Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Kristofoi Nɔkwɛlɔi, ‘Nyɛtsui Mli Alɛa’!

Kristofoi Nɔkwɛlɔi, ‘Nyɛtsui Mli Alɛa’!

Kristofoi Nɔkwɛlɔi, ‘Nyɛtsui Mli Alɛa’!

“YEHOWA ji mikwɛlɔ. Nɔ ko nɔ ko he ehiaŋ mi.” David wie wiemɔi nɛɛ ni ekɛtsɔɔ hekɛnɔfɔɔ kwraa ni eyɔɔ yɛ Nyɔŋmɔ mli lɛ mli. Kɛ wɔɔkɛɛ lɛ, Yehowa kpala lɛ kɛtee “lɛɛhei ni yɔɔ frɔfrɔ” ni ‘ekɛ lɛ tee nui ni he jɔ ahe.’ Akɛni Yehowa fiɔ David sɛɛ yɛ be mli ni shitee-kɛ-wolɔi gbaa bɔleɔ lɛ hewɔ lɛ, enyɛ ekɛɛ lɛ akɛ: “Misheŋ efɔŋ ko gbeyei; ejaakɛ okɛ mi yɛ.” Yɛ Kwɛlɔ Ni Fe Fɛɛ ni tamɔ nɛkɛ ni David yɔɔ hewɔ lɛ, etswa efai shi akɛ, ‘ebaahi shi yɛ Yehowa we lɛ ewala gbii abɔ fɛɛ.’—Lala 23:1-6.

Nyɔŋmɔ bi koome lɛ ná Yehowa suɔmɔ kwɛmɔ lɛ mli ŋɔɔmɔ, ni eha ana enɛ yɛ bɔ ni ekɛ ekaselɔi lɛ ye ha lɛ mli yɛ be fioo ni ekɛbahi shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ mli. Enɛ hewɔ lɛ, Ŋmalɛi lɛ tsɛ lɛ akɛ “tookwɛlɔ kpakpa,” “toi lɛ akwɛlɔ kpeteŋkpele,” kɛ “tookwɛlɔ nukpa.”—Yohane 10:11; Hebribii 13:20; 1 Petro 5:2-4.

Yehowa kɛ Yesu Kristo miiya nɔ amɛmiikwɛ mɛi ni sumɔɔ amɛ lɛ anɔ lolo. Anaa amɛkwɛmɔ nitsumɔ nɛɛ yɛ fã kome ni ji nɔkwɛlɔi bibii ni ekɛha yɛ asafo lɛ mli, ni ji gbɛjianɔtoo ni suɔmɔ yɔɔ mli lɛ mli. Paulo wie etsɔɔ nɛkɛ nɔkwɛlɔi bibii nɛɛ ni ekɛɛ amɛ akɛ: “No hewɔ lɛ nyɛlea nyɛhe nɔkwɛmɔ kɛ tooiku lɛ fɛɛ ni Mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ ewo nyɛ amɛnɔkwɛlɔi lɛ, koni nyɛlɛ Nyɔŋmɔ asafo lɛ ni ekɛ lɛ diɛŋtsɛ elá he lɛ.”—Bɔfoi lɛ Asaji 20:28.

Ní aaakwɛ tookuu lɛ nɔ tamɔ bɔ ni Yehowa kɛ Kristo Yesu fee lɛ jeee nitsumɔ bibioo, ni kɛlɛ, eji nitsumɔ ko ni amrɔ nɛɛ ehe hiaa waa diɛŋtsɛ. Bo lɛ susumɔ Odasefoi ni fa fe akpekpe kome ni abaptisi amɛ yɛ nyɛsɛɛ afii etɛ ni eho lɛ mli lɛ he okwɛ! Nɛkɛ mɛi heei nɛɛ tsuko nii babaoo yɛ afii ni eho lɛ mli ni baaha amɛda yɛ mumɔŋ. Agbɛnɛ hu lɛ, susumɔ Odasefoi ni ji gbekɛbii lolo aloo mɛi ni yeko afii nyɔŋmai enyɔ lɛ he okwɛ. Jeee amɛfɔlɔi akwɛmɔ pɛ he hiaa amɛ, shi moŋ tookwɛlɔi bibii ni yɔɔ asafo lɛ mli lɛ hu akwɛmɔ he miihia amɛ.

