Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Mɛni hewɔ be ni eshwɛ fioo ni Yesu baagbo lɛ etsɛ David wiemɔi ni yɔɔ Lala 22:1 lɛ yisɛɛ lɛ?

Nibii ni Yesu wie be ni eshwɛ fioo ni ebaagbo lɛ eko ji nɔ ni abɔ he amaniɛ yɛ Mateo 27:46 lɛ. Ewie akɛ: “Mi-Nyɔŋmɔ, mi-Nyɔŋmɔ, mɛni hewɔ okwa mi?” Nɔ ni Yesu wie lɛ hã gbalɛ ni yɔɔ Lala 22:1 lɛ ba mli. (Mar. 15:34) Nɔ ni Yesu wie nɛɛ etsɔɔɔ akɛ eenu he akɛ Yehowa ekpoo lɛ loo eheee Nyɔŋmɔ nɔ eyeee dɔŋŋ. Yesu le nɔ hewɔ ni esa ni egbo, ni eyɛ he miishɛɛ hu akɛ ebaafee nakai. (Mat. 16:21; 20:28) Agbɛnɛ hu, ele akɛ kɛ́ eshwɛ fioo ni ebaagbo lɛ, Yehowa baajie ‘afabaŋ ni ekɛbuɔ ehe’ lɛ kɛje jɛmɛ. (Hiob 1:10) Enɛ ni Yehowa baafee lɛ baahã Yesu aná hegbɛ etsɔɔ akɛ ebaaye anɔkwa ekɔɔɔ he eko bɔ ni abaapiŋ lɛ dani agbe lɛ.​—Mar. 14:35, 36.

Kɛ́ nakai ni lɛ, mɛni hewɔ Yesu wie wiemɔi ni yɔɔ lala nɛɛ mli lɛ? Eyɛ mli akɛ wɔnyɛŋ wɔtsɔɔ moŋ, shi hã wɔsusu nibii komɛi ni eeenyɛ efee akɛ no hã ewie nakai lɛ ahe wɔkwɛ. *

Eeenyɛ efee akɛ, Yesu wie wiemɔi nɛɛ kɛtsɔɔ akɛ Yehowa fãŋ ehe kɛ́ ayaagbe lɛ. Esaaa akɛ Yehowa fãa Yesu he kɛ́ ekɛ kpɔmɔnɔ lɛ yaahã. Ja egbo dani ebaanyɛ “esa enaa gbele ehã mɔ fɛɛ mɔ.”​—Heb. 2:9.

Eeenyɛ efee akɛ, Yesu tsɛ Lala 22 lɛ mli wiemɔi fioo komɛi ayisɛɛ koni ekɛgbala jwɛŋmɔ kɛya Lala 22 lɛ fɛɛ nɔ. Yɛ Yesu beiaŋ lɛ, Yudafoi lɛ ateŋ mɛi pii kpeɔ lalai lɛ ekomɛi amɛwoɔ amɛyitsoŋ. No hewɔ lɛ, kɛ́ amɛnu lala lɛ eko mli wiemɔi lɛ, ewaaa akɛ amɛjwɛŋmɔ baaya nakai lala muu lɛ fɛɛ nɔ. Kɛ́ nɔ ko nɛkɛ hewɔ Yesu tsɛ wiemɔi nɛɛ ayisɛɛ lɛ, belɛ ŋwanejee ko bɛ he akɛ no hã esɛɛnyiɛlɔi ni ji Yudafoi lɛ kai gbalɛi pii ni yɔɔ lala nɛɛ mli ni kɔɔ egbele lɛ he lɛ. (Lala 22:7, 8, 15, 16, 18, 24) Agbɛnɛ hu, amɛbaakai akɛ nakai lala lɛ naagbeegbɛ lɛ jieɔ Yehowa yi ni ewieɔ akɛ lɛ eyeɔ shikpɔŋ lɛ fɛɛ nɔ.​—Lala 22:27-31.

Eeenyɛ efee akɛ, Yesu tsɛ David wiemɔi nɛɛ ayisɛɛ kɛtsɔɔ akɛ efeko nɔ ko ni sa gbele. Be ni amɔ Yesu lɛ, Sanhedrin lɛ ye esane yɛ gbɛ ni ejaaa nɔ, ni abu lɛ fɔ akɛ ewie wiemɔ fɔŋ. (Mat. 26:65, 66) Sanhedrin lɛ mli bii lɛ kpe oya nɔŋŋ nakai nyɔɔŋ lɛ mli ni amɛye Yesu sane. Shi be ni amɛkɛye sane lɛ kɛ gbɛ ni amɛtsɔ nɔ amɛye sane lɛ fɛɛ ejaaa yɛ mla naa. (Mat. 26:59; Mar. 14:56-59) No hewɔ lɛ, eeenyɛ efee akɛ Yesu tsɛ wiemɔi nɛɛ ayisɛɛ koni ehã mɛi ana akɛ efeko nɔ ko ni sa gbele.

