Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Mɛni hewɔ Yehowa Odasefoi tɛŋɔ bɔfo Paulo akɛ mɔ ko ni yiteŋ ekpa lɛ?

Mɔ ko mɔ ko nyɛŋ atsɔɔ bɔ ni Paulo gbɔmɔtso ji diɛŋtsɛ. Saji ni wɔdamɔɔ nɔ wɔtɛŋɔ ehe mfonirii yɛ wɔwoji lɛ amli lɛ eko kwraa bɛ ni ana blema nɔ ko ni maa nɔ mi akɛ eji anɔkwale.

Kɛ̃lɛ, saji komɛi yɛ ni wɔbaanyɛ wɔdamɔ nɔ wɔna bɔ ni eeenyɛ efee akɛ Paulo gbɔmɔtso ji. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, awie saji nɛɛ ekome he yɛ March 1, 1902 Blɔfo Buu-Mɔɔ lɛ mli akɛ: ‘Wolo ko ni atsɛɔ lɛ “Acts of Paul and Thecla,” ni aŋma yɛ aaafee afi 150 Ŋ.B. lɛ wieɔ bɔ ni Paulo gbɔmɔtso ji hã lɛ he, ni etamɔ nɔ ni kɛjɛ blema beebe lɛ, mɛi pii kpɛlɛɔ nɔ ni awie yɛ wolo nɛɛ mli lɛ nɔ. Wolo lɛ kɛɔ akɛ Paulo “edaaa tsɔ, eyiteŋ ekpa, enane aŋɛtɛ, emli ti, ehiŋmɛii asɛɛ tsɔi lɛ fa, ni egugɔ kɛ.”’

The Oxford Dictionary of the Christian Church (nɔ ni afee yɛ afi 1997) lɛ wie yɛ blema wolo nɛɛ he akɛ: ‘Ekã shi faŋŋ akɛ, saji ni yɔɔ wolo nɛɛ mli lɛ ekomɛi ji anɔkwale.’ Mɛi ni hi shi yɛ blema be ni The Acts of Paul and Thecla wolo lɛ yɔɔ lɛ shwɛɛɛ he kwraa. Nɔ kome ni tsɔɔ nakai ji akɛ, wolo nɛɛ 80 ni aŋma yɛ Greek mli yɛ lolo, dani ayɛ ekomɛi hu yɛ wiemɔi krokomɛi amli. No hewɔ lɛ, bɔ ni wɔtɛŋɔ Paulo wɔhãa yɛ wɔwoji lɛ amli lɛ kɛ saji komɛi ni aŋma yɛ blema ni kɔɔ bɔ ni eji hã lɛ he lɛ kpãa gbee.

Shi esa akɛ wɔhã ehi wɔjwɛŋmɔ mli akɛ, jeee bɔ ni Paulo gbɔmɔtso ji hã lɛ ji nɔ ni he hiaa titri. Be ni Paulo sɔmɔɔ asafoi lɛ po lɛ, mɛi komɛi ni kɛ amɛjwɛŋmɔ maa heloonaa nibii anɔ lɛ wie ehe nyanyaanya akɛ, ‘lɛ gbɔmɔ lɛ diɛŋtsɛ ehe waaa ni ewiemɔi hu anyɛɛɛ nɔ ko akɔ yɛ mli.’ (2 Kor. 10:10) Shi esaaa ni wɔhiɛ kpaa nɔ akɛ, Yesu diɛŋtsɛ tsɔ naakpɛɛ gbɛ nɔ ehã Paulo batsɔ Kristofonyo. Agbɛnɛ hu, kwɛmɔ nibii abɔ ni Paulo nyɛ etsu yɛ Yehowa sɔɔmɔ lɛ mli be ni Kristo kɛ lɛ tsu nii akɛ ‘dɛŋdade ni ahala koni ehiɛ Yesu gbɛ́i lɛ kɛya jeŋmaji lɛ ahiɛ lɛ.’ (Bɔf. 9:3-5, 15; 22:6-8) Ni ani wɔ fɛɛ wɔnáaa Biblia mli woji ni Yehowa kɛ emumɔ lɛ tsirɛ Paulo ni eŋmala lɛ ahe sɛɛ waa?

Paulo kɛ nibii ni enyɛ etsu dani ebatsɔ Kristofonyo lɛ eshwãaa, ni ewieee bɔ ni egbɔmɔtso ji hã lɛ hu he. (Bɔf. 26:4, 5; Fip. 3:4-6) Moŋ lɛ, ejɛ heshibaa mli ewie akɛ: “Miji bibioo kwraa yɛ bɔfoi lɛ ateŋ, ni misaaa mɔ ni atsɛɔ lɛ bɔfo po.” (1 Kor. 15:9) Sɛɛ mli lɛ, eŋma hu akɛ: “Akɛ dromɔ nɛɛ ehã mi, mi ni mibaa shi fe mɔ ni ji bibioo kwraa yɛ mɛi krɔŋkrɔŋi lɛ fɛɛ ateŋ lɛ, koni mijaje nii ni Kristo lɛ yɔɔ ni anyɛɛɛ shishi ana lɛ he sane kpakpa lɛ mitsɔɔ jeŋmaji lɛ.” (Efe. 3:8) Sane kpakpa nɛɛ he miihia kwraa fe bɔ ni eeenyɛ efee akɛ Paulo gbɔmɔtso ji hã lɛ.