixú d’alɔ ɛ bɔ é ná wa gběxosín-alijítɔ́zɔ́ tɔn nú sun mɔ̌kpán. Horst mɔ ɖɔ nǔníná énɛ́ ɔ, gǎnjɛwú ɖé wɛ é nyí ɖɔ Jexóva ná nɔ gǔdo nú émí. É zán gbɛhwenu tɔn e kpo é dó nya nukɔnyiyi nǔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn lɛ́ tɔn gbé.—Mal. 3:10.

16. Aniwú é ka nyɔ́ ɖɔ mǐ ní kplɔ́n nǔ d’é jí dó Piyɛ́ɛ kpó wěma ɖěɖěe é wlán lɛ́ é kpó wú?

¹⁶ Xomɛ ná ko hun Piyɛ́ɛ tawun ɖɔ Jezu kún sɛ yi zɔ n’i lěe Piyɛ́ɛ byɔ́ ɛ gbɔn é ó. Klísu kpo ɖo azɔ̌ kplɔ́n Piyɛ́ɛ wɛ bónú é ná nyí mɛsɛ́dó gbejínɔtɔ́ ɖé, lobo lɛ́ nyí kpɔ́ndéwú nukúnɖéjí nú klisánwun lɛ́. Nǔ xɔ akwɛ́ gěgé wɛ azɔ̌ e Jezu kplɔ́n Piyɛ́ɛ é sixú kplɔ́n mǐ. Piyɛ́ɛ má nǔkplɔ́nmɛ énɛ́ lɛ́ ɖé lɛ́ xá mǐ, bo tlɛ lɛ́ wa nǔ hú mɔ̌ ɖo wěma we e Mawu sɔ́ dó ayi mɛ n’i bɔ é wlán sɛ́dó agun lɛ́ ɖo xwe kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ é mɛ. Xóta e bɔ d’é wú é ná ɖɔ xó dó nǔ e wěmasɛ́dómɛ énɛ́ lɛ́ sixú flín mǐ é ɖé lɛ́ wú, lobo ná lɛ́ ɖɔ xó dó lěe mǐ sixú zán yě ɖo égbé gbɔn é jí.