Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Nɔ Diɛŋtsɛ ni kɛ Jeŋ ni Miishɛɛ Yɔɔ Mli Baa

Nɔ Diɛŋtsɛ ni kɛ Jeŋ ni Miishɛɛ Yɔɔ Mli Baa

Nɔ Diɛŋtsɛ ni kɛ Jeŋ ni Miishɛɛ Yɔɔ Mli Baa

TIME adafitswaa wolo lɛ wie akɛ: “Gbɔmɔ ni yɔɔ hewalɛ fe fɛɛ—jeee yɛ afii akpei enyɔ nɛɛ mli kɛkɛ shi moŋ yɛ adesai ayinɔsane be fɛɛ mli—ji Yesu ni jɛ Nazaret lɛ.” Beni Yesu yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ, gbɔmɛi akpei abɔ ni hiɛ tsui krɔŋŋ lɛ yɔse enɛ, jeee yɛ hewalɛ ni eyɔɔ lɛ pɛ kɛkɛ hewɔ, shi moŋ yɛ bɔ ni esusuɔ mɛi krokomɛi ahe ehaa lɛ hu hewɔ. No hewɔ lɛ, ebɛ naakpɛɛ akɛ amɛtao ní amɛwó lɛ maŋtsɛ. (Yohane 6:10, 14, 15) Ni kɛlɛ, taakɛ atsĩ tã yɛ sane ni tsɔ hiɛ lɛ mli lɛ, Yesu kpoo akɛ ekɛ ehe aaawo maŋkwramɔ mli.

KƐ́ HOO lɛ, Yesu nifeemɔ lɛ damɔ nibii etɛ nɔ: bɔ ni e-Tsɛ lɛ susuɔ yɛ nɔ ni adesai halaa, ní adesai anɔyeli fata he lɛ he; le ni Yesu le akɛ hewalɛi komɛi yɛ, hewalɛi ni amɛtee amɛhe ni miitsu nii amɛmiishi adesai amɔdɛŋbɔi ni hi fe fɛɛ yɛ nɔyeli mli lɛ; kɛ Nyɔŋmɔ yiŋtoo akɛ ebaato ŋwɛi nɔyeli ní eye shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ lɛ. Yɛ be mli ni wɔpɛiɔ otii etɛ nɛɛ amli jogbaŋŋ lɛ, wɔbaana nɔ hewɔ ni adesai anine enyɛ shi yɛ mɔdɛŋ ni amɛbɔɔ koni amɛfee shikpɔŋ lɛ he ko ni hi lɛ. Wɔbaana bɔ ni wɔɔfee ni nine anyɛ ashɛ omanyeyeli hu nɔ.

Ani Adesai Baanyɛ Aye Amɛhe Nɔ?

Beni Nyɔŋmɔ bɔ adesai lɛ, eha amɛ hegbɛ ni amɛye kooloi anɔ. (1 Mose 1:26) Shi adesai aweku lɛ yɛ Nyɔŋmɔ nɔyeli shishi. Esa akɛ klɛŋklɛŋ nuu kɛ yoo lɛ ama amɛhe shi ni amɛbaa amɛhaa Nyɔŋmɔ lɛ nɔ mi kɛtsɔ toiboo mli ni amɛaajɛ ni amɛtsi amɛhe kɛjɛ tso yibii pɔtɛɛ ko, ni ji “ekpakpa kɛ efɔŋ lee tso” lɛ yeli he lɛ nɔ. (1 Mose 2:17) Dɔlɛ sane ji akɛ, Adam kɛ Hawa kɛ hegbɛ ni amɛyɔɔ akɛ amɛhalaa nɔ ni amɛsumɔɔ lɛ tsuuu nii yɛ gbɛ ni ja nɔ, ni amɛgbo Nyɔŋmɔ nɔ toi. Aduawa ni agu eyeli lɛ ní amɛye lɛ jeee juu nifeemɔ kɛkɛ. Etsɔɔ atua ní amɛtse amɛshi Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ. Mose Klɛŋklɛŋ Wolo 2:17 lɛ shishigbɛ niŋmaa ni yɔɔ The New Jerusalem Bible lɛ mli lɛ wie akɛ, Adam kɛ Hawa kɛɛ akɛ “amɛbaamu jeŋba mli heyeli naa kɛtsɔ kpoomɔ ni gbɔmɔ aaakpoo akɛ eeeyɔse egbɛhe akɛ bɔɔ nɔ lɛ nɔ . . . Klɛŋklɛŋ esha ni afee lɛ ji Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ ní atutua.”