Eeenyɛ efee akɛ, Yesu tsɛ wiemɔi nɛɛ ni David ŋma lɛ yisɛɛ koni mɛi ana akɛ Yehowa yɛ Yesu he miishɛɛ lolo. Eyɛ mli akɛ Yehowa ŋmɛ gbɛ ni David na nɔ moŋ, shi no etsɔɔɔ akɛ no mli lɛ Yehowa bɛ David he miishɛɛ. Sane nɛɛ ni David bi lɛ etsɔɔɔ akɛ ebɛ hemɔkɛyeli. Be ni ebi sane nɛɛ egbe naa lɛ, ewie nibii ni tsɔɔ akɛ ele akɛ Yehowa yɛ hewalɛ ni ebaanyɛ ekɛhere lɛ, ni Yehowa jɔɔ lɛ. (Lala 22:23, 24, 27) Nakai nɔŋŋ piŋmɔ ni Yesu, ni ji “David Bi lɛ” piŋ yɛ piŋmɔ tso lɛ nɔ lɛ etsɔɔɔ akɛ Yehowa bɛ ehe miishɛɛ dɔŋŋ.​—Mat. 21:9.

Yehowa shi Yesu koni Yesu atsɔɔ akɛ ebaaye Yehowa anɔkwa kɛyashi gbele mli. Ani eeenyɛ efee akɛ shimɔ nɛɛ he awerɛhoyeli hewɔ Yesu wie nakai lɛ? Yehowa ebɔɔɔ e-Bi lɛ ni ebapiŋ ni egbo. Atua ni Adam kɛ Hawa tse lɛ hewɔ ni ehe bahia ni epiŋ ni egbo lɛ. Yesu efeko nɔ ko fɔŋ ko, shi ehe bahia ni epiŋ ni egbo koni no ahã ana akɛ nɔ ni Satan wie lɛ ji amale, ni agbɛnɛ hu, ekɛ ewala afɔ̃ shi akɛ kpɔmɔnɔ koni adesai aná wala. (Mar. 8:31; 1 Pet. 2:21-24) Ja Yehowa eshi Yesu fioo dani ebaanyɛ etsu yiŋtoo nɛɛ he nii. Yehowa efeko nɔ ko ni tamɔ nakai pɛŋ yɛ Yesu shihilɛ mli.

Eeenyɛ efee akɛ, Yesu wie nakai koni ekɛye ebua esɛɛnyiɛlɔi lɛ ni amɛna nɔ hewɔ ni Yehowa ŋmɛ gbɛ ni agbe lɛ yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ. * Yesu le akɛ bɔ ni agbe lɛ yɛ piŋmɔ tso nɔ tamɔ awuiyelɔ ko lɛ baatɔ̃tɔ mɛi pii anane. (1 Kor. 1:23) Shi ele akɛ, kɛ́ esɛɛnyiɛlɔi lɛ kɛ amɛjwɛŋmɔ tee nɔ hewɔ ni ehe bahia ni egbo lɛ nɔ lɛ, no baaye abua amɛ ni amɛnu nɔ ni tee nɔ lɛ shishi. (Gal. 3:13, 14) Amɛbaana akɛ amɛ-Yiwalaherelɔ ji lɛ, shi jeee awuiyelɔ ji lɛ.

Ekɔɔɔ he eko nɔ hewɔ ni Yesu tsɛ wiemɔi nɛɛ ayisɛɛ lɛ, ele akɛ ja agbe lɛ yɛ piŋmɔ tso nɔ dani ebaanyɛ ekɛɛ akɛ etsu nɔ fɛɛ nɔ ni Yehowa taoɔ ni etsu lɛ egbe naa. Anɔkwa be ni etsɛ lala nɛɛ sɛɛ etsɛɛɛ lɛ, ewie akɛ: “Agbe naa!” (Yoh. 19:30; Luka 22:37) Shi ni Yehowa shi Yesu be kukuoo lɛ hã Yesu ná hegbɛ etsu nɔ fɛɛ nɔ ni Yehowa tsu lɛ kɛba shikpɔŋ lɛ nɔ koni ebatsu lɛ egbe naa. Agbɛnɛ hu, no hã nibii fɛɛ ni awie yɛ Yesu he “yɛ Mose Mla lɛ kɛ Gbalɔi lɛ kɛ Lalai lɛ amli” lɛ ba mli.​—Luka 24:44.

^ kk. 2 Kwɛmɔ sane ni yitso ji, “Nɔ Ni Wɔkaseɔ Yɛ Naagbee Wiemɔi Ni Yesu Wie Lɛ Amli” ni yɔɔ Buu-Mɔɔ nɛɛ mli lɛ kuku 9 kɛ 10.

^ kk. 4 Nibii ni Yesu wie kɛ saji ni ebi be ni etsuɔ esɔɔmɔ nitsumɔ lɛ ekomɛi yɛ ni jeee lɛ diɛŋtsɛ ehewɔ ewie loo ebi. Shi efee nakai koni ekɛna esɛɛnyiɛlɔi lɛ asusumɔ yɛ saji ahe loo ni ekɛkwɛ amɛhemɔkɛyeli.​—Mar. 7:24-27; Yoh. 6:1-5; kwɛmɔ October 15, 2010 Buu-Mɔɔ lɛ, bf. 4-5.