Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

NIKASEMƆ 13

Mɛɛ Gbɛ Nɔ Yehowa Tsɔɔ Ebuɔ Wɔhe?

Mɛɛ Gbɛ Nɔ Yehowa Tsɔɔ Ebuɔ Wɔhe?

“Anɔkwafo ji Nuŋtsɔ lɛ, ni ebaawaje nyɛ, ni ebaabu nyɛhe kɛjɛ mɔ fɔŋ lɛ dɛŋ.”​—2 TES. 3:3.

LALA 124 Ye Anɔkwa Daa!

NƆ NI ABAASUSU HE *

1. Mɛni hewɔ Yesu sɔle ebi Yehowa ni ekwɛ ekaselɔi lɛ anɔ?

GBI gbɛkɛ ni enɔ jetsɛremɔ lɛ abaagbe Yesu lɛ, no mli lɛ eejwɛŋ naagbai ni ekaselɔi lɛ kɛbaakpe lɛ ahe. Suɔmɔ ni eyɔɔ kɛhã amɛ lɛ tsirɛ lɛ ni ekɛɛ e-Tsɛ akɛ, ‘ekwɛ amɛnɔ yɛ mɔ fɔŋ lɛ hewɔ.’ (Yoh. 17:14, 15) Yesu le akɛ kɛ́ etee ŋwɛi lɛ, Satan Abonsam baaya nɔ ekɛ mɔ fɛɛ mɔ ni miitao asɔmɔ Yehowa lɛ awu. Enɛ hewɔ lɛ, ehe baahia ni Yehowa abu ewebii lɛ ahe.

2. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔhe wɔye akɛ, Yehowa baahã wɔsɔlemɔi lɛ hetoo?

2 Suɔmɔ ni Yehowa yɔɔ kɛhã e-Bi Yesu lɛ hewɔ lɛ, ebo esɔlemɔ lɛ toi. Kɛ́ wɔ hu wɔmia wɔhiɛ wɔfee nɔ ni Yehowa sumɔɔ lɛ, ebaasumɔ wɔ, ni ebaabo wɔsɔlemɔi toi, ni ebaaye ebua wɔ, ni ebaabu wɔhe. Yehowa tamɔ weku yitso kpakpa, no hewɔ lɛ, ebaaya nɔ ekwɛ wɔ ni ji ebii lɛ jogbaŋŋ. Kɛ́ ekwɛɛɛ wɔ jogbaŋŋ lɛ, ebaasa egbɛ́i lɛ he!

3. Mɛni hewɔ Yehowa hebuu he miihia wɔ ŋmɛnɛ?

3 Yehowa hebuu he miihia wɔ ŋmɛnɛ fe bei fɛɛ ni eho. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ ashwie Satan kɛje ŋwɛi, ni “emli efu waa diɛŋtsɛ.” (Kpo. 12:12) Satan elaka mɛi komɛi, ni amɛsusuɔ akɛ kɛ́ amɛmiiwa wɔ yi lɛ, amɛkɛ “sɔɔmɔ krɔŋŋ ko miihã Nyɔŋmɔ.” (Yoh. 16:2) Mɛi komɛi ni jáaa Nyɔŋmɔ hu waa wɔ yi, ejaakɛ amɛsusuɔ akɛ esoro wɔ yɛ je lɛ he. Shi ekɔɔɔ he eko nɔ hewɔ ni mɛi waa wɔ yi lɛ, wɔsheee gbeyei. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kɛɔ akɛ: “Anɔkwafo ji Nuŋtsɔ lɛ, ni ebaawaje nyɛ, ni ebaabu nyɛhe kɛjɛ mɔ fɔŋ lɛ dɛŋ.” (2 Tes. 3:3) Mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa tsɔɔ ebuɔ wɔhe? Nyɛhãa wɔsusua gbɛi enyɔ ahe.

YEHOWA EDRO WƆ TAWUU HEWULAMƆ NII

4. Yɛ nɔ ni awie yɛ Efesobii 6:13-17 lɛ naa lɛ, mɛni Yehowa ehã wɔ koni ebu wɔhe?

4 Yehowa edro wɔ tawuu hewulamɔ nii ni baanyɛ ebu wɔhe kɛjɛ Satan tutuamɔi lɛ ahe. (Kanemɔ Efesobii 6:13-17.) Tawuu hewulamɔ nii nɛɛ yɛ hewalɛ waa, ni etsuɔ nii jogbaŋŋ. Shi ja wɔwo tawuu hewulamɔ nii lɛ fɛɛ be fɛɛ be, dani ebaabu wɔhe. Mɛni tawuu hewulamɔ nii lɛ eko fɛɛ eko damɔ shi kɛhã? Nyɛhãa wɔkɔlɔa amɛ ekomekomei ni wɔsusua amɛhe.