Eji anɔkwale akɛ, Kristofoi fɛɛ kɛ nɔnyɛɛi ni tipɛŋfoi anɔnyɛɛ fata he lɛ kpeɔ. Ehe miihia ni mɔ fɛɛ mɔ amia ehiɛ ni ete shi ewo hewalɛ ni gbalaa wɔ koni wɔnyiɛ je lɛ gbɛ̀i lɛ asɛɛ lɛ. Yɛ maji komɛi anɔ lɛ, ekolɛ Maŋtsɛyeli shiɛlɔi anijiaŋ jeɔ wui akɛni mɛi booo amɛshɛɛ sane lɛ toi hewɔ. Helai ni naa wa miigba shiɛlɔi lɛ ekomɛi anaa. Shika he naagbai haaa mɛi komɛi aná sɛɛnamɔ ni yɔɔ Maŋtsɛyeli lɛ ni amɛtao esɛɛgbɛ klɛŋklɛŋ lɛ he. Yɛ anɔkwale mli lɛ, nɔkwɛlɔi lɛ asuɔmɔ yelikɛbuamɔ he miihia wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ—ní mɛi ni amɛtsɛ yɛ anɔkwale lɛ mli hu fata he, ejaakɛ ehe miihia ni nakai sa wɔ hu.

Kanyamɔ Nɔ̃ Kpakpa

Awo klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli Kristofoi lɛ ŋaa akɛ: ‘Amɛtsuii amli alɛɛ’! (2 Korintobii 6:11-13) Ebaafee nɔ ni hi jogbaŋŋ akɛ Kristofoi onukpai kɛ ŋaawoo nɛɛ baatsu nii yɛ amɛsaramɔ nitsumɔi lɛ amli. Mɛɛ gbɛ nɔ amɛbaatsɔ amɛfee enɛ? Ni asafoŋ sɔɔlɔi, ní amɛteŋ mɛi babaoo baanyɛ abatsɔmɔ nɔkwɛlɔi wɔsɛɛ lɛ hu?

Kɛji akɛ Kristofoi onukpai aaatsɔmɔ jɔɔmɔi kɛha tookuu lɛ, no lɛ esa akɛ nɔ ko kpakpa ni fe ehe nitsumɔ kɛkɛ atsirɛ amɛ. Awoɔ amɛ ŋaa akɛ: “Nyɛlɛa Nyɔŋmɔ asafoku ni yɔɔ nyɛteŋ lɛ, nyɛkwɛa nɔ, jeee nɔnyɛ̃ɛ naa, shi moŋ yɛ suɔmɔ naa; asaŋ jeee sɛɛnamɔ ni yɔɔ hiɛgbele hewɔ, shi moŋ tsuijurɔ naa.” (1 Petro 5:2, wɔma efã ko nɔ mi.) No hewɔ lɛ, nɔ ni fata saramɔ ni mɔɔ shi lɛ he ji suɔmɔ kɛ tsuijurɔ mli ni ajɛɔ asɔmɔɔ mɛi krokomɛi. (Yohane 21:15-17) No tsɔɔ akɛ, abaale nibii ni he hiaa tookuu lɛ ni abaafee oya kɛtsu he nii. No tsɔɔ akɛ abaajie Kristofoi asui ni ale ni ji Nyɔŋmɔ mumɔ yibii lɛ kpo atsɔɔ yɛ be mli ni akɛ mɛi krokomɛi yeɔ lɛ.—Galatabii 5:22, 23.

Nɔ ni fata nyɛmimɛi asaramɔ he ji amɛŋɔɔ ni ayaa yɛ amɛshiai amli. * Shi nɔkwɛlɔi ni ‘lɛɛɔ amɛtsuii amli’ lɛ kɛ amɛhe haa. Nɔ ni atsɔɔ ji akɛ amɛfeɔ babaoo fe mɛi lɛ ni amɛyasaraa bei komɛi kɛkɛ. Amɛŋɔɔ hegbɛ fɛɛ hegbɛ ni amɛkɛyasaraa mɛi krokomɛi ni yɔɔ tookuu lɛ mli lɛ.

