Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Mɛni hewɔ New World Translation lɛ wieɔ “ŋwɛii hee [wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii] kɛ shikpɔŋ hee,” he yɛ 2 Petro 3:13 lɛ, yɛ be mli ni Kpojiemɔ 21:1 lɛ gbaa “ŋwɛi hee [wiemɔ ni tsɔɔ nɔ̃ kome] kɛ shikpɔŋ hee” lɛ?

Enɛ ji wiemɔ he mla ni kɔɔ shishijee wiemɔi lɛ ahe titri. Ehiɛɛɛ shishinumɔ krɛdɛɛ ko ni baanyɛ atsake eshishinumɔ lɛ.

Susumɔ Hebri Ŋmalɛi lɛ ahe klɛŋklɛŋ. Yɛ shishijee wiemɔ niŋmaa lɛ mli lɛ, Hebri wiemɔ sha·maʹyim, ni atsɔɔ shishi akɛ “ŋwɛi(i)” lɛ ji wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii be fɛɛ be. Ekpojiemɔ akɛ wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii lɛ etsɔɔɔ nɔ ko falɛ babaoo, shi moŋ “nɔ ko kɛlɛ,” loo susumɔ ni tsɔɔ “nɔ ko ni abua naa ni hiɛ fãi loo koji srɔtoi” babaoo. Shishinumɔ yɛ enɛ he ejaakɛ ŋwɛi ni akɛ hiŋmɛii naa lɛ mli lɛɛ kɛjɛ shikpɔŋ kɛyaa shɔŋŋ yɛ he fɛɛ he, ni ŋulamii akpekpei akpei abɔ fata he. Kɛ́ wiemɔ ŋwɛi ni husu yɔɔ he (tamɔ, “ŋwɛii lɛ”) tsɔ sha·maʹyim hiɛ lɛ, no lɛ New World Translation lɛ tsɔɔ shishi “ŋwɛii” taakɛ eji yɛ Yesaia 66:22 lɛ. Kɛ́ sha·maʹyim je kpo ní husu bɛ he lɛ, no lɛ abaanyɛ atsɔɔ shishi akɛ wiemɔ ni tsɔɔ nɔ kome (“ŋwɛi,” taakɛ eyɔɔ yɛ 1 Mose 1:8; 14:19, 22; Lala 69:34) loo wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii (“ŋwɛii,” taakɛ eyɔɔ yɛ 1 Mose 49:25; Kojolɔi 5:4; Hiob 9:8; Yesaia 65:17) lɛ.

Yesaia 65:17 kɛ 66:22 lɛ fɛɛ mli lɛ, Hebri wiemɔ kɛha ŋwɛi lɛ yɛ wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii mli, ni ekɛ shishitsɔɔmɔ ni ahala ni ji “ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee” lɛ kpãa gbee.

Hela wiemɔ ou·ra·nosʹ shishi ji “ŋwɛi,” ni ewiemɔ ni tsɔɔ nibii pii ou·ra·noiʹ shishi ji “ŋwɛii.” Nɔ ni yɔɔ miishɛɛ ji akɛ, mɛi ni tsɔɔ Hela Septuagint lɛ shishi lɛ kɛ wiemɔ ni tsɔɔ nɔ kome su tsu nii yɛ Yesaia 65:17 kɛ 66:22 lɛ fɛɛ mli.

Agbɛnɛ wiemɔi kukuji ni ji “ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee” ni yɔɔ Kristofoi a-Hela Ŋmalɛi lɛ amli ní pue shii enyɔ lɛ hu?

Bɔfo lɛ kɛ Hela wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii tsu nii yɛ 2 Petro 3:13. Dani no aaaba lɛ (kukuji 7, 10, 12), ewie ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ “ŋwɛii” ni efite lɛ he, ni ekɛ wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii su tsu nii. No hewɔ lɛ, ekɛ wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii lɛ nɔŋŋ tsu nii yɛ kuku 13 lɛ mli. Kɛfata he lɛ, etamɔ nɔ ni eetsɛ wiemɔi ayisɛɛ kɛmiijɛ shishijee wiemɔi ni yɔɔ Yesaia 65:17 lɛ mli, he ni Hebri wiemɔ lɛ yɔɔ wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii amli lɛ, taakɛ eyɔɔ yɛ 2 Petro 2:22 lɛ, etsɛ wiemɔi ayisɛɛ kɛjɛ Hebri niŋmaa ni yɔɔ Abɛi 26:11 lɛ mli. No hewɔ lɛ Petro tsɔɔ akɛ “yɛ eshiwoo lɛ naa lɛ wɔmiikwɛ ŋwɛii hee [wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii] kɛ shikpɔŋ hee . . . gbɛ.”

Nɔ ni tamɔɔɔ nakai lɛ, yɛ Kpojiemɔ 21:1 lɛ, bɔfo Yohane kɛ Yesaia 65:17 lɛ shishitsɔɔmɔ ni yɔɔ Septuagint lɛ tsu nii, nɔ ni taakɛ akadi lɛ, Hela wiemɔ kɛha “ŋwɛi” yɛ wiemɔ ni tsɔɔ nɔ kome su yɔɔ mli lɛ. No hewɔ lɛ, nɔ ni Yohane ŋma lɛ ji akɛ: “Mina ŋwɛi hee [wiemɔ ni tsɔɔ nɔ kome] kɛ shikpɔŋ hee; ejaakɛ tsutsu ŋwɛi lɛ kɛ tsutsu shikpɔŋ lɛ eho etee.”

Enɛɛmɛi ji wiemɔ he mla mli nibii ni kɔɔ wiemɔi ashishitsɔɔmɔ he. Esa akɛ atiɔ mli akɛ srɔtofeemɔ ko bɛ he kɛji mɔ ko kane “ŋwɛii hee [wiemɔ ni tsɔɔ nibii pii]” loo “ŋwɛi hee [wiemɔ ni tsɔɔ nɔ kome]” loo ewie he nakai lɛ. Fɛɛ hiɛ shishinumɔ kome too lɛ nɔŋŋ.

[He ni Mfoniri ni yɔɔ baafa 31 lɛ Jɛ]

Stars: Frank Zullo