5. Mɛni ji anɔkwale bɛlti lɛ? Ni mɛni hewɔ esa akɛ wɔfi bɛlti nɛɛ?

5 Anɔkwale bɛlti lɛ ji nibii ni wɔkase yɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ, ni ji Biblia lɛ mli lɛ. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔfi bɛlti nɛɛ? Ejaakɛ ebaabu wɔhe koni Satan, ni ji “malemɔ tsɛ” lɛ, akalaka wɔ. (Yoh. 8:44) Satan bɔi malemɔ nɛɛ jeee ŋmɛnɛ, ni elaka “shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ.” (Kpo. 12:9) Shi nibii ni wɔkase yɛ Biblia lɛ mli lɛ hewɔ lɛ, enyɛŋ elaka wɔ. Mɛni kɛ́ wɔfee lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔmiifi bɛlti nɛɛ? Kɛ́ wɔkase Yehowa he nii, wɔkɛ “mumɔ kɛ anɔkwale” já lɛ, ni wɔye anɔkwa yɛ nibii fɛɛ mli lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔmiifi bɛlti nɛɛ.​—Yoh. 4:24; Efe. 4:25; Heb. 13:18.

Bɛlti: Nibii ni wɔkase yɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ

6. Mɛni ji jalɛ dama lɛ? Ni mɛni hewɔ esa akɛ wɔwo?

6 Jalɛ dama lɛ damɔ shi kɛhã Yehowa mlai kɛ eshishitoo mlai ni ja lɛ. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔwo dama nɛɛ? Bɔ ni dama buɔ asraafonyo tsui he lɛ, nakai nɔŋŋ jalɛ dama lɛ buɔ wɔhe koni nibii fɔji ni yɔɔ je nɛɛ mli lɛ akafite wɔ. (Abɛi 4:23) Yehowa miisumɔ ni wɔsumɔ lɛ ni wɔsɔmɔ lɛ kɛ wɔtsui muu fɛɛ. (Mat. 22:36, 37) Shi Satan lakaa wɔ koni wɔsumɔ nibii ni yɔɔ je lɛ mli lɛ, ni ji nibii ni Yehowa nyɛɔ lɛ. Ni kɛ́ wɔfee nakai lɛ, wɔnyɛŋ wɔsɔmɔ Yehowa kɛ wɔtsui muu fɛɛ. (Yak. 4:4; 1 Yoh. 2:15, 16) Shi kɛ́ ena akɛ no tsuuu nii lɛ, ehãa awaa wɔ yi koni no ahã wɔfee nɔ ko ni Yehowa sumɔɔɔ.

Dama: Yehowa mlai kɛ eshishitoo mlai ni ja lɛ

7. Mɛni kɛ́ wɔfee lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔmiiwo jalɛ dama lɛ?

7 Mɛni kɛ́ wɔfee lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔmiiwo jalɛ dama lɛ? No ji kɛ́ wɔhi shi yɛ Yehowa mlai kɛ eshishitoo mlai lɛ anaa. (Lala 97:10) Mɛi komɛi susuɔ akɛ Yehowa mlai kɛ eshishitoo mlai lɛ yɛ kpɛŋŋ tsɔ. Shi kɛ́ wɔhiii shi yɛ Yehowa shishitoo mlai lɛ anaa lɛ, wɔbaafee tamɔ asraafonyo ko ni ejie edama be ni aawu ta akɛni esusuɔ akɛ etsii tsɔ lɛ hewɔ. Nilee bɛ mli kwraa akɛ asraafonyo ko baafee nakai! Mɛi ni sumɔɔ Yehowa lɛ enaaa ekitãi lɛ akɛ amɛnɔyeli wa, moŋ lɛ, amɛnaa lɛ akɛ nɔ ko ni hereɔ mɔ yiwala.​—1 Yoh. 5:3.