Mɛi Krokomɛi ni Atsɔseɔ Amɛ Koni Amɛtsɔmɔ Nɔkwɛlɔi

Ekɔɔɔ he eko afii abɔ ni eye, kɛji nyɛmi nuu ko ‘miitaoɔ nɔkwɛmɔ nitsumɔ lɛ, eetao nitsumɔ kpakpa.’ (1 Timoteo 3:1) Asafoŋ sɔɔlɔi pii etsɔɔ bɔ ni amɛsumɔɔ ni amɛnine ashɛ hegbɛi srɔtoi anɔ. Enɛ hewɔ lɛ, onukpai lɛ kɛ miishɛɛ yeɔ amɛbuaa nɛkɛ nyɛmimɛi ni sumɔɔ nɛɛ koni amɛnine ashɛ nɛkɛ gbɛ ni he hiaa, ni ji “nɔkwɛmɔ nitsumɔ” ni amɛtaoɔ nɛɛ nɔ. Enɛ tsɔɔ akɛ esa akɛ atsɔse amɛ ni amɛtsɔmɔ nɔkwɛlɔi ni he esa.

Akɛni amɛkpɛtɛɔ Nyɔŋmɔ jeŋba he tɛi ni nɔ kwɔlɔ lɛ ahe hewɔ lɛ, apasa nɔkwɛlɔi, tamɔ mɛi ni awie amɛhe yɛ Ezekiel 34:2-6 lɛ nyɛɛɛ agbɔjɔ Yehowa Kristofoi asafo lɛ. Enɛɛmɛi ji heguɔgbee nii yɛ Yehowa hiɛ, ni eja nakai hu. Yɛ nɔ najiaŋ ni esa akɛ amɛlɛ tookuu lɛ, amɛlɛɔ amɛ diɛŋtsɛ amɛhe. Amɛwajeee mɛi ni egbɔjɔ lɛ, amɛtsaaa helatsɛmɛi lɛ, amɛkanyaaa mɛi ni ekumɔ lɛ, loo amɛkpalaaa nɔ ni edu gbɛ aloo elaaje lɛ kɛbaaa. Akɛni amɛfeɔ amɛnii tamɔ klaji pɛpɛɛpɛ moŋ fe tookwɛlɔi hewɔ lɛ, amɛyeɔ tooi lɛ anɔ kɛ nɔnyɛɛ kɛ yiwalɛ. Tooi ni akpoo amɛ lɛ egbɛ amɛshwã, ni amɛnyiɛ kɛkɛ ni mɔ ko kwraa kwɛɛɛ amɛnɔ.—Yeremia 23:1, 2; Nahum 3:18; Mateo 9:36.

Ákɛ mɛi ni tamɔɔɔ tookwɛlɔi ni yeee anɔkwa lɛ, Kristofoi nɔkwɛlɔi lɛ nyiɛɔ Yehowa nɔkwɛmɔnɔ lɛ sɛɛ. Amɛyeɔ amɛbuaa ni amɛnyiɛɔ tooku lɛ hiɛ kɛyaa “hei ni yɔɔ frɔfrɔ” kɛ “nui ni he jɔ ahe.” Amɛbɔɔ mɔdɛŋ ni amɛkudɔɔ amɛ ‘kɛnyiɛɔ jalɛ gbɛ̀i anɔ,’ kɛtsɔ yelikɛbuamɔ ni amɛkɛhaa amɛ koni amɛnu Yehowa Wiemɔ lɛ shishi jogbaŋŋ ni amɛkɛtsu nii yɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛshihilɛ mli lɛ nɔ. Amɛbaanyɛ amɛtsu enɛ he nii jogbaŋŋ kɛmɔ shi ejaakɛ ‘amɛle nitsɔɔmɔ.’—1 Timoteo 3:2.

Kɛ atee asafoŋ kpeei ashishi lɛ, wiemɔ kpoku lɛ nɔ titri onukpai lɛ atɛŋ mɛi pii jɛɔ amɛtsɔɔ nii. Shi kɛlɛ, onukpai lɛ kɛ aŋkroaŋkroi taraa shi ni amɛtsɔɔ amɛ nii. Yɛ anɔkwale mli lɛ amɛteŋ mɛi komɛi ahe esa yɛ mɔ kome nitsɔɔmɔ mli, ni mɛi krokomɛi hu he esa yɛ wiemɔ kpoku nɔ wiemɔi amli. Shi nyɛmɔ ni mɔ ko bɛ yɛ nitsɔɔmɔi lɛ ateŋ ekome mli lɛ haaa efee mɔ ni leee nitsɔɔmɔ. Onukpai lɛ kɛ gbɛ̀i srɔtoi fɛɛ ni baa amɛgbɛ nɔ lɛ tsuɔ nii ni amɛkɛtsɔɔ nii, ni nɔ ni fata he ji mɛi asaramɔ. Saramɔi lɛ ekomɛi yɛ ni ajeɔ gbɛ afeɔ, ni tsɔɔ akɛ, ajeɔ gbɛ atoɔ he gbɛjianɔ diɛŋtsɛ. Shi abaanyɛ atsu saramɔi lɛ ateŋ babaoo he nii ni atooo he gbɛjianɔ, ni no hu he yɛ sɛɛnamɔ waa diɛŋtsɛ.

