Yahee ka rewro

Yahee ka rewro

Matta Simooje 5-7

Matta Simooje 5-7

5 Ko annabi Iisaa yi’i jamaa on, o ƴawi ka hoore fello, o jooɗii e taalibaaɓe makko ɓen ari takko makko. 2 Ontuma o fuɗɗii ɓe jannude e o wi’i :

3 « Barki wonanii ɓee annduɓe hiɓe hatonjini yo Alla ɗowu ɓe, ko fii laamu kammu ngun ko kamɓe wonani.

4 « Barki wonanii wullooɓe ɓen, ko fii ɓe multoyte.

5 « Barki wonanii newiiɓe a ɓen, ko fii ɓe ronoyay leydi ndin.

6 « Barki wonanii ɓee faalaaɓe b peewal Alla ngal ko tiiɗi, ko fii Alla timminay faale maɓɓe on.

7 « Barki wonanii yaafotooɓe ɓen, ko fii ɓe yaafoyte.

8 « Barki wonanii ɓee laaɓuɓe ɓernde, ko fii ɓe annday Alla.

9 « Barki wonanii ɓee waɗooɓe ɓuttu c hakkunde yimɓe, ko fii ɓee noddoyte ɓiɓɓe Alla.

10 « Barki wonanii ɓee cukketeeɓe sabu peewal maɓɓe ngal, ko fii laamu kammu ngun ko kamɓe wonani.

11 « Barki wonanii on si on yennaama, si on cukkaama maa si ɓe haalii penaale e piiji bonɗi hoore mon sabu an. 12 Wonee weltiiɓe moƴƴa, ko fii Alla yoɓoyay on njoddi mawndi. Ɓayri ko nii annabaaɓe ɓen ɓaawo ɗoo cukkirtenoo.

13 « E oo aduna, hiɗon wa’i wa lanɗan. Kono si lanɗan ɗan welaa, ko honno ɗan welnirte ? Ɗan nafataa hay huunde ; si hinaa ɗan bugete ka yaasi e yimɓe ɓen yaaɓa ɗan.

14 « E oo aduna niɓɓuɗo, hiɗon wa’i wa ndaygu. Saare waawetaake suuɗeede si hinde e hoore fello. 15 Si en huɓɓinii lampu, en hippataa mo miran. Kono en waɗay mo e kene ; e o jalbay e kala wonuɗo ka nder suudu. 16 Ko wano non, yo ndaygu mon ngun jalbu yeeso yimɓe ɓen fii no ɓe yiira kuuɗe mon moƴƴe ɗen e ɓe okka Ben mon wonuɗo ka kammu on darja.

17 « Wota on miijo ko firtugol Sariya on maa konnguɗi Annabaaɓe ɓen addimmi. Mi araali fii firtugol ɗi, kono ko fii laatingol ɗi. 18 Tigi tigi on, mi anndinay on, hay si kammu ngun e leydi ndin woodaali, hay alkulal fanɗungal maa peccal alkulal ittetaake ka Sariya. Ɗii piiji winndaaɗi fow laatoto. 19 Ko ɗun waɗi, kala yedduɗo yamiroore wootere ɓurnde fanɗude e nder Sariya on e o waɗa woɓɓe goo yedda wa makko, on neɗɗo hanndaa e laamu kammu ngun. Kono kala ɗoftiiɗo Sariya on e wakkilina woɓɓe goo ɗoftagol, on neɗɗo no hanndi e laamu kammu ngun. 20 Sabu mi anndinay on, si on ɓuraa fariisiyaaɓe ɓen d e jannooɓe Sariya on e feewude, laamu kammu ngun wonantaa on fes.

  21 « On nanii maamiraaɓe mon ɓen wi’ano : ‘On haanaa warude neɗɗo. Ko fii kala waruɗo neɗɗo ɲaawete ka suudu ɲaawirdu.’ 22 Kono min, mi wi’ay on, kala luttuɗo tikkande musiɗɗo makko ɲaawete ka suudu ɲaawirdu ; e kala yennuɗo musiɗɗo makko ɲaawete ka suudu ɲaawirdu ɓurundu toowude ndun ; e kala wi’uɗo musiɗɗo makko ‘ko a dugulaajo !’ mulete f.