8. Kɛ́ akɛɛ wɔkɛ wɔhe ni wɔsaa wɔto akɛ wɔbaajaje sane kpakpa lɛ awo wɔnaji akɛ tokotai lɛ, te atsɔɔ tɛŋŋ?

8 Paulo wo wɔ hewalɛ hu ni wɔkɛ wɔhe ni wɔsaa wɔto be fɛɛ be akɛ wɔbaajaje toiŋjɔlɛ he sane kpakpa lɛ awo wɔnaji akɛ tokotai. Nɔ ni enɛ tsɔɔ ji akɛ, be fɛɛ be lɛ, esa akɛ wɔfee klalo akɛ wɔbaashiɛ Maŋtsɛyeli lɛ he sane kpakpa lɛ. Kɛ́ wɔkɛ mɛi gba Biblia lɛ mli sane lɛ, wɔhemɔkɛyeli lɛ mli waa. Bɔ ni Yehowa webii ni yɔɔ jeŋ fɛɛ lɛ ŋɔɔ hegbɛ fɛɛ hegbɛ ni amɛnáa kɛshiɛɔ Maŋtsɛyeli lɛ he sane kpakpa lɛ yɛ he fɛɛ he ni amɛyɔɔ lɛ, woɔ mɔ hewalɛ waa. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, amɛshiɛɔ yɛ hei ni nitsumɔhei kɛ shwapoi yɔɔ, kɛ shĩa fɛɛ shĩa. Agbɛnɛ hu, amɛshiɛɔ kɛ́ amɛtee nitsumɔ, kɛ́ amɛtee skul, kɛ́ amɛyaahé nii, kɛ́ amɛyasara amɛwekumɛi ni jeee Odasefoi, kɛ́ amɛkɛ mɛi ni amɛle miigba sane. Ni kɛ́ amɛka tsũ mli yɛ shihilɛ ko hewɔ hu lɛ, amɛshiɛɔ. Kɛ́ wɔkpa shiɛmɔ yɛ gbeyei ni wɔsheɔ lɛ hewɔ lɛ, wɔbaafee tamɔ asraafonyo ni ejie etokotai be ni aawu ta. Ewaaa kwraa akɛ nɔ ko baapila enane. Kɛ́ epila lɛ, enyɛŋ efã ehe kɛ́ atutua lɛ, ni enyɛŋ eye famɔi ni etatsɛ lɛ kɛhãa lɛ lɛ anɔ hu.

Tokotai: Wɔhe ni wɔsaa wɔto be fɛɛ be akɛ wɔbaajaje sane kpakpa lɛ

9. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔhiɛ wɔhemɔkɛyeli tsɛŋ agbo lɛ?

9 Hemɔkɛyeli tsɛŋ agbo lɛ damɔ shi kɛhã hemɔkɛyeli ni wɔyɔɔ yɛ Yehowa mli lɛ. Wɔyɛ hemɔkɛyeli akɛ, ebaaye eshiwoi fɛɛ anɔ. Hemɔkɛyeli nɛɛ yeɔ ebuaa wɔ ni ‘wɔgbeɔ mɔ fɔŋ lɛ gãimlibii ni tsoɔ lɛ fɛɛ.’ Mɛni hewɔ esa akɛ wɔhiɛ tsɛŋ agbo nɛɛ? Esa akɛ wɔfee nakai ejaakɛ ebaabu wɔhe koni nibii ni mɛi ni ekwa anɔkwa jamɔ lɛ tsɔɔ lɛ akalaka wɔ. Ni agbɛnɛ hu, wɔnijiaŋ akaje wui kɛ́ mɛi wie amɛshi wɔ yɛ wɔhemɔkɛyeli lɛ hewɔ. Kɛ́ wɔbɛ hemɔkɛyeli lɛ, no lɛ, kɛ́ mɛi nyɛ wɔnɔ ni wɔku Yehowa mlai loo eshishitoo mlai amli lɛ, ewaŋ akɛ wɔbaafee. Shi be fɛɛ be ni wɔbaatsi wɔhe kɛje nibii ni Yehowa sumɔɔɔ lɛ ahe, kɛ́ yɛ skul jio, nitsumɔhe jio lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔhiɛ wɔhemɔkɛyeli tsɛŋ lɛ. (1 Pet. 3:15) Nakai nɔŋŋ be fɛɛ be ni wɔbaakpoo nitsumɔ ko ni shika yɛ mli waa, shi ehãŋ wɔná hegbɛ wɔsɔmɔ Yehowa jogbaŋŋ lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔhiɛ wɔhemɔkɛyeli tsɛŋ lɛ. (Heb. 13:5, 6) Agbɛnɛ hu, be fɛɛ be ni abaate shi awo wɔ shi wɔbaaya nɔ wɔsɔmɔ Yehowa lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔhiɛ wɔhemɔkɛyeli tsɛŋ lɛ.​—1 Tes. 2:2.