Nɔkwɛlɔi kɛ Tsɔɔlɔi yɛ Be Fɛɛ Mli

Nilee kɛ niiashikpamɔ he miihia datrɛfonyo dani enyɛ etsu enii. Shi helatsɛmɛi ni ekwɛɔ amɛ lɛ hiɛ sɔɔ kɛji akɛ ejie mlihilɛ, mɔbɔnalɛ, mɔ hesusumɔ, kɛ mɔ he miishɛɛ ni ayɔɔ yɛ anɔkwale mli lɛ kpo. Esa akɛ nɛkɛ sui nɛɛ afata sui ni eyɔɔ lɛ ahe. Esa akɛ tsɔɔlɔ kpakpa kɛ nɔkwɛlɔ kpakpa lɛ hu aná sui kpakpai ni tamɔ enɛ nɔŋŋ, ni etsɔ edaa gbi shihilɛ su. Tsɔɔlɔ kpakpa lɛ saa ehe koni etsɔɔ mɛi ni ebɔle ehe kɛkpe lɛ nii be fɛɛ be ni ehe miihia akɛ efee nakai. Abɛi 15:23 kɛɔ akɛ: “Gbɔmɔ daaŋ hetoo haa enáa miishɛɛ, ni wiemɔ ni awie yɛ be ni sa mli lɛ ehĩ pam!” “Be ni sa mli” lɛ bafeɔ be ni ewieɔ yɛ wiemɔ kpoku lɛ nɔ lɛ, be mli ni eshiɛɔ yɛ shia kɛ shia lɛ, aloo be mli ni ekɛ mɛi gbaa sane yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ aloo yɛ tɛlifoŋ nɔ lɛ. Nakai nɔŋŋ, nɔkwɛlɔ kpakpa lɛ bɔɔ mɔdɛŋ be fɛɛ be ni ejieɔ sui kpakpai akpo, ni esusuɔ mɛi ahe be fɛɛ be, jeee be mli ni etee eyaasara amɛ kɛkɛ. Akɛni ‘eha etsui mli elɛɛ’ hewɔ lɛ, eŋɔɔ hegbɛ fɛɛ hegbɛ ni ekɛkwɛɔ tooku lɛ nɔ, ni ekɛ kwɛmɔ ni he hiaa amɛ lɛ haa amɛ yɛ be ni sa mli. Enɛ haa ebafeɔ mɔ ko ni tooi lɛ sumɔɔ waa.—Marko 10:43.

Wolfgang ni amrɔ nɛɛ eji onukpa, lɛ kaiɔ be ko ni asafoŋ sɔɔlɔ ko kɛ eŋa basara eweku lɛ. Ekɛɛ akɛ: “Wɔbii lɛ ná miishɛɛ waa diɛŋtsɛ yɛ jwɛŋmɔ ni agbala kɛba amɛnɔ kɛ miishɛɛ be ni amɛná lɛ hewɔ. Amɛwieɔ he lolo.” Hɛɛ, nɛkɛ asafoŋ sɔɔlɔ nɛɛ tsɔɔ akɛ, esusuɔ mɔ he; no mli lɛ ‘eelɛɛ etsui lɛ mli.’

Hegbɛ kroko ni onáa ni onyɛɔ ‘okɛlɛɛɔ tsui lɛ mli’ ji helatsɛmɛi ni oyasaraa, ni okɛ ekãawoo wiemɔ he wolo fioo yahaa amɛ, aloo otswaa amɛ yɛ tɛlifoŋ nɔ—nɔ fɛɛ nɔ ni ofeɔ koni okɛha amɛna akɛ osusuɔ amɛhe! Okɛ yelikɛbuamɔ aha kɛji akɛ ehe miihia. Kɛ amɛmiisumɔ ni amɛwie lɛ bo amɛ toi jogbaŋŋ. Na nibii ni owieɔ he lɛ ahe jwɛŋmɔ kpakpa, ni owie teokrase lɛ mli nitsumɔi ni ŋɔɔ ni yaa nɔ yɛ he ni nyɛyɔɔ lɛ kɛ hei krokomɛi lɛ ahe. Ye obua amɛ koni amɛfee anunyam shihilɛ ni baaba wɔsɛɛ ni asaa ato mɛi fɛɛ ni sumɔɔ Yehowa lɛ ahe mfoniri yɛ amɛjwɛŋmɔ mli.—2 Korintobii 4:16-18.