23 « Ko ɗun waɗi, si tawii hiɗa faalaa ittude sadaka yeeso Alla, e si a annditii ɗon musiɗɗo maa on no tikkan-maa, 24 accu ɗon taho sadaka maa on, yahaa moƴƴintinaa hakkunde maa e musiɗɗo maa on. Ontuma artaa ittaa sadaka maa on.

25 « Si goɗɗo no faala-maa naɓude ka sariya, yaawu moƴƴintinaa hakkunde mon. Si tawii hiɗon yahude ka suudu ɲaawirdu, ko yo on moƴƴintin hakkunde mon. Si hinaa ɗun no gasa o naɓete yeeso ɲaawoowo on. E ɲaawoowo on naɓete ka sooriiɓe ɓen fii yo ɓe soke ka kaso. 26 Tigi tigi on, mi anndinte, a yaltataa ɗon muk fannii a yoɓaali ɲamaande maa nden fow.

27 « On nanii no wi’ee : ‘Wota on jeenu.’ 28 Kono min mi wi’ay on, kala jokkuɗo ndaarugol debbo e hoore faalegol mo, haray o jeenii ka ɓernde makko. 29 Jooni non, si tawii yiitere maa nden no naadude ma e junuubu, ittu nde bugoɗaa nde ka woɗɗi. Ko ɓuri moƴƴande ma, ko yo teral gootal e ɓanndu maa ndun itte edii ɓanndu maa ndun fow mulee g. 30 Si tawii junngo maa ngon no naadude ma e junuubu, taƴu ngo ɓugoɗaa ngo ka woɗɗi. Ko ɓuri moƴƴande ma, ko yo teral gootal e ɓanndu maa ndun itte edii ɓanndu maa ndun fow mulee h.

31 « No wi’ee kadi : ‘Kala seeduɗo e ɓeyngu mun no haani waɗande mo kaydiiri seedigal.’ 32 Kono min, mi anndinay on, hay gooto haanaa seedude e ɓeyngu mun, sinaa hara o jeenu i. Si o seedii e makko, no gasa o naaday mo e jeenugol. E kala jommbuɗo on debbo seedaaɗo, haray kanko kadi o jeeni.

33 « On nanii kadi maamiraaɓe mon ɓen no wi’ee : ‘A haanaa woondude huunde hara a waɗaali nde. Kono hiɗa haani waɗude kala ko woondanɗaa Yahuwah.’ 34 Kono min mi wi’ay on : Wota on woondu fes. Wota on woondir kammu ngun ɓayri ko ton jullere Laamu Alla ngun woni. 35 Wota on woondir leydi ndin, ɓayri ko e mayri Alla fawi koyɗe makko ɗen. Wota on woondir Yerusalaam j, ɓayri ko saare Lanɗo mawɗo on. 36 Wota a woondir hoore maa nden, ɓayri a waawataa waɗude leeɓol sukundu maa gootol ɓawla maa rawna. 37 Si on wi’ii on waɗay huunde, ko yo on waɗu nde, si on wi’ii on waɗataa huunde, wota on waɗu nde k. Ko fii si on wi’ii on waɗay huunde hara hiɗon anndi on waɗataa nde, haray hiɗon ɲemmbude Ibuliisa.

38 « On nanii no wi’ee : ‘Si goɗɗo bonnii yiitere goɗɗo goo, kanko kadi yiitere makko nden bonnete. Si goɗɗo helii ɲiire goɗɗo goo, kanko kadi ɲiire makko nden helete.’ 39 Kono min, mi anndinay on, si goɗɗo waɗii on ko boni, wota on yotto. Si goɗɗo bantike ma ka senngo ɲaamo, accu o banto maa kadi ka senngo nano l. 40 Si goɗɗo no faalaa naɓude ma ka suudu ɲaawirdu fii ƴettugol dolokke maa leyjo on, accu o ƴetta hay dolokke maa dowjo on. 41 Si hooreejo laamu wi’ii ma yo a waɗu huunde, ko yo a waɗu ɓuri ko o wi’u-maa kon. 42 Si goɗɗo torike ma huunde, ko yo a okku mo. Si goɗɗo no faalaa ma ɲawlaade huunde, ko yo a ɲawlu mo a.

