Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Ani ‘Anɔkwa Jamɔ’ Kome Pɛ Yɔɔ?

Ani ‘Anɔkwa Jamɔ’ Kome Pɛ Yɔɔ?

Ani ‘Anɔkwa Jamɔ’ Kome Pɛ Yɔɔ?

“TAMƆ bɔ ni Kristo kome pɛ yɔɔ lɛ, nakai nɔŋŋ Kristo gbɔmɔtso kome pɛ yɔɔ, Kristo Ayemforo kome: ‘Katolik kɛ bɔfoi lɛ a-Jamɔ kome pɛ hu yɔɔ.’”—Dominus Iesus.

Nakai ji bɔ ni Joseph Ratzinger ni eji Roma Katolik paapa sɛɛyelɔ lɛ, ŋma yɛ esɔlemɔ lɛ tsɔɔmɔi lɛ ahe, akɛ anɔkwa jamɔ kome pɛ baanyɛ ahi shi. Ekɛɛ akɛ, nakai sɔlemɔ lɛ ji “Kristo Sɔlemɔ kome, ni no ji Katolik Sɔlemɔ lɛ.”

“Jeee Jamɔi Diɛŋtsɛ yɛ Jwɛŋmɔ ni Ja Naa”

Eyɛ mli akɛ Paapa John Paul II lɛ ma nɔ mi doo akɛ “henɔwomɔ, loo bulɛ ni abɛ kɛha jamɔi krokomɛi lɛ eko kwraa bɛ” Dominus Iesus niŋmaa lɛ mli moŋ, shi Protestant jamɔ mli hiɛnyiɛlɔi lɛ te shi waa amɛwo enɛ. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, yɛ Presbyterian General Assembly ni afee yɛ Belfast, Ireland Kooyigbɛ yɛ June, afi 2001 lɛ shishi lɛ, sɔɔlɔ ko kɛɛ akɛ, mɛi ni tsu niŋmaa lɛ he nii ji “Roma Katolik Sɔlemɔ lɛ mli kuu ko ni yɔɔ hegbɛ waa, . . . ni wiemɔ mli heyeli ni je kpo yɛ Vatican II lɛ mli lɛ wo amɛhe gbeyei” lɛ.

Robin Eames ni eji Church of Ireland maŋ Osɔfonukpa lɛ kɛɛ akɛ, ‘ebaadɔ lɛ waa’ kɛji akɛ niŋmaa lɛ tsɔɔ “sɛɛkuu kɛmiiya be ni tsɔ Vatican II lɛ hiɛ lɛ mli ekoŋŋ” lɛ. Beni Eames wieɔ kɛɛmɔ ni Vatican lɛ kɛɔ akɛ jamɔi ni kpooɔ Katolik tsɔɔmɔi komɛi lɛ “jeee Jamɔi diɛŋtsɛ yɛ jwɛŋmɔ ni ja naa” lɛ he lɛ, ekɛɛ akɛ: “Yɛ migbɛfaŋ lɛ, eji jɛmɔ.”

Mɛni ha aŋma Dominus Iesus wolo lɛ? Ana akɛ, wiemɔ ni awieɔ akɛ jamɔ shishitoo tɛi nyɛɔ etsakeɔ lɛ, gbá Roma Katolik Nɔyeli kuu lɛ naa. Taakɛ The Irish Times lɛ tsɔɔ mli lɛ, “futufutu jamɔ tsɔɔmɔ ni je shishi—ní akɛɔ akɛ kɛ hooo lɛ jamɔi fɛɛ hi . . . lɛ gbá Paapa Sɛɛyelɔ Ratzinger naa waa diɛŋtsɛ.” Etamɔ nɔ ni susumɔ ni ahiɛ nɛɛ hewɔ ewie sane ni kɔɔ anɔkwa jamɔ kome pɛ lɛ he lɛ.

Ani Jamɔ Mli ni Oyɔɔ lɛ Kɔɔ He Eko?

Eji anɔkwale akɛ, kɛha mɛi komɛi lɛ, jwɛŋmɔ babaoo yɛ ‘jamɔŋ shishitoo tɛi ni nyɛɔ etsakeɔ’ aloo “futufutu jamɔ tsɔɔmɔ” lɛ mli, ni esa hiɛ jogbaŋŋ hu fe nɔ ni aaakɛɛ akɛ anɔkwa jamɔ kome pɛ yɔɔ. Kɛha amɛ lɛ, esa akɛ jamɔ afee mɔ aŋkro diɛŋtsɛ yiŋkpɛɛ pɛ. Amɛkɛɔ akɛ, ‘yɛ naagbee lɛ, ekɔɔɔ he eko kwraa nɔ̃ jamɔ mli ni oyɔɔ.’

Enɛ baanyɛ afee susumɔ ni mɛi babaoo kpɛlɛɔ nɔ—eyɛ mli akɛ nɔ kome ni ejɛ mli kɛba lɛ ji jamɔ ni mli egbala ewo jamɔi kui akpei nyɔŋmai abɔ lɛ mli moŋ. Mɛi babaoo kɛɔ akɛ, ‘srɔtofeemɔ ni tamɔ nɛkɛ ni yɔɔ jamɔ mli lɛ ji wiemɔ ko ni sa kɛkɛ ni tsɔɔ aŋkroaŋkro heyeli.’ Ni kɛlɛ, taakɛ niŋmalɔ Steve Bruce tsɔɔ mli lɛ, yɛ anɔkwale mli lɛ, “kpɛlɛmɔ ni akpɛlɛɔ jamɔi fɛɛ nɔ” lɛ tsɔɔ “jamɔŋ shikplikpiifeemɔ ni bɛ.”—A House Divided: Protestantism, Schism, and Secularization.

Belɛ, mɛni ji susumɔ ni ja lɛ mɔ? Ani anɔkwa jamɔ kome pɛ yɔɔ? Ani anɔkwa jamɔ lɛ ji Roma Katolik Jamɔ lɛ? Ani Nyɔŋmɔ kpɛlɛɔ jamɔi krokomɛi anɔ nakai nɔŋŋ? Akɛni nɛkɛ sanebimɔi nɛɛ kɔɔ wekukpaa ni kã wɔ kɛ wɔ-Bɔlɔ lɛ teŋ lɛ he hewɔ lɛ, eka shi faŋŋ akɛ ehe miihia ni wɔna esusumɔi yɛ sane lɛ he. Mɛɛ gbɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔfee enɛ? Kɛtsɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ ni ajɛ mumɔŋ aŋma, ni ji Biblia lɛ ni wɔɔkwɛ mli lɛ nɔ. (Bɔfoi lɛ Asaji 17:11; 2 Timoteo 3:16, 17) Nyɛhaa wɔsusua nɔ ni Biblia lɛ yɔɔ kɛɛmɔ yɛ sane ni kɔɔ anɔkwa jamɔ kome nɛɛ he lɛ he wɔkwɛa.

[He ni Mfoniri ni yɔɔ baafa 2 lɛ Jɛ]

COVER: Mark Gibson/Index Stock Photography