Nibii ni Abaanyɛ Afee Kɛfata Saramɔi Ahe

Kɛ wɔɔha yiŋtoo ni yɔɔ saramɔ sɛɛ lɛ ahi wɔjwɛŋmɔ mli lɛ, no lɛ eka shi faŋŋ akɛ saramɔi ni ajeɔ gbɛ atoɔ he gbɛjianɔ kɛyaa nyɛmimɛi ashiai amli lɛ he miihia moŋ, shi eji efã ko kɛkɛ. Nɔkwɛlɔ ni yɔɔ suɔmɔ lɛ, ‘lɛɛɔ etsui lɛ mli’ kɛtsɔɔ bɔ ni ehaa mɛi nyɛɔ amɛbɛŋkɛɔ lɛ yɛ shihilɛ fɛɛ shihilɛ mli yɛ be fɛɛ be mli lɛ hewɔ. Naanyobɔɔ ni ŋɔɔ ni ehaa ekãa ekɛ nyɛmimɛi ateŋ lɛ haa amɛnaa akɛ yɛ be fɔji amli lɛ ehe ehiaaa akɛ amɛsheɔ no ko gbeyei, ejaakɛ amɛle akɛ amɛnyɛmi ni yɔɔ suɔmɔ, ni ji Kristofonyo nɔkwɛlɔ lɛ susuɔ amɛhe.—Lala 23:4.

Hɛɛ, Kristofoi nɔkwɛlɔi ‘nyɛlɛa nyɛtsuii amli.’ Nyɛjiea anɔkwale suɔmɔ kpo nyɛtsɔa nyɛnyɛmimɛi lɛ—nyɛwoa amɛ hewalɛ, nyɛshɛjea amɛmii, nyɛtswaa amɛ nyɛmaa shi yɛ mumɔŋ yɛ gbɛ fɛɛ gbɛ ni nyɛaanyɛ nɔ. Nyɛyea nyɛbua amɛ ni amɛfee shiŋŋ yɛ hemɔkɛyeli lɛ mli. (Kolosebii 1:23) Akɛni akɛ Kristofoi nɔkwɛlɔi ni ‘amɛlɛɛ amɛtsui mli’ ejɔɔ tooku lɛ hewɔ lɛ, nɔ ko nɔ ko he ehiaaa amɛ. Amɛbaatswa amɛfai shi, taakɛ David fee lɛ, akɛ amɛbaahi Yehowa we lɛ amɛ wala gbii abɔ fɛɛ. (Lala 23:1, 6) Mɛni ekoŋŋ he baahia nɔkwɛlɔi ni yɔɔ suɔmɔ?

[Shishigbɛ niŋmaa]

^ kk. 10 Anaa ŋaawoo kɛha saramɔ nitsumɔ lɛ yɛ Buu-Mɔɔ ni je kpo yɛ September 15, 1993, baafai 20-23, kɛ March 15, 1996, baafai 24-27 lɛ mli.

[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 30]

Kristofoi Nɔkwɛlɔi

• Jɛɔ amɛsuɔmɔ mli ni amɛsɔmɔɔ kɛ ekãa

• Lɛɔ tookuu lɛ ni amɛkwɛɔ amɛnɔ

• Yeɔ amɛbuaa mɛi krokomɛi ni amɛhe asa ni amɛbatsɔmɔ nɔkwɛlɔi

• Saraa helatsɛmɛi ni amɛkwɛɔ amɛnɔ

• Ahiɛ hiɔ amɛhe nɔ ni amɛyeɔ amɛbuaa amɛnyɛmimɛi lɛ be fɛɛ be

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 31]

Yɛ sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ mli jio, yɛ Kpeei ashishi jio, aloo yɛ amɛ kɛ mɛi krokomɛi abɔɔ mli jio, onukpai lɛ ji nɔkwɛlɔi be fɛɛ be