43 « On nanii no wi’ee : ‘Yiɗu ɗimmoojo maa on e aɲaa gaɲo maa on.’ 44 Kono mi wi’ay on : ‘Yiɗee ayɓe mon ɓen e toranoɗon cukkotooɓe on ɓen.’ 45 Ko non hollirton hiɗon ɲemmbude Ben mon wonuɗo ka kammu on. Ɓay o yaltinay nannge ngen fii ɓonɓe ɓen e moƴƴuɓe ɓen, e kadi o saaƴinay ndiyan ɗan fii feewuɓe ɓen e ɓoyliiɓe ɓen. 46 Si on yiɗii yiɗuɓe on ɓen tun, ko baraaji honɗi heɓoton ? Hinaa non yoɓinooɓe sagalle ɓen waɗirta ? 47 E si ko musiɓɓe mon ɓen tun salminton, ko honɗun hitti e mun ? Hinaa non yimɓe ɓe wonaa Yahuudiyankeeɓe b waɗirta ? 48 Ko sabu ɗun, hiɗon haani hollude giggol timmungol wano Ben mon wonuɗo ka kammu on hollirta non.

6 « Wattanee yila hara on waɗaali kuuɗe moƴƴe yeeso yimɓe fii no ɓe yiira on ; si wonaa ɗun, Ben mon wonuɗo ka kammu on barkintaa on. 2 Si a wallii goɗɗo, wota hay gooto anndu ko waɗuɗaa kon wa naafiqiiɓe ɓen waɗirta non e nder nokkeeli ka juuletee c e ka laawi, fii no yimɓe ɓen mantira ɓe. Tigi tigi on, mi anndinay on, ɓe heɓii njoddi maɓɓe ndin. 3 Kono an, si hiɗa wallude goɗɗo, wota junngo maa nano ngon anndu ko junngo maa ɲaamo ngon waɗata. 4 Waɗu kuuɗe maa moƴƴe ɗen e nder gunndoo. Onsay Ben maa yi’oowo ma e nder gunndoo on barkinte.

5 « E kadi, nde torotoɗon, wota on ɲemmbu naafiiqiiɓe ɓen, ɓay kamɓe hiɓe yiɗi daragol toroo Alla e nder nokkeeli ka juuletee d e ka kene fii yo yimɓe ɓen yi’u ɓe. Tigi tigi on mi haalanay on, ɓe heɓii njoddi maɓɓe ndin. 6 Kono an, si hiɗa faalaa toraade Alla, naatu ka suudu maa, ommbaa baafal ngal e toroɗaa Ben maa e nder gunndoo. Ontuma Ben maa yi’oowo ma e nder gunndoo on barkinte. 7 Si hiɗon toraade, wota on fillito soono woo konnguɗi gooti ɗin wano yimɓe ɓe wonaa Yahuudiyankeeɓe e waɗirta non. Hiɓe sikka ɓe nanete sabu ko ɓe huutorta konnguɗi ɗuuɗuɗi kon. 8 Wota on nanndu e maɓɓe ko fii Ben mon no anndi ko hatonjinɗon ado on toraade mo.

9 « Ko nii haanirɗon tororde :

« ‘Ben amen wonuɗo ka kammu on, yo innde maa nden teddine ko tiiɗi f. 10 Yo laamu maa ngun laamo ka hoore leydi e yo faale maa on waɗe ka hoore leydi wa ka kammu. 11 Okkor men ɲaametee mo men hatonjini e mun on hannde, 12 e yaafo men si men waɗii goɗɗo ko boni, wa menen kadi no men yaaforta waɗooɓe men ko boni. 13 Wallu men fii wota men jarribe kono danndu men e juuɗe bonɗo on.’

14 « Ko fii si on yaafike waɗuɓe on ɓen ko boni, Ben mon wonuɗo ka kammu on yaafoto on onon kadi. 15 Kono si on yaafaaki waɗuɓe on ɓen ko boni, Ben mon wonuɗo ka kammu on kadi yaafotaako on si on waɗii ko boni.