Tsɛŋ: Hemɔkɛyeli ni wɔyɔɔ yɛ Yehowa kɛ eshiwoi lɛ amli lɛ

10. Mɛni ji yiwalaheremɔ dade fai lɛ? Ni mɛni hewɔ esa akɛ wɔbu?

10 Yiwalaheremɔ dade fai lɛ ji hiɛnɔkamɔ ni Yehowa ehã wɔná lɛ. Yehowa ehã wɔná hiɛnɔkamɔ akɛ ebaajwere mɛi fɛɛ ni feɔ esuɔmɔnaa nii lɛ, ni kɛ́ wɔgbo po lɛ, ebaatee wɔ shi. (1 Tes. 5:8; 1 Tim. 4:10; Tito 1:1, 2) Bɔ ni dade fai buɔ asraafonyo yitso he lɛ, nakai nɔŋŋ yiwalaheremɔ he hiɛnɔkamɔ lɛ buɔ wɔjwɛŋmɔ he. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? Wɔhiɛnɔkamɔ lɛ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔkɛ wɔjwɛŋmɔ maa Yehowa shiwoi lɛ anɔ, ni ehãaa wɔhao tsɔ yɛ wɔnaagbai lɛ ahe. Mɛni kɛ́ wɔfee lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔbu dade fai nɛɛ? Kɛ́ jwɛŋmɔ ni Yehowa hiɛ yɛ sane ko he lɛ, wɔ hu wɔná nakai jwɛŋmɔ nɔŋŋ yɛ nakai sane lɛ he lɛ, belɛ wɔbu dade fai lɛ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, kɛ́ wɔkɛ wɔhiɛ efɔ̃ɔɔ ninámɔ ni baanyɛ afiliki kɛya lɛ nɔ, shi wɔkɛ wɔhiɛ fɔ̃ Nyɔŋmɔ nɔ lɛ, belɛ wɔbu dade fai lɛ.​—Lala 26:2; 104:34; 1 Tim. 6:17.

Dade fai: Hiɛnɔkamɔ ni wɔyɔɔ akɛ wɔbaahi shi kɛya naanɔ lɛ

11. Mɛni ji mumɔ lɛ klante lɛ? Ni mɛni hewɔ esa akɛ wɔkɛtsu nii?

11 Mumɔ lɛ klante lɛ ji Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ, ni ji Biblia lɛ. Klante nɛɛ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔnaa kɛji sane ko ji amale. Ni ehãa mɛi tsiɔ amɛhe kɛjeɔ amale tsɔɔmɔi kɛ subaŋi gbohii ahe. (2 Kor. 10:4, 5; 2 Tim. 3:16, 17; Heb. 4:12) Kɛ́ wɔfee aŋkro nikasemɔ, ni wɔŋmɛ gbɛ ni Yehowa asafo lɛ tsɔse wɔ lɛ, wɔnyɛɔ wɔkɛ klante nɛɛ tsuɔ nii jogbaŋŋ. (2 Tim. 2:15) Yɛ tawuu hewulamɔ nii ni Yehowa kɛdro wɔ lɛ sɛɛ lɛ, edro wɔ nɔ kroko hu ni buɔ wɔhe. Ani ole nɔ ni ji?

Klante: Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ, ni ji Biblia lɛ

YEHOWA EDRO WƆ YELIKƐBUALƆI

12. Yɛ tawuu hewulamɔ nii lɛ sɛɛ lɛ, mɛni ekoŋŋ he hiaa wɔ? Ni mɛni hewɔ?

12 Asraafonyo kpakpa le akɛ, ekome enyɛŋ ekɛ asraafoi pii awu, ja enanemɛi asraafoi lɛ eye amɛbua lɛ. Nakai nɔŋŋ wɔ kome wɔnyɛŋ wɔwu wɔshi Satan kɛ ewebii lɛ, ja wɔnyɛmimɛi lɛ eye amɛbua wɔ. Yehowa edro wɔ nyɛmimɛi akpekpei abɔ yɛ je lɛŋ fɛɛ ni miisumɔ ni amɛye amɛbua wɔ. Amɛji “nyɛmimɛi asafo muu” diɛŋtsɛ.​—1 Pet. 2:17.

13. Yɛ nɔ ni awie yɛ Hebribii 10:24, 25 lɛ naa lɛ, kɛ́ wɔtee asafoŋ kpeei lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ wɔnáa he sɛɛ?