Akɛni jeŋba mli saji ni yɔɔ hiɛdɔɔ yɛ mli hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ ŋmɛ Adam kɛ Hawa kɛ amɛseshibii lɛ agbɛ koni amɛhala amɛ diɛŋtsɛ amɛshihilɛ gbɛ, ni amɛto amɛ diɛŋtsɛ amɛ mlai ni kɔɔ nɔ ni ja kɛ nɔ ni ejaaa he lɛ shishi. (Lala 147:19, 20; Romabii 2:14) Yɛ anɔkwale mli lɛ, ka ní adesai kaa akɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛaakpɛ amɛyiŋ lɛ je shishi yɛ nakai beaŋ. Ani eye omanye? Akɛni wɔnyɛɔ wɔnaa nibii ni eho yɛ afii akpei abɔ lɛ mli hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔkɛɛ akɛ dabi! Jajelɔi 8:9 wieɔ akɛ: “Gbɔmɔ yeɔ enaanyo gbɔmɔ nɔ ni ekɛyeɔ ehe awui.” Nɛkɛ saji ni yɔɔ awerɛho ni kɔɔ adesai ni yeɔ amɛhe nɔ nɛɛ he lɛ maa anɔkwale ni Yeremia 10:23 ji lɛ nɔ mi, akɛ: “Yehowa, mile akɛ gbɔmɔ gbɛ bɛ lɛ diɛŋtsɛ edɛŋ, ni adesa ní nyiɛ nɛɛ, bɔ ni eeetsɔ ejaje enajifaamɔi eha lɛ, ebɛ edɛŋ.” Yinɔsane etsɔɔ akɛ adesai nyɛŋ aye amɛhe nɔ yɛ omanyeyeli mli ni amɛ-Bɔlɔ lɛ he bɛ mli.

Yesu kpɛlɛɔ nɔ kɛmɔɔ shi. Heyeli kɛmiijɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ ji nihiinii kɛha lɛ. Ekɛɛ akɛ: “Mitooo miyiŋ mifeee nɔ ko. . . . Nɔ ni sa [Nyɔŋmɔ] hiɛ mifeɔ daa.” (Yohane 4:34; 8:28, 29) No hewɔ lɛ, akɛni ajɛko ŋwɛi ahako Yesu hegbɛ akɛ eŋɔ nɔyeli kɛjɛ adesai adɛŋ hewɔ lɛ, esusuuu he po akɛ eeekpɛlɛ nɔ. Shi kɛlɛ, enɛ etsɔɔɔ akɛ esumɔɔɔ ni eyeɔ ebuaa enaanyo gbɔmɔ. Nɔ ni tamɔɔɔ nakai lɛ, efee nɔ fɛɛ nɔ ni eeenyɛ koni ekɛye ebua mɛi ni amɛná miishɛɛ ni fe fɛɛ yɛ nakai beaŋ kɛ wɔsɛɛ ko hu. Ekɛ ewala po ha yɛ adesai ahewɔ. (Mateo 5:3-11; 7:24-27; Yohane 3:16) Shi Yesu le akɛ “nɔ fɛɛ nɔ yɛ ebe ní ato,” ni be ni Nyɔŋmɔ eto ni ekɛbaama enɔyeli yɛ adesai anɔ lɛ nɔ mi lɛ hu fata he. (Jajelɔ 3:1; Mateo 24:14, 21, 22, 36-39) Shi, kaimɔ akɛ yɛ Eden lɛ, wɔ klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ ba amɛhe shi amɛha mumɔŋ bɔɔ nɔ fɔŋ ko ni wie kɛtsɔ onufu ni anaa kɛ hiŋmɛii lɛ nɔ lɛ. Enɛ kɛ wɔ baa yiŋtoo ni ji enyɔ hewɔ ni Yesu kɛ ehe wooo maŋkwramɔ mli lɛ.