16 « Si hiɗon hoori, wota on hollir ɗun g wano naafiqiiɓe ɓen, ɓay kamɓe ɓe holliray ɗun fii no woɓɓe goo anndira hiɓe hoori. Tigi tigi on mi haalanay on, ɓe heɓii njoddi maɓɓe ndin. 17 Kono an, si a hoorii, wuju nebban ka hoore maa e lootaa yeeso maa ngon. 18 Fii wota yimɓe ɓen anndu hiɗa hoorude. Kono hara ko Ben maa wonuɗo ka kammu on tun yi’ata ɗun. Ontuma Ben maa yi’oowo e nder gunndoo on barkinte.

19 « Accee gollugol ko tiiɗi tun fii mooɓindirgol jawle ka hoore leydi. Ko fii ɗii piiji fow mulete, bonnete e wujjete. 20 Kono wakkilee moƴƴa fii waɗugol piiji kelɗuɗi yeeso Alla wonuɗo ka kammu on. Ko fii ɗin piiji muletaake, bonnetaake e wujjetaake. 21 Ko fii ka jawle maa ɗen woni woo, ko ɗon ɓernde maa nden wonata.

22 « Yiitere no wa’i wa lampu okkoowo ma ndaygu. Si yiitere maa no ndaarude huunde moƴƴunde, a heɓay ndaygu ngu hatonjinɗaa e mun. 23 Kono si yiitere maa nden no miilaa h, a wonay e niwre ko timmi. Haray no hulɓinii si tawii ndaygu maa ngun wontii niwre !

24 « Hay gooto waawataa gollande jeyɓe mo ɗiɗo. Si o yiɗii oya, o aɲay oo ɗaa, si o wonanii oya sella-finndeejo, o teddintaa oo ɗaa. Si tawii ko Jawdi ɓurani on hittande, on waawataa rewude Alla.

25 « Ko ɗun waɗi mi wi’ay on : Accee sonnjitagol fii ngurndan mon ɗan maa sonnjitagol fii ko ɲaamoton, ko yaaroton e ko ɓornotoɗon. Haray hinaa ngurndan ɓuri ɲaametee hittude, e ɓanndu ɓuri conci hittude ? 26 Ndaaree colli ɗin ka kammu, ɗi awataa, ɗi wa’ataa e ɗi marataa. Kono Ben mon wonuɗo ka kammu on ɲamminay ɗi. Hinaa onon ɓuri ɗi hittude ? 27 Ko hommbo e mon, si sonnjike, waawata ɓeyɗude saai’hun ka ngurndan mun ? 28 E ko fii honɗun aananton kadi fii ko ɓornotoɗon ? Ndaaree ko piindiiji ɗin ka buruure jannata on. Ɗi fuɗay no haaniri, ɗi gollataa e ɗi saɲɲataa conci. 29 Kono mi anndinii on hay Sulaymaana lanɗo on, e darja mun on fow, holtiraali wa piindi wootiri e majji. 30 Si Alla no labinirde nii piindiiji ɗin ka buruure wonuɗi ɗoo ɗin hannde, kono janngo ɗi yoora e ɗi sunnoyee, onon non jooni, haray o waɗantaa on sifa ɗun, e ko ɓuri ɗun, onon ɓee fanɗuɓe gomɗinal ? 31 Wota on sonnjito wi’on : ‘Ko honɗun men ɲaamata ?’ maa : ‘Ko honɗun men yarata ?’ maa : ‘Ko honɗun men ɓornotoo ?’ 32 Ko sifa ɗii piiji yimɓe ɓe wonaa Yahuudiyankeeɓe i ɗaɓɓata ko tiiɗi. Ben mon kammuyankeejo on no anndi hiɗon hatonjini e ɗii piiji fow.

33 « Waɗee Laamu Alla ngun e ɗoftagol Alla ngol ko adii kon, e Alla okkay on ɗii piiji fow. 34 Ko ɗun waɗi, wota on sonnjito fii janngo. Ko fii ɲalaande jokkitunde woo no mari sonnja mun. Ɲalaande kala e satteende mun.

