Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Be ni Yesu to Nuŋtsɔ Lɛ Gbɛkɛ Niyeli lɛ shishi lɛ, no mli lɛ, nɛgbɛ kaselɔi 70 lɛ ni etsu amɛ be ko akɛ amɛyashiɛ lɛ yɔɔ? Ani no mli lɛ, amɛkpa esɛɛnyiɛmɔ?

Nɔ ko bɛ ni wɔbaanyɛ wɔdamɔ nɔ wɔkɛɛ akɛ, akɛni kaselɔi 70 lɛ bɛ jɛmɛ be ni Yesu to Nuŋtsɔ Lɛ Gbɛkɛ Niyeli lɛ shishi hewɔ lɛ, Yesu nyaaa amɛhe dɔŋŋ loo amɛkpa esɛɛnyiɛmɔ. No mli lɛ nɔ ni Yesu taoɔ yɛ nakai be lɛ mli kɛkɛ ji, ni ekɛ ebɔfoi lɛ pɛ awie.

Mɛi 12 lɛ kɛ mɛi 70 lɛ fɛɛ lɛ, Yesu kaselɔi ji amɛ. Mɛi 12 lɛ ji mɛi ni Yesu hala klɛŋklɛŋ kɛjɛ ekaselɔi pii lɛ ateŋ, ni etsɛ amɛ akɛ bɔfoi. (Luka 6:​12-16) Be ni Yesu tsɛ “Mɛi Nyɔŋma Kɛ Enyɔ lɛ” ni “etsu amɛ koni amɛyashiɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ ni amɛtsa helai” lɛ, no mli lɛ eyɛ Galilea. (Luka 9:​1-6) Sɛɛ mli be ni ekpeleke shi kɛba Yudea lɛ, ehala “mɛi krokomɛi 70 ni etsu amɛ enyɔnyɔɔnyɔ.” (Luka 9:51; 10:1) No hewɔ lɛ, Yesu yɛ kaselɔi yɛ hei srɔtoi ni shiɛɔ ehe sane amɛhãa mɛi.

Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, Yudafoi ni ebatsɔmɔ Yesu kaselɔi lɛ yeɔ Hehoo lɛ daa afi, ni ekolɛ amɛkɛ amɛwekui lɛ ni yeɔ. (2 Mo. 12:​6-11, 17-20) Be ni eshwɛ fioo ni abaagbe Yesu lɛ, ekɛ ebɔfoi lɛ tee Yerusalem. Shi etsɛɛɛ ekaselɔi ni yɔɔ Yudea, Galilea, kɛ Perea lɛ fɛɛ kɛbaaa Yerusalem koni amɛbabua amɛhe naa kɛye Hehoo lɛ. Eeenyɛ efee akɛ, Yesu miitao ni ekɛ ebɔfoi lɛ pɛ aye nakai Hehoo lɛ. Ekɛɛ amɛ akɛ: “Mishwe waa akɛ mikɛ nyɛ baaye Hehoo nɛɛ dani mana nɔ.”—Luka 22:15.

Yiŋtoo kpakpa ko hewɔ Yesu fee nakai. No mli lɛ, etsɛŋ ni abaagbe lɛ akɛ “Nyɔŋmɔ Gwantɛŋbi ni wóɔ je lɛ he esha lɛ kɛyaa.” (Yoh. 1:29) Ni esa akɛ egbo yɛ Yerusalem, ejaakɛ kɛjɛ blema fɛɛ lɛ, jɛmɛ ji he ni ashãa afɔle yɛ ahãa Nyɔŋmɔ. Hehoo gwantɛŋbi lɛ hãa Israelbii lɛ kaiɔ akɛ, Yehowa jie amɛ kɛje Ejipt. Shi Yesu afɔle lɛ baahã adesai fɛɛ aye amɛhe kɛjɛ esha kɛ gbele dɛŋ, ni enɛ hi kwraa fe heyeli ni Israelbii lɛ ná lɛ. (1 Kor. 5:​7, 8) Yesu afɔle lɛ hewɔ lɛ, Mɛi Nyɔŋma Kɛ Enyɔ lɛ baatsɔmɔ mɛi ni ekɛmiito Kristofoi asafo lɛ shishi. (Efe. 2:​20-22) Kpojiemɔ wolo lɛ hu wie akɛ, maŋ krɔŋkrɔŋ lɛ, ni ji Yerusalem Hee lɛ yɛ “faneshi tɛi 12” ni “Gwantɛŋbi lɛ bɔfoi 12 lɛ agbɛ́ii 12 lɛ yɛ amɛnɔ.” (Kpo. 21:​10-14) No hewɔ lɛ, ekã shi faŋŋ akɛ, bɔfoi anɔkwafoi lɛ baatsu nitsumɔ krɛdɛɛ ko koni Nyɔŋmɔ yiŋtoo aba mli. Enɛ hãa wɔnaa nɔ hewɔ ni Yesu miisumɔ ni ekɛ ebɔfoi 12 lɛ aye enaagbee Hehoo lɛ kɛ Nuŋtsɔ Lɛ Gbɛkɛ Niyeli lɛ ni eto shishi yɛ no sɛɛ nɔŋŋ lɛ.

Eyɛ mli akɛ kaselɔi 70 lɛ kɛ kaselɔi krokomɛi bɛ jɛmɛ be ni Yesu to Nuŋtsɔ Lɛ Gbɛkɛ Niyeli lɛ shishi moŋ, shi Yesu kaselɔi fɛɛ ni ye lɛ anɔkwa lɛ ná nakai nifeemɔ lɛ ni eto shishi lɛ he sɛɛ. Sɛɛ mli lɛ, afɔ kaselɔi nɛɛ mu, ni amɛbafata maŋtsɛyeli kpaŋmɔ ni Yesu kɛ ebɔfoi 12 lɛ fee nakai gbɛkɛ lɛ he.—Luka 22:​29, 30.