Je Nɛŋ Nɔyelɔ ni Aleee

Biblia lɛ kɛɔ wɔ akɛ, Satan ŋɔ “jeŋ maŋtsɛyelihei fɛɛ kɛ amɛnunyam lɛ” etsɔɔ Yesu kɛha jamɔ nifeemɔ kome pɛ. (Mateo 4:8-10) Enɛ tsɔɔ akɛ, akɛ jeŋ nɔyeli ha Yesu—shi afee enɛ yɛ Abonsam gbɛjianɔtoo naa. Yesu eŋmɛɛɛ ehe ehaaa kaa nɛɛ. Shi, ani eji kaa lɛɛlɛŋ? Ani Satan baanyɛ ekɛ nii ni yɔɔ nyam tamɔ nɛkɛ aha? Hɛɛ, ejaakɛ Yesu diɛŋtsɛ tsɛ́ Abonsam akɛ “je lɛŋ lumɔ,” ni bɔfo Paulo wie ehe akɛ “je nɛŋ nyɔŋmɔ.”—Yohane 14:30; 2 Korintobii 4:4; Efesobii 6:12.

Eji anɔkwale akɛ, Yesu le akɛ Abonsam bɛ adesai ahilɛ-kɛhamɔ he miishɛɛ. Ewie Satan he akɛ “gbɔmɔgbelɔ” kɛ “malemɔ nibii fɛɛ ni ji apasa lɛ atsɛ.” (Yohane 8:44, The Amplified Bible) Eka shi faŋŋ akɛ, jeŋ ni “kã” mumɔ fɔŋ ni tamɔ nɛkɛ hewalɛ mli lɛ nyɛŋ aná anɔkwa miishɛɛ. (1 Yohane 5:19) Shi Abonsam ehiɛŋ hegbɛ nɛɛ mli kɛyaŋ naanɔ. Etsɛŋ ni Yesu, ní amrɔ nɛɛ eji mumɔŋ bɔɔ nɔ ni yɔɔ hewalɛ waa lɛ baajie Satan ni ebaajie hewalɛ ni eyɔɔ lɛ kwraa.—Hebribii 2:14; Kpojiemɔ 20:1-3.

Satan diɛŋtsɛ le akɛ egbii akɛ jeŋ nɔyelɔ lɛ miita oyayaayai. No hewɔ lɛ, eefee nɔ fɛɛ nɔ ni eeenyɛ koni efite adesai bɔ ni anyɛŋ atsake amɛ, taakɛ efee yɛ be ni tsɔ Noa gbii lɛ amli Nu Afua lɛ hiɛ lɛ amli lɛ. (1 Mose 6:1-5; Yuda 6) Kpojiemɔ 12:12 lɛ kɛɔ akɛ: “Kpóo ha mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ kɛ ŋshɔ hiɛ lɛ! ejaakɛ abonsam lɛ ekpeleke shi kɛba nyɛŋɔɔ, egiri naakpa, ni ele akɛ be fioo kɛkɛ eyɔɔ.” Biblia mli gbalɛ kɛ je lɛŋ saji tsɔɔ akɛ wɔbɛŋkɛ nɛkɛ “be fioo” nɛɛ naagbee. (2 Timoteo 3:1-5) Heyeli ebɛŋkɛ bianɛ.

Nɔyeli ní kɛ Miishɛɛ Baaba

Yiŋtoo ni ji etɛ hewɔ ni Yesu tsi ehe kɛjɛ maŋkwramɔ he lɛ ji akɛ, ele akɛ yɛ wɔsɛɛ be ni Nyɔŋmɔ eto lɛ mli lɛ, ebaato ŋwɛi nɔyeli ni baaye shikpɔŋ nɔ ema shi. Biblia lɛ tsɛɔ nɛkɛ nɔyeli nɛɛ ákɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli, ni eji Yesu nitsɔɔmɔ saneyitso titri. (Luka 4:43; Kpojiemɔ 11:15) Yesu tsɔɔ ekaselɔi lɛ koni amɛsɔle ní nakai Maŋtsɛyeli lɛ aba, ejaakɛ enɔyeli lɛ pɛ nɔ abaatsɔ ni ‘afee Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii yɛ shikpɔŋ nɔ taakɛ afeɔ yɛ ŋwɛi lɛ.’ (Mateo 6:9, 10) Ekolɛ obaasusu akɛ, ‘Kɛ́ Maŋtsɛyeli nɛɛ baaye shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ lɛ, mɛni baaba adesai anɔyelii lɛ anɔ?’