7 « Accee aybingol, fii wota on aybine. 2 Ɓay on aybinirte no aybinirton woɓɓe goo non, e on jogorte no jogorton woɓɓe goo non. 3 Fii honɗun ndaarantaa kuɗol wonungol ka yiitere musiɗɗo j maa on kono a yi’ataa peccal k wonungal ka yiitere maa ? 4 Ko honno waawirtaa wi’irde musiɗɗo maa on : ‘Accu mi ittane kuɗol wonungol ka yiitere maa’, hara an tigi hiɗa mari peccal ka yiitere maa ? 5 Naafiqiijo ! Ador ittugol peccal wonungal ka yiitere maa e ontuma a yi’ay ko laaɓi no ittirtaa kuɗol wonungol ka yiitere musiɗɗo maa on.

6 « Wota on okku bareeji ɗin piiji ɗi Alla jeyi, e wota on jonnu koseeji l ɗin piiji mon kelɗuɗi ɗin. Si hinaa ɗun, ɗi yaaɓay ɗi e ɗi yiltoo ɗi barmina on.

7 « Toree Alla fii ko hatonjinɗon kon e on okkete. Ɗaɓɓee e on heɓay. Konkee e on udditante. 8 Tigi tigi on, kala toriiɗo Alla okkete, kala ɗaɓɓuɗo heɓay e kala konkuɗo udditante. 9 Ko hommbo e mon, si ɓiɗɗo mun torike mo bireedi, okkata mo hayre ? 10 Maa si o torike mo liƴƴi, haray o okkay mo mboddi ? 11 Hay si ko on bonɓe, on okkay ɓiɓɓe mon ɓen piiji moƴƴi. Ko fii ɗun, hiɗon waawi fellitude Ben mon wonuɗo ka kammu on okkay piiji moƴƴi kala toriiɗo mo !

12 « Onon kadi, jogoree yimɓe ɓen soono woo no faaliraɗon yo ɓe jogor on non. Ko ɗun Sariya on e Annabaaɓe ɓen janni.

13 « Naatiree dammbugal faaɗungal ngal. Ko fii dammbugal yaajungal ngal e laawol yaajungol ngol nawray e mayde, e heewuɓe naatiray ɗon. 14 Kono dammbugal faaɗungal ngal e laawol faaɗungol ngol nawray e ngurndan. Kono ko seeɗaaɓe tun naatirta ɗon.

15 « Wattanee yila e fenooɓe arooɓe e mon ɓen e hoore wi’ugol ko Alla nuli ɓe. Ɓe arday e mon wa baali kono tigi tigi on, ko ɓe kulle buruure hulɓiniiɗe faalaaɗe on ɲaamude. 16 Ko kuuɗe maɓɓe ɗen annditirton ɓe. Wano annditirton leggal e ɓiɓɓe maggal non, ko wano non annditirton kuuɗe maɓɓe ɗen. Yimɓe tettataa ƴibbe a e hoore bulle maa e geenal, kaa ? 17 Ko wano non kadi, kala leggal moƴƴal ko ɓiɓɓe moƴƴuɓe ngal rimata e kala leggal ɲolngal ko ɓiɓɓe bonɓe ngal rimata. 18 Leggal moƴƴal rimataa ɓiɓɓe bonɓe e leggal ɲolngal rimataa ɓiɓɓe moƴƴuɓe. 19 Kala leggal ngal rimataa ɓiɓɓe moƴƴuɓe taƴete bugee ka yiite. 20 Tigi tigi on, ko kuuɗe maɓɓe ɗen annditirton ɓen yimɓe.

21 « Wonaa wi’ooɓe lan ɓen fow : ‘Koohoojo, Koohoojo’ heɓoyta laamu kammu ngun. Kono ko waɗooɓe faale Ben an kammuyankeejo on tun heɓoyta ngu. 22 E on saa’i ɗon, heewuɓe wi’oyay lan : ‘Koohoojo, Koohoojo, hinaa e innde maa men hiitoraynoo, e innde maa men raɗoraynoo jinnaaji ɗin, e innde maa men waɗiraynoo kaawakeeji buy ?’ 23 Ontuma mi wi’oyay ɓe : ‘Mi anndaa on fes ! Woɗɗitee lan, onon ɓee waɗooɓe ko boni !’