13 Nɔ kome ni kɛ́ wɔfee lɛ, wɔnyɛmimɛi lɛ baaná hegbɛ amɛye amɛbua wɔ ji, ni wɔbaaya asafoŋ kpeei. (Kanemɔ Hebribii 10:24, 25.) Wɔ fɛɛ wɔnijiaŋ jeɔ wui bei komɛi, shi asafoŋ kpeei lɛ baanyɛ awo wɔ hewalɛ. Hetoi ni wɔnyɛmimɛi lɛ hãa yɛ asafoŋ kpeei ashishi lɛ woɔ wɔ hewalɛ. Agbɛnɛ hu, wiemɔi ni amɛhãa kɛ nɔkwɛmɔnii ni amɛfeɔ lɛ wajeɔ wɔ koni wɔya nɔ wɔsɔmɔ Yehowa. Ni saji ni wɔkɛ amɛ gbaa dani ajeɔ asafoŋ kpee shishi, kɛ be ni akpa lɛ hu woɔ wɔ hewalɛ. (1 Tes. 5:14) Kɛfata he lɛ, kɛ́ wɔtee asafoŋ kpeei lɛ, wɔnáa hegbɛ wɔyeɔ wɔbuaa mɛi, ni no hãa wɔnáa miishɛɛ. (Bɔf. 20:35; Rom. 1:11, 12) Kɛ́ wɔtee asafoŋ kpeei lɛ, eyeɔ ebuaa wɔ yɛ gbɛi krokomɛi hu anɔ. Eyeɔ ebuaa wɔ ni wɔnyɛɔ wɔshiɛɔ ni wɔtsɔɔ nii jogbaŋŋ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, wɔkaseɔ bɔ ni wɔkɛ wɔ-Nitsɔɔmɔ Dɛŋdadei Titrii lɛ tsuɔ nii jogbaŋŋ. No hewɔ lɛ, saamɔ ohe jogbaŋŋ dani oya asafoŋ kpeei. Ni kɛ́ otee hu lɛ, bo toi jogbaŋŋ. Kɛ́ oba shĩa lɛ, okɛ nibii ni okase lɛ atsu nii. Kɛ́ ofee nibii nɛɛ, obaatsɔ “Kristo Yesu asraafonyo kpakpa.”​—2 Tim. 2:3.

14. Yɛ wɔnyɛmimɛi lɛ asɛɛ lɛ, namɛi hu baanyɛ aye abua wɔ?

14 Yɛ wɔnyɛmimɛi lɛ asɛɛ lɛ, wɔyɛ ŋwɛibɔfoi akpekpei abɔ. Ŋwɛibɔfo kome po yɛ hewalɛ waa! (Yes. 37:36) No hewɔ lɛ kɛ́ okwɛ lɛ, mɛni ŋwɛibɔfoi pii baanyɛ afee? Adesa ko loo daimonio ko bɛ ni baanyɛ ekɛ Yehowa asraafoi lɛ awu ni eye amɛnɔ kunim. Yehowa he wa fe mɔ fɛɛ mɔ. No hewɔ lɛ, kɛ́ efata wɔhe lɛ, wɔhenyɛlɔi lɛ nyɛŋ aye wɔnɔ kunim kɔkɔɔkɔ, ekɔɔɔ he eko bɔ ni amɛyi fa hã. (Koj. 6:16) Mɔ ko mɔ ko nyɛŋ aje anɔkwa sane nɛɛ he ŋwane. No hewɔ lɛ, be fɛɛ be ni mɔ ko ni okɛtsuɔ nii, mɔ ko ni okɛyaa skul, loo owekunyo ko ni jeee Odasefonyo ni lɛ baawie nɔ ko loo efee nɔ ko eshi bo lɛ, kaimɔ sane nɛɛ. Kaimɔ akɛ, jeee okome owuɔ ta nɛɛ. Akɛni oboɔ Yehowa gbɛtsɔɔmɔi toi hewɔ lɛ, efata ohe yɛ ta nɛɛ mli.

YEHOWA BAAYA NƆ EBU WƆHE

15. Yɛ nɔ ni awie yɛ Yesaia 54:15, 17 lɛ naa lɛ, mɛni hewɔ mɔ ko mɔ ko nyɛŋ ehã Nyɔŋmɔ webii lɛ akpa shiɛmɔ?

15 Satan je lɛ nyɛɔ wɔ yɛ nibii pii ahewɔ. Wɔkɛ wɔhe wooo pɔlitis mli, ni wɔkɛ wɔhe wooo ta mli. Wɔtsɔɔ mɛi Nyɔŋmɔ gbɛ́i lɛ he nii, wɔhãa amɛleɔ akɛ e-Maŋtsɛyeli lɛ pɛ baahã toiŋjɔlɛ aba shikpɔŋ lɛ nɔ, ni wɔhiɔ shi yɛ emlai kɛ eshishitoo mlai lɛ anaa. Wɔhãa mɛi leɔ akɛ Satan, ni ji jeŋ nɛɛ nɔyelɔ lɛ, ji amalelɔ kpanaku kɛ gbɔmɔgbelɔ. (Yoh. 8:44) Ni wɔhãa mɛi leɔ hu akɛ, etsɛŋ abaakpãtã Satan je lɛ hiɛ. Shi Satan kɛ ewebii lɛ nyɛŋ amɛhã wɔkpa shiɛmɔ kɔkɔɔkɔ. Moŋ lɛ, wɔbaatsɔ gbɛ fɛɛ gbɛ ni wɔbaanyɛ nɔ wɔya nɔ wɔjie Yehowa yi. Satan he wa, shi enyɛko ehã akpa Maŋtsɛyeli lɛ he sane lɛ ni ashiɛɔ yɛ jeŋ fɛɛ lɛ. Nɔ hewɔ lɛ ji akɛ, Yehowa miibu wɔhe.​—Kanemɔ Yesaia 54:15, 17.

16. Mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa baabaa ewebii lɛ ayi yɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli?

16 Mɛni wɔbaanyɛ wɔkpa gbɛ wɔsɛɛ? Yehowa baatsɔ gbɛi enyɔ ni yɔɔ naakpɛɛ nɔ ehere wɔ yɛ amanehulu kpeteŋkple lɛ mli. Klɛŋklɛŋ lɛ, eŋmɛŋ gbɛ ni shikpɔŋ lɛ nɔ maŋtsɛmɛi lɛ akpãtã etsuji anɔkwafoi lɛ ahiɛ be ni amɛkpãtãa Babilon Kpeteŋkpele lɛ, ni ji amale jamɔ lɛ hiɛ lɛ. (Kpo. 17:16-18; 18:2, 4) Nɔ ni ji enyɔ lɛ, ebaabaa ewebii lɛ ayi be ni ekpãtãa Satan je lɛ fãi ni eshwɛ lɛ ahiɛ yɛ Harmagedon ta lɛ mli lɛ.​—Kpo. 7:9, 10; 16:14, 16.

17. Kɛ́ wɔhi Yehowa masɛi kpaakpa lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ wɔbaaná he sɛɛ?

17 Kɛ́ wɔhi Yehowa masɛi kpaakpa lɛ, Satan nyɛŋ ekpãtã wɔhiɛ kɛya naanɔ. Lɛ moŋ abaakpãtã ehiɛ kɛya naanɔ. (Rom. 16:20) No hewɔ lɛ, wo tawuu hewulamɔ nii lɛ fɛɛ, ni kaajie kɔkɔɔkɔ! Okɛ bo diɛŋtsɛ ohewalɛ akawu ta ni wɔkɛ Satan kɛ je lɛ wuɔ lɛ. Ye obua onyɛmimɛi Kristofoi lɛ, ni okɛ Yehowa gbɛtsɔɔmɔi atsu nii. Kɛ́ ofee nakai lɛ, no lɛ bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, Yehowa, wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi ni sumɔɔ bo lɛ, baawaje bo, ni ebaabu ohe.​—Yes. 41:10.

LALA 149 Kunimyeli Lala

^ kk. 5 Yehowa ewo shi yɛ Biblia lɛ mli akɛ, ebaawaje wɔ ni ebu wɔhe kɛjɛ nibii fɛɛ ni baanyɛ afite wɔ kɛ lɛ teŋ lɛ, kɛ agbɛnɛ hu, nibii fɛɛ ni baanyɛ ahã naanɔ wala aŋmɛɛ wɔ lɛ ahe. Yɛ nikasemɔ nɛɛ mli lɛ, wɔbaahã sanebimɔi ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ ahetoo: Mɛni hewɔ hebuu he hiaa wɔ? Mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa tsɔɔ ebuɔ wɔhe? Ni kɛ́ wɔmiitao ni Yehowa abu wɔhe lɛ, mɛni esa akɛ wɔfee?