Wɔnaa hetoo lɛ yɛ Daniel 2:44: “Nɛkɛ maŋtsɛmɛi nɛɛ ayinɔ lɛ Nyɔŋmɔ ní yɔɔ ŋwɛi lɛ aaatee maŋtsɛyeli ko shi ama shi ni efiteŋ dɔŋŋ kɛaatee naanɔ, ni ashiŋ maŋtsɛyeli nɛɛ ahaŋ maŋ kroko; eeejwara [adesa] maŋtsɛyelii nɛɛ fɛɛ wɔtsɔwɔtsɔ, ni eeekpata amɛhiɛ, shi lɛ diɛŋtsɛ lɛ eeedamɔ shi kɛaatee naanɔ.” (Wɔma efã ko nɔ mi.) Mɛni hewɔ esa akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ ‘ajwara’ shikpɔŋ nɔ nɔyelii lɛ? Ejaakɛ mɛnɛɛmɛi kã he amɛhiɛ mumɔ ni teɔ shi woɔ Nyɔŋmɔ ni kɔɔ mɔ diɛŋtsɛ mɔdɛŋbɔɔ ni Satan wo he hewalɛ yɛ Eden abɔɔ lɛ mli lɛ mli lolo. Kɛfata adesai ahe miishɛɛ ni abɛ lɛ he lɛ, mɛi ni bɔɔ mɔdɛŋ akɛ amɛaahiɛ nakai mumɔ lɛ mli lɛ kɛ amɛ-Bɔlɔ lɛ shiɔ mpele. (Lala 2:6-12; Kpojiemɔ 16:14, 16) No hewɔ lɛ, esa akɛ wɔbi wɔhe akɛ, ‘Ani wɔfiɔ Nyɔŋmɔ nɔyeli sɛɛ loo wɔteɔ shi wɔwoɔ?’

Namɔ Nɔyeli Obaahala?

Bɔni afee ni adesai adamɔ anɔkwa nilee nɔ ni amɛkpɛ amɛyiŋ lɛ, Yesu kɛ nitsumɔ wo ekaselɔi lɛ adɛŋ ní amɛshiɛ “maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa nɛɛ atsɔɔ je nɛŋ fɛɛ, ní akɛye jeŋmaji lɛ fɛɛ odase” dani nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ naagbee lɛ aba. (Mateo 24:14) Ŋmɛnɛ, namɛi ale amɛ yɛ jeŋ fɛɛ akɛ amɛshiɛɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ? Yehowa Odasefoi. Yɛ anɔkwale mli lɛ, aŋma wiemɔi ni ji “Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi” yɛ nɛkɛ wolo tɛtrɛɛ nɛɛ hiɛ baafa lɛ mli. Ŋmɛnɛ, Odasefoi aaafee akpekpei ekpaa miiye amɛmiibua gbɔmɛi yɛ shikpɔji ni fe 230 nɔ, koni amɛbana nakai Maŋtsɛyeli lɛ he anɔkwa nilee. *

Jɔɔmɔi Kɛha Maŋtsɛyeli lɛ Shishi Bii

Yesu fee nii yɛ Nyɔŋmɔ gbɛ nɔ be fɛɛ be. No hewɔ lɛ, yɛ nɔ najiaŋ ni eeehala akɛ eeena heyeli ko ni ebɔ mɔdɛŋ ni efi nibii agbɛjianɔtoo ni yɔɔ lɛ sɛɛ, ni eha eya hiɛ kɛtsɔ maŋkwramɔŋ gbɛ nɔ lɛ, etsu nii waa koni eha Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ, ni ji je lɛ naagbai fɛɛ anaa tsabaa pɛ lɛ he nibii aya hiɛ. Yɛ anɔkwa ni eye lɛ hewɔ lɛ, akɛ ŋwɛi maŋtsɛsɛi ni yɔɔ nyam akɛ nakai Maŋtsɛyeli lɛ nɔ Maŋtsɛ lɛ wo lɛ nyɔmɔ. Mɛɛ nyɔmɔwoo ni yɔɔ naakpɛɛ eji kɛha ehe shi ni eba kɛha Nyɔŋmɔ lɛ nɛkɛ!—Daniel 7:13, 14.

Mɛi akpekpei abɔ ni ŋmɛnɛ, amɛkaseɔ Yesu ni amɛkɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ yeɔ klɛŋklɛŋ gbɛhe ni amɛbaa amɛhe shi amɛhaa Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nifeemɔ lɛ hu baaná nikeenii ni yɔɔ naakpɛɛ mli ŋɔɔmɔ—hegbɛ akɛ aaatsɔmɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ shishibii yɛ shikpɔŋ nɛɛ nɔ. (Mateo 6:33) Yɛ enɔyeli ni suɔmɔ yɔɔ mli lɛ shishi lɛ, abaawo amɛnɔ kɛyashɛ adesai emuuyeli mli, kɛ naanɔ wala gbɛkpamɔ. (Kpojiemɔ 21:3, 4) Yohane Klɛŋklɛŋ Wolo 2:17 lɛ kɛɔ akɛ: “Je lɛ hoɔ eyaa kɛ emli sɛɛdii nii lɛ; shi mɔ ni feɔ Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii lɛ hiɔ shi kɛyaa naanɔ.” Yɛ be mli ni abɛɛ Satan kɛ esɛɛnyiɛlɔi lɛ, ni atsake shikpɔŋ lɛ afee lɛ jeŋ fɛɛ paradeiso, ni majimaji ateŋ mligbalamɔi, jarayeli gbɛjianɔtoo ni efite, kɛ apasa jamɔ bɛ dɔŋŋ lɛ, mɛɛ miishɛɛ ebaaji nɛkɛ akɛ ooohi shi yɛ biɛ kɛya naanɔ!—Lala 37:29; 72:16.

Hɛɛ, Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ ji nɔ diɛŋtsɛ ni kɛ jeŋ ni anɔkwa miishɛɛ yɔɔ mli lɛ baaba, ni abaanyɛ atsɛ shɛɛ sane ni akɛtswaa enɛ he adafi lɛ yɛ gbɛ ni ja nɔ akɛ sanekpakpa. Kɛ́ ofeko nakai momo lɛ, no lɛ be kroko ní Yehowa Odasefoi lɛ ateŋ mɔ ko baaba oshia lɛ, mɛni hewɔ obooo sanekpakpa ní eyɔɔ kɛha bo nɛɛ toi?

[Shishigbɛ niŋmaa]

^ kk. 16 Yɛ be mli ni Yehowa Odasefoi fiɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ sɛɛ lɛ, amɛkɛ amɛhe wooo maŋkwramɔŋ saji amli loo amɛwooo hewalɛ koni atse atua ashi je lɛŋ nɔyelii, yɛ shikpɔji ni atsĩ Odasefoi lɛ anitsumɔ lɛ naa loo awaa amɛyi po lɛ anɔ. (Tito 3:1) Yɛ no najiaŋ lɛ, amɛbɔɔ mɔdɛŋ koni amɛkɛ yelikɛbuamɔ kpakpa, ni ji mumɔŋ nɔ̃ shi jeee maŋkwramɔŋ nɔ̃ aha yɛ gbɛ ni Yesu kɛ eklɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli kaselɔi lɛ fee lɛ nɔ. Odasefoi lɛ bɔɔ mɔdɛŋ koni amɛye amɛbua mɛi ni hiɛ jalɛ tsui lɛ yɛ hei ni amɛyɔɔ lɛ koni amɛkpɛlɛ Biblia mli jeŋbai kpakpai anɔ, tamɔ weku suɔmɔ, anɔkwayeli, jeŋba mli hetsemɔ, kɛ nitsumɔ mli jeŋba kpakpa. Titri lɛ, amɛbɔɔ mɔdɛŋ ni amɛtsɔɔ mɛi bɔ ni amɛaafee ni amɛnyiɛ Biblia mli shishitoo mlai asɛɛ ni amɛkwɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ akɛ adesai ahiɛnɔkamɔ diɛŋtsɛ.

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 5]

Yinɔsane tsɔɔ akɛ adesai nyɛŋ aye amɛhe nɔ yɛ omanyeyeli mli ni Nyɔŋmɔ yelikɛbuamɔ bɛ mli

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 5]

Akɛni Satan yeɔ ŋmɛnɛŋmɛnɛ “nibii agbɛjianɔtoo” nɛɛ nɔ hewɔ lɛ, ebaanyɛ ekɛ “jeŋ maŋtsɛyelihei fɛɛ” aha Yesu

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 7]

Yesu tsɔɔ akɛ yɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli gbɛjianɔtoo lɛ shishi lɛ, je lɛ baafee he ko ni ŋɔɔ ákɛ aaahi