24 « Ko ɗun waɗi, kala heɗiiɗo ko mi haalata kon huutora ɗun no wa’i wa gorko faamuɗo darnuɗo suudu makko ndun e hoore fetere. 25 Ndiyan saaƴi ko tiiɗi, e kadi waamere waɗi. Henndu wifi ko tiiɗi e buɓɓii suudu ndun, kono ndu yanaali, ɓayri hindu darnaa e hoore fetere. 26 Kono kala heɗiiɗo ko mi haalata kon, huutoraali ɗun no wa’i wa gorko njofoojo darnuɗo suudu makko ndun e hoore njaareendi. 27 Ndiyan saaƴi ko tiiɗi, e kadi waamere waɗi. Henndu wifi ko tiiɗi e buɓɓii suudu ndun e ndu yani, fow lancii. »

28 Nde annabi Iisaa gayni yewtere makko nden, jamaa on ŋalɗuno fii no o janniraynoo non, 29 ko fii o jannirayno yimɓe ɓen wa aaden heɓuɗo bawgal iwrungal e Alla, e wonaa wa jannooɓe Sariya on b.

a Maa « yankiniiɓe ».

b Tigi tigi : « weelaaɓe e ɗonɗaaɓe peewal ».

c Maa « ɓuttinooɓe ».

d « Fariisiyaaɓe ɓen » ko mojobere Yahuudiyankeeɓe huminooɓe e diina, teddinnooɓe ko tiiɗi kala piihun ka Sariya Alla e ɓe ɓeyɗitayno kadi yamirooje kese buy ka Sariya.

e Maa « scribes » e haala faransi.

f Tigi tigi : « bugete ka yiite jahannama ». « Jahannama » no iwri « gé hinnom » e haala aabirayanke e no firi « aynde Hinnom ». Ko nokkuure ka ɲooge (jidde) sunnetenoo ka ɓaawo saare Yerusalaam. Nden nokkuure hari no ka senngo hirnaange ɲaamo Yerusalaam ɓaawo ɗoo. Hay huunde hollaali ɓe ɓugotono ton kulle wuuruɗe maa yimɓe wuuruɓe fii sunnugol ɓe maa lettugol ɓe. Nden nokkuure waawataano wonude al’alaama nokkuure nde yi’otaako ka wonkiiji yimɓe lettetenoo haa poomaa e yiite tigi tigi. Ko ɗun waɗi, annabi Iisaa e taalibaaɓe makko ɓen haali fii nden nokkuure wa al’alaama fii mulugol maa hayrugol haa poomaa.

g Ndaaree maandinere  5:22.

h Ndaaree maandinere  5:22.

i No firi « pornéïa » e haala gereeki. « Pornéïa » no huutoraa fii hollugol piiji goo ɗi Alla toŋi e baŋŋe waalidugol. Wano jommɓuɗo maa jommbaaɗo waalida e goɗɗo hara on wonaa ɓeyngu makko maa moodi makko, cagayaagal, waalidugol e goɗɗo hara ɓe jommbindiraa, waalido hakkunde gorko e gorko maa debbo e debbo, waalidugol e kulle.

j Yerusalaam hari ko saare seniinde.

k Tigi tigi : « Yo ‘hiihi’ mon on wonu hiihi, e yo ‘oo’o’ mon on wonu oo’o ».

l Ko firi : « Si goɗɗo hersinii on, wota on hersin mo ».

a Tigi tigi : « Wota a ɲawlinir yoɓeɗaa ko ɓuri ɗun ».

b Maa « yimɓe ɓe rewataa Alla ».

c Tigi tigi : « sinagog ».

d Tigi tigi : « sinagog ».

e Maa « yimɓe ɓe rewataa Alla ».

f Maa « hormore ».

g Maa « hara on toppitaaki hoore mon ».

h Ko firi : « ndaarirde piiji ɗin no boniri non ».

i Maa « yimɓe ɓe rewataa Alla ».

j Ko firi : « musiɗɗo ka ɗewal ».

k Maa « palmal » e haala fuladu.

l Maa « kummbaaji » e haala fuladu.

a Maa « ceekeeje » e haala fuladu.

b Maa « scribes » e